Kabo-Verde (port. República de Cabo Verde, kea dilində: Kabu Verdi; 1986-cı ilə qədər adı rəsmi şəkildə digər dillərə tərcümə edilirdi, azərbaycan dilində Yaşıl Burun Adaları Respublikası) — Afrikanın qərb sahillərinin 620 kilometrliyində Atlantik okeanda eyni adlı adalarda yerləşən dövlət.10 ada və 8 adacıqdan ibarət bir adalar qrupudur. Ən böyük üç adası: Santiago, Santo Antao, Boa Vista. Paytaxtı — Santiago adasındakı Praiadır. Böyük adalar 50–60 km uzunluğundadır.
Kabo-Verde | |||||
---|---|---|---|---|---|
port. República de Cabo Verde | |||||
| |||||
Unidade, Trabalho, Progresso (azərb. Birlik, Əmək, İrəliləmə) | |||||
Himn: Cântico da Liberdade | |||||
Rəsmi dilləri | |||||
Paytaxt | Praya-130 min nəfər (2011 il) | ||||
İdarəetmə forması | Prezident respublikası | ||||
Jorje Karluş Fonseka [9.IX.2011~ ] | |||||
Ulisseş Korreya i Silva | |||||
Sahəsi | Dünyada 176-cı | ||||
• Ümumi | 4033 km² | ||||
Əhalisi | |||||
• Əhali | 515 min nəfər (172-ci) | ||||
• Siyahıyaalma (2010) | 491 800 nəf. | ||||
• Sıxlıq | 127 nəf./km² | ||||
ÜDM (AQP) | |||||
• Ümumi | 2 214 milyon dollar (191-ci) | ||||
• Adambaşına | 4 200 dollar () | ||||
İİİ (2011) | 0.568 | ||||
İnternet domeni | .cv | ||||
CV | |||||
BOK kodu | CPV | ||||
Telefon kodu | +238 | ||||
Saat qurşaqları | |||||
Nəqliyyatın yönü | sağ[d] | ||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarix
1456-cı ildə Portuqaliyalılar adalara gəldikdə hələ məskunlaşma yox idi. Afrika ya yaxın olması səbəbi ilə əhəmiyyətli bir liman və qul ticarəti mərkəzi halına gəldi. Bugünkü xalqının kökləri bu Portuqaliyalı gəlmələrə və qulara əsaslanır. Ölkə 1975-ci ildə Portuqaliyadan müstəqillik qazanmışdır. Təbii resurs və yağış azdır. İqtisadiyyat hər istiqaməti ilə Portuqaliyadan asılıdır. Adalarda yaşayan əhalidən daha çox Yaşılburunlu ABŞ, Portuqaliya , Anqola başda olmaqla bəzi Avropa və Afrika ölkələrinə köç etmişdir.
Coğrafiya
Qərb Afrikaya daxil edilən Atlantik Okeanında bir ada dövlətdir. İqlimi mülayim və sərt temperatur ilə həddindən artıq quraqlıq olur. Yağışlar davamlı olmayıb, periodik quraklıklara səbəb olur. Adalar vulkanik mənşəlidir, əsasən düzənlik və alçaq bölgələrdən ibarətdir. Ölkənin ən yüksək nöqtəsi 2829 m mütləq yüksəkliyə malik olan vulkanıdır. Duz, bazalt qayalıqları , pozzuolana (silisli vulkanik tullantılar, su təzyiqli sement istehsalında istifadə olunur), əhəng daşı, kaolin, balıq ölkənin başlıca təbii qaynaqlarıdır. Uzun davamlı quraqlıqlar; görünüş çirkliliyi yaradan küləklər; vulkanik və seysmik fəaliyyətlər ölkə üçün təhlükə yaradır.
Əhali
Adanın əhalisi 429.000 olub əhali üçdə ikisindən çoxu Avropalı ağlarla Afrikalı zənci lərin qarışığından əmələ gəlmiş Mulatto lardan ibarətdir. Geri qalanı isə Avropalı ağlar və Afrikalı qaralardandır. xx əsrdə bir neçə dəfə aclıqla qarşılaşan Adalıların böyük bir qisimi həyatlarını başqa ölkələrdə davam etdirmək üçün köç etdiblər. İndiki vaxtda ölkə vətəndaşlarının az qala iki qatı xaricdə yaşayır. Dini inanc olaraq əksəriyyət Roma Katolikliyi olsa da Protestantlar da var. Ölkədə Portuqal (rəsmi) və Crioli () dilləridə danışılır.
İqtisadiyyat
İqtisadiyyata ümumi baxış: Kabo-Verdenin adam başına düşən ümumdaxili məhsulun aşağı olmasının səbəbləri; kasıb təbii qaynaqları, ciddi su çətinliyi və uzun müddətli quraqlıqlar.
Adam başına düşən milli gəlirin 70%-ini təşkil edən ticarət, nəqliyyat və xidməti sektorları ölkənin xidmətə söykənən iqtisadiyyatını meydana gətirir.
İqtisadiyyatın əsas sahələri — balıqçılıq, kənd təsərrüfatı və turizmdir.
Ölkə əhalisinin 70%-inə yaxın hissəsi çöl bölgələrdə yaşasa da, əkinçiliyin 1995-ci il ümumdaxili məhsuldakı payı balıkçılığın 1,5%-ini təşkil etdiyi 8% nisbətindədir. Qida maddələrinin təxminən 90%-i idxal edilir. Balıqçılıq potensialı, xüsusilə xərçəng və ton balığı tamamilə işlənmir.
2011-ci ildə ölkədə 277 million kilovat-saat elektroenerji istehsal edilmişdir.
Xarici siyasəti
Kabo-Verde 23 iyul 2008-ci ildə tarixində Ümumdünya Ticarət Təşkilatının tamhüquqlu üzvü olmuşdur.
İstinadlar
- .
- Kabo-Verde rəsmi olaraq ÜTT-nin 153-cü üzvü oldu 2022-03-28 at the Wayback Machine wto.az (az.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kabo Verde port Republica de Cabo Verde kea dilinde Kabu Verdi 1986 ci ile qeder adi resmi sekilde diger dillere tercume edilirdi azerbaycan dilinde Yasil Burun Adalari Respublikasi Afrikanin qerb sahillerinin 620 kilometrliyinde Atlantik okeanda eyni adli adalarda yerlesen dovlet 10 ada ve 8 adaciqdan ibaret bir adalar qrupudur En boyuk uc adasi Santiago Santo Antao Boa Vista Paytaxti Santiago adasindaki Praiadir Boyuk adalar 50 60 km uzunlugundadir Kabo Verdeport Republica de Cabo VerdeBayraq GerbUnidade Trabalho Progresso azerb Birlik Emek Irelileme Himn Cantico da LiberdadeResmi dilleri portuqal diliPaytaxt Praya 130 min nefer 2011 il Idareetme formasi Prezident respublikasiJorje Karlus Fonseka 9 IX 2011 Ulisses Korreya i SilvaSahesi Dunyada 176 ci Umumi 4033 km Ehalisi Ehali 515 min nefer 172 ci Siyahiyaalma 2010 491 800 nef Sixliq 127 nef km UDM AQP Umumi 2 214 milyon dollar 191 ci Adambasina 4 200 dollar III 2011 0 568Internet domeni cvCVBOK kodu CPVTelefon kodu 238Saat qursaqlari UTC 01 00Neqliyyatin yonu sag d Vikianbarda elaqeli mediafayllarKabo Verdenin topoqrafik xeritesiTarix1456 ci ilde Portuqaliyalilar adalara geldikde hele meskunlasma yox idi Afrika ya yaxin olmasi sebebi ile ehemiyyetli bir liman ve qul ticareti merkezi halina geldi Bugunku xalqinin kokleri bu Portuqaliyali gelmelere ve qulara esaslanir Olke 1975 ci ilde Portuqaliyadan musteqillik qazanmisdir Tebii resurs ve yagis azdir Iqtisadiyyat her istiqameti ile Portuqaliyadan asilidir Adalarda yasayan ehaliden daha cox Yasilburunlu ABS Portuqaliya Anqola basda olmaqla bezi Avropa ve Afrika olkelerine koc etmisdir CografiyaQerb Afrikaya daxil edilen Atlantik Okeaninda bir ada dovletdir Iqlimi mulayim ve sert temperatur ile heddinden artiq quraqliq olur Yagislar davamli olmayib periodik qurakliklara sebeb olur Adalar vulkanik menselidir esasen duzenlik ve alcaq bolgelerden ibaretdir Olkenin en yuksek noqtesi 2829 m mutleq yuksekliye malik olan vulkanidir Duz bazalt qayaliqlari pozzuolana silisli vulkanik tullantilar su tezyiqli sement istehsalinda istifade olunur eheng dasi kaolin baliq olkenin baslica tebii qaynaqlaridir Uzun davamli quraqliqlar gorunus cirkliliyi yaradan kulekler vulkanik ve seysmik fealiyyetler olke ucun tehluke yaradir EhaliAdanin ehalisi 429 000 olub ehali ucde ikisinden coxu Avropali aglarla Afrikali zenci lerin qarisigindan emele gelmis Mulatto lardan ibaretdir Geri qalani ise Avropali aglar ve Afrikali qaralardandir xx esrde bir nece defe acliqla qarsilasan Adalilarin boyuk bir qisimi heyatlarini basqa olkelerde davam etdirmek ucun koc etdibler Indiki vaxtda olke vetendaslarinin az qala iki qati xaricde yasayir Dini inanc olaraq ekseriyyet Roma Katolikliyi olsa da Protestantlar da var Olkede Portuqal resmi ve Crioli dilleride danisilir IqtisadiyyatIqtisadiyyata umumi baxis Kabo Verdenin adam basina dusen umumdaxili mehsulun asagi olmasinin sebebleri kasib tebii qaynaqlari ciddi su cetinliyi ve uzun muddetli quraqliqlar Adam basina dusen milli gelirin 70 ini teskil eden ticaret neqliyyat ve xidmeti sektorlari olkenin xidmete soykenen iqtisadiyyatini meydana getirir Iqtisadiyyatin esas saheleri baliqciliq kend teserrufati ve turizmdir Olke ehalisinin 70 ine yaxin hissesi col bolgelerde yasasa da ekinciliyin 1995 ci il umumdaxili mehsuldaki payi balikciligin 1 5 ini teskil etdiyi 8 nisbetindedir Qida maddelerinin texminen 90 i idxal edilir Baliqciliq potensiali xususile xerceng ve ton baligi tamamile islenmir 2011 ci ilde olkede 277 million kilovat saat elektroenerji istehsal edilmisdir Xarici siyasetiKabo Verde 23 iyul 2008 ci ilde tarixinde Umumdunya Ticaret Teskilatinin tamhuquqlu uzvu olmusdur Istinadlar Kabo Verde resmi olaraq UTT nin 153 cu uzvu oldu 2022 03 28 at the Wayback Machine wto az az Kabo Verde ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin