Filipp Vilhelm (alm. Philipp Wilhelm von der Pfalz, 24 noyabr 1615, Noyburq an der Donau — 12 sentyabr 1690, Vyana) — Vittelsbax sülaləsindən Pfals kürfürstü (1685–1690) və Pfals-Noyburq hersoqu (1653–1690), və Berq hersoqu (1653–1690) idi. Onun dövründə kürfürstlüyün hakimiyyətinə Pfals-Noyburq qolu gəldi.
Filipp Vilhelm | |
---|---|
alm. Philipp Wilhelm von der Pfalz | |
26 may 1685 – 2 sentyabr 1690 | |
Əvvəlki | II Karl |
Sonrakı | İohann Vilhelm |
14 sentyabr 1653 – 2 sentyabr 1690 | |
Əvvəlki | |
Sonrakı | İohann Vilhelm |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 24 noyabr 1615 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 2 sentyabr 1690(74 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Fəaliyyəti | rəsm kolleksioneri[d] |
Uşaqları | 18 (Düsseldorflu Eleonora Maqdalena, İohann Vilhelm (Pfals kürfürstü), III Karl Filipp (Pfals kürfürstü), Düsseldorflu Mariya Anna daxil olmaqla) |
Ailəsi | Vittelsbax sülaləsi |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
İlk illləri və evliliyi
1615-ci ildə (1578–1653) və (Bavariya hersoqu qızı) ailəsində doğulmuşdu. Gəncliyində atasının tapşırığı ilə yezuit təhsili almışdı. Buna baxmayaraq gənc şahzadə camaat arasında döyülür və alçaldılırdı. O, bundan əlavə odunçuluq sənətini öyrənirdi. Uşaqlığını və gəncliyini növbə ilə Noyburq və Düsseldorfda keçirdi. 1630-cu illərin sonundan o, həyat yoldaşı axtarmağa başladı. Axtarışlara imperator, onun qohumları (Bavariya və Köln kürfürstləri), papa və başqa hökmdarlar da cəlb olunmuşdu. Birinci namizəd imperatorun qohumu olan Florensiya şahzadəsi idi, lakin Toskana hersoqunun həddindən artıq çox olan tələbləri bu planları alt-üst etdi (məsələn, hersoq atasının taxtdan əl çəkməsini tələb etdi ki, qız şahzadəyə yox, hökmdara ərə getsin).
Brandenburq kürfürstü Fridrix Vilhelmin bacısı Lüiza Şarlotta ilə bir başqa namizəd idi. Filipp və atası Brandenburqla, şahzadə üçün cehiz olaraq Klevez hersoqluğunu vermək barədə fərziyyələr irəli sürdülər. 1641-ci ilin sonlarında kürfürstün öz qohumu Ernstin lehinə qərar verdiyi məlum olduqda, o, Vaza sülaləsindən Reç Pospolitalı III Sigizmundun qızı Anna Katarina ilə görüşməyə başladı. Vyana sarayında olarkən qardaşının onu bir alman knyazına ərə vermək istədiyini öyrənmişdi. Filipp daha sonra şanslarını araşdırmaq üçün 1642-ci ilin fevralında Varşavaya getdi. Varşava sarayı bu evliliyə təsdiqini verdi və Filipp Düsseldorfa qayıtdı. Volfqanq Vilhelm, imperator və şahzadənin qohumları, eləcə də papanın müdafiə etdiyi bu evliliyə könülsüz razılıq verdi. 9 iyun 1642-ci ildə Varşavada Anna ilə evləndi (1619–1651). Anna evliliyə böyük bir cehiz gətirdi: 243333 nağd pul, təxminən 300000 Reyxstaler dəyərində daş-qaş, qızıldan, gümüşdən, qobelenlərdən və İran xalçalarından hazırlanmış qiymətli əşyalar. İtaliyadakı mülklər də cehizə aid idi: Foccadan rüsum və Kalabriya və Apruzzodan ipək və zəfərana görə illik 19043 dukat vergi (Annanın ulu nənəsi Bari hersoginyası idi). Növbəti ildə (1643) atası Filippə Noyenar mahalından və Zintsiq və Remaqen dairələrindən olan vergiləri bağışladı.
Noyburq hersoqluğu
1644-cü il noyabrın 10-da Filip Noyburqda atasının adına idarə etməyə başladı. 1653-cü ildə Qızıl Yun ordeninə cəngavər kimi qəbul edildi. Həmin il o, və Berq hersoqu kimi atasının yerinə keçdi və ikinci evliliyini ilə etdi. Onun hakimiyyətinin ilk illəri Yulix və Berqin Aşağı Reyn mülkləri üzərində miras mübahisəsi ilə əlamətdar oldu, onların sahibliyinə həm də Brandenburqlu Fridrix Vilhelm iddia edirdi. Filipp Vilhelm problemi sülh yolu ilə həll etmək istəyirdi. Yalnız 1666-cı ildə Klevez müqaviləsi ilə vərəsəlik razılaşması bağlandı. 1658-ci ildə o, Müqəddəs Roma imperiyası taxtı üçün seçkilərdə I Leopolda qarşı fransızlar tərəfindən dəstəklənirdi. 1660-cı ildən onun vəfat etmiş birinci arvadı ilə münasibətinə görə Polşa taxt-tacına varis durmağa şansı var idi. Lakin 19 iyun 1669-cu il seçkilərində reç pospolitalılar Mixail Koributa səs verdilər. 1676-cı ildə böyük qızı Eleonora Maqdalenanın evliliyi ilə Filip Vilhelm İmperator I Leopoldun qayınatası oldu.
Kürfürstlüyü
1685-ci ildə Pfals-Zimmern qolunun nəsli kəsildikdən sonra, ən yaxın qan bağı olan Filipp Vilhelm yeni kürfürst oldu. Yeni kürfürst müvafiq olaraq 1617 və 1651-ci illərdə anadan olmuş iki sələfindən də nisbətən yaşlı idi. Onunla birlikdə kürfürstlüyün hakimiyyətinə Pfals-Noyburq qolu gəldi. Təriqət dəyişikliyi əvvəllər kalvinizmi izləyən Pfalsda bəzi problemlərə səbəb oldu. Yeni seçici öldüyü il sələfi II Karlla vəfatından öncə kompromisə gəlsə də və Filip Vilhelm buna sadiq qalmasına baxmayaraq, kalvinistlərin yeni hökumətə inamsızlığı artır. Kürfürst özü Pfalsdakı bütün məzhəblər üçün hüquqi bərabərliyə nail olmağa çalışdı. Lakin bu, protestantların xoşuna gəlmədi, çünki katoliklərə bərabər hüquqlar verdi. Lakin bu mübahisələr kəskinləşmədi.
1687-ci ilin oktyabrında kürfürst böyük oğlu İohann Vilhelmi Heydelberqdə vali təyin etdi. Mərhum kürfürst II Karlın mirası ilə bağlı açıq qalan suallar Fransa ilə gərginliyə səbəb oldu. Kral XIV Lüdovik, baldızı Orlean hersoqinası adından Pfalsın bəzi hissələrinə iddia etdi. Danışıqlar nəticəsiz qaldı. Münaqişə gücləndi və Filipp Vilhelm qəzəblə Noyburq an der Donauya çəkildi. Daha sonra fransızlar 1688-ci ilin payızında fransızlar Pfalsı işğal etdilər və başqa yerlərlə yanaşı Haydelberqi də ələ keçirdilər. Növbəti il onlar ölkəni sistemli şəkildə dağıntılara məruz qoymağa başladılar. Müqəddəs Roma İmperiyasının Reyxstaqı buna cavab olaraq 11 fevral 1689-cu ildə Fransaya müharibə elan etdi. Bununla da Doqquzillik müharibə başladı.
1690-cı ilin yazında Filipp Vilhelm qızının ailəsini görmək üçün Vyanaya getdi və sentyabrın 12-də orada vəfat etdi.
Ailəsi
Filipp Vilhelm iki dəfə evləndi. O, birinci dəfə Reç Pospolitalı III Sigizmundun qızı Anna Katarina ilə evləndi. Cütlüyün doğuş zamanı ölən bir oğlu var idi. Anna özü 1651-ci ildə vəfat etdi. 1653-cü ildə ikinci evliliyini ilə etdi. Bu ikinci evlilik 37 il davam etdi və son dərəcə xoşbəxt hesab edilirdi. Onların 17 övladı oldu:
Övladları | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
İstinadlar
- Lundy D. R. Philip Wilhelm Kurfürst von der Pfalz // The Peerage (ing.).
- Wilson, (2016). səh. 172
Ədəbiyyat
- Ernst Baumgarten: Der Kampf des Pfalzgrafen Philipp Wilhelm mit den jülich-bergischen Ständen von 1669–1672. Beiträge zur Geschichte des Niederrheins. Jahrbuch des Düsseldorfer Geschichtsvereins 18(1903), S. 30–133; 19(1905), S. 1–63; 22(1908/09), S. 101–186.
- Robert Hassencamp: Der Ehebund der polnischen Prinzessin Anna Catharina Constantia mit Philipp Wilhelm v. Pfalz=Neuburg und seine politischen Folgen, Zeitschrift der Historischen Gesellschaft für die Provinz Posen 9(1894), S. 411–419.
- Robert Hassencamp: Die Bewerbung des Pfalzgrafen Philipp Wilhelm von Neuburg um die polnische Krone. Zeitschrift der Historischen Gesellschaft für die Provinz Posen 11(1896), S. 275–320.
- Robert Hassencamp: Ein brandenburgisch-bergisches Eheproject im Jahre 1641. Beiträge zur Geschichte des Niederrheins. Jahrbuch des Düsseldorfer Geschichtsvereins 10(1895), S. 225–243.
- Ernst Huckenbeck: Die Eroberung von Haus Hort. Eine Episode aus dem "Düsseldorfer Kuhkrieg" 1651. Hildener Jahrbuch 4(1983), hrsg. von Gerd Müller, S. 133–151.
- Klaus Jaitner: Die Konfessionspolitik des Pfalzgrafen Philipp Wilhelm von Neuburg in Jülich-Berg von 1647–1679. (Reformationsgeschichtliche Studien und Texte 107), Münster/Westf. 1973, ISBN 3-402-03714-9.
- Karl Kollnig: Die Kurfürsten von der Pfalz. Heidelberg 1993, ISBN 3-929295-04-0.
- Wilhelm Maier: Die geplante Heirat Philipp Wilhelms von Pfalz-Neuburg mit der Schwester des Grossen Kurfürsten. Annalen des Historischen Vereins für den Niederrhein insbesondere die alte Erzdiözese Köln 87(1909), S. 162–173.
- N. N. (Fbr=Heinrich Ferber?): Die Garderobe des Pfalzgrafen Philipp Wilhelm, späteren Herzogs von Jülich-Berg, auf seiner Reise nach Polen zur Vermählung mit Anna Catharina Constantia, Tochter des Königs Sigismund von Polen 1642, Beiträge zur Geschichte des Niederrheins. Jahrbuch des Düsseldorfer Geschichtsvereins 7(1893), S. 438–439.
- Willi Paetzer: Philipp Wilhelm (1615–1690). Kurfürst von der Pfalz 1685–1690. Shaker, Aachen 2005, ISBN 3-8322-3579-5.
- Otto R. Redlich: Die Schätze der herzoglichen Silberkammer zu Düsseldorf im 17. Jahrhundert. Nach den Akten des Düsseldorfer Staats-Archivs. Beiträge zur Geschichte des Niederrheins. Jahrbuch des Düsseldorfer Geschichtsvereins 8(1894), S. 109–138.
- Hans Schmidt: Das Haus Pfalz-Neuburg in der europäischen Politik des 17. Jahrhunderts. Mannheimer Hefte 2(1992), S. 106–120.
- Hans Schmidt: Philipp Wilhelm von Pfalz-Neuburg als Gestalt der deutschen und europäischen Politik des 17. Jahrhunderts. Düsseldorf 1973.
- Horst H. Stierhof (Hg.), Max Oppel (Red.): 475 Jahre Fürstentum Pfalz-Neuburg. Ausstellung im Schloß Grünau bei Neuburg an der Donau. 20. Juni 1980–19. Oktober 1980. München 1980.
- Rudolf Tilly: Vom Blühen und Sterben des Pfalz-Neuburgischen Fürstengeschlechts. Das Tor, Düsseldorfer Heimatblätter 1(1975), S. 18–19 (dort Quellenangabe zum Brief Elisabeths an Eleonore über Geschwister).
- Franz Wachter: Philipp Wilhelm, Pfalzgraf am Rhein. In: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 26, Duncker & Humblot, Leipzig 1888, S. 27–31.
- Peter Fuchs: Philipp Wilhelm. In: Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 20, Duncker & Humblot, Berlin 2001, ISBN 3-428-00201-6, S. 384 f. (Digitalisat).
- Ronny Baier: PFALZ-NEUBURG, Philipp Wilhelm von. In: Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL). Band 21, Bautz, Nordhausen 2003, ISBN 3-88309-110-3, Sp. 1160–1163.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Filipp Vilhelm alm Philipp Wilhelm von der Pfalz 24 noyabr 1615 Noyburq an der Donau 12 sentyabr 1690 Vyana Vittelsbax sulalesinden Pfals kurfurstu 1685 1690 ve Pfals Noyburq hersoqu 1653 1690 ve Berq hersoqu 1653 1690 idi Onun dovrunde kurfurstluyun hakimiyyetine Pfals Noyburq qolu geldi Filipp Vilhelmalm Philipp Wilhelm von der Pfalz Pfals kurfurstu26 may 1685 2 sentyabr 1690EvvelkiII KarlSonrakiIohann VilhelmPfals Noyburq hersoqu14 sentyabr 1653 2 sentyabr 1690EvvelkiSonrakiIohann VilhelmSexsi melumatlarDogum tarixi 24 noyabr 1615 1615 11 24 Dogum yeri Noyburq an der Donau Svabiya dairesi BavariyaVefat tarixi 2 sentyabr 1690 1690 09 02 74 yasinda Vefat yeri Vyana Habsburq monarxiyasiDefn yeri BavariyaFealiyyeti resm kolleksioneri d Usaqlari 18 Dusseldorflu Eleonora Maqdalena Iohann Vilhelm Pfals kurfurstu III Karl Filipp Pfals kurfurstu Dusseldorflu Mariya Anna daxil olmaqla Ailesi Vittelsbax sulalesi Vikianbarda elaqeli mediafayllarIlk illleri ve evliliyi1615 ci ilde 1578 1653 ve Bavariya hersoqu qizi ailesinde dogulmusdu Gencliyinde atasinin tapsirigi ile yezuit tehsili almisdi Buna baxmayaraq genc sahzade camaat arasinda doyulur ve alcaldilirdi O bundan elave odunculuq senetini oyrenirdi Usaqligini ve gencliyini novbe ile Noyburq ve Dusseldorfda kecirdi 1630 cu illerin sonundan o heyat yoldasi axtarmaga basladi Axtarislara imperator onun qohumlari Bavariya ve Koln kurfurstleri papa ve basqa hokmdarlar da celb olunmusdu Birinci namized imperatorun qohumu olan Florensiya sahzadesi idi lakin Toskana hersoqunun heddinden artiq cox olan telebleri bu planlari alt ust etdi meselen hersoq atasinin taxtdan el cekmesini teleb etdi ki qiz sahzadeye yox hokmdara ere getsin Brandenburq kurfurstu Fridrix Vilhelmin bacisi Luiza Sarlotta ile bir basqa namized idi Filipp ve atasi Brandenburqla sahzade ucun cehiz olaraq Klevez hersoqlugunu vermek barede ferziyyeler ireli surduler 1641 ci ilin sonlarinda kurfurstun oz qohumu Ernstin lehine qerar verdiyi melum olduqda o Vaza sulalesinden Rec Pospolitali III Sigizmundun qizi Anna Katarina ile gorusmeye basladi Vyana sarayinda olarken qardasinin onu bir alman knyazina ere vermek istediyini oyrenmisdi Filipp daha sonra sanslarini arasdirmaq ucun 1642 ci ilin fevralinda Varsavaya getdi Varsava sarayi bu evliliye tesdiqini verdi ve Filipp Dusseldorfa qayitdi Volfqanq Vilhelm imperator ve sahzadenin qohumlari elece de papanin mudafie etdiyi bu evliliye konulsuz raziliq verdi 9 iyun 1642 ci ilde Varsavada Anna ile evlendi 1619 1651 Anna evliliye boyuk bir cehiz getirdi 243333 nagd pul texminen 300000 Reyxstaler deyerinde das qas qizildan gumusden qobelenlerden ve Iran xalcalarindan hazirlanmis qiymetli esyalar Italiyadaki mulkler de cehize aid idi Foccadan rusum ve Kalabriya ve Apruzzodan ipek ve zeferana gore illik 19043 dukat vergi Annanin ulu nenesi Bari hersoginyasi idi Novbeti ilde 1643 atasi Filippe Noyenar mahalindan ve Zintsiq ve Remaqen dairelerinden olan vergileri bagisladi Noyburq hersoqlugu1644 cu il noyabrin 10 da Filip Noyburqda atasinin adina idare etmeye basladi 1653 cu ilde Qizil Yun ordenine cengaver kimi qebul edildi Hemin il o ve Berq hersoqu kimi atasinin yerine kecdi ve ikinci evliliyini ile etdi Onun hakimiyyetinin ilk illeri Yulix ve Berqin Asagi Reyn mulkleri uzerinde miras mubahisesi ile elametdar oldu onlarin sahibliyine hem de Brandenburqlu Fridrix Vilhelm iddia edirdi Filipp Vilhelm problemi sulh yolu ile hell etmek isteyirdi Yalniz 1666 ci ilde Klevez muqavilesi ile vereselik razilasmasi baglandi 1658 ci ilde o Muqeddes Roma imperiyasi taxti ucun seckilerde I Leopolda qarsi fransizlar terefinden desteklenirdi 1660 ci ilden onun vefat etmis birinci arvadi ile munasibetine gore Polsa taxt tacina varis durmaga sansi var idi Lakin 19 iyun 1669 cu il seckilerinde rec pospolitalilar Mixail Koributa ses verdiler 1676 ci ilde boyuk qizi Eleonora Maqdalenanin evliliyi ile Filip Vilhelm Imperator I Leopoldun qayinatasi oldu Kurfurstluyu1685 ci ilde Pfals Zimmern qolunun nesli kesildikden sonra en yaxin qan bagi olan Filipp Vilhelm yeni kurfurst oldu Yeni kurfurst muvafiq olaraq 1617 ve 1651 ci illerde anadan olmus iki selefinden de nisbeten yasli idi Onunla birlikde kurfurstluyun hakimiyyetine Pfals Noyburq qolu geldi Teriqet deyisikliyi evveller kalvinizmi izleyen Pfalsda bezi problemlere sebeb oldu Yeni secici olduyu il selefi II Karlla vefatindan once kompromise gelse de ve Filip Vilhelm buna sadiq qalmasina baxmayaraq kalvinistlerin yeni hokumete inamsizligi artir Kurfurst ozu Pfalsdaki butun mezhebler ucun huquqi beraberliye nail olmaga calisdi Lakin bu protestantlarin xosuna gelmedi cunki katoliklere beraber huquqlar verdi Lakin bu mubahiseler keskinlesmedi 1687 ci ilin oktyabrinda kurfurst boyuk oglu Iohann Vilhelmi Heydelberqde vali teyin etdi Merhum kurfurst II Karlin mirasi ile bagli aciq qalan suallar Fransa ile gerginliye sebeb oldu Kral XIV Ludovik baldizi Orlean hersoqinasi adindan Pfalsin bezi hisselerine iddia etdi Danisiqlar neticesiz qaldi Munaqise guclendi ve Filipp Vilhelm qezeble Noyburq an der Donauya cekildi Daha sonra fransizlar 1688 ci ilin payizinda fransizlar Pfalsi isgal etdiler ve basqa yerlerle yanasi Haydelberqi de ele kecirdiler Novbeti il onlar olkeni sistemli sekilde dagintilara meruz qoymaga basladilar Muqeddes Roma Imperiyasinin Reyxstaqi buna cavab olaraq 11 fevral 1689 cu ilde Fransaya muharibe elan etdi Bununla da Doqquzillik muharibe basladi 1690 ci ilin yazinda Filipp Vilhelm qizinin ailesini gormek ucun Vyanaya getdi ve sentyabrin 12 de orada vefat etdi AilesiFilipp Vilhelm iki defe evlendi O birinci defe Rec Pospolitali III Sigizmundun qizi Anna Katarina ile evlendi Cutluyun dogus zamani olen bir oglu var idi Anna ozu 1651 ci ilde vefat etdi 1653 cu ilde ikinci evliliyini ile etdi Bu ikinci evlilik 37 il davam etdi ve son derece xosbext hesab edilirdi Onlarin 17 ovladi oldu OvladlariAdi Portreti Heyati QeydlerDusseldorflu Eleonora Maqdalena Muqeddes Roma Imperatricasi 6 yanvar 1655 19 yanvar 1720 1676 ci ilde Muqeddes Roma Imperatoru I Leopold ile evlendi ve usaqlari olduMaria Adelhayd 6 yanvar 1656 22 dekabr 1656 Korpelikde olduSofia Elizabet 25 may 1657 7 fevral 1658 Korpelikde olduIohann Vilhelm Pfals kurfurstu 19 aprel 1658 8 iyun 1716 Evvelce Avstriyali Mariya Anna Yozefa ile evlendi ve usaqlari oldu sonra Anna Mariya Luiza de Medici ile evlendi ve hec bir usagl olmadiVolfqanq Georq Frederik Kolnde komekci yepiskop 5 iyun 1659 4 iyun 1683 Subay olduVorms yepiskopu ve Tevton ordeni komandiri 9 iyun 1660 4 may 1694 Subay olduIII Karl Filipp Pfals kurfurstu 4 noyabr 1661 31 dekabr 1742 Evvelce Ludvika Karolina Radzivill ile evlendi ve usaqlari oldu ikinci defe Tereza Lubomirska ile evlendi ve usaqlari oldu ucuncu defe ailesinden Violante Terezia ile evlendi usaqlari yox idiAuqsburq knyaz yepiskopu 16 aprel 1663 24 yanvar 1737 Subay olduVrotslav yepiskopu Tevton ordeni komandiri Trir kurfurstu Mayns kurfurstu 18 iyul 1664 6 aprel 1732 Subay olduFridrix Vilhelm Muqeddes Roma imperiyasi generali Haydelberq Universiteti rektoru 20 iyul 1665 23 iyul 1689 Subay olduPortuqaliya kralicasi 6 avqust 1666 4 avqust 1699 1687 ci ilde Portuqaliya krali II Pyotr ile evlendi ve usaqlari olduMariya Anna Ispaniya kralicasi 28 oktyabr 1667 16 iyul 1740 1690 ci ilde II Karlla evlendi ve usaqlari olmadiFilipp Vilhelm Avqust 19 noyabr 1668 5 aprel 1693 1690 ci ilde Sakse Lauenburqlu Anna Maria Franziska ile evlendi ve usaqlari oldu Dorotea Sofiya Parma hersoqinasi 5 iyul 1670 15 sentyabr 1748 1690 ci ilde Odoardo Farnese ile evlendi ve usaqlari olduYadviqa Elizabet Amaliya Sobieski knyaqinyasi 18 iyul 1673 10 avqust 1722 1691 ci ilde Yakub Ludviq Sobieski ile evlendi ve usaqlari olduIohann 1 fevral 1675 2 fevral 1675 Korpelikde olduLeopoldina Eleonora Jozefa 27 may 1679 8 mart 1693 Subay olduIstinadlarLundy D R Philip Wilhelm Kurfurst von der Pfalz The Peerage ing Wilson 2016 seh 172EdebiyyatErnst Baumgarten Der Kampf des Pfalzgrafen Philipp Wilhelm mit den julich bergischen Standen von 1669 1672 Beitrage zur Geschichte des Niederrheins Jahrbuch des Dusseldorfer Geschichtsvereins 18 1903 S 30 133 19 1905 S 1 63 22 1908 09 S 101 186 Robert Hassencamp Der Ehebund der polnischen Prinzessin Anna Catharina Constantia mit Philipp Wilhelm v Pfalz Neuburg und seine politischen Folgen Zeitschrift der Historischen Gesellschaft fur die Provinz Posen 9 1894 S 411 419 Robert Hassencamp Die Bewerbung des Pfalzgrafen Philipp Wilhelm von Neuburg um die polnische Krone Zeitschrift der Historischen Gesellschaft fur die Provinz Posen 11 1896 S 275 320 Robert Hassencamp Ein brandenburgisch bergisches Eheproject im Jahre 1641 Beitrage zur Geschichte des Niederrheins Jahrbuch des Dusseldorfer Geschichtsvereins 10 1895 S 225 243 Ernst Huckenbeck Die Eroberung von Haus Hort Eine Episode aus dem Dusseldorfer Kuhkrieg 1651 Hildener Jahrbuch 4 1983 hrsg von Gerd Muller S 133 151 Klaus Jaitner Die Konfessionspolitik des Pfalzgrafen Philipp Wilhelm von Neuburg in Julich Berg von 1647 1679 Reformationsgeschichtliche Studien und Texte 107 Munster Westf 1973 ISBN 3 402 03714 9 Karl Kollnig Die Kurfursten von der Pfalz Heidelberg 1993 ISBN 3 929295 04 0 Wilhelm Maier Die geplante Heirat Philipp Wilhelms von Pfalz Neuburg mit der Schwester des Grossen Kurfursten Annalen des Historischen Vereins fur den Niederrhein insbesondere die alte Erzdiozese Koln 87 1909 S 162 173 N N Fbr Heinrich Ferber Die Garderobe des Pfalzgrafen Philipp Wilhelm spateren Herzogs von Julich Berg auf seiner Reise nach Polen zur Vermahlung mit Anna Catharina Constantia Tochter des Konigs Sigismund von Polen 1642 Beitrage zur Geschichte des Niederrheins Jahrbuch des Dusseldorfer Geschichtsvereins 7 1893 S 438 439 Willi Paetzer Philipp Wilhelm 1615 1690 Kurfurst von der Pfalz 1685 1690 Shaker Aachen 2005 ISBN 3 8322 3579 5 Otto R Redlich Die Schatze der herzoglichen Silberkammer zu Dusseldorf im 17 Jahrhundert Nach den Akten des Dusseldorfer Staats Archivs Beitrage zur Geschichte des Niederrheins Jahrbuch des Dusseldorfer Geschichtsvereins 8 1894 S 109 138 Hans Schmidt Das Haus Pfalz Neuburg in der europaischen Politik des 17 Jahrhunderts Mannheimer Hefte 2 1992 S 106 120 Hans Schmidt Philipp Wilhelm von Pfalz Neuburg als Gestalt der deutschen und europaischen Politik des 17 Jahrhunderts Dusseldorf 1973 Horst H Stierhof Hg Max Oppel Red 475 Jahre Furstentum Pfalz Neuburg Ausstellung im Schloss Grunau bei Neuburg an der Donau 20 Juni 1980 19 Oktober 1980 Munchen 1980 Rudolf Tilly Vom Bluhen und Sterben des Pfalz Neuburgischen Furstengeschlechts Das Tor Dusseldorfer Heimatblatter 1 1975 S 18 19 dort Quellenangabe zum Brief Elisabeths an Eleonore uber Geschwister Franz Wachter Philipp Wilhelm Pfalzgraf am Rhein In Allgemeine Deutsche Biographie ADB Band 26 Duncker amp Humblot Leipzig 1888 S 27 31 Peter Fuchs Philipp Wilhelm In Neue Deutsche Biographie NDB Band 20 Duncker amp Humblot Berlin 2001 ISBN 3 428 00201 6 S 384 f Digitalisat Ronny Baier PFALZ NEUBURG Philipp Wilhelm von In Biographisch Bibliographisches Kirchenlexikon BBKL Band 21 Bautz Nordhausen 2003 ISBN 3 88309 110 3 Sp 1160 1163