Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Küfr (ərəb. الكفر) — Qurani-Kərim və hədislərdə çox geniş yer verilmiş terminlərdən biri də küfr kəlməsidir. Bu termin Allahı (c.c.) və Rəsulu Muhəmməd sallallahu əleyhi və səlləmin gətirdiyi şəriətinə inanmamaq və ya şəriətdə hər hansı bir şeyi inkar etməkdir. İslam alimlərinin imanın mahiyyəti haqqında irəli sürdükləri fərqli görüşlərindən dolayı küfrün də mahiyyəti haqqında da fərqli görüşlər ortaya qoyublar.
Küfür lüğətdə örtmək, gizləmək, nankorluq etmək kimi mənaları ifadə edir.
Termin mənası
Hz. Peyğəmbəri Allahdan gətirdiyi şeylərdə yalanlayıb, təvatur yolu ilə bizə gəlib çatan dinin əsaslarından birini və ya bir neçəsini inkar etmək deməkdir. Qurani-Kərimdə k-f-r kökündən yaranan küfür kəlməsi qırx bir dəfə amma bu kökdən olan feil və ismlər bir çox ayələrdə istifadə olunmuşdur. Həmçinin Quranda “ cəhd (bilərək inkar etmək), işraq (şərik qoşmaq) və təkzib (yalançı qəbul etmək)” kəlmələridə küfr mənasında istifadə olunmuşdur. Bunlardan əlavə “Tuğyan (həddi aşmaq), zülm (haqsızlıq etmək), ism ( günah işləmək) və fisq (haq yoldan ayrılmaq) kəlmələrinə də küfr və inanmayanları bildirmək üçün yer verilmişdir. Küfr edən şəxs Qurani-Kərimdə ən pis canlı olduğu qeyd edilir: «Şübhəsiz, Allah yanında canlıların ən pisi kafir olub daha iman gətirməyən kəslərdir». « Doğrudan da kafir olub küfr halında ölənlərə Allahın, mələklərin və bütün insanların lənəti olsun. Əbədi olaraq onda qalacaqlar. Onların əzabı nə yüngülləşdirilər və nə də onlara ( üzr istəmələri üçün) möhlət verilər».
Küfrün Qurani- Kərimdə işləndiyi mənalar
İmam Sadiq (ə) buyurur: « Küfr Qurani-Kərimdə beş mənada işlənmişdir:
- Bilərəkdən inkar etmək mənasında küfr:
«Elə ki, onlara Allah tərəfindən əllərində olanı (Tövratı) təsdiq edən bir kitab (Quran) gəldi, onlar bundan əvvəl həmişə özlərinin (həmin kitabı gətirəcək peyğəmbər vastəsi ilə) kafirlər üzərində qələbələrindən xəbər verdikləri halda (bütün bunlara baxmayaraq) , bildikləri şey onlara gələn zaman ona küfr etdilər. Odur ki, Allahın lənəti olsun kafirlərə»
- Elimsizlik üzündən inkar mənasında küfr:
«(Məadı inkar edən müşriklər) dedilər: Bizim bu dünya həyatımızdan başqa bir həyat yoxdur; Daim ölürük və dirilirik; Və bizi yalnız zamanın keçməsi öldürür. Onların bu iddiaya bir (dair) bilikləri yoxdur. Onlar yalnız güman edirlər.»
- Bəraət (azadlıq) mənasında küfr:
«və (İbrahim) dedi:həqiqət budur ki, dünya həyatında aranızda dostluğa səbəb olsun deyə siz Allahı yox, bütləri qəbul etdiniz. Sonra-qiyamət günü- sizin bəziniz digərinizi inkar edəcək və bəziniz digərinizə lənət oxuacaqdır. Sizin qalacağınız yer odur və sizə heç bir kömək edən olmayacaq»
- İlahi əmirləri tərk etmək mənasında küfr:
«Onda aşkar nişanələr İbrahimin məqamı vardır. Kim ora daxil olsa amandadır. Allahın insanların boynuna düşən haqqı budur ki, o evə gedərək oranın həcc əməllərini yerinə yetirsinlər. Kim nankorluq etsə, həqiqətən Allahın aləmdəkilərə ehtiyacı yoxdur.»
- Nemətin şükrünü etməmək mənasında küfr»:
«bu Rəbbimin fəzlindəndir və məni yoxlamaq üçündür ki, görsün şükürmü edirəm, ya nankorluq (naşükürlük) ? və kim şükür etsə, öz xeyrinə şükür edər və kim naşükürlük etsə, (bilsin ki,) Rəbbim həqiqətən, onun şükrünə möhtac deyil və kərəm sahibidir.»
Aziz Aguistin günahın təbiətini araşdırarkən bunun əsasında yaranmışların Tanrıdan üz çevirmək olduğunu qeyd edir: Onlar mütləq varlıqdan üz çevirib nisbi varlıqlara yönəlirlər. Belə bir günahın təkəbbürdən başqa daha gözəl adı ola bilməz.Şəxsin diqqət etməsi gərəkənə diqqət etməyib, bütünlüklə öz nəfsinə yönəlməsi pis bir şeydir.
Kəlamçılara görə küfrün növləri
Kəlamçılar küfrü ortaya çıxma forması və səbəbi baxımından dördə ayırıblar:
- A.Küfrü inkari
Allahı, peyğəmbərləri və onların gətirdikləri əsasıları şəxsin qəlbi ilə təsdiq, dili ilə iqrar etməməsidir.
- B.Küfrü cühud
Qəlbən Allahın ilah olduğunu bildiyi halda bu həqiqəti dili ilə söyləməməsi və inanc əsaslarını qəbul etməməsidir.
- C.Küfrü inadi
Şəxsin Allahın varlığını, birliyini, aləmin yaradıcısı və sahibi olduğunu bilməyinə baxmayaraq bəzi səbəblərdən dolayı-məqam, mövqe, həsəd, əkəbbür və s.-iman etməməkdə inad etməsidir
- D.Küfrü nifaq
Şəxsin inanması lazım olan inancları dili ilə iqrar etdiyi halda qəlbi ilə təsdiq etməməsidir. Allah quranda bu haqda belə buyurur: “Münafiqlər sənin yanına gəldikdə deyərlər: «Şəhadət veririk ki, həqiqətən, sən Allahın Rəsulusan.» Allah bilir ki, sən Onun Rəsulusan və həm də Allah şəhadət verir ki, həqiqətən, münafiqlər yalançılardır.”. Digər bir ayədə də belə buyurulur:“Şübhəsiz münafiqlər odun ən aşağı təbəqəsindədirlər və onlar üçün əsla bir yardımçı tapmayacaqsan”.
Əlfaz-i Küfr
Əlfaz-i Küfrlə bağlı əsərlərdə küfrə aparan söz və ifadələri əsasən beş başlıq altında toplayıblar.
- A.Uluhiyyətlə bağlı olanlar
Allahın zatı, sifətləri və feilləri haqqında tövhid inancına zidd olan bir inanca sahib olmaq. Həmçinin Uluhiyyətə ait hər hansı bir xüsüsu məsğərə etmək.
- B.Nübüvvətə dair olanlar
Peyğəmbərlərdən birini inkar, məsğərə edən və vəhilərini yalanlayan ifadələr,həm çinin namaz, oruc, zəkat, həcc və cihad kimi ibadətləri peyğəmbərin öyrətdiyi şəkildə qəbul etməməyi, hər hansı bir insanı və ya ona ait görüşləri peyğəmbərdən üstün göstərməyi ifadə edən sözlər.
- C.Quranla əlaqəli olanlar
Quranın tamamını və ya bir qismini inkar edən, qurandakı iman, ibadət, hüqüq və əxlaq mövzuları ilə əlaqəli məlumatların yanlış və çatışmamazlığını önənə çıxardan, halalı haram, haramı halal sayan ifadələr və quranın İlahi kəlam olmadığını ifadə edən sözlər.
- D.İslam elmi və alimlərinə dair olanlar
İslami elmlərə və islam alimlərinə yönəlik tavır alıb dinin yayılmasına yönəlik olan xidmətlərə mane olacaq sözlər, İslamı təmsil etdikləri üçün alimlər haqqında təhqiramiz (alayıcı və küçümseyici) ifadələr.
- E.Küfrü gərəkdirən söz və ya davranışın xoş qarşılanması
Küfrü gerəkdirən söz və ya davranışın xoş qarşılanması. Misal olaraq din və ya dini dəyərlərin məsğərə edilməsini sözlə və ya feli olaraq xoş və müsbət qarşilamaq.
- F.Müxtəlif mövzulara aid olanlar
Bura qiyasa əsaslanaraq və ya müxtəlif (ilazmi) yollara əsaslanaraq ortaya çıxan küfr ifadələriaitdir. Misal olaraq, zalım bir dövlət başçısına ədalətli demək küfr sözü qəbul edilmişdir. Çünki islamın haram buyurduğu zülmü dolayı yolla halal kimi təqdim etmək mənasına gəlir.
Həmçinin bax
Ədəbiyyat
- Özcan Hanifi, “Matüridiye göre-iman-islam-ihsan və küfür ilişkisi”, D.E.Ü. İlahiyat Fakultəsi Dergisi, N.8, İzmir,1994, s.179-205.
- MustafaSinanoğlu, Küfür, TDV İslam Ansiklopedisi, Ankara: İSAM yayınları, 2002, cild, 26, s. 534.
- Məhəmməd bin Yaqub Kuleyni, Usulu kafi, Tehran, Darul kutubil islamiyyəti, h.ş 1365, cild, 2, s. 389-390.
- Thomas Oshalıghnessy (tər. Kara Ömer), “ Allaha yabancılaşma; Şirk”, Yüzüncü yıl üniversitesi ilahiyat fakultesi dergisi, N. 2, 1998, s. 372.
- Arif Yıldırım “İslami iman objelerinin bölünmezliği”, Atatürk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, N. 24, 24, Erzurum, 2005, s. 19.
- Ahmet Saim Klavuz , “Elfaz-i Küfür”, TDV İslam Anskıopedisi, İstanbul: İSAM yayınları, 1995, cild, 11, s. 26-27.
- Murad Sərdar, Harun Işık, Sistematik Kelam, Kimlik yayınları, cild,1, 2018, s. 132.
İstinadlar
- Mustafa Sinanoğlu, Küfür, TDV İslam Ansiklopedisi, Ankara: İSAM yayınları, 2002, cild, 26, s. 534.
- Ənfal, 8\55
- Bəqərə,2\161,162
- Məhəmməd bin Yaqub Kuleyni, Usulu kafi, Tehran, Darul kutubil islamiyyəti, h.ş.1365,cild,2, s.389-390
- Bəqərə,2/89
- Casiyə,45/24
- Ənkəbut,29/25.
- Ali-İmran,3/97
- Nəml,27/40
- Thomas Oshalıghnessy (tər. Kara Ömer), “ Allaha yabancılaşma; Şirk”, Yüzüncü yıl üniversitesi ilahiyat fakultesi dergisi,N. 2, 1998,s.372
- Mustafa Sinanoğlu, Küfür,TDV İslam Ansiklopedisi,Ankara: İSAM yayınları,2002,cild,26,s.535-536
- Arif Yıldırım “İslami iman objelerinin bölünmezliği”, Atatürk Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi,N.24,24,Erzurum,2005,s.19
- Munafiqun, 63\1
- Nisa,4\145
- Ahmet Saim Klavuz,“Elfaz-i Küfür”,TDV İslam Anskıopedisi,İstanbul:İSAM yayınları,1995,cild,11, s.26-27
- Murad Sərdar,Harun Işık,Sistematik Kelam,Kimlik yayınları,cild,1,2018,s.132
Xarici keçidlər
İslam Fiqhində Əhli Kitabın və Müşrüklərin pak və nəcis olması
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kufr ereb الكفر Qurani Kerim ve hedislerde cox genis yer verilmis terminlerden biri de kufr kelmesidir Bu termin Allahi c c ve Resulu Muhemmed sallallahu eleyhi ve sellemin getirdiyi serietine inanmamaq ve ya serietde her hansi bir seyi inkar etmekdir Islam alimlerinin imanin mahiyyeti haqqinda ireli surdukleri ferqli goruslerinden dolayi kufrun de mahiyyeti haqqinda da ferqli gorusler ortaya qoyublar Kufur lugetde ortmek gizlemek nankorluq etmek kimi menalari ifade edir Termin menasiHz Peygemberi Allahdan getirdiyi seylerde yalanlayib tevatur yolu ile bize gelib catan dinin esaslarindan birini ve ya bir necesini inkar etmek demekdir Qurani Kerimde k f r kokunden yaranan kufur kelmesi qirx bir defe amma bu kokden olan feil ve ismler bir cox ayelerde istifade olunmusdur Hemcinin Quranda cehd bilerek inkar etmek israq serik qosmaq ve tekzib yalanci qebul etmek kelmeleride kufr menasinda istifade olunmusdur Bunlardan elave Tugyan heddi asmaq zulm haqsizliq etmek ism gunah islemek ve fisq haq yoldan ayrilmaq kelmelerine de kufr ve inanmayanlari bildirmek ucun yer verilmisdir Kufr eden sexs Qurani Kerimde en pis canli oldugu qeyd edilir Subhesiz Allah yaninda canlilarin en pisi kafir olub daha iman getirmeyen keslerdir Dogrudan da kafir olub kufr halinda olenlere Allahin meleklerin ve butun insanlarin leneti olsun Ebedi olaraq onda qalacaqlar Onlarin ezabi ne yungullesdiriler ve ne de onlara uzr istemeleri ucun mohlet veriler Kufrun Qurani Kerimde islendiyi menalarImam Sadiq e buyurur Kufr Qurani Kerimde bes menada islenmisdir Bilerekden inkar etmek menasinda kufr Ele ki onlara Allah terefinden ellerinde olani Tovrati tesdiq eden bir kitab Quran geldi onlar bundan evvel hemise ozlerinin hemin kitabi getirecek peygember vastesi ile kafirler uzerinde qelebelerinden xeber verdikleri halda butun bunlara baxmayaraq bildikleri sey onlara gelen zaman ona kufr etdiler Odur ki Allahin leneti olsun kafirlere Elimsizlik uzunden inkar menasinda kufr Meadi inkar eden musrikler dediler Bizim bu dunya heyatimizdan basqa bir heyat yoxdur Daim oluruk ve dirilirik Ve bizi yalniz zamanin kecmesi oldurur Onlarin bu iddiaya bir dair bilikleri yoxdur Onlar yalniz guman edirler Beraet azadliq menasinda kufr ve Ibrahim dedi heqiqet budur ki dunya heyatinda aranizda dostluga sebeb olsun deye siz Allahi yox butleri qebul etdiniz Sonra qiyamet gunu sizin beziniz digerinizi inkar edecek ve beziniz digerinize lenet oxuacaqdir Sizin qalacaginiz yer odur ve size hec bir komek eden olmayacaq Ilahi emirleri terk etmek menasinda kufr Onda askar nisaneler Ibrahimin meqami vardir Kim ora daxil olsa amandadir Allahin insanlarin boynuna dusen haqqi budur ki o eve gederek oranin hecc emellerini yerine yetirsinler Kim nankorluq etse heqiqeten Allahin alemdekilere ehtiyaci yoxdur Nemetin sukrunu etmemek menasinda kufr bu Rebbimin fezlindendir ve meni yoxlamaq ucundur ki gorsun sukurmu edirem ya nankorluq nasukurluk ve kim sukur etse oz xeyrine sukur eder ve kim nasukurluk etse bilsin ki Rebbim heqiqeten onun sukrune mohtac deyil ve kerem sahibidir Aziz Aguistin gunahin tebietini arasdirarken bunun esasinda yaranmislarin Tanridan uz cevirmek oldugunu qeyd edir Onlar mutleq varliqdan uz cevirib nisbi varliqlara yonelirler Bele bir gunahin tekebburden basqa daha gozel adi ola bilmez Sexsin diqqet etmesi gerekene diqqet etmeyib butunlukle oz nefsine yonelmesi pis bir seydir Kelamcilara gore kufrun novleriKelamcilar kufru ortaya cixma formasi ve sebebi baximindan dorde ayiriblar A Kufru inkari Allahi peygemberleri ve onlarin getirdikleri esasilari sexsin qelbi ile tesdiq dili ile iqrar etmemesidir B Kufru cuhud Qelben Allahin ilah oldugunu bildiyi halda bu heqiqeti dili ile soylememesi ve inanc esaslarini qebul etmemesidir C Kufru inadi Sexsin Allahin varligini birliyini alemin yaradicisi ve sahibi oldugunu bilmeyine baxmayaraq bezi sebeblerden dolayi meqam movqe hesed ekebbur ve s iman etmemekde inad etmesidir D Kufru nifaq Sexsin inanmasi lazim olan inanclari dili ile iqrar etdiyi halda qelbi ile tesdiq etmemesidir Allah quranda bu haqda bele buyurur Munafiqler senin yanina geldikde deyerler Sehadet veririk ki heqiqeten sen Allahin Resulusan Allah bilir ki sen Onun Resulusan ve hem de Allah sehadet verir ki heqiqeten munafiqler yalancilardir Diger bir ayede de bele buyurulur Subhesiz munafiqler odun en asagi tebeqesindedirler ve onlar ucun esla bir yardimci tapmayacaqsan Elfaz i KufrElfaz i Kufrle bagli eserlerde kufre aparan soz ve ifadeleri esasen bes basliq altinda toplayiblar A Uluhiyyetle bagli olanlar Allahin zati sifetleri ve feilleri haqqinda tovhid inancina zidd olan bir inanca sahib olmaq Hemcinin Uluhiyyete ait her hansi bir xususu mesgere etmek B Nubuvvete dair olanlar Peygemberlerden birini inkar mesgere eden ve vehilerini yalanlayan ifadeler hem cinin namaz oruc zekat hecc ve cihad kimi ibadetleri peygemberin oyretdiyi sekilde qebul etmemeyi her hansi bir insani ve ya ona ait gorusleri peygemberden ustun gostermeyi ifade eden sozler C Quranla elaqeli olanlar Quranin tamamini ve ya bir qismini inkar eden qurandaki iman ibadet huquq ve exlaq movzulari ile elaqeli melumatlarin yanlis ve catismamazligini onene cixardan halali haram harami halal sayan ifadeler ve quranin Ilahi kelam olmadigini ifade eden sozler D Islam elmi ve alimlerine dair olanlar Islami elmlere ve islam alimlerine yonelik tavir alib dinin yayilmasina yonelik olan xidmetlere mane olacaq sozler Islami temsil etdikleri ucun alimler haqqinda tehqiramiz alayici ve kucumseyici ifadeler E Kufru gerekdiren soz ve ya davranisin xos qarsilanmasi Kufru gerekdiren soz ve ya davranisin xos qarsilanmasi Misal olaraq din ve ya dini deyerlerin mesgere edilmesini sozle ve ya feli olaraq xos ve musbet qarsilamaq F Muxtelif movzulara aid olanlar Bura qiyasa esaslanaraq ve ya muxtelif ilazmi yollara esaslanaraq ortaya cixan kufr ifadeleriaitdir Misal olaraq zalim bir dovlet bascisina edaletli demek kufr sozu qebul edilmisdir Cunki islamin haram buyurdugu zulmu dolayi yolla halal kimi teqdim etmek menasina gelir Hemcinin baxKafir Islam Islamda iman Kafirun suresi SirkEdebiyyatOzcan Hanifi Maturidiye gore iman islam ihsan ve kufur iliskisi D E U Ilahiyat Fakultesi Dergisi N 8 Izmir 1994 s 179 205 MustafaSinanoglu Kufur TDV Islam Ansiklopedisi Ankara ISAM yayinlari 2002 cild 26 s 534 Mehemmed bin Yaqub Kuleyni Usulu kafi Tehran Darul kutubil islamiyyeti h s 1365 cild 2 s 389 390 Thomas Oshalighnessy ter Kara Omer Allaha yabancilasma Sirk Yuzuncu yil universitesi ilahiyat fakultesi dergisi N 2 1998 s 372 Arif Yildirim Islami iman objelerinin bolunmezligi Ataturk Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi N 24 24 Erzurum 2005 s 19 Ahmet Saim Klavuz Elfaz i Kufur TDV Islam Anskiopedisi Istanbul ISAM yayinlari 1995 cild 11 s 26 27 Murad Serdar Harun Isik Sistematik Kelam Kimlik yayinlari cild 1 2018 s 132 IstinadlarMustafa Sinanoglu Kufur TDV Islam Ansiklopedisi Ankara ISAM yayinlari 2002 cild 26 s 534 Enfal 8 55 Beqere 2 161 162 Mehemmed bin Yaqub Kuleyni Usulu kafi Tehran Darul kutubil islamiyyeti h s 1365 cild 2 s 389 390 Beqere 2 89 Casiye 45 24 Enkebut 29 25 Ali Imran 3 97 Neml 27 40 Thomas Oshalighnessy ter Kara Omer Allaha yabancilasma Sirk Yuzuncu yil universitesi ilahiyat fakultesi dergisi N 2 1998 s 372 Mustafa Sinanoglu Kufur TDV Islam Ansiklopedisi Ankara ISAM yayinlari 2002 cild 26 s 535 536 Arif Yildirim Islami iman objelerinin bolunmezligi Ataturk Universitesi Ilahiyat Fakultesi Dergisi N 24 24 Erzurum 2005 s 19 Munafiqun 63 1 Nisa 4 145 Ahmet Saim Klavuz Elfaz i Kufur TDV Islam Anskiopedisi Istanbul ISAM yayinlari 1995 cild 11 s 26 27 Murad Serdar Harun Isik Sistematik Kelam Kimlik yayinlari cild 1 2018 s 132Xarici kecidlerIslam Fiqhinde Ehli Kitabin ve Musruklerin pak ve necis olmasi