Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Herma (q.yun. ἔρμα — dirək, dayaq) — dördüzlü sütundan ibarət olan, başı və ya bəzədilmiş xüsusi heykəl növü. Qədim Elladada herma yol və sərhəd nişanları, yollarda işarələr, fetişlər - yolların, sərhədlərin, darvazaların, eləcə də qəbir daşlarının işarəsi idi. Əvvəlcə onun üzərində yalnız qədim yunan tanrısı Hermes təsvir edilmişdir. Sonradan digər tanrılar və qəhrəmanlar da Herma üzərinə təsvir olunmağa başlandı. Qədim Romada hermalar sərhəd nişanələri kimi istifadə olunurdu.
Hermaya ziyan vurmaq ağır küfr və günah hesab edilirdi. Eramızdan əvvəl 415-ci ildə Afinada kütləvi şəkildə dağıdılması Afina və Sparta arasındakı Peloponnes müharibəsinin bütün gedişatına təsir edən əhəmiyyətli nəticələrə səbəb oldu.
və ən yeni dövrdə, herma antik dövrün ideyalarına söykənən klassik memarlıq üslubunun standart bir elementinə çevrilmişdir.
Herma antik dövrdə
Mənşəyi və xarici görünüşü
Herma — başı və ya büstü bəzədilmiş dördüzlü sütundan ibarət xüsusi heykəl növüdür.
Herma üzərində əvvəlcə yalnız Hermes təsvir edilmişdir. Bunun da bir neçə izahı var. Bəlkə də, hermalarda Ellada sivilizasiyasının yarandığı günlərində, Hermesin ilk növbədə fallik kultu məhsuldarlıq tanrısı olaraq öz əskini tapdı. Bu versiya, hermanın altındakı fallos görüntüsü ilə təsdiqlənir. Qədim yunan tarixçisi Herodot, Hermanın bu cür görüntülərini, miladdan əvvəl XVI əsrdə, hələ Mikena sivilizasiyasının yaranmasından əvvəl Yunanıstanda yaşayan insanların Hermes təsviri çəkdiklərini təsdiq edir. Olimpiya tanrısı Hermes adının etimologiyası, adlandırma formalarından biri olan "Hermaon" ilə əlaqədardır. Belə hesab edilir ki, hermalar ya Hermesi təsvir etdikləri üçün, ya da Hermes adının hermalarda əks olunduğu üçün bu adı almışlar. Başqa bir versiyaya görə, əvvəlcə onu təcəssüm edən daş yığınları Hermesə ibadət etmək üçün istifadə olunurdu. Bu tanrının səyyahların və ticarətin himayədarı kimi fəaliyyətlərinə əsaslanaraq daşlar çox vaxt yollarda, qovşaqlarda və bölgələrin sərhədlərində yerləşirdi. Bu yerdəki səyyah Hermesə ya bir daş əlavə etməli ya da qurban gətirməli idi. Sonradan cəmiyyət inkişaf etdikcə daş yığınları dördüzlü ibtidai herma heykəlləri ilə əvəz olundu.
İstinadlar
- Герма 2022-09-02 at the Wayback Machine // Восьмеричный путь — Германцы. — М. : Большая российская энциклопедия, 2006. — (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов ; 2004—2017, т. 6). — .
- Сомов А. И. Герма Arxivləşdirilib 2022-06-21 at the Wayback Machine // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1892. — Т. VIII.
- Первый Ватиканский мифограф ( (rus.)) / Перевод с латинского языка, вступительная статья и комментарии В. Н. Ярхо. — Алетейя, 2000.
- Герма 2022-09-02 at the Wayback Machine // Восьмеричный путь — Германцы. — М. : Большая российская энциклопедия, 2006. — (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов ; 2004—2017, т. 6). — .
- Герма 2022-09-02 at the Wayback Machine // Восьмеричный путь — Германцы. — М. : Большая российская энциклопедия, 2006. — (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов ; 2004—2017, т. 6). — .
- Геродот. История в девяти книгах 2021-10-25 at the Wayback Machine ( (rus.)) / Перевод и примечания Г. А. Стратановского, под общей редакцией С. Л. Утченко. Редактор перевода Н. А. Мещерский. — Л.: Наука, 1972. II. 51.
- Scherer. Hermes // Ausführliches Lexikon der griechischen und römischen Mythologie : [ (alm.)] / Roscher Wilhelm Heinrich. — Leipzig : Druck und Verlag von B. G. Teubner, 1884—1890. — Bd. I. — Kol. 2392
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Herma q yun ἔrma direk dayaq dorduzlu sutundan ibaret olan basi ve ya bezedilmis xususi heykel novu Qedim Elladada herma yol ve serhed nisanlari yollarda isareler fetisler yollarin serhedlerin darvazalarin elece de qebir daslarinin isaresi idi Evvelce onun uzerinde yalniz qedim yunan tanrisi Hermes tesvir edilmisdir Sonradan diger tanrilar ve qehremanlar da Herma uzerine tesvir olunmaga baslandi Qedim Romada hermalar serhed nisaneleri kimi istifade olunurdu Hermes Propiley heykeltaras aid edilen Herma e e V esr Istanbul Arxeoloji Muzeyi Hermaya ziyan vurmaq agir kufr ve gunah hesab edilirdi Eramizdan evvel 415 ci ilde Afinada kutlevi sekilde dagidilmasi Afina ve Sparta arasindaki Peloponnes muharibesinin butun gedisatina tesir eden ehemiyyetli neticelere sebeb oldu ve en yeni dovrde herma antik dovrun ideyalarina soykenen klassik memarliq uslubunun standart bir elementine cevrilmisdir Herma antik dovrdeMenseyi ve xarici gorunusu Herma Herakl tesviri ile Antik Messena Herma basi ve ya bustu bezedilmis dorduzlu sutundan ibaret xususi heykel novudur Herma uzerinde evvelce yalniz Hermes tesvir edilmisdir Bunun da bir nece izahi var Belke de hermalarda Ellada sivilizasiyasinin yarandigi gunlerinde Hermesin ilk novbede fallik kultu mehsuldarliq tanrisi olaraq oz eskini tapdi Bu versiya hermanin altindaki fallos goruntusu ile tesdiqlenir Qedim yunan tarixcisi Herodot Hermanin bu cur goruntulerini miladdan evvel XVI esrde hele Mikena sivilizasiyasinin yaranmasindan evvel Yunanistanda yasayan insanlarin Hermes tesviri cekdiklerini tesdiq edir Olimpiya tanrisi Hermes adinin etimologiyasi adlandirma formalarindan biri olan Hermaon ile elaqedardir Bele hesab edilir ki hermalar ya Hermesi tesvir etdikleri ucun ya da Hermes adinin hermalarda eks olundugu ucun bu adi almislar Basqa bir versiyaya gore evvelce onu tecessum eden das yiginlari Hermese ibadet etmek ucun istifade olunurdu Bu tanrinin seyyahlarin ve ticaretin himayedari kimi fealiyyetlerine esaslanaraq daslar cox vaxt yollarda qovsaqlarda ve bolgelerin serhedlerinde yerlesirdi Bu yerdeki seyyah Hermese ya bir das elave etmeli ya da qurban getirmeli idi Sonradan cemiyyet inkisaf etdikce das yiginlari dorduzlu ibtidai herma heykelleri ile evez olundu IstinadlarGerma 2022 09 02 at the Wayback Machine Vosmerichnyj put Germancy M Bolshaya rossijskaya enciklopediya 2006 Bolshaya rossijskaya enciklopediya v 35 t gl red Yu S Osipov 2004 2017 t 6 ISBN 5 85270 335 4 Somov A I Germa Arxivlesdirilib 2022 06 21 at the Wayback Machine Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona v 86 t 82 t i 4 dop SPb 1892 T VIII Pervyj Vatikanskij mifograf rus Perevod s latinskogo yazyka vstupitelnaya statya i kommentarii V N Yarho Aletejya 2000 Germa 2022 09 02 at the Wayback Machine Vosmerichnyj put Germancy M Bolshaya rossijskaya enciklopediya 2006 Bolshaya rossijskaya enciklopediya v 35 t gl red Yu S Osipov 2004 2017 t 6 ISBN 5 85270 335 4 Germa 2022 09 02 at the Wayback Machine Vosmerichnyj put Germancy M Bolshaya rossijskaya enciklopediya 2006 Bolshaya rossijskaya enciklopediya v 35 t gl red Yu S Osipov 2004 2017 t 6 ISBN 5 85270 335 4 Gerodot Istoriya v devyati knigah 2021 10 25 at the Wayback Machine rus Perevod i primechaniya G A Stratanovskogo pod obshej redakciej S L Utchenko Redaktor perevoda N A Mesherskij L Nauka 1972 II 51 Scherer Hermes Ausfuhrliches Lexikon der griechischen und romischen Mythologie alm Roscher Wilhelm Heinrich Leipzig Druck und Verlag von B G Teubner 1884 1890 Bd I Kol 2392