Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Klassik Xalq Cəbhəsi Partiyası və ya qısaca KHC — Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının "klassiklər" qanadı ilə rəsmi dövlət qeydiyyatı olmayan Vahid Azərbaycan Uğrunda İstiqlal Cəbhəsi Partiyasının 26 mart 2006-cı il tarixində keçirilən qurultayda birləşərək fəaliyyətə başlamış siyasi partiya.
Klassik Xalq Cəbhəsi Partiyası | |
|---|---|
| KXCP | |
 | |
| Sədri | Mirmahmud Mirəlioğlu |
| Qurucu | Mirmahmud Mirəlioğlu |
| Baş katib | Gülağa Adıgözəlli |
| Sədr müavinləri | Elşən Həşimov |
| Quruluş tarixi | 26 mart 2006 |
| Qeydiyyat tarixi | 31 yanvar 2007 |
| Birləşən | Vahid Azərbaycan Uğrunda İstiqlal Cəbhəsi Partiyası(2006) |
| Sələfi | Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası |
| Baş qərargah | Bakı ş., Nərimanov r., A.Neymətulla küç. 18 |
| İdeologiya | Elçibəyçilik |
| Üzv sayı | 5 mindən çox(2023) |
| Milli Məclisdə | 0 / 125 |
| Ali Məclisdə | 0 / 45 |
| Bələdiyyə sədrləri | 0 / 1.605 |
| Bələdiyyə üzvləri | 0 / 15.156 |
| Saytı | kxcp.org |
Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin 2023-cü ilə aid hesabatına əsasən Klassik Xalq Cəbhəsi Partiyasının üzvlərinin 70%-i kişi, 30%-i isə qadın olmuşdur.
Tarixi
Parçalanma və birləşmə cəhdi
4 iyun Gəncə qiyamının ardınca Azərbaycan Xalq Cəbhəsi sədri, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Əbülfəz Elçibəypaytaxtı tərk edərək doğulduğu Kələki kəndinə getmişdir. Çevrilişin lideri Surət Hüseynov Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ali Məclisinin sədri Heydər Əliyev ilə ittifaq yaratmışdır. Heydər Əliyev 15 iyun 1993-cü ildə Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin sədri seçilmişdir. 21 iyun 1993-cü il tarixində Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Əbülfəz Elçibəyə müraciət edərək onu öz işinə geri çağırmışdır.24 iyun 1993-cü il tarixində isə Əbülfəz Elçibəy fəaliyyətini icra edə bilmədiyi üçün prezidentin səlahiyyətləri müvəqqəti olaraq Heydər Əliyevə ötürülmüşdür. Heydər Əliyev 30 iyul 1993-cü il tarixində qiyamçı Surət Hüseynovu Azərbaycan Respublikasının Baş naziri vəzifəsinə təyin etmişdir. Heydər Əliyev daha sonra növbədənkənar prezident seçkiləri təyin etmişdir. 3 oktyabr 1993-cü il tarixində keçirilən prezident seçkilərində 3 namizəd arasından Heydər Əliyev 98,6% səs toplayaraq Azərbaycan Respublikasının Prezidenti seçilmişdir.
Baş verən bu hadisələr Azərbaycan Xalq Cəbhəsi daxilində də gərginliklərə və qruplaşmalara səbəb olmuşdur. Belə ki, təşkilat daxilində bazasından gələn qrup birgə fəaliyyət göstərməyə başlamışdır. Kütləvi informasiya vasitələrində "yurdçular" olaraq tanınan bu qrup daha sonralar "islahatçılar" olaraq adlandırılmağa başlandı. Bu qrupun təmsilçiləri o dövrdə parlament jurnalisti olan, daha sonra isə AXC sədrinin birinci müavini olan Əli Kərimli, AXC Ali Məclisinin sədri Qulamhüseyn Əlibəyli, AXC-nin sədr müavinləri Asim Mollazadə və Cəmil Həsənli, Rəyasət Heyəti üzvü Qüdrət Həsənquliyev kimi şəxslər idi. Digər bir qrup olan "klassiklər"də isə AXC-nin sədr müavini Mirmahmud Mirəlioğlu, daha sonralar yaradılan AXCP Gənclər Komitəsinin ilk sədri Oqtay Güləliyev, baş nazirin sabiq müavini Kamil Vəli Nərimanoğlu, sabiq nazir , müğənni Flora Kərimova, hüquq müdafiəçisi Novella Cəfəroğlu kimi şəxslər təmsil olunmuşdur. "İslahatçılar" əsasən liberal (liberalizm tərəfdarı), "Klassiklər" isə xalqçı (radikal) qanad kimi tanınırdılar. Güney Azərbaycan məsələsinə münasibətdə də qanadlar arasında kəskin fikir ayrılığı özünü göstərirdi.
Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin səlahiyyət müddəti tamamlandıqdan sonra həm yeni və ilk dəfə hazırlanmış Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasının qəbulu ilə bağlı referendum, həm də Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinin təsis edilərək bu quruma millət vəkillərinin seçilməsi üçün parlament seçkiləri keçirilməsi qərarlaşdırıldı. 125 deputatdan 100-nün majoritar, 25-nin isə ümumrespublika üzrə vahid proporsional sistemlə seçildiyi 1995-ci parlament seçkilərində rəsmi şəkildə siyasi partiyaların iştirakına icazə verilsə də, ictimai təşkilatların iştirakı qanunda yerini tapmadı. Bu səbəbdəb "yurdçular" Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin partiyalaşması üçün fəaliyyətə keçdilər. Nəticədə 25 may 1995-ci ildə qurultay çağırıldı. Azərbaycan Xalq Cəbhəsi bu qurultayda partiyalaşaraq Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasına çevrildi. 1 sentyabr 1995-ci il tarixində Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası Ədliyyə Nazirliyi tərəfindən dövlət qeydiyyatına alındı. Bundan sonra isə Əli Kərimlinin liderlik etdiyi "islahatçılar" və Mirmahmud Mirəlioğlununliderlik etdiyi "klassiklər" arasında mübarizə daha da şiddətlənməyə başlamışdır. Belə ki, həmin il keçirilən seçkilərdə proporsional siyahıda 1-ci sıraya sədrin birinci müavini, "islahatçı"ların lideri Əli Kərimli, 2-ci sıraya sədrin təşkilatı məsələlər üzrə müavini, "klassiklər"in lideri Mirmahmud Mirəlioğlu, 3-cü sıraya isə Ali Məclis sədri, "islahatçı" Qulamhüseyn Əlibəylinin adı yazılmışdır. Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası seçkilərdə proporsional siyahılar üzrə 346 192 (9.6%) səs toplayaraq siyahısından ilk 3 nəfərin deputat seçilməsinə nail olmuşdur.
Əbülfəz Elçibəy 1997-ci ildə Kələkidən Bakıya qayıtmış və siyasi fəaliyyətinə davam etmişdir.Elçibəyin qayıdışından sonra partiya daxilində çəkişmələr şiddətlənmişdir. Belə ki, "klassiklər" "islahatçılar"ın lideri, sədrin birinci müavini Əli Kərimliyi Elçibəyin fəaliyyətini məhdudlaşdırmaqla və səlahiyyətlərindən sui-istifadə etməklə günahlandırırdı. Partiya daxilində uzun müddət çəkişmələr, problemlər və münaqişələr davam etdi. 2000-ci il parlament seçkiləri ərəfəsində proporsional siyahının tərtibi səbəbi ilə bu problemlər pik həddə çatmışdır. O ərəfədə Əbülfəz Elçibəyə prostat xərçəngidiaqnozu qoyulmuş və o, 2000-ci ilin avqustunda müalicə almaq üçün Ankara şəhərinə getmişdir. 19 iyun 2000-ci il tarixində "klassiklər" partiyanın bir sıra rayon təşkilatlarının iştirakı ilə müşavirə çağırdı. Bu isə artıq problemlərin həllinin mümkün olmadığını göstərirdi. "İslahatçılar" qanadının mənsubu olsa da, Qüdrət Həsənquliyev bu müşavirədə iştirak etmiş və üzvləri parçalanmağa mane olmağa səsləmişdir. Əbülfəz Elçibəy 22 iyul 2000-ci ildə Ankarada öldü. Bundan sonra partiya de-fakto iki qanada parçalanmışdır.
Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası 2000-ci il parlament seçkilərindən əvvəl yenidən təşkil olunan Mərkəzi Seçki Komissiyasına Qüdrət Həsənquliyev və Adil Minbaşını namizəd göstərmiş və onlar 18 iyul 2000-ci il tarixində Mərkəzi Seçki Komissiyasının üzvü seçilmişdirlər.
28–29 oktyabr 2000-ci il tarixində "klassiklər" qanadı qurultay çağırmış və partiyanın II (IV) Qurultayında Mirmahmud Mirəlioğlu Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının sədri seçilmişdir. O dövrdə başda Müsavat Partiyası olmaqla bir çox təşkilar bu qanadı rəsmi partiya olaraq tanımışdır. 2000-ci il parlament seçkilərində partiyanın proporsional siyahısı "islahatçılar" tərəfindən tərtib olunub təsdiqlənmişdir. Həmçinin, "klassiklər" də liderləri Mirmahmud Mirəlioğlu başda olmaqla AXCP adından majoritar sistemdə seçkilərə qatılmışdır. Seçki nəticələrinə əsasən partiyadan proporsional seçki sistemi üzər 4, majoritar sistem üzrə isə 2 deputat seçilmişdir. Onlaesan 5-i "islahatçı", 1-i, yəni Mirmahmud Mirəlioğluisə "klassiklər"dən olmuşdur. 7 yanvar 2001-ci il tarixində keçirilən təkrar parlament seçkilərində daha 1 "islahatçı" partiya üzvünün — Əliməmməd Nuriyevin majoritar sistem üzrə deputat seçilməsi ilə Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasıparlamentdə 7 deputatla Yeni Azərbaycan Partiyasının ardınca ən çox deputata sahib olan partiya olmuşdur.
Əli Kərimli 2001-ci ilədək Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası sədrinin vəzifələrini icra etmiş, 2001-ci ildə isə partiyanın II (IV) Qurultayını keçirərək partiya sədr seçilmişdir. Azərbaycan Milli İstiqlal Partiyası və bir sıra digər təşkilatlar isə bu qanadı rəsmi partiya olaraq tanıdı.
Qüdrət Həsənquliyev "islahatçılar" qanadından olsa da 2001-ci ildə hər iki qanadı birləşdirmək üçün fəaliyyətə keçirmişdir. Bu cəhd Azərbaycan Demokrat Partiyası və Müsavat Partiyası tərəfindən "hakimiyyətin planı" olaraq qiymətləndirilmiş və məqsədinin "müxalifəti parçalamaq" olduğu qeyd olunmuşdur. Başlanğıcda bu cəhd "islahatçılar"ın dəstəyini alsa da, daha sonra sədr Əli Kərimli "bu işdə qaranlıq məqamların" olduğunu söyləyərək geri çəkilmişdir. Daha sonra "klassiklər"lə aktiv əlaqələr yaradan Qüdrət Həsənquliyev onları razı sala bilmişdir, lakin Mirmahmud Mirəlioğlu bu cəhdə etiraz etmişdir.
Birləşmənin gerçəkləşməsi üçün qurultay qərarı alındı və bu məqsədlə Birləşdirici Qurultaya Hazırlıq üzrə Təşkilat Komitəsi yaradıldı. Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının bəzi rayon təşkilarları bu komitəyə qoşulduğunu elan etdi. 19 avqust 2002-ci il tarixində Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının Birləşdiri Qurultayı keçirilmişdir. Qurultayda partiyanın yeni Nizamnamə və Məramnaməsi qəbul edilmişdir. Qurultaya Hazırlıq üzrə Təşkilat Komitəsinin həmsədri Qüdrət Həsənquliyev alternativ əsaslarla və gizli səsvermə yolu ilə birləşmiş partiyanın sədri seçilmişdir. Qurultaydan sonra müvafiq sənədlər Azərbaycan Respublikasının Ədliyyə Nazirliyinə təqdim olunmuş və birləşmiş Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasını AXCP-nin yeganə hüquqi varisi olaraq tanınmışdır. Daha sonra ABŞ Dövlət Departamentinin və beynəlxalq təşkilatların etirazı ilə partiyanın dövlət qeydiyyatı ləğv olunmuşdur.
AXCP (k)
Klassik Xalq Cəbhəsi Partiyası (2006-cı ildən)
Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının "klassiklər" qanadının Ali Məclisi 19 fevral 2006-cı il tarixində keçirdiyi iclasda qurultay qərarı alınmışdır. 26 mart 2006-cı il tarixində keçirilən qurultayda Ali Məclisin qərarına əsasən partiyanın adı Klassik Xalq Cəbhəsi Partiyası olaraq qəbul olunmuşdur. Həmçinin, Qurultayda partiyaya rəsmi dövlət qeydiyyatı olmayan Vahid Azərbaycan Uğrunda İstiqlal Cəbhəsi Partiyası tərəfindən edilən birləşmə müraciəti qəbul olunmuşdur. Partiya sədrliyinə partiyanın "klassiklər" qanadının sədri Mirmahmud Mirəlioğlu və "klassiklər" qanadının Ali Məclisinin sədri Zəlimxan Məmmədli namizəd olmuşdur. Qurultay günündə digər bütün namizədlər namizədliyini geri götürmüş, Mirmahmud Mirəlioğlu qurultayda partiya sədri seçilmişdir. 31 yanvar 2007-ci ildə isə KXCP rəsmi dövlət qeydiyyatına alındı.
2015-ci ildə Klassik Xalq Cəbhəsi Partiyası ilə Azərbaycan Xalq Partiyası arasında birləşmə haqqında ilkin razılaşma əldə edildi, lakin daha sonra birləşmə gerçəkləşdirilmədi.
Rəmzləri
KXCP-nin emblemi böyük hərflərlə "KHC" (Klassik Halk Cebhesi) yazılmış kompozisiyadan ibarətdir. Partiyanın Təşkilat şöbəsinin müdiri Xəzər Teyyublu bildirir ki, onlar bu simvolu KXCP dövlət qeydiyyatına alınandan sonra — 2006-cı ildə müəyyənləşdiriblər. Əslində, bu simvol AXC-nin simvoluna uyğunlaşdırıb. X. Teyyublu bildirir ki, "KHC" sözünü "AHC" kimi də oxumaq mümkündür. Partiyanın bayrağı ağ fonda KHC yazılmış simvoldan ibarətdir. Ağ fon isə sülh və təmizliyin rəmzi kimi seçilib.
Partiya qərargahı
Klassik Xalq Cəbhəsi Partiyasının qərargah problemi yoxdur və bu məsələdə partiya heç kimdən asılı deyil. Partiyanın rəhbərliyi təşəbbüs göstərərək üzvlərdən toplanmış ianələr hesabına Ağa Nemətulla 18 ünvanında yerləşən beşmərtəbəli binanın birinci mərtəbəsində yerləşən ofisi alıb. Hazırda ofis fiziki şəxsə məxsusdur və partiya burada yalnız kommunal xərcləri ödəyir.
Seçkilərdə
Parlament seçkiləri
| Seçki | Sədr | Majoritar | ||
|---|---|---|---|---|
| Səs | % | Mandat | ||
| 2010 |  | 31 317 | 1.31 | 0 / 125 |
| 2015 | 11 671 | 0.41 | 0 / 125 | |
| 2020 | 0 / 125 | |||
Bələdiyyə seçkiləri
| Seçki | Sədr | Səs | Yer | ||
|---|---|---|---|---|---|
| # | % | ± | |||
| 2009 | Mirmahmud Mirəlioğlu | 2 / 15.591 | |||
| 2019 | |||||
Qeydlər
- Rəsmi dövlət qeydiyyatı olmayan siyasi partiya.
Mənbə
İstinadlar
- ""Klassiklər" AXCP-nin adı dəyişdirilərək "Azərbaycan Klassik Xalq Cəbhəsi Partiyası" adlanacaq". Trend.Az (az.). 2006-02-20. 2023-12-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-25.
- modern.az. "Ədliyyə Nazirliyi daha iki partiyanı qeydə aldı - SİYAHI". modern.az (az.). 2023-12-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-09-11.
- modern.az. "Hansı siyasi partiyalarda qadınlar daha çoxdur? - SİYAHI". modern.az (az.). 2024-05-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-05-20.
- "H. Ə. Əliyevin Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin sədri seçilməsi haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI MİLLİ MƏCLİSİNİN QƏRARI". e-qanun.az (ingilis). 2023-03-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-24.
- "Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Əbülfəz Elçibəyə müraciət edilməsi haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI MİLLİ MƏCLİSİNİN QƏRARI". e-qanun.az (ingilis). 2023-12-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-24.
- "Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Əbülfəz Qədirqulu oğlu Əliyevin (Elçibəyin) Azərbaycan Respublikasının Prezidenti vəzifələrini daha icra edə bilməməsi və Azərbaycan Respublikası Prezidentinin səlahiyyətinin Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin sədri Heydər Əlirza oğlu Əliyevə keçməsi haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI MİLLİ MƏCLİSİNİN QƏRARI". e-qanun.az (ingilis). 2022-11-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-24.
- Schmemann, 1993, The New York Times
- Library of Congress
- "S. D. Hüseynovun Azərbaycan Respublikasının Baş naziri təyin edilməsi haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİNİN FƏRMANI". e-qanun.az (ingilis). 2022-11-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-24.
- "AXCP - Əli Kərimli timsalında parçalanma sindromunu yaşayan ilk siyasi təşkilat". Sesqazeti.az (az.). 2016-07-21. 2023-12-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-24.
- modern.az. "AXCP-yə gəlib-getmiş tanınmışlar - Onlar Əli Kərimlini niyə tərk etdilər? - ARAŞDIRMA". modern.az (az.). 2023-12-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-24.
- "Arif Rəhimoğlu, Sosiologiyada partiyadaxili qruplaşmalar. E-kitab variantı – 2016" (PDF). 2022-07-11 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2021-10-15.
- "Dövlət qeydiyyatına alınmış siyasi partiyalar | Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Seçki Komsissiyası". www.msk.gov.az. 2023-07-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-25.
- "Proporsional seçkilərə qatılmış partiyalar". Mərkəzi Seçki Komissiyası. 2004-12-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-05-29.
- Şahin Cəfərli. "Azərbaycanda parlament seçkiləri: daha bir itirilmiş şans". Bakı Araşdırma Mərkəzi. 2021-07-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-05-31.
- "19 il əvvəlin tarixi - Elçibəyin Kələkidən dönüşü..." musavat.com. 2023-12-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-25.
- ""Elçibəyi zəhərləməmişdilər, onu xərçəng zəhərləmişdi"". BBC News Azərbaycanca (az.). 2018-08-22. 2023-11-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-25.
- Encyclopædia Britannica, 2015
- Libaridian, 2008. səh. 229
- "Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Seçki Komissiyasının üzvlərinin təyin edilməsi haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİNİN SƏRƏNCAMI". E-qanun.az. 2022-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-05-31.
- "AXC-nin varisi kimdir?- Elçibəydən sonra qalmaqal yenə başladı". publika.az (az.). 2014-07-15. 2021-09-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-25.
- "2000-2001-ci illər parlament seçkiləri haqqında yekun hesabat" (PDF). 2021-08-01 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2022-05-30.
- "2000-ci il parlament seçkilərinin nəticəsi". 2011-07-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-05-30.
- demokrat.az. "Azərbaycan siyasətinin Əliləri". demokrat.az (ingilis). 2023-12-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-25.
- modern.az. "Qüdrət Həsənquliyevin BAXCP-si necə yarandı?". modern.az (az.). 2023-12-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-24.
- "AXCP-nin «klassiklər» qanadı Klassik Xalq Cəbhəsi Partiyasına çevrildi". www.azadliq.org. 2023-06-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-25.
- "İki siyasi partiya birləşir". 2023-04-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-07-12.
- . 2009-12-08 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-12-05.
- . 2010-02-06 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-02-04.
- "Siyahıya YAP liderlik edir". 2021-11-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-04-26.
Ədəbiyyat
- Schmemann, Serge. "Veteran Communist Crowns A Comeback in Azerbaijan" (ingilis). The New York Times. 1 iyul1993. 2021-12-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-08-31.
- J. Libaridian, Gerard. L'Arménie moderne: histoire des hommes et de la nation (fransız). Éditions Karthala. 2008. 2022-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-31.
- "The Coup of June 1993". Library of Congress (ingilis). 2011-10-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-31.
- "Abulfez Elchibey". Encyclopædia Britannica (ingilis). 2015. 2015-08-01 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-08-31.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Klassik Xalq Cebhesi Partiyasi ve ya qisaca KHC Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasinin klassikler qanadi ile resmi dovlet qeydiyyati olmayan Vahid Azerbaycan Ugrunda Istiqlal Cebhesi Partiyasinin 26 mart 2006 ci il tarixinde kecirilen qurultayda birleserek fealiyyete baslamis siyasi partiya Klassik Xalq Cebhesi PartiyasiKXCPSedri Mirmahmud MireliogluQurucu Mirmahmud MireliogluBas katib Gulaga AdigozelliSedr muavinleri Elsen HesimovQurulus tarixi 26 mart 2006Qeydiyyat tarixi 31 yanvar 2007Birlesen Vahid Azerbaycan Ugrunda Istiqlal Cebhesi Partiyasi 2006 Selefi Azerbaycan Xalq Cebhesi PartiyasiBas qerargah Baki s Nerimanov r A Neymetulla kuc 18Ideologiya ElcibeycilikUzv sayi 5 minden cox 2023 Milli Meclisde 0 125Ali Meclisde 0 45Belediyye sedrleri 0 1 605Belediyye uzvleri 0 15 156Sayti kxcp org Aile Qadin ve Usaq Problemleri uzre Dovlet Komitesinin 2023 cu ile aid hesabatina esasen Klassik Xalq Cebhesi Partiyasinin uzvlerinin 70 i kisi 30 i ise qadin olmusdur TarixiParcalanma ve birlesme cehdi 4 iyun Gence qiyaminin ardinca Azerbaycan Xalq Cebhesi sedri Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti Ebulfez Elcibeypaytaxti terk ederek doguldugu Keleki kendine getmisdir Cevrilisin lideri Suret Huseynov Naxcivan Muxtar Respublikasinin Ali Meclisinin sedri Heyder Eliyev ile ittifaq yaratmisdir Heyder Eliyev 15 iyun 1993 cu ilde Azerbaycan Respublikasi Ali Sovetinin sedri secilmisdir 21 iyun 1993 cu il tarixinde Azerbaycan Respublikasinin Milli Meclisi Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti Ebulfez Elcibeye muraciet ederek onu oz isine geri cagirmisdir 24 iyun 1993 cu il tarixinde ise Ebulfez Elcibey fealiyyetini icra ede bilmediyi ucun prezidentin selahiyyetleri muveqqeti olaraq Heyder Eliyeve oturulmusdur Heyder Eliyev 30 iyul 1993 cu il tarixinde qiyamci Suret Huseynovu Azerbaycan Respublikasinin Bas naziri vezifesine teyin etmisdir Heyder Eliyev daha sonra novbedenkenar prezident seckileri teyin etmisdir 3 oktyabr 1993 cu il tarixinde kecirilen prezident seckilerinde 3 namized arasindan Heyder Eliyev 98 6 ses toplayaraq Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti secilmisdir Bas veren bu hadiseler Azerbaycan Xalq Cebhesi daxilinde de gerginliklere ve qruplasmalara sebeb olmusdur Bele ki teskilat daxilinde bazasindan gelen qrup birge fealiyyet gostermeye baslamisdir Kutlevi informasiya vasitelerinde yurdcular olaraq taninan bu qrup daha sonralar islahatcilar olaraq adlandirilmaga baslandi Bu qrupun temsilcileri o dovrde parlament jurnalisti olan daha sonra ise AXC sedrinin birinci muavini olan Eli Kerimli AXC Ali Meclisinin sedri Qulamhuseyn Elibeyli AXC nin sedr muavinleri Asim Mollazade ve Cemil Hesenli Reyaset Heyeti uzvu Qudret Hesenquliyev kimi sexsler idi Diger bir qrup olan klassikler de ise AXC nin sedr muavini Mirmahmud Mirelioglu daha sonralar yaradilan AXCP Gencler Komitesinin ilk sedri Oqtay Guleliyev bas nazirin sabiq muavini Kamil Veli Nerimanoglu sabiq nazir mugenni Flora Kerimova huquq mudafiecisi Novella Ceferoglu kimi sexsler temsil olunmusdur Islahatcilar esasen liberal liberalizm terefdari Klassikler ise xalqci radikal qanad kimi taninirdilar Guney Azerbaycan meselesine munasibetde de qanadlar arasinda keskin fikir ayriligi ozunu gosterirdi Azerbaycan Respublikasi Ali Sovetinin selahiyyet muddeti tamamlandiqdan sonra hem yeni ve ilk defe hazirlanmis Azerbaycan Respublikasinin Konstitusiyasinin qebulu ile bagli referendum hem de Azerbaycan Respublikasinin Milli Meclisinin tesis edilerek bu quruma millet vekillerinin secilmesi ucun parlament seckileri kecirilmesi qerarlasdirildi 125 deputatdan 100 nun majoritar 25 nin ise umumrespublika uzre vahid proporsional sistemle secildiyi 1995 ci parlament seckilerinde resmi sekilde siyasi partiyalarin istirakina icaze verilse de ictimai teskilatlarin istiraki qanunda yerini tapmadi Bu sebebdeb yurdcular Azerbaycan Xalq Cebhesinin partiyalasmasi ucun fealiyyete kecdiler Neticede 25 may 1995 ci ilde qurultay cagirildi Azerbaycan Xalq Cebhesi bu qurultayda partiyalasaraq Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasina cevrildi 1 sentyabr 1995 ci il tarixinde Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasi Edliyye Nazirliyi terefinden dovlet qeydiyyatina alindi Bundan sonra ise Eli Kerimlinin liderlik etdiyi islahatcilar ve Mirmahmud Mirelioglununliderlik etdiyi klassikler arasinda mubarize daha da siddetlenmeye baslamisdir Bele ki hemin il kecirilen seckilerde proporsional siyahida 1 ci siraya sedrin birinci muavini islahatci larin lideri Eli Kerimli 2 ci siraya sedrin teskilati meseleler uzre muavini klassikler in lideri Mirmahmud Mirelioglu 3 cu siraya ise Ali Meclis sedri islahatci Qulamhuseyn Elibeylinin adi yazilmisdir Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasi seckilerde proporsional siyahilar uzre 346 192 9 6 ses toplayaraq siyahisindan ilk 3 neferin deputat secilmesine nail olmusdur Ebulfez Elcibey 1997 ci ilde Kelekiden Bakiya qayitmis ve siyasi fealiyyetine davam etmisdir Elcibeyin qayidisindan sonra partiya daxilinde cekismeler siddetlenmisdir Bele ki klassikler islahatcilar in lideri sedrin birinci muavini Eli Kerimliyi Elcibeyin fealiyyetini mehdudlasdirmaqla ve selahiyyetlerinden sui istifade etmekle gunahlandirirdi Partiya daxilinde uzun muddet cekismeler problemler ve munaqiseler davam etdi 2000 ci il parlament seckileri erefesinde proporsional siyahinin tertibi sebebi ile bu problemler pik hedde catmisdir O erefede Ebulfez Elcibeye prostat xercengidiaqnozu qoyulmus ve o 2000 ci ilin avqustunda mualice almaq ucun Ankara seherine getmisdir 19 iyun 2000 ci il tarixinde klassikler partiyanin bir sira rayon teskilatlarinin istiraki ile musavire cagirdi Bu ise artiq problemlerin hellinin mumkun olmadigini gosterirdi Islahatcilar qanadinin mensubu olsa da Qudret Hesenquliyev bu musavirede istirak etmis ve uzvleri parcalanmaga mane olmaga seslemisdir Ebulfez Elcibey 22 iyul 2000 ci ilde Ankarada oldu Bundan sonra partiya de fakto iki qanada parcalanmisdir Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasi 2000 ci il parlament seckilerinden evvel yeniden teskil olunan Merkezi Secki Komissiyasina Qudret Hesenquliyev ve Adil Minbasini namized gostermis ve onlar 18 iyul 2000 ci il tarixinde Merkezi Secki Komissiyasinin uzvu secilmisdirler 28 29 oktyabr 2000 ci il tarixinde klassikler qanadi qurultay cagirmis ve partiyanin II IV Qurultayinda Mirmahmud Mirelioglu Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasinin sedri secilmisdir O dovrde basda Musavat Partiyasi olmaqla bir cox teskilar bu qanadi resmi partiya olaraq tanimisdir 2000 ci il parlament seckilerinde partiyanin proporsional siyahisi islahatcilar terefinden tertib olunub tesdiqlenmisdir Hemcinin klassikler de liderleri Mirmahmud Mirelioglu basda olmaqla AXCP adindan majoritar sistemde seckilere qatilmisdir Secki neticelerine esasen partiyadan proporsional secki sistemi uzer 4 majoritar sistem uzre ise 2 deputat secilmisdir Onlaesan 5 i islahatci 1 i yeni Mirmahmud Mireliogluise klassikler den olmusdur 7 yanvar 2001 ci il tarixinde kecirilen tekrar parlament seckilerinde daha 1 islahatci partiya uzvunun Elimemmed Nuriyevin majoritar sistem uzre deputat secilmesi ile Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasiparlamentde 7 deputatla Yeni Azerbaycan Partiyasinin ardinca en cox deputata sahib olan partiya olmusdur Eli Kerimli 2001 ci iledek Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasi sedrinin vezifelerini icra etmis 2001 ci ilde ise partiyanin II IV Qurultayini kecirerek partiya sedr secilmisdir Azerbaycan Milli Istiqlal Partiyasi ve bir sira diger teskilatlar ise bu qanadi resmi partiya olaraq tanidi Qudret Hesenquliyev islahatcilar qanadindan olsa da 2001 ci ilde her iki qanadi birlesdirmek ucun fealiyyete kecirmisdir Bu cehd Azerbaycan Demokrat Partiyasi ve Musavat Partiyasi terefinden hakimiyyetin plani olaraq qiymetlendirilmis ve meqsedinin muxalifeti parcalamaq oldugu qeyd olunmusdur Baslangicda bu cehd islahatcilar in desteyini alsa da daha sonra sedr Eli Kerimli bu isde qaranliq meqamlarin oldugunu soyleyerek geri cekilmisdir Daha sonra klassikler le aktiv elaqeler yaradan Qudret Hesenquliyev onlari razi sala bilmisdir lakin Mirmahmud Mirelioglu bu cehde etiraz etmisdir Birlesmenin gerceklesmesi ucun qurultay qerari alindi ve bu meqsedle Birlesdirici Qurultaya Hazirliq uzre Teskilat Komitesi yaradildi Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasinin bezi rayon teskilarlari bu komiteye qosuldugunu elan etdi 19 avqust 2002 ci il tarixinde Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasinin Birlesdiri Qurultayi kecirilmisdir Qurultayda partiyanin yeni Nizamname ve Meramnamesi qebul edilmisdir Qurultaya Hazirliq uzre Teskilat Komitesinin hemsedri Qudret Hesenquliyev alternativ esaslarla ve gizli sesverme yolu ile birlesmis partiyanin sedri secilmisdir Qurultaydan sonra muvafiq senedler Azerbaycan Respublikasinin Edliyye Nazirliyine teqdim olunmus ve birlesmis Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasini AXCP nin yegane huquqi varisi olaraq taninmisdir Daha sonra ABS Dovlet Departamentinin ve beynelxalq teskilatlarin etirazi ile partiyanin dovlet qeydiyyati legv olunmusdur AXCP k Klassik Xalq Cebhesi Partiyasi 2006 ci ilden Azerbaycan Xalq Cebhesi Partiyasinin klassikler qanadinin Ali Meclisi 19 fevral 2006 ci il tarixinde kecirdiyi iclasda qurultay qerari alinmisdir 26 mart 2006 ci il tarixinde kecirilen qurultayda Ali Meclisin qerarina esasen partiyanin adi Klassik Xalq Cebhesi Partiyasi olaraq qebul olunmusdur Hemcinin Qurultayda partiyaya resmi dovlet qeydiyyati olmayan Vahid Azerbaycan Ugrunda Istiqlal Cebhesi Partiyasi terefinden edilen birlesme muracieti qebul olunmusdur Partiya sedrliyine partiyanin klassikler qanadinin sedri Mirmahmud Mirelioglu ve klassikler qanadinin Ali Meclisinin sedri Zelimxan Memmedli namized olmusdur Qurultay gununde diger butun namizedler namizedliyini geri goturmus Mirmahmud Mirelioglu qurultayda partiya sedri secilmisdir 31 yanvar 2007 ci ilde ise KXCP resmi dovlet qeydiyyatina alindi 2015 ci ilde Klassik Xalq Cebhesi Partiyasi ile Azerbaycan Xalq Partiyasi arasinda birlesme haqqinda ilkin razilasma elde edildi lakin daha sonra birlesme gerceklesdirilmedi RemzleriKXCP nin emblemi boyuk herflerle KHC Klassik Halk Cebhesi yazilmis kompozisiyadan ibaretdir Partiyanin Teskilat sobesinin mudiri Xezer Teyyublu bildirir ki onlar bu simvolu KXCP dovlet qeydiyyatina alinandan sonra 2006 ci ilde mueyyenlesdiribler Eslinde bu simvol AXC nin simvoluna uygunlasdirib X Teyyublu bildirir ki KHC sozunu AHC kimi de oxumaq mumkundur Partiyanin bayragi ag fonda KHC yazilmis simvoldan ibaretdir Ag fon ise sulh ve temizliyin remzi kimi secilib Partiya qerargahiKlassik Xalq Cebhesi Partiyasinin qerargah problemi yoxdur ve bu meselede partiya hec kimden asili deyil Partiyanin rehberliyi tesebbus gostererek uzvlerden toplanmis ianeler hesabina Aga Nemetulla 18 unvaninda yerlesen besmertebeli binanin birinci mertebesinde yerlesen ofisi alib Hazirda ofis fiziki sexse mexsusdur ve partiya burada yalniz kommunal xercleri odeyir SeckilerdeParlament seckileri Secki Sedr MajoritarSes Mandat2010 Mirmahmud Mirelioglu 31 317 1 31 0 1252015 11 671 0 41 0 1252020 0 125Belediyye seckileri Secki Sedr Ses Yer 2009 Mirmahmud Mirelioglu 2 15 5912019QeydlerResmi dovlet qeydiyyati olmayan siyasi partiya MenbeIstinadlar Klassikler AXCP nin adi deyisdirilerek Azerbaycan Klassik Xalq Cebhesi Partiyasi adlanacaq Trend Az az 2006 02 20 2023 12 25 tarixinde Istifade tarixi 2023 12 25 modern az Edliyye Nazirliyi daha iki partiyani qeyde aldi SIYAHI modern az az 2023 12 25 tarixinde Istifade tarixi 2023 09 11 modern az Hansi siyasi partiyalarda qadinlar daha coxdur SIYAHI modern az az 2024 05 20 tarixinde Istifade tarixi 2024 05 20 H E Eliyevin Azerbaycan Respublikasi Ali Sovetinin sedri secilmesi haqqinda AZERBAYCAN RESPUBLIKASI MILLI MECLISININ QERARI e qanun az ingilis 2023 03 10 tarixinde Istifade tarixi 2023 12 24 Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti Ebulfez Elcibeye muraciet edilmesi haqqinda AZERBAYCAN RESPUBLIKASI MILLI MECLISININ QERARI e qanun az ingilis 2023 12 25 tarixinde Istifade tarixi 2023 12 24 Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti Ebulfez Qedirqulu oglu Eliyevin Elcibeyin Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti vezifelerini daha icra ede bilmemesi ve Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin selahiyyetinin Azerbaycan Respublikasi Ali Sovetinin sedri Heyder Elirza oglu Eliyeve kecmesi haqqinda AZERBAYCAN RESPUBLIKASI MILLI MECLISININ QERARI e qanun az ingilis 2022 11 19 tarixinde Istifade tarixi 2023 12 24 Schmemann 1993 The New York Times Library of Congress S D Huseynovun Azerbaycan Respublikasinin Bas naziri teyin edilmesi haqqinda AZERBAYCAN RESPUBLIKASI PREZIDENTININ FERMANI e qanun az ingilis 2022 11 13 tarixinde Istifade tarixi 2023 12 24 AXCP Eli Kerimli timsalinda parcalanma sindromunu yasayan ilk siyasi teskilat Sesqazeti az az 2016 07 21 2023 12 25 tarixinde Istifade tarixi 2023 12 24 modern az AXCP ye gelib getmis taninmislar Onlar Eli Kerimlini niye terk etdiler ARASDIRMA modern az az 2023 12 25 tarixinde Istifade tarixi 2023 12 24 Arif Rehimoglu Sosiologiyada partiyadaxili qruplasmalar E kitab varianti 2016 PDF 2022 07 11 tarixinde PDF Istifade tarixi 2021 10 15 Dovlet qeydiyyatina alinmis siyasi partiyalar Azerbaycan Respublikasi Merkezi Secki Komsissiyasi www msk gov az 2023 07 22 tarixinde Istifade tarixi 2023 12 25 Proporsional seckilere qatilmis partiyalar Merkezi Secki Komissiyasi 2004 12 21 tarixinde Istifade tarixi 2022 05 29 Sahin Ceferli Azerbaycanda parlament seckileri daha bir itirilmis sans Baki Arasdirma Merkezi 2021 07 12 tarixinde Istifade tarixi 2022 05 31 19 il evvelin tarixi Elcibeyin Kelekiden donusu musavat com 2023 12 25 tarixinde Istifade tarixi 2023 12 25 Elcibeyi zeherlememisdiler onu xerceng zeherlemisdi BBC News Azerbaycanca az 2018 08 22 2023 11 21 tarixinde Istifade tarixi 2023 12 25 Encyclopaedia Britannica 2015 Libaridian 2008 seh 229 Azerbaycan Respublikasi Merkezi Secki Komissiyasinin uzvlerinin teyin edilmesi haqqinda AZERBAYCAN RESPUBLIKASI PREZIDENTININ SERENCAMI E qanun az 2022 03 25 tarixinde Istifade tarixi 2022 05 31 AXC nin varisi kimdir Elcibeyden sonra qalmaqal yene basladi publika az az 2014 07 15 2021 09 17 tarixinde Istifade tarixi 2023 12 25 2000 2001 ci iller parlament seckileri haqqinda yekun hesabat PDF 2021 08 01 tarixinde PDF Istifade tarixi 2022 05 30 2000 ci il parlament seckilerinin neticesi 2011 07 26 tarixinde Istifade tarixi 2022 05 30 demokrat az Azerbaycan siyasetinin Elileri demokrat az ingilis 2023 12 25 tarixinde Istifade tarixi 2023 12 25 modern az Qudret Hesenquliyevin BAXCP si nece yarandi modern az az 2023 12 25 tarixinde Istifade tarixi 2023 12 24 AXCP nin klassikler qanadi Klassik Xalq Cebhesi Partiyasina cevrildi www azadliq org 2023 06 29 tarixinde Istifade tarixi 2023 12 25 Iki siyasi partiya birlesir 2023 04 08 tarixinde Istifade tarixi 2020 07 12 2009 12 08 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2009 12 05 2010 02 06 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 02 04 Siyahiya YAP liderlik edir 2021 11 14 tarixinde Istifade tarixi 2023 04 26 Edebiyyat Schmemann Serge Veteran Communist Crowns A Comeback in Azerbaijan ingilis The New York Times 1 iyul1993 2021 12 18 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 08 31 J Libaridian Gerard L Armenie moderne histoire des hommes et de la nation fransiz Editions Karthala 2008 2022 03 25 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 31 The Coup of June 1993 Library of Congress ingilis 2011 10 11 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 31 Abulfez Elchibey Encyclopaedia Britannica ingilis 2015 2015 08 01 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 08 31