Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Teymur bəy Məhəmmədqulu bəy oğlu Makinski (7 dekabr 1874, İrəvan – bilinmir, Bakı) — Azərbaycanda milli azadlıq hərəkatının fəal üzvü, ictimai-siyasi xadim, Azərbaycan Milli Şurasının üzvü. Milli Şuranın "Məclisi-Məbusanının təsisi haqqında qanun"na (1918, 19 noyabr) əsasən, seçkisiz Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamentinin tərkibinə daxil edilmişdir.
| Teymur bəy Makinski | |
|---|---|
| mart 1920 – 28 yanvar 1920 | |
| Əvvəlki | Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev |
| Sonrakı | |
| 20 oktyabr 1918 – 6 noyabr 1918 | |
  | |
| 1 iyul 1919 – yanvar 1920 | |
| 26 dekabr 1918 – 14 mart 1919 | |
| Hökumət | III Xoyski hökuməti |
| 14 mart 1919 – 1 iyul 1919 | |
| Nazir | Aslan bəy Səfikürdski |
| 6 noyabr 1918 – 26 dekabr 1918 | |
| Nazir | Xəlil bəy Xasməmmədov |
| 27 iyun 1918 – oktyabr 1918 | |
| Nazir | Fətəli xan Xoyski |
| Hökumət | II Xoyski hökuməti |
| Əvvəlki | Vəzifə təsis edildi. |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 7 dekabr 1874 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | bilinmir |
| Vəfat yeri | |
| Partiya | |
| Təhsili | |
Makinskilər ailəsinin üzvü olan Teymur bəy Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin ədliyyə naziri olmuşdur.
Həyatının erkən dövrü
18 aprel 1874-cü ildə İrəvan quberniyasının Sürməli qəzasının Mələkli kəndində dünyaya gəlmişdir. Atası Məhəmmədqulu bəyin əsli Cənubi Azərbaycanın Maku şəhərindən idi. Bayat tayfasından olan ailə Maku xanlığının əsasını qoymuş və onu idarə etmişdilər. Məhəmmədqulu bəyin atası Mehdiqulu bəy praporçik rütbəsi ilə İrəvan quberniyasında hərbçi kimi xidmət etmişdir. Teymur bəyin iki qardaşı olmuşdur. Onlardan biri olan Zülfiqar bəy Ermənistan Respublikasında deputat və AXC-in Himayədarlıq Nazirliyinin oradakı nümayəndəsi kimi çalışmışdır. Digər qardaşları Ağa bəy də millət vəkilliyi üçün namizəd olsa da, uğursuz olmuşdur.
Təhsili və Rus imperiyası illərindəki fəaliyyəti
O, 23 iyul 1890-cı ildə İrəvan kişi gimnaziyasını gümüş medal ilə bitirmişdir. Buranı bitirdikdən sonra Moskva İmperial Universitetinin hüquq fakültəsində ali təhsil almağa başlamışdr. 1896-cı ildə universitetini Varşava Universitetinin hüququ fakültəsinə köçürmüş və 7 sentyabr 1897-ci ildə buranı fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir. Ali təhsilini bitirdikdən sonra İrəvan bölgə məhkəməsində çalışmağa başlamışdır.
1899-cu ildə mülki xidmət rütbələri cəfvəli üzrə kollegial katib (hərbi sistemdəki leytenant rütbəsinin eynisi) rütbəsinə yüksəlmiş, bir il sonra isə titulyar məsləhətçi (ordudakı kapitan) olmuşdur. 4 il İrəvan quberniyasının müxtəlif qəzalarında xidmət etdikdən sonra 1901-ci ildə o, nazirlik tərəfindən Stavropol bölgəsinin Blaqodarnenski məntəqəsinin birinci seksiyasına təhqiqat üçün göndərilmişdir. 1903-cü ildə Makinski kollegial dəyərləndirməçi rütbəsinə yüksəldi. 3 ildən sonra o, Yekaterinodar bölgəsi prokurorunun köməkçisi təyin edildi və 1909-cu ildə məhkəmə müşaviri oldu. 1912-ci ildə isə kollegial müşavir rütbəsinə qaldırıldı və 1916-cı ildə Yekaterinodar bölgə məhkəməsinin üzvü oldu. Makinski 1917-ci ildə Tiflis məhkəmə şurasına təyin edildi.
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövründə
Tiflisə köçdükdən bir müddət sonra o, Cənubi Qafqaz Seyminin müsəlman fraksiyasının üzvü təyin edildi. Seymin buraxılmasından sonra o, Azərbaycan Milli Şurasının üzvü oldu. 19 noyabr 1918-ci ildə qəbul edilmiş və Azərbaycan parlamentinin qurulmasını nəzərdə tutan qanuna əsasən o, parlamentin üzvü təyin edilmişdir. 26 dekabr 1918-ci ildə müəssislər məclisinin çağırılması ilə bağlı yaradılmış parlament komissiyasının üzvü seçilmişdir. Teymur bəy Makinski 1918-ci ilin iyun-oktyabr aylarında Azərbaycan hökuməti ədliyyə nazirinin müavini, oktyabrın 20-dən noyabrın 6-dək Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Ermənistan hökuməti yanında diplomatik nümayəndəsi olmuşdur (əslində, bu vəzifəni dekabrın sonuna kimi icra etmişdir). Teymur bəy Makinski 27 iyun 1918-ci ildə hökumətin qərarı ilə ədliyyə nazirinin müavini təyin edilmişdir. 1918-ci il dekabrın 26-dan 1919-cu il aprelin 14-ə qədər Fətəli xan Xoyskinin üçüncü hökumət kabinəsində ədliyyə naziri vəzifəsini müvəqqətən icra etmişdir. 1919-cu ilin iyul ayının 7-də verilən qərarla Teymur bəy Makinski 1 iyul 1919-cu il tarixindən ədliyyə nazirinin müavini vəzifəsindən azad edilmiş hesab olunaraq o tarixdən Azərbaycan Hərbi Məhkəməsinin sədri vəzifəsinə sədr təyin olunmuşdur. 1920-ci ilin yanvarına qədər bu vəzifəni daşımış Teymur bəy 1920-ci ilin martından isə yenidən Azərbaycan Xalq Cumhuriyyətinin Ermənistan hökuməti yanında diplomatik nümayəndəsi olmuşdur.
İrəvan Valiliyi Müsəlmanları Yerdaşlığının İdarə Heyətinin sədri olmuşdur.
Aprel işğalından sonra
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin bolşeviklər tərəfindən işğal edilməsindən sonra erməni hökuməti tərəfindən AXC-in İrəvandakı diplomatik nümayəndəliyinin fəaliyyətinə son verilir. Ermənistan prokurorluğu diplomatik toxunulmazlığın ortadan qaldırılmasından sonra Teymur bəyə qarşı cınayət işi açmışdır. İşin açılmasının səbəbi onun Zəngibasardakı üsyançılara silah təmin etməsi ittihamı olmuşdur. Lakin o, İrəvandakı Gürcüstan nümayəndəsinin yardımı ilə gizli şəkildə şəhəri tərk etdi və 28 may tarixində Tiflisə gəldi. Onun bundan sonrakı həyatı barədə heç bir güvənilir məlumat yoxdur.
Ailəsi
- Zülfüqar bəy Makinski qardaşıdır.
Mükafatları
- III dərəcəli "Müqəddəs Anna" ordeni (1912)
- Romanovların 300 illik yubileyi xatirəsinə bürünc medal (1913)
- II dərəcəli "Müqəddəs Stanislav" ordeni (1914)
İstinadlar
- İsmayilov, 2020
- Fərrux Rüstəmov. İrəvan Müəllimlər Seminariyası və onun məzunları (PDF). Bakı: Elm və təhsil. 2022. səh. 186. ISBN .
- Кавказский календарь на 1911 год, 1912. səh. 424
- Paşayev, 2006. səh. 131
- Азербайджанская Демократическая Республика: 1918-1920: законодательные акты (PDF). Bakı: Azərbaycan Nəşriyyatı. 1998. səh. 229. 2022-07-05 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2022-08-29.
- Азербайджанская Демократическая Республика: 1918-1920: законодательные акты (PDF). Bakı: Azərbaycan Nəşriyyatı. 1998. səh. 606. 2022-07-05 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2022-08-29.
- Qənbərova, 2021. səh. 66–74
Mənbə
- Eldar İsmayilov. Теймур-бек Макинский и его родословная. Tarix və mədəniyyət. Faktlar və dəyərlər. Akademik Nailə Vəlixanlının yubileyinə həsr olunmuş məqalələr toplusu. Bakı: Nurlar. F.R.Cabbarov. 2020.
- . Tiflis: Tipografiya kantselyarii Ye.I.V. na Kavkaze, kazenny dom. 1912.
- A.A. Paşayev. Протоколы заседаний мусульманских фракций Закавказского сейма и Азербайджанского национального совета 1918 г. Bakı: Adiloğlu. 2006.
- Senuber Ganbarova. Дипломатическое представительство Азербайджанской Демократической Республики в Армении в 1918-1920-е годы. Grani. 2021.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Teymur bey Mehemmedqulu bey oglu Makinski 7 dekabr 1874 Irevan bilinmir Baki Azerbaycanda milli azadliq herekatinin feal uzvu ictimai siyasi xadim Azerbaycan Milli Surasinin uzvu Milli Suranin Meclisi Mebusaninin tesisi haqqinda qanun na 1918 19 noyabr esasen seckisiz Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Parlamentinin terkibine daxil edilmisdir Teymur bey MakinskiAzerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin Ermenistandaki diplomatik numayendesimart 1920 28 yanvar 1920EvvelkiEbdurrehim bey HaqverdiyevSonraki20 oktyabr 1918 6 noyabr 1918Azerbaycan Herbi Mehkemesinin sedri1 iyul 1919 yanvar 1920Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti edliyye naziri26 dekabr 1918 14 mart 1919HokumetIII Xoyski hokumetiAzerbaycan Xalq Cumhuriyyeti edliyye nazirinin muavini14 mart 1919 1 iyul 1919NazirAslan bey Sefikurdski6 noyabr 1918 26 dekabr 1918NazirXelil bey Xasmemmedov27 iyun 1918 oktyabr 1918NazirFeteli xan XoyskiHokumetII Xoyski hokumetiEvvelkiVezife tesis edildi Sexsi melumatlarDogum tarixi 7 dekabr 1874 1874 12 07 Dogum yeri Irevan Irevan qezasi Irevan quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi bilinmirVefat yeri Baki Baki quberniyasi Rusiya imperiyasiPartiya biterefTehsili Varsava Universiteti Irevan kisi gimnaziyasi Makinskiler ailesinin uzvu olan Teymur bey Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin edliyye naziri olmusdur Heyatinin erken dovru18 aprel 1874 cu ilde Irevan quberniyasinin Surmeli qezasinin Melekli kendinde dunyaya gelmisdir Atasi Mehemmedqulu beyin esli Cenubi Azerbaycanin Maku seherinden idi Bayat tayfasindan olan aile Maku xanliginin esasini qoymus ve onu idare etmisdiler Mehemmedqulu beyin atasi Mehdiqulu bey praporcik rutbesi ile Irevan quberniyasinda herbci kimi xidmet etmisdir Teymur beyin iki qardasi olmusdur Onlardan biri olan Zulfiqar bey Ermenistan Respublikasinda deputat ve AXC in Himayedarliq Nazirliyinin oradaki numayendesi kimi calismisdir Diger qardaslari Aga bey de millet vekilliyi ucun namized olsa da ugursuz olmusdur Tehsili ve Rus imperiyasi illerindeki fealiyyetiO 23 iyul 1890 ci ilde Irevan kisi gimnaziyasini gumus medal ile bitirmisdir Burani bitirdikden sonra Moskva Imperial Universitetinin huquq fakultesinde ali tehsil almaga baslamisdr 1896 ci ilde universitetini Varsava Universitetinin huququ fakultesine kocurmus ve 7 sentyabr 1897 ci ilde burani ferqlenme diplomu ile bitirmisdir Ali tehsilini bitirdikden sonra Irevan bolge mehkemesinde calismaga baslamisdir 1899 cu ilde mulki xidmet rutbeleri cefveli uzre kollegial katib herbi sistemdeki leytenant rutbesinin eynisi rutbesine yukselmis bir il sonra ise titulyar meslehetci ordudaki kapitan olmusdur 4 il Irevan quberniyasinin muxtelif qezalarinda xidmet etdikden sonra 1901 ci ilde o nazirlik terefinden Stavropol bolgesinin Blaqodarnenski menteqesinin birinci seksiyasina tehqiqat ucun gonderilmisdir 1903 cu ilde Makinski kollegial deyerlendirmeci rutbesine yukseldi 3 ilden sonra o Yekaterinodar bolgesi prokurorunun komekcisi teyin edildi ve 1909 cu ilde mehkeme musaviri oldu 1912 ci ilde ise kollegial musavir rutbesine qaldirildi ve 1916 ci ilde Yekaterinodar bolge mehkemesinin uzvu oldu Makinski 1917 ci ilde Tiflis mehkeme surasina teyin edildi Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti dovrundeTiflise kocdukden bir muddet sonra o Cenubi Qafqaz Seyminin muselman fraksiyasinin uzvu teyin edildi Seymin buraxilmasindan sonra o Azerbaycan Milli Surasinin uzvu oldu 19 noyabr 1918 ci ilde qebul edilmis ve Azerbaycan parlamentinin qurulmasini nezerde tutan qanuna esasen o parlamentin uzvu teyin edilmisdir 26 dekabr 1918 ci ilde muessisler meclisinin cagirilmasi ile bagli yaradilmis parlament komissiyasinin uzvu secilmisdir Teymur bey Makinski 1918 ci ilin iyun oktyabr aylarinda Azerbaycan hokumeti edliyye nazirinin muavini oktyabrin 20 den noyabrin 6 dek Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin Ermenistan hokumeti yaninda diplomatik numayendesi olmusdur eslinde bu vezifeni dekabrin sonuna kimi icra etmisdir Teymur bey Makinski 27 iyun 1918 ci ilde hokumetin qerari ile edliyye nazirinin muavini teyin edilmisdir 1918 ci il dekabrin 26 dan 1919 cu il aprelin 14 e qeder Feteli xan Xoyskinin ucuncu hokumet kabinesinde edliyye naziri vezifesini muveqqeten icra etmisdir 1919 cu ilin iyul ayinin 7 de verilen qerarla Teymur bey Makinski 1 iyul 1919 cu il tarixinden edliyye nazirinin muavini vezifesinden azad edilmis hesab olunaraq o tarixden Azerbaycan Herbi Mehkemesinin sedri vezifesine sedr teyin olunmusdur 1920 ci ilin yanvarina qeder bu vezifeni dasimis Teymur bey 1920 ci ilin martindan ise yeniden Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin Ermenistan hokumeti yaninda diplomatik numayendesi olmusdur Irevan Valiliyi Muselmanlari Yerdasliginin Idare Heyetinin sedri olmusdur Aprel isgalindan sonraAzerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin bolsevikler terefinden isgal edilmesinden sonra ermeni hokumeti terefinden AXC in Irevandaki diplomatik numayendeliyinin fealiyyetine son verilir Ermenistan prokurorlugu diplomatik toxunulmazligin ortadan qaldirilmasindan sonra Teymur beye qarsi cinayet isi acmisdir Isin acilmasinin sebebi onun Zengibasardaki usyancilara silah temin etmesi ittihami olmusdur Lakin o Irevandaki Gurcustan numayendesinin yardimi ile gizli sekilde seheri terk etdi ve 28 may tarixinde Tiflise geldi Onun bundan sonraki heyati barede hec bir guvenilir melumat yoxdur AilesiZulfuqar bey Makinski qardasidir MukafatlariIII dereceli Muqeddes Anna ordeni 1912 Romanovlarin 300 illik yubileyi xatiresine burunc medal 1913 II dereceli Muqeddes Stanislav ordeni 1914 IstinadlarIsmayilov 2020 Ferrux Rustemov Irevan Muellimler Seminariyasi ve onun mezunlari PDF Baki Elm ve tehsil 2022 seh 186 ISBN 978 9952 5455 010 Kavkazskij kalendar na 1911 god 1912 seh 424 Pasayev 2006 seh 131 Azerbajdzhanskaya Demokraticheskaya Respublika 1918 1920 zakonodatelnye akty PDF Baki Azerbaycan Nesriyyati 1998 seh 229 2022 07 05 tarixinde PDF Istifade tarixi 2022 08 29 Azerbajdzhanskaya Demokraticheskaya Respublika 1918 1920 zakonodatelnye akty PDF Baki Azerbaycan Nesriyyati 1998 seh 606 2022 07 05 tarixinde PDF Istifade tarixi 2022 08 29 Qenberova 2021 seh 66 74MenbeEldar Ismayilov Tejmur bek Makinskij i ego rodoslovnaya Tarix ve medeniyyet Faktlar ve deyerler Akademik Naile Velixanlinin yubileyine hesr olunmus meqaleler toplusu Baki Nurlar F R Cabbarov 2020 Tiflis Tipografiya kantselyarii Ye I V na Kavkaze kazenny dom 1912 A A Pasayev Protokoly zasedanij musulmanskih frakcij Zakavkazskogo sejma i Azerbajdzhanskogo nacionalnogo soveta 1918 g Baki Adiloglu 2006 Senuber Ganbarova Diplomaticheskoe predstavitelstvo Azerbajdzhanskoj Demokraticheskoj Respubliki v Armenii v 1918 1920 e gody Grani 2021