Konstantin Nikolayeviç Bataşov (18 (31) yanvar 1918, Tiflis, Zaqafqaziya Komissarlığı – 19 dekabr 1991, Moskva) — Azərbaycan-sovet balet artisti, pedaqoq, Azərbaycan SSR xalq artisti (1958), "Stalin" mükafatı laureatı (1952).
Konstantin Bataşov | |
---|---|
| |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Tiflis, Tiflis qəzası |
Vəfat tarixi | (73 yaşında) |
Vəfat yeri | Moskva, Moskva vilayəti, RSFSR |
Vətəndaşlığı | SSRİ |
Fəaliyyəti | balet artisti, pedaqoq |
Fəaliyyət illəri | 1935–1989 |
Təhsili | Bakı Xoreoqrafiya Məktəbi (1939) |
Teatr | Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrı |
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Konstantin Bataşov 18 yanvar (31 yanvar) 1918-ci ildə Tiflis şəhərində doğulub. Rəqs sənətinə marağı Gürcüstanda göstərib. İbtidai siniflərdə oxuyarkən ailəsi ilə Bakıya köçüb və 1939-cu ildə buradakı Xoreoqrafiya məktəbini bitirib. 1935-ci ildən 1989-cu ilədək Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrı işləyib.
Konstantin Bataşov pedaqoji fəaliyyətlə də məşğul olmuş, 1939-cu ildən Bakı Xoreoqrafiya Məktəbində dərs demişdir. O, Vladimir Pletnyovun, Çimnaz Babayevanın, Tamilla Şirəliyevanın müəllimi olub.
Azərbaycanın ilk peşəkar balet artistlərindən biri hesab olunan Konstantin Bataşov 1990-cı ildə Moskvaya köçüb və 19 dekabr 1991-ci ildə orada vəfat edib.
Yaradıcılığı
Leo Delibin "Lakme", Cahangir Cahangirovun "Azad", Müslüm Maqomayevin "Şah İsmayıl" operalarında rəqslərin quruluşçusu olub.Nikolay Rimski-Korsakovun "İspan kapriççiosu" xoreoqrafik süitasının, "Şəhrizad" simfonik poemasının, "Elementlər" əsərinin əsasında birpərdəli balet tamaşalarını hazırlamışdır. O, "Odissey" (Qolubov), "Şəhrizad" və "Humay" (Nəriman Məmmədov) baletlərinin libretto müəllifi olmuşdur.
Konstantin Bataşov ilk Azərbaycan baletlərində əsas partiyaların ifaçısı olmuşdur. Onun ifa etdiyi əsas partiyalar:
- Polad və Cahangir xan ("Qız qalası", Əfrasiyab Bədəlbəyli)
- Mənzər və Bəhram ("Yeddi gözəl", Qara Qarayev)
- Mako ("İldırımlı yollarla", Qara Qarayev)
- Azad ("Gülşən", Soltan Hacıbəyov)
- Piri baba ("Qaraca qız", Əşrəf Abbasov)
- Vəzir ("Məhəbbət əfsanəsi", Arif Məlikov)
- Vatslav və Girey ("Bağçasaray fəvvarəsi", Boris Asafyev)
- Bazil ("Don Kixot", Lüdviq Minkus)
- Karabas-Barabas ("Qızıl açar", Boris Zeydman)
- Ma Mi Çen ("Qırmızı lalə", Reynhold Qlier)
- Ziqfred ("Sonalar gölü", Pyotr Çaykovski)
- Dezire ("Yatmış gözəl", Pyotr Çaykovski)
- Şelkunçik-şahzadə ("Şelkunçik", Pyotr Çaykovski)
- Jan de Briyen ("Raymonda", Aleksandr Qlazunov)
- Frondoso ("Laurensiya", Aleksandr Kreyn)
- Pyer ("Arlekinada", Rikkardo Driqo)
Təltif və mükafatları
- "Azərbaycan SSR xalq artisti" fəxri adı — 26 aprel 1958 (M. F. Axundov adına Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrının 50 illiyi ilə əlaqədar olaraq və musiqili səhnə incəsənətinin inkişaf etdirilməsindəki xidmətlərinə görə)
- "Azərbaycan SSR əməkdar artisti" fəxri adı — 30 aprel 1955 (Azərbaycan sovet incəsənətinin inkişaf etdirilməsindəki görkəmli xidmətlərinə görə)
- (2-ci dərəcə) — 1952 (M. F. Axundov adına Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrında Soltan Hacıbəyovun "Gülşən" baletindəki Azadın partiyasına görə)
- — 9 iyun 1959 (Azərbaycan incəsənətinin inkişaf etdirilməsindəki görkəmli xidmətlərinə görə və Moskva şəhərində Azərbaycan incəsənəti və ədəbiyyatı ongünlüyü münasibətilə)
İstinadlar
- Балет: энциклопедия. Москва: Советская энциклопедия. Гл. ред. Ю. Н. Григорович. 1981. ст. 59.
- İlham Rəhimli. Azərbaycan Teatr Ensiklopediyası (3 cilddə). 2-ci cild. Bakı: Azərnəşr. 2017. səh. 181–182. ISBN .
- Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 3-cü cild: Babilistan – Bəzirxana (25 000 nüs.). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2011. səh. 281. ISBN .
- Rəhimli, İ. Azərbaycan Teatr Tarixi (dərslik). Bakı: Çaşıoğlu. 2005. səh. 314.
- Rəhimli, İ. Azərbaycan Teatr Tarixi (5 cilddə). 2-ci cild. Bakı: Şərq-Qərb. 2017. səh. 203. ISBN .
- Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası: [10 ҹилддә]. II ҹилд: Балзам—Гајдар. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1978. С. 40.
- Театральная энциклопедия: [в 6 т.] / гл. ред.: С. С. Мокульский. Т. 1. А — «Глобус». М.: Советская энциклопедия. 1961. стб. 458. 43 000 экз.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Konstantin Nikolayevic Batasov 18 31 yanvar 1918 Tiflis Zaqafqaziya Komissarligi 19 dekabr 1991 Moskva Azerbaycan sovet balet artisti pedaqoq Azerbaycan SSR xalq artisti 1958 Stalin mukafati laureati 1952 Konstantin BatasovKonstantin Batasov 1950 ci illerin evvellerindeDogum tarixi 31 yanvar 1918Dogum yeri Tiflis Tiflis qezasiVefat tarixi 19 dekabr 1991 73 yasinda Vefat yeri Moskva Moskva vilayeti RSFSRVetendasligi SSRIFealiyyeti balet artisti pedaqoqFealiyyet illeri 1935 1989Tehsili Baki Xoreoqrafiya Mektebi 1939 Teatr Azerbaycan Dovlet Opera ve Balet TeatriMukafatlari 1958 1952 1959 Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiKonstantin Batasov 18 yanvar 31 yanvar 1918 ci ilde Tiflis seherinde dogulub Reqs senetine maragi Gurcustanda gosterib Ibtidai siniflerde oxuyarken ailesi ile Bakiya kocub ve 1939 cu ilde buradaki Xoreoqrafiya mektebini bitirib 1935 ci ilden 1989 cu iledek Azerbaycan Dovlet Opera ve Balet Teatri isleyib Konstantin Batasov pedaqoji fealiyyetle de mesgul olmus 1939 cu ilden Baki Xoreoqrafiya Mektebinde ders demisdir O Vladimir Pletnyovun Cimnaz Babayevanin Tamilla Sireliyevanin muellimi olub Azerbaycanin ilk pesekar balet artistlerinden biri hesab olunan Konstantin Batasov 1990 ci ilde Moskvaya kocub ve 19 dekabr 1991 ci ilde orada vefat edib YaradiciligiLeo Delibin Lakme Cahangir Cahangirovun Azad Muslum Maqomayevin Sah Ismayil operalarinda reqslerin quruluscusu olub Nikolay Rimski Korsakovun Ispan kapricciosu xoreoqrafik suitasinin Sehrizad simfonik poemasinin Elementler eserinin esasinda birperdeli balet tamasalarini hazirlamisdir O Odissey Qolubov Sehrizad ve Humay Neriman Memmedov baletlerinin libretto muellifi olmusdur Konstantin Batasov ilk Azerbaycan baletlerinde esas partiyalarin ifacisi olmusdur Onun ifa etdiyi esas partiyalar Polad ve Cahangir xan Qiz qalasi Efrasiyab Bedelbeyli Menzer ve Behram Yeddi gozel Qara Qarayev Mako Ildirimli yollarla Qara Qarayev Azad Gulsen Soltan Hacibeyov Piri baba Qaraca qiz Esref Abbasov Vezir Mehebbet efsanesi Arif Melikov Vatslav ve Girey Bagcasaray fevvaresi Boris Asafyev Bazil Don Kixot Ludviq Minkus Karabas Barabas Qizil acar Boris Zeydman Ma Mi Cen Qirmizi lale Reynhold Qlier Ziqfred Sonalar golu Pyotr Caykovski Dezire Yatmis gozel Pyotr Caykovski Selkuncik sahzade Selkuncik Pyotr Caykovski Jan de Briyen Raymonda Aleksandr Qlazunov Frondoso Laurensiya Aleksandr Kreyn Pyer Arlekinada Rikkardo Driqo Teltif ve mukafatlari Azerbaycan SSR xalq artisti fexri adi 26 aprel 1958 M F Axundov adina Azerbaycan Dovlet Opera ve Balet Teatrinin 50 illiyi ile elaqedar olaraq ve musiqili sehne incesenetinin inkisaf etdirilmesindeki xidmetlerine gore Azerbaycan SSR emekdar artisti fexri adi 30 aprel 1955 Azerbaycan sovet incesenetinin inkisaf etdirilmesindeki gorkemli xidmetlerine gore Stalin mukafati 2 ci derece 1952 M F Axundov adina Azerbaycan Dovlet Opera ve Balet Teatrinda Soltan Hacibeyovun Gulsen baletindeki Azadin partiyasina gore Seref nisani ordeni 9 iyun 1959 Azerbaycan incesenetinin inkisaf etdirilmesindeki gorkemli xidmetlerine gore ve Moskva seherinde Azerbaycan inceseneti ve edebiyyati ongunluyu munasibetile IstinadlarBalet enciklopediya Moskva Sovetskaya enciklopediya Gl red Yu N Grigorovich 1981 st 59 Ilham Rehimli Azerbaycan Teatr Ensiklopediyasi 3 cildde 2 ci cild Baki Azernesr 2017 seh 181 182 ISBN 978 9952 8021 9 1 Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi 25 cildde 3 cu cild Babilistan Bezirxana 25 000 nus Baki Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Elmi Merkezi 2011 seh 281 ISBN 978 9952 441 07 9 Rehimli I Azerbaycan Teatr Tarixi derslik Baki Casioglu 2005 seh 314 Rehimli I Azerbaycan Teatr Tarixi 5 cildde 2 ci cild Baki Serq Qerb 2017 seh 203 ISBN 978 9952 517 86 6 Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 10 ҹilddә II ҹild Balzam Gaјdar Baky Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasynyn Bash Redaksiјasy Bash redaktor Ҹ B Guliјev 1978 S 40 Teatralnaya enciklopediya v 6 t gl red S S Mokulskij T 1 A Globus M Sovetskaya enciklopediya 1961 stb 458 43 000 ekz