Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Həsən Sabbah (Ərəbcə:حسن الصّباح) – Ələmut qalasında yaratdığı ilk hökmdarı (hakimiyyət illəri: 1090-1124). Əsl adı Həsən ibn Əli ibn Məhəmməd əs-Sabbahdır.
| Həsən Sabbah | |
|---|---|
| Həsən ibn Əli ibn Məhəmməd ibn Cəfər ibn Hüseyn ibn Məhəmməd əs-Sabbah əl-Həmyari əl-Yəməni (Fəzlullah Rəşidəddinə görə) | |
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | İran, Qum |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | Yoluxucu xəstəliklər |
| Vətəndaşlığı | Böyük Səlcuq İmperiyası Fatimilər xilafəti Nizari-İsmaili dövləti |
| Uşağı | 4 |
| Milliyyəti | |
| Dini | İsmaili məzhəbi, , |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | dini rəhbər[d], hərbi lider[d], siyasətçi, qubernator, yazıçı, avtobioqraf[d], ilahiyyatçı, fəqih, dai, astronom, astroloq, riyaziyyatçı, filosof |
| Tanınır | Nizari-İsmaili dövlətinin hökmdarı (Hakimiyyət illəri: 4 sentyabr 1090-23 may 1124; Xələfi -- ); Xaşxaşi Fədailərinin lideri |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
1055-ci ildə İranda Qum şəhərində dünyaya gəlmişdir. (Bəzi tarixçilərə görə bura Kufədən köç etmişdir.) Zamanın qabaqda gələn məktəblərində oxumaq şansı tapmışdır. Özünün danışdığı mənbələrdə [[Pers ]] olduğu deyilir.Hətta Həsən Sabbah Özünə Sasanilərin Nəvəsi deyirdi.Fatimilerin hakim olduğu Qahirəyə getmişdir. İrana döndüyündə Səlcuqlu sarayında məşhur Böyük Səlcuqlu vəziri Nizamülmülkün əmrində işə başlamışdır.
Bəzi iddialara görə Nizamülmülk, Ömər Xəyyam və Həsən Sabbah birlikdə eyni dövrlərdə tələbə və yaxın dost olduqlarına bağlı olmuşlar. Ömər Xəyyam, Həsən Sabbah və Nizamülmülk orta məktəbdə oxuyanda söz verirlər ki, əgər biri mövqe qazansa, o birilərini himayə etsin. Amma Həsən Sabbahla Nizamülmülk arasında olan münasibətin dostluğa heç bir dəxli yoxdur. Belə ki, Sabbah saraya gələndən bir az sonra Nizamülmülklə toqquşmalı olur. Məlumata görə, vergi və maliyyə işləri ilə tanış olan Həsən Sabbah bu qərara gəlir ki, çoxlu yeyinti və mənimsəmə var, bunları üzə çıxarsa, özünə yaxşı mövqe qazana bilər. O, saraya Nizamülmülkün təqdimatı ilə gəldiyindən böyük nüfuz qazanmışdı. Amma bu, Nizamülmülkdə qısqanclıq doğurur. Bir gün Sabbah sultanın qulağına çatdırır ki, maliyyə işlərində yoxlama aparmaq lazımdır. Təcrübəli Nizamülmülk yoxlamaya altı ay vaxt lazım olduğunu deyir. Həsən Sabbah isə iki həftə vaxta bu işi çözəcəyini bildirir. Hesabatın belə qısa müddətdə baş tutması Nizamülmülkün sonu demək idi. Ona görə o, yaxın adamlarını Sabbahın qrupuna daxil edir. Onlar hər şey haqda onu xəbərdar edir, sonra vərəqləri bir dəftərdən başqasına qoymaqla hər şeyi pozurlar. Hesabat günü məlum olur ki, hər şey alt-üstdür. Sabbah rüsvay olur və şahın hüzurundan qovulur. Bundan qeyzlənən Həsən əvvəl Misirə qaçır, sonra Ələmut qalasına çəkilir, gizli terrrorçu təşkilat yaradır və səlcuqilərə qarşı mübarizə aparır. O, türklərlə mübarizə üçün çox orijinal metod seçir: elan edir ki, türklər Adəmdən əmələ gəlməyiblər. Onlar cindən törəyiblər və onlara xidmət edənləri öldürməklə cənnətə düşmək olar. O, Nizamülmülkə də "borclu qalmır". Ömrünün qoca çağlarında vəzir onun göndərdiyi terrorçunun əli ilə öldürülür. Bu barədə sonra.. Lakin bu əfsanənin doğruluğuna dair hər hansı bir məlumat yoxdur. Digər tərəfdən Nizamülmülk ilə Həsən Sabbah arasında təxminən 30 illik yaş fərqi vardır. Digər tərəfdən bunun doğru ola bilməsi üçün üçünün də Nişapurda oxumuş olması lazımdır. Halbuki Həsən Sabbah təhsilini doğulduğu şəhər olan Qumda və daha sonra Reydə almışdır. Bu mövzuda maraqlı bir rəvayət də, Həsən Sabbahın, Ömər Xəyyamla bir söhbəti əsnasında Ömərin ona, "bu insanlar cənnət üçün yaşayırlar, ancaq onlara bir cənnət verbilseən onları idarə edərsən " sözündən bir strategiya çıxardığı istiqamətindədir.
Nizamülmülk və Həsən Sabbah
Səlcuq dövlətində özünə yer tutmaq üçün fars zadəganları xüsusi canfəşanlıq göstərirdilər. Hətta belə rəvayət var ki, Ömər Xəyyam, Həsən Sabbah və Nizamülmülk orta məktəbdə oxuyanda söz verirlər ki, əgər biri mövqe qazansa, o birilərini himayə etsin. Amma Həsən Sabbahla Nizamülmülk arasında olan münasibətin dostluğa heç bir dəxli yoxdur. Belə ki, Sabbah saraya gələndən bir az sonra Nizamülmülklə toqquşmalı olur. Məlumata görə, vergi və maliyyə işləri ilə tanış olan Həsən Sabbah bu qərara gəlir ki, çoxlu yeyinti və mənimsəmə var, bunları üzə çıxarsa, özünə yaxşı mövqe qazana bilər. O, saraya Nizamülmülkün təqdimatı ilə gəldiyindən böyük nüfuz qazanmışdı. Amma bu, Nizamülmülkdə qısqanclıq doğurur. Bir gün Sabbah sultanın qulağına çatdırır ki, maliyyə işlərində yoxlama aparmaq lazımdır. Təcrübəli Nizamülmülk yoxlamaya altı ay vaxt lazım olduğunu deyir. Həsən Sabbah isə iki həftə vaxta bu işi çözəcəyini bildirir. Hesabatın belə qısa müddətdə baş tutması Nizamülmülkün sonu demək idi. Ona görə o, yaxın adamlarını Sabbahın qrupuna daxil edir. Onlar hər şey haqda onu xəbərdar edir, sonra vərəqləri bir dəftərdən başqasına qoymaqla hər şeyi pozurlar. Hesabat günü məlum olur ki, hər şey alt-üstdür. Sabbah rüsvay olur və şahın hüzurundan qovulur. Bundan qeyzlənən Həsən əvvəl Misisrə qaçır, sonra Ələmut qalasına çəkilir, gizli terrrorçu təşkilat yaradır və səlcuqilərə qarşı mübarizə aparır. O, türklərlə mübarizə üçün çox orijinal metod seçir: elan edir ki, türklər Adəmdən əmələ gəlməyiblər. Onlar cindən törəyiblər və onları və onlara xidmət edənləri öldürməklə cənnətə düşmək olar. O, Nizamülmülkə də "borclu qalmır". Ömrünün qoca çağlarında vəzir onun göndərdiyi terrorçunun əli ilə öldürülür.
Qalereya
-
![image]()
Naməlum bir rəssamım təsəvvüründə Həsən ibn Sabah. -
![image]()
Həsən Sabbah. -
![image]()
Həsən Sabbahın xristianlar tərfindən çəkilən portreti.
İstinadlar
- (unspecified title). S. 344.
- Encyclopædia Iranica (ing.). / N. Sims-Williams, A. Ashraf, H. Borjian, M. Ashtiany USA: Columbia University, 1982. ISSN 2330-4804
Xarici keçidlər
- The life of Hassan-i-Sabah from an Ismaili point of view. Focuses on assassination as a tactic of and has a small section on Hasan-i-Sabah's work as a scholar.
- Introduction to The Assassin Legends 2014-03-18 at the Wayback Machine (From The Assassin Legends: Myths of the Isma‘ilis, London: I. B. Tauris, 1994; reprinted 2001.)
- The life of Hassan-i-Sabbah as part of an online book on the Assassins of Alamut. 2005-03-16 at the Wayback Machine
- Arkon Daraul on Hassan-i-Sabbah.
- An illustrated article on the Order of Assassins.
- William S. Burrough's invocation of Hassan-i-Sabbah in Nova Express.
- Assassins entry in the Encyclopedia of the Orient. 2011-11-23 at the Wayback Machine
- Review of the book, "The Assassin Legends: Myths of the Isma'ilis (I. B. Tauris & Co. Ltd: London, 1994), 213 pp." by Babak Nahid, Department of Comparative Literature, University of California, Los Angeles
- hasan bin sabbah and the secret order of hashishins 2009-06-30 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Hesen Sabbah Erebce حسن الص باح Elemut qalasinda yaratdigi ilk hokmdari hakimiyyet illeri 1090 1124 Esl adi Hesen ibn Eli ibn Mehemmed es Sabbahdir Hesen SabbahHesen ibn Eli ibn Mehemmed ibn Cefer ibn Huseyn ibn Mehemmed es Sabbah el Hemyari el Yemeni Fezlullah Resideddine gore Dogum tarixi 1055Dogum yeri Iran QumVefat tarixi 1124Vefat yeri Nizari Ismaili DovletiVefat sebebi Yoluxucu xesteliklerVetendasligi Boyuk Selcuq Imperiyasi Fatimiler xilafeti Nizari Ismaili dovletiUsagi 4MilliyyetiDini Ismaili mezhebi Tehsili El Ezher mescidiFealiyyeti dini rehber d herbi lider d siyasetci qubernator yazici avtobioqraf d ilahiyyatci feqih dai astronom astroloq riyaziyyatci filosofTaninir Nizari Ismaili dovletinin hokmdari Hakimiyyet illeri 4 sentyabr 1090 23 may 1124 Xelefi Xasxasi Fedailerinin lideri Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyati1055 ci ilde Iranda Qum seherinde dunyaya gelmisdir Bezi tarixcilere gore bura Kufeden koc etmisdir Zamanin qabaqda gelen mekteblerinde oxumaq sansi tapmisdir Ozunun danisdigi menbelerde Pers oldugu deyilir Hetta Hesen Sabbah Ozune Sasanilerin Nevesi deyirdi Fatimilerin hakim oldugu Qahireye getmisdir Irana donduyunde Selcuqlu sarayinda meshur Boyuk Selcuqlu veziri Nizamulmulkun emrinde ise baslamisdir Bezi iddialara gore Nizamulmulk Omer Xeyyam ve Hesen Sabbah birlikde eyni dovrlerde telebe ve yaxin dost olduqlarina bagli olmuslar Omer Xeyyam Hesen Sabbah ve Nizamulmulk orta mektebde oxuyanda soz verirler ki eger biri movqe qazansa o birilerini himaye etsin Amma Hesen Sabbahla Nizamulmulk arasinda olan munasibetin dostluga hec bir dexli yoxdur Bele ki Sabbah saraya gelenden bir az sonra Nizamulmulkle toqqusmali olur Melumata gore vergi ve maliyye isleri ile tanis olan Hesen Sabbah bu qerara gelir ki coxlu yeyinti ve menimseme var bunlari uze cixarsa ozune yaxsi movqe qazana biler O saraya Nizamulmulkun teqdimati ile geldiyinden boyuk nufuz qazanmisdi Amma bu Nizamulmulkde qisqancliq dogurur Bir gun Sabbah sultanin qulagina catdirir ki maliyye islerinde yoxlama aparmaq lazimdir Tecrubeli Nizamulmulk yoxlamaya alti ay vaxt lazim oldugunu deyir Hesen Sabbah ise iki hefte vaxta bu isi cozeceyini bildirir Hesabatin bele qisa muddetde bas tutmasi Nizamulmulkun sonu demek idi Ona gore o yaxin adamlarini Sabbahin qrupuna daxil edir Onlar her sey haqda onu xeberdar edir sonra vereqleri bir defterden basqasina qoymaqla her seyi pozurlar Hesabat gunu melum olur ki her sey alt ustdur Sabbah rusvay olur ve sahin huzurundan qovulur Bundan qeyzlenen Hesen evvel Misire qacir sonra Elemut qalasina cekilir gizli terrrorcu teskilat yaradir ve selcuqilere qarsi mubarize aparir O turklerle mubarize ucun cox orijinal metod secir elan edir ki turkler Ademden emele gelmeyibler Onlar cinden toreyibler ve onlara xidmet edenleri oldurmekle cennete dusmek olar O Nizamulmulke de borclu qalmir Omrunun qoca caglarinda vezir onun gonderdiyi terrorcunun eli ile oldurulur Bu barede sonra Lakin bu efsanenin dogruluguna dair her hansi bir melumat yoxdur Diger terefden Nizamulmulk ile Hesen Sabbah arasinda texminen 30 illik yas ferqi vardir Diger terefden bunun dogru ola bilmesi ucun ucunun de Nisapurda oxumus olmasi lazimdir Halbuki Hesen Sabbah tehsilini doguldugu seher olan Qumda ve daha sonra Reyde almisdir Bu movzuda maraqli bir revayet de Hesen Sabbahin Omer Xeyyamla bir sohbeti esnasinda Omerin ona bu insanlar cennet ucun yasayirlar ancaq onlara bir cennet verbilseen onlari idare edersen sozunden bir strategiya cixardigi istiqametindedir Nizamulmulk ve Hesen SabbahSelcuq dovletinde ozune yer tutmaq ucun fars zadeganlari xususi canfesanliq gosterirdiler Hetta bele revayet var ki Omer Xeyyam Hesen Sabbah ve Nizamulmulk orta mektebde oxuyanda soz verirler ki eger biri movqe qazansa o birilerini himaye etsin Amma Hesen Sabbahla Nizamulmulk arasinda olan munasibetin dostluga hec bir dexli yoxdur Bele ki Sabbah saraya gelenden bir az sonra Nizamulmulkle toqqusmali olur Melumata gore vergi ve maliyye isleri ile tanis olan Hesen Sabbah bu qerara gelir ki coxlu yeyinti ve menimseme var bunlari uze cixarsa ozune yaxsi movqe qazana biler O saraya Nizamulmulkun teqdimati ile geldiyinden boyuk nufuz qazanmisdi Amma bu Nizamulmulkde qisqancliq dogurur Bir gun Sabbah sultanin qulagina catdirir ki maliyye islerinde yoxlama aparmaq lazimdir Tecrubeli Nizamulmulk yoxlamaya alti ay vaxt lazim oldugunu deyir Hesen Sabbah ise iki hefte vaxta bu isi cozeceyini bildirir Hesabatin bele qisa muddetde bas tutmasi Nizamulmulkun sonu demek idi Ona gore o yaxin adamlarini Sabbahin qrupuna daxil edir Onlar her sey haqda onu xeberdar edir sonra vereqleri bir defterden basqasina qoymaqla her seyi pozurlar Hesabat gunu melum olur ki her sey alt ustdur Sabbah rusvay olur ve sahin huzurundan qovulur Bundan qeyzlenen Hesen evvel Misisre qacir sonra Elemut qalasina cekilir gizli terrrorcu teskilat yaradir ve selcuqilere qarsi mubarize aparir O turklerle mubarize ucun cox orijinal metod secir elan edir ki turkler Ademden emele gelmeyibler Onlar cinden toreyibler ve onlari ve onlara xidmet edenleri oldurmekle cennete dusmek olar O Nizamulmulke de borclu qalmir Omrunun qoca caglarinda vezir onun gonderdiyi terrorcunun eli ile oldurulur QalereyaNamelum bir ressamim tesevvurunde Hesen ibn Sabah Hesen Sabbah Hesen Sabbahin xristianlar terfinden cekilen portreti Istinadlar unspecified title S 344 ISBN 978 0 521 61636 2 Encyclopaedia Iranica ing N Sims Williams A Ashraf H Borjian M Ashtiany USA Columbia University 1982 ISSN 2330 4804Xarici kecidlerThe life of Hassan i Sabah from an Ismaili point of view Focuses on assassination as a tactic of and has a small section on Hasan i Sabah s work as a scholar Introduction to The Assassin Legends 2014 03 18 at the Wayback Machine From The Assassin Legends Myths of the Isma ilis London I B Tauris 1994 reprinted 2001 The life of Hassan i Sabbah as part of an online book on the Assassins of Alamut 2005 03 16 at the Wayback Machine Arkon Daraul on Hassan i Sabbah An illustrated article on the Order of Assassins William S Burrough s invocation of Hassan i Sabbah in Nova Express Assassins entry in the Encyclopedia of the Orient 2011 11 23 at the Wayback Machine Review of the book The Assassin Legends Myths of the Isma ilis I B Tauris amp Co Ltd London 1994 213 pp by Babak Nahid Department of Comparative Literature University of California Los Angeles hasan bin sabbah and the secret order of hashishins 2009 06 30 at the Wayback Machine