Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
III Xoyski hökuməti və ya Üçüncü hökumət kabineti — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin sayca 3-cü, Fətəli xan Xoyskinin başçılığı ilə 26 dekabr 1918 tarixindən 14 mart 1919-cu ilədək fəaliyyət göstərmiş koalisiya hökuməti.
| III Xoyski hökuməti | |
|---|---|
 | |
| | |
| Formalaşdırılma tarixi | 26 dekabr 1918 |
| Buraxılma tarixi | 14 mart 1919 |
| Hökumətin tərkibi | |
| Hökumət başçısı | Fətəli xan Xoyski |
| Nazir sayı | 15 |
| Hakim partiya | Müsavat Partiyası |
| Digər məlumatlar | |
| Müxalif partiyalar | İttihad Partiyası Əhrar Partiyası |
| Müxalifət liderləri | Qara bəy Qarabəyov Aslan bəy Qardaşov |
Zəmin
Azətrbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamenti işə başladıqdan sonra, Fətəli xan Xoyski parlamentdən hökumət kabinetinin istefasını qəbul etməsini xahiş etdi. Parlamentin bu istəyi qəbul etməsindən sonra, yeni hökumət kabinetinin qurulması da Fətəli xan Xoyskiyə tapşırıldı. Həsən bəy Ağayevlə məktublaşmalarından məlum olur ki, Fətəli xan Xoyski bu istəyi Həsən bəy Ağayevin çox saylı xahişindən sonra qəbul etmişdir.
Tərkibi
Dekabrın 26-da Fətəli xan Xoyski üçüncii hökumət kabinəsinin proqramı və tərkibi barədə parlamentdə çıxış etdi. Müzakirələrdən sonra parlament Fətəli xan Xoyski Hökumətinə etimad göstərdi. Yeni kabinədə xalq səhiyyəsi naziri postu müvəqqəti olaraq dövlət nəzarəti naziri Məmmədhəsən Hacınskiyə, əmək naziri postu isə müvəqqəti olaraq poçt və teleqraf naziri Aslan bəy Səfikürdskiyə həvalə edildi.
| Vəzifəsi | Adı | Başlama tarixi | Bitmə tarixi | Fraksiya (Partiya) | |
|---|---|---|---|---|---|
 Fətəli xan Xoyski | |||||
 Xəlil bəy Xasməmmədov | Müsavat Partiyası | ||||
 Məmmədhəsən Hacınski | Müsavat Partiyası | ||||
 Əliağa Həsənov | |||||
Teymur bəy Makinski | |||||
 Xosrov bəy Sultanov | Bitərəf | ||||
 Aslan bəy Səfikürdski | |||||
Konstantin Lizqar | |||||
 Səməd bəy Mehmandarov | |||||
Məmmədhəsən Hacınski | Müsavat Partiyası | ||||
 Yevsey Gindes | |||||
Fətəli xan Xoyski | |||||
 Nəsib bəy Yusifbəyli | Müsavat Partiyası | ||||
Aslan bəy Səfikürdski | |||||
 Rüstəm xan Xoyski | |||||
 Mirzə Əsədullayev | |||||
 Xudadat bəy Məlik-Aslanov | |||||
Fəaliyyəti
Fətəli xan Xoyskinin təşkil etdiyi Hökumət kabinəsi ilə əlaqədar olaraq general Tomson bəyan etdi: "
 | Fətəli xan Xoyski başda olmaqla yeni koalisiyalı Hökumətin təşkili ilə əlaqədar elan edirəm ki, müttəfiqlərin komandanlığı bu Hökuməti Azərbaycan ərazisində yeganə legitim yerli hakimiyyət orqanı kimi tanıyır və onu tamamilə müdafiə edir. |  |
Məmmədhəsən Hacınskinin Azərbaycan nümayəndə heyətinin tərkibində Paris Sülh Konfransına getməsi ilə əlaqədar 1919 il yanvarın ikinci yarısından dövlət nəzarəti naziri vəzifəsini Əliağa Həsənov icra etmişdir.
Ölkədə möhtəkirliyin və qiymətlərin artdığı, əhalinin bir qisminin sürətlə varlandığı, digər qisminin isə var-yoxdan çıxdığı bir şəraitdə Parlamentdə müxalifətdə olan İttihad, Əhrar, Sosialistlər fraksiyalarının üzvləri hökuməti bu işdə fəaliyyətsizlikdə təqsirləndirməyə başladı. 1919 ilin yanvar-fevral aylarında keçirilən parlament iclaslarında onlar tərəfindən Fətəli xan Xoyski hökuməti kəskin surətdə tənqid edilirdi. Fevralın 5-də onlara geniş və çox əhatəli cavab verən Fətəli xan Xoyski deyirdi:
| | "Siz bunu bilməlisiniz ki, Azərbaycanın istiqlalı hər dəqiqə təhlükədədir. Biliniz, indi elə vaxtdır ki, nəinki bez və çit, hətta elə əhval çıxa bilər ki, Azərbaycan belə qalmaz, istiqlalımız gedər. Belə mühüm zamanda Hökumət işlərini Tağıyev fabrikasının bezi ilə ölçmək olmaz. | |
İstefası
Fətəli xan Xoyski öz hökumətinin istefası barədə parlamentə məktub göndərir. Parlamentin fevralın 25-də keçirilmiş iclasında Xoyski Hökumətinin istefası qəbul olunur və yeni hökumət təşkilinə qədər onlardan öz fəaliyyətlərini davam etdirmək xahiş olunur.
1919-cu ilin aprelində qurulacaq IV hökumət kabinetinin qurulması isə Nəsib bəy Yusifbəyliyə tapşırılır.
Mənbə
- Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası. I cild. Bakı: "Lider". 2004. səh. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti hökuməti. ISBN .
İstinadlar
- Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti (1918–1920). Parlament. (stenoqrafık hesabat), c.1–2, B., 1998
- Paşayev A., Açılmamış səhifələrin izi ilə, B., 2001; Aдpec-календары Aзepбaйджанской Pecnyблики нa 1920 год, Б., 1920
- Азербайджанская Демократическая Республика: 1918-1920: законодательные акты (PDF). Bakı: Azərbaycan Nəşriyyatı. 1998. səh. 379. 2022-07-05 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2022-08-29.
- Aзepбaйджанская Демократическая Pecnyблика (1918–1920). Законодательные акты (сборник документов), Б., 1998.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Xoyski hokumeti III Xoyski hokumeti ve ya Ucuncu hokumet kabineti Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin sayca 3 cu Feteli xan Xoyskinin basciligi ile 26 dekabr 1918 tarixinden 14 mart 1919 cu iledek fealiyyet gostermis koalisiya hokumeti III Xoyski hokumetiFormalasdirilma tarixi 26 dekabr 1918Buraxilma tarixi 14 mart 1919Hokumetin terkibiHokumet bascisi Feteli xan XoyskiNazir sayi 15Hakim partiya Musavat PartiyasiDiger melumatlarMuxalif partiyalar Ittihad Partiyasi Ehrar PartiyasiMuxalifet liderleri Qara bey Qarabeyov Aslan bey Qardasov II Xoyski hokumetiI Yusifbeyli hokumeti ZeminAzetrbaycan Xalq Cumhuriyyeti Parlamenti ise basladiqdan sonra Feteli xan Xoyski parlamentden hokumet kabinetinin istefasini qebul etmesini xahis etdi Parlamentin bu isteyi qebul etmesinden sonra yeni hokumet kabinetinin qurulmasi da Feteli xan Xoyskiye tapsirildi Hesen bey Agayevle mektublasmalarindan melum olur ki Feteli xan Xoyski bu isteyi Hesen bey Agayevin cox sayli xahisinden sonra qebul etmisdir TerkibiDekabrin 26 da Feteli xan Xoyski ucuncii hokumet kabinesinin proqrami ve terkibi barede parlamentde cixis etdi Muzakirelerden sonra parlament Feteli xan Xoyski Hokumetine etimad gosterdi Yeni kabinede xalq sehiyyesi naziri postu muveqqeti olaraq dovlet nezareti naziri Memmedhesen Hacinskiye emek naziri postu ise muveqqeti olaraq poct ve teleqraf naziri Aslan bey Sefikurdskiye hevale edildi Vezifesi Adi Baslama tarixi Bitme tarixi Fraksiya Partiya Nazirler Surasinin sedri Feteli xan Xoyski 26 dekabr 1918 14 mart 1919 Biterefler fraksiyasiDaxili Isler naziri Xelil bey Xasmemmedov 26 dekabr 1918 14 mart 1919 Musavat ve biterefler fraksiyasiMusavat PartiyasiDovlet nezareti naziri Memmedhesen Hacinski 26 dekabr 1918 16 yanvar 1919 Musavat ve biterefler fraksiyasiMusavat PartiyasiEliaga Hesenov 16 yanvar 1919 14 mart 1919 Biterefler fraksiyasiEdliyye naziri Teymur bey Makinski 26 dekabr 1918 14 mart 1919 Biterefler fraksiyasiEkincilik ve dovlet emlaki naziri Xosrov bey Sultanov 26 dekabr 1918 14 mart 1919 Musavat ve biterefler fraksiyasiBiterefEmek naziri Aslan bey Sefikurdski 26 dekabr 1918 14 mart 1919 Sosialistler fraksiyasiErzaq naziri Konstantin Lizqar 26 dekabr 1918 14 mart 1919 Slavyan rus Cemiyyeti fraksiyasiHerbi nazir Semed bey Mehmandarov 26 dekabr 1918 14 mart 1919 FraksiyasizXalq sehiyyesi naziri Memmedhesen Hacinski 26 dekabr 1918 Musavat ve biterefler fraksiyasiMusavat PartiyasiYevsey Gindes 14 mart 1919 Slavyan rus Cemiyyeti fraksiyasiXarici isler naziri Feteli xan Xoyski 26 dekabr 1918 14 mart 1919 Biterefler fraksiyasiMaarif ve dini etiqad naziri Nesib bey Yusifbeyli 26 dekabr 1918 14 mart 1919 Musavat ve biterefler fraksiyasiMusavat PartiyasiMaliyye naziri 26 dekabr 1918 14 mart 1919 Slavyan rus Cemiyyeti fraksiyasiPoct ve teleqraf naziri Aslan bey Sefikurdski 26 dekabr 1918 14 mart 1919 Sosialistler fraksiyasiSosial teminat naziri Rustem xan Xoyski 26 dekabr 1918 14 mart 1919 BiterefTicaret ve senaye naziri Mirze Esedullayev 26 dekabr 1918 14 mart 1919 Biterefler fraksiyasiYollar naziri Xudadat bey Melik Aslanov 26 dekabr 1918 14 mart 1919 FraksiyasizFealiyyetiFeteli xan Xoyskinin teskil etdiyi Hokumet kabinesi ile elaqedar olaraq general Tomson beyan etdi Feteli xan Xoyski basda olmaqla yeni koalisiyali Hokumetin teskili ile elaqedar elan edirem ki muttefiqlerin komandanligi bu Hokumeti Azerbaycan erazisinde yegane legitim yerli hakimiyyet orqani kimi taniyir ve onu tamamile mudafie edir Memmedhesen Hacinskinin Azerbaycan numayende heyetinin terkibinde Paris Sulh Konfransina getmesi ile elaqedar 1919 il yanvarin ikinci yarisindan dovlet nezareti naziri vezifesini Eliaga Hesenov icra etmisdir Olkede mohtekirliyin ve qiymetlerin artdigi ehalinin bir qisminin suretle varlandigi diger qisminin ise var yoxdan cixdigi bir seraitde Parlamentde muxalifetde olan Ittihad Ehrar Sosialistler fraksiyalarinin uzvleri hokumeti bu isde fealiyyetsizlikde teqsirlendirmeye basladi 1919 ilin yanvar fevral aylarinda kecirilen parlament iclaslarinda onlar terefinden Feteli xan Xoyski hokumeti keskin suretde tenqid edilirdi Fevralin 5 de onlara genis ve cox ehateli cavab veren Feteli xan Xoyski deyirdi Siz bunu bilmelisiniz ki Azerbaycanin istiqlali her deqiqe tehlukededir Biliniz indi ele vaxtdir ki neinki bez ve cit hetta ele ehval cixa biler ki Azerbaycan bele qalmaz istiqlalimiz geder Bele muhum zamanda Hokumet islerini Tagiyev fabrikasinin bezi ile olcmek olmaz IstefasiFeteli xan Xoyski oz hokumetinin istefasi barede parlamente mektub gonderir Parlamentin fevralin 25 de kecirilmis iclasinda Xoyski Hokumetinin istefasi qebul olunur ve yeni hokumet teskiline qeder onlardan oz fealiyyetlerini davam etdirmek xahis olunur 1919 cu ilin aprelinde qurulacaq IV hokumet kabinetinin qurulmasi ise Nesib bey Yusifbeyliye tapsirilir MenbeAzerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi I cild Baki Lider 2004 seh Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti hokumeti ISBN 9952 417 14 2 Istinadlar Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti 1918 1920 Parlament stenoqrafik hesabat c 1 2 B 1998 Pasayev A Acilmamis sehifelerin izi ile B 2001 Adpec kalendary Azepbajdzhanskoj Pecnybliki na 1920 god B 1920 Azerbajdzhanskaya Demokraticheskaya Respublika 1918 1920 zakonodatelnye akty PDF Baki Azerbaycan Nesriyyati 1998 seh 379 2022 07 05 tarixinde PDF Istifade tarixi 2022 08 29 Azepbajdzhanskaya Demokraticheskaya Pecnyblika 1918 1920 Zakonodatelnye akty sbornik dokumentov B 1998