Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hüseyn Turqut (1900, İrəvan – 1971, Türkiyə) — İrəvan xanlarının nəslindən olan, Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin general-mayoru.
| Hüseyn xan Turqut | |
|---|---|
| Hüseyn xan Həsən xan oğlu İrəvanski | |
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 1900 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 1971 |
| Vəfat yeri | Ankara,  Türkiyə |
| Dəfn yeri | |
| Həyat yoldaşı | Ləman Hattusas |
| Uşaqları | Turhan Turqut, Nur Turqut |
| Atası | Həsən xan Turqut |
| Anası | Nuraleyin хаnım Qovanlı-Qacar |
| Hərbi fəaliyyəti | |
| Mənsubiyyəti |  Osmanlı imperiyası (1918-1920) Türkiyə (1920-1960) |
| Qoşun növü |  Türkiyə Quru Qoşunları  Türkiyə Hərbi Hava Qüvvələri |
| Xidmət illəri | 1918-1960 |
| Rütbəsi |  Tümgeneral |
| Döyüşlər | Birinci Dünya müharibəsi Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsi |
| Təltifləri | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Birinci Dünya müharibəsində və Türkiyə İstiqlaliyyət Müharibəsində iştirak edib. 30 il Türkiyə Hərbi Hava Qüvvələrində xidmət edib.
Həyatı
Hüseyn Turqut 1900-cü ilin noyabr ayında İrəvan şəhərində anadan olub. Orta təhsilini İrəvan şəhər gimnaziyasında alıb.
1917-ci il Oktyabr inqilabından sonra İrəvanda ermənilərin törətdikləri özbaşınalıqlardan sonra ailə üzvləri ilə birlikdə Naxçıvana köçüb. Bir müddət Naxçıvanın müdafiəsində iştirak etdikdən sonra ailəsi ilə vidalaşıb Türkiyəyə gedib.
Türkiyədə
Hüseyn Turqut 1918-ci ildən Osmanlı ordusuna qoşularaq Birinci Dünya müharibəsində iştirak edib. IV kolordunun 5-ci tüməninin tərkibində, daha sonra isə Doğu Bəyaziddə 11-ci tümənin tərkibində döyüşlərdə olub. Savaşın son aylarında doğu ve güneydoğu cəbhələrində göstərdiyi üstün xidmətlərə görə "Dəmir Hilal" döş nişanı ilə təltif olunub.
Türkiyə İstiqlaliyyət Müharibəsi başladıqdan sonra şərq cəbhəsində leytenant rütbəsi ilə Qarsın, Sarıqamışın və Gümrünün işğaldan azad edilməsi əməliyyatlarında iştirak edib. Atatürk tərəfindən ilə təltif edilib. Savaşın bitməsindən sonra da orduda qalaraq hərbi xidmətini davam etdirib. Türkiyənin cənub şərqində baş qaldıran kürd üsyanlarının yatırılmasında iştirak edib.
1930-cu ilə qədər Ankarada mühafizə alayında xidmət edən Hüseyn Turqut xidmətdə fərqləndiyinə görə, Hərbi Hava Qüvvələrinə təyinat alıb. 1932-ci ildə pilotlar arasında keçirilən yarışda uğurlu nəticə göstərən beş pilotdan biri olduğu üçün, yenilikləri izləmək və təlimlərdə iştirak etmək üçün Fransaya göndərilib. Fransada keçirilən təlimlərdə yüksək nəticələr göstərərək geri qayıdıb. 6 dil bilən Hüseyn Turqut 1934-cü ildən 1946-cı ilə qədər Türkiyə Hərbi Hava Qüvvələri üçün yeni pilotların yetişdirilməsində iştirak edib. Türk Hava Qüvvələrində "Junge dayı" ləqəbi ilə tanınıb.
1946-cı ildə ağır qəzaya düşüb. Bu qəzadan sonra səhhəti təlim keçməsinə imkan vermədiyi üçün Hərbi Hava Qüvvələrində başqa müxtəlif vəzifələrdə çalışıb. 1960-cı ildə 42 illik xidmətindən sonra tümgeneral rüstbəsi ilə təqaüdə çıxıb.
Hüseyin Turqut 1971-ci ilin noyabr ayında Ankarada vəfat edib. Xüsusi hərbi mərasimlə Ankara şəhərində Cebeci Hərbi Şəhidliyində dəfn edilib.
Ailəsi
Atası İrəvan xanlarının nəslindən olan Abbasqulu xan İrəvanskinin oğlu Həsən xan Turqut anası isə Bəhmən mirzə Qovanlı-Qacarın qızı şahzadə Nuraleyin хanım Qovanlı-Qacardır. Qardaşı Fərid xan adlı qardaşı, Rüxsarə, Sami və Adilə adlı bacıları olub.
Hüseyin xan Turqut 1936-cı ildə Ləman Hattusas ilə ailə həyatı qurub. 1940-cı ildə Nur adlı qızları, 1946-cı ildə isə Turhan adlı oğlanları anadan olub.
Mükafatları
![image]()
— 1918-ci ildə şərq və cənub şərq cəbhələrində göstərdiyi xidmətlərə görə "Dəmir Hilal" döş nişanı ilə təltif olunub.
![image]()
— 1923-cü ildə Türkiyə İstiqlaliyyət Savaşında göstərdiyi xidmətlərə görə ilə təltif edilib.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Ədalət Tahirzadə, Orxan Cəbrayıl. Qurtuluş Savaşının azərbaycanlı zabitləri. Bakı: Çapar nəşriyyatı. 2022. səh. 79. ISBN .
- Musa Quliyev. "Tarixi fotoşəkil ən yaxşı tədqiqat əsəridir" (PDF). Şərq qapısı qəzeti. Naxçıvan. 2016-10-06. 3. 2022-12-28 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2022-12-28.
- Musa Rəhimoğlu. "Naxçıvan və İrəvan xanlıqları tarixinin yeni aydınlanan səhifələri" (az.). 525-ci qəzet. 2016-10-28. 2022-07-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-12-28.
- "Hüseyn xan Turqut İrəvanski - Türkiyənin hərb tarixinə adını yazdırmış generalımız" (az.). teref.az. 2017-10-10. 2022-11-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-12-28.
- Mehman Ağayev. Kurtuluş Savaşı Yıllarında Türkiye Azerbaycan İlişkileri (PDF). İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık. 2008. səh. 201. ISBN . 2023-01-18 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2023-03-30.
- Abdulhamit Avşar. Türkiyənin İstiqlal müharibəsində Azərbaycan türkləri: Türkiyə arxiv sənədləri və mətbuatında: 1919-1922. Bakı: AzAtaM. 2007. səh. 42. 2022-06-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-12-29.
- Ədalət Tahirzadə, Orxan Cəbrayıl. Qurtuluş Savaşının azərbaycanlı zabitləri. Bakı: Çapar nəşriyyatı. 2022. səh. 83. ISBN .
- Vüsalə Abbasova. (az.). Report İnformasiya Agentliyi. 2018-05-22. Archived from the original on 2022-12-28. İstifadə tarixi: 2022-12-28.
- Əsgər Zeynalov. İrəvan xanlığı... Gerçəkliyin aydınlığı. Morisvil: Lulu Press. 2016. səh. 85. ISBN . 2022-12-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-12-29.
- Orxan Cəbrayıl. "Türkiyənin hərb tarixinə adını yazdırmış generalımız - Hüseyn xan Turqut" (az.). goyce.az. 2019-11-12. 2021-01-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-12-28.
Ədəbiyyat
- Ədalət Tahirzadə, Orxan Cəbrayıl. Qurtuluş Savaşının azərbaycanlı zabitləri. Bakı: Çapar nəşriyyatı. 2022. ISBN .
- Mehman Ağayev. (PDF). İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık. 2008. ISBN .
Xarici keçidlər
- Hüseyn xan Turqut / Belə belə işlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Huseyn Turqut 1900 Irevan 1971 Turkiye Irevan xanlarinin neslinden olan Turkiye Silahli Quvvelerinin general mayoru Huseyn xan TurqutHuseyn xan Hesen xan oglu IrevanskiSexsi melumatlarDogum tarixi 1900Dogum yeri Irevan Irevan qezasi Irevan quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 1971Vefat yeri Ankara TurkiyeDefn yeri Cebeci Sehidler xiyabaniHeyat yoldasi Leman HattusasUsaqlari Turhan Turqut Nur TurqutAtasi Hesen xan TurqutAnasi Nuraleyin hanim Qovanli QacarHerbi fealiyyetiMensubiyyeti Osmanli imperiyasi 1918 1920 Turkiye 1920 1960 Qosun novu Turkiye Quru Qosunlari Turkiye Herbi Hava QuvveleriXidmet illeri 1918 1960Rutbesi TumgeneralDoyusler Birinci Dunya muharibesi Turkiye Istiqlaliyyet muharibesiTeltifleri Vikianbarda elaqeli mediafayllar Birinci Dunya muharibesinde ve Turkiye Istiqlaliyyet Muharibesinde istirak edib 30 il Turkiye Herbi Hava Quvvelerinde xidmet edib HeyatiHuseyn Turqut 1900 cu ilin noyabr ayinda Irevan seherinde anadan olub Orta tehsilini Irevan seher gimnaziyasinda alib 1917 ci il Oktyabr inqilabindan sonra Irevanda ermenilerin toretdikleri ozbasinaliqlardan sonra aile uzvleri ile birlikde Naxcivana kocub Bir muddet Naxcivanin mudafiesinde istirak etdikden sonra ailesi ile vidalasib Turkiyeye gedib TurkiyedeHuseyn xan Turqut Turkiye Herbi Hava Quvvelerinde Huseyn Turqut 1918 ci ilden Osmanli ordusuna qosularaq Birinci Dunya muharibesinde istirak edib IV kolordunun 5 ci tumeninin terkibinde daha sonra ise Dogu Beyazidde 11 ci tumenin terkibinde doyuslerde olub Savasin son aylarinda dogu ve guneydogu cebhelerinde gosterdiyi ustun xidmetlere gore Demir Hilal dos nisani ile teltif olunub Turkiye Istiqlaliyyet Muharibesi basladiqdan sonra serq cebhesinde leytenant rutbesi ile Qarsin Sariqamisin ve Gumrunun isgaldan azad edilmesi emeliyyatlarinda istirak edib Ataturk terefinden Istiqlal medali ile teltif edilib Savasin bitmesinden sonra da orduda qalaraq herbi xidmetini davam etdirib Turkiyenin cenub serqinde bas qaldiran kurd usyanlarinin yatirilmasinda istirak edib 1930 cu ile qeder Ankarada muhafize alayinda xidmet eden Huseyn Turqut xidmetde ferqlendiyine gore Herbi Hava Quvvelerine teyinat alib 1932 ci ilde pilotlar arasinda kecirilen yarisda ugurlu netice gosteren bes pilotdan biri oldugu ucun yenilikleri izlemek ve telimlerde istirak etmek ucun Fransaya gonderilib Fransada kecirilen telimlerde yuksek neticeler gostererek geri qayidib 6 dil bilen Huseyn Turqut 1934 cu ilden 1946 ci ile qeder Turkiye Herbi Hava Quvveleri ucun yeni pilotlarin yetisdirilmesinde istirak edib Turk Hava Quvvelerinde Junge dayi leqebi ile taninib 1946 ci ilde agir qezaya dusub Bu qezadan sonra sehheti telim kecmesine imkan vermediyi ucun Herbi Hava Quvvelerinde basqa muxtelif vezifelerde calisib 1960 ci ilde 42 illik xidmetinden sonra tumgeneral rustbesi ile teqaude cixib Huseyin Turqut 1971 ci ilin noyabr ayinda Ankarada vefat edib Xususi herbi merasimle Ankara seherinde Cebeci Herbi Sehidliyinde defn edilib AilesiHuseyn xan Turqut heyat yoldasi Leman Hattusas ile birlikde Atasi Irevan xanlarinin neslinden olan Abbasqulu xan Irevanskinin oglu Hesen xan Turqut anasi ise Behmen mirze Qovanli Qacarin qizi sahzade Nuraleyin hanim Qovanli Qacardir Qardasi Ferid xan adli qardasi Ruxsare Sami ve Adile adli bacilari olub Huseyin xan Turqut 1936 ci ilde Leman Hattusas ile aile heyati qurub 1940 ci ilde Nur adli qizlari 1946 ci ilde ise Turhan adli oglanlari anadan olub Mukafatlari 1918 ci ilde serq ve cenub serq cebhelerinde gosterdiyi xidmetlere gore Demir Hilal dos nisani ile teltif olunub 1923 cu ilde Turkiye Istiqlaliyyet Savasinda gosterdiyi xidmetlere gore Istiqlal medali ile teltif edilib Hemcinin baxCahangir Berker Baba Behbud Aslan BerkanIstinadlarEdalet Tahirzade Orxan Cebrayil Qurtulus Savasinin azerbaycanli zabitleri Baki Capar nesriyyati 2022 seh 79 ISBN 978 9952 5513 4 1 Musa Quliyev Tarixi fotosekil en yaxsi tedqiqat eseridir PDF Serq qapisi qezeti Naxcivan 2016 10 06 3 2022 12 28 tarixinde PDF Istifade tarixi 2022 12 28 Musa Rehimoglu Naxcivan ve Irevan xanliqlari tarixinin yeni aydinlanan sehifeleri az 525 ci qezet 2016 10 28 2022 07 07 tarixinde Istifade tarixi 2022 12 28 Huseyn xan Turqut Irevanski Turkiyenin herb tarixine adini yazdirmis generalimiz az teref az 2017 10 10 2022 11 09 tarixinde Istifade tarixi 2022 12 28 Mehman Agayev Kurtulus Savasi Yillarinda Turkiye Azerbaycan Iliskileri PDF Istanbul IQ Kultur Sanat Yayincilik 2008 seh 201 ISBN 9789752552364 2023 01 18 tarixinde PDF Istifade tarixi 2023 03 30 Abdulhamit Avsar Turkiyenin Istiqlal muharibesinde Azerbaycan turkleri Turkiye arxiv senedleri ve metbuatinda 1919 1922 Baki AzAtaM 2007 seh 42 2022 06 27 tarixinde Istifade tarixi 2022 12 29 Edalet Tahirzade Orxan Cebrayil Qurtulus Savasinin azerbaycanli zabitleri Baki Capar nesriyyati 2022 seh 83 ISBN 978 9952 5513 4 1 Vusale Abbasova az Report Informasiya Agentliyi 2018 05 22 Archived from the original on 2022 12 28 Istifade tarixi 2022 12 28 Esger Zeynalov Irevan xanligi Gercekliyin aydinligi Morisvil Lulu Press 2016 seh 85 ISBN 9781329954083 2022 12 29 tarixinde Istifade tarixi 2022 12 29 Orxan Cebrayil Turkiyenin herb tarixine adini yazdirmis generalimiz Huseyn xan Turqut az goyce az 2019 11 12 2021 01 23 tarixinde Istifade tarixi 2022 12 28 EdebiyyatEdalet Tahirzade Orxan Cebrayil Qurtulus Savasinin azerbaycanli zabitleri Baki Capar nesriyyati 2022 ISBN 978 9952 5513 4 1 Mehman Agayev PDF Istanbul IQ Kultur Sanat Yayincilik 2008 ISBN 9789752552364 Xarici kecidlerHuseyn xan Turqut Bele bele isler