Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Duqlas Makartur (26 yanvar 1880[…], Litl-Rok – 5 aprel 1964[…], Vaşinqton) — İkinci Dünya müharibəsində Pasifik cəbhəsindəki Müttəfiq qüvvələrə başçılıq edən Amerikalı marşal. Müharibədən sonra Yaponiyadakı Müttəfiq işğal qüvvələrinin komandiri olaraq bu ölkəni idarə etmiş və Koreya müharibəsinin ilk doqquz ayında Birləşmiş Millətlər qüvvələrinin komandanlığını etmişdir.
| Duqlas Makartur | |
|---|---|
| ing. Douglas MacArthur | |
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 26 yanvar 1880[…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 5 aprel 1964[…](84 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | böyrək çatışmazlığı[d] |
| Vətəndaşlığı | |
| Təhsili |
|
| Hərbi fəaliyyəti | |
| Mənsubiyyəti | Amerika Birləşmiş Ştatları, Filippin |
| Qoşun növü | Filippin ordusu[d], Amerika Birləşmiş Ştatları Quru Qoşunları[d] |
| Xidmət illəri | 1903-cü ildən |
| Rütbəsi |  General |
| Döyüşlər | |
| Təltifləri |                               |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Gəncliyi
Yüksək rütbəli bir zabit olan Douglas MacArthur Hardy MacArthur′un üçüncü oğlu idi. Hirsli bir qadın olan anasından böyük ölçüdə təsirləndi. 1903-cü ildə West Pointdəki ABŞ Hərbi Akademiyasını sinif birincisi olaraq bitirib. On il ərzində əmr zabiti və istehkam zabiti kimi xidmət etdikdən sonra dörd il Baş Qərargahda çalışıb. 1917-1919-cu illər arasında 42-ci Diviziya komandanlığına tapşırılaraq Fransadakı toqquşmalarda iştirak edib və çayı işğalı zamanı qərargah rəhbərliyi və briqada komandanlığı edib.1918-ci ildə general olmasının ardından rütbəsi davamlı yüksələrək 1930 da quru qoşunları qərargah başçılığına gətirildi.Böyük Böhranın təsirlərinin görüldüyü illərdə quru qüvvələrinin gücünü qorumağa çalışd
II.Dünya müharibəsi
1941-ci ilin İyul ayında yenidən aktiv vəzifəyə çağırılan Macarthur dekabrda müharibə başlayanda Filippində Yaponlara uğurlu bir gecikdirmə hərəkatını idarə etdi. Yapon ordusu qarşısında, Filippin qoşunları ilə birlikdə geri çəkilərkən dediyi "I shall return" (Geri qayıdacağam) sözü ilə şöhrət qazanıb.1942-ci ilin Mart ayında Avstraliyadakı Cənub-qərb Sakit Okean Cəbhəsində Müttəfiq qüvvələrin komandanlığına gətirildi. Qısa müddətdə Yeni Qvineyada bir hücuma başlayaraq, 1943-cü ilin Yanvar ayında Yaponları Papuadan çıxartdı.1943-1944-cü illərdə girişdiyi bir sıra hərəkat nəticəsində Yeni Qvineyada Laedan Sansapora qədər strateji məntəqələri ələ keçirdi; Həmçinin Admiralty Namizədləri New Britain Adasının qərbini aldı.Ən böyük hərəkatlarını 1945-ci ildə yeddi aylıq Luzon səfərində həyata keçirib. Həmçinin həmin ilin yazında Cənubi Filippin ilə Borneoyu da yenidən ələ keçirdi. Bu arada Yeni Qvineyada və Solomon Adalarında çətinliklə aparılan təmizlik hərəkatının yeridilməsini Avstraliya ordusuna buraxdı.1945-ci ilin Aprel ayında ABŞ-nin Sakit Okean ordusunun komandanlığına təyin edildi.1945-ci il 2 Sentyabr tarixində Tokio Körfəzində komandanlıq gəmisi olan USS Missuri zirehində keçirilən və Yapon İmperatorunun Yaponiya tarixində ilk dəfə evindən çıxaraq gəldiyi Yaponiyanın təslim mərasimini düzənlədi.
Koreya müharibəsi
1950-ci ildə Koreya müharibəsi başlayanda buradakı Birləşmiş Millətlər qüvvələrinin komandanlığına gətirildi. Şimali Koreyanın hücumlarının qarşısını adlı yerdə aldıqdan sonra, Sentyabrda Koreya yarımadasının orta Şərqindəki İnçon limanına mərd bir hərbi təxliyə etdi. Oktyabrda Şimali Koreya içlərinə hətta Çin sərhədinə qədər irəliləyərək Şimali Koreya ordusunu tezliklə məhv etdi. Lakin Noyabrda Çin Qoşunlarının 38-ci paralelin şimalındakı qüvvələrinə hücum etməsi üzərinə Seulun cənubuna çəkilmək məcburiyyətində qaldı. İki ay sonra isə hücuma keçərək yenidən Şimali Koreyaya girdi. 1951-ci ilin Fevral ayında Türk Briqadasının qərargahını ziyarət edərək, qəhrəmanlıqlarını gördüyü Türk zabitlərinə Birləşmiş Millətlər Ləyaqət Medallarını şəxsən özü təltif etdi.Bundan başqa, uğurlu müharibələrinə görə Türk Briqadasına Amerika Konqresində verilən Mümtaz Birlik Ordəeni və patentini Türk Briqada Komandiri General-mayor Tahsin Yazıçıya təslim etdi. Bu münasibətlə çıxışında, 20 il əvvəl Ankaraya gəlib Atatürk ilə tanış olduğunu söylədi. 1951-ci il 11 Aprel tarixində Amerika Birləşmiş Ştatlarının Prezidenti Trumen əmrlərinə riayət etməməsi və müharibəni Çin torpaqlarına genişləndirməyə üz tutması səbəbindən MacArthur S.Trumen tərəfindən komandanlıq vəzifəsindən çıxarılıb. II. Dünya Müharibəsi öncəsindən bəri ilk dəfə ABŞ-yə qayıdarkən geniş xalq dəstəyi ilə qarşılanıb. Amma vəzifədən azad olması ilə bağlı, dövlətə açıq olaraq aparılan bir Senat araşdırmasının ardından da dəstəyini itirdi.
Onun üçün söylənənlər
Nazim Hikmət Doğum adlı şeirində Mak-Arturdan belə bəhs edir. „ ″...
Mənim oğlum Dünyaya gəldiyi zaman, Uşaqlar doğulub Koreyada, Sarı ay çiçəyinə bənzəyirdilər. Makartır kəsdi onları, Getdilər, ana südünə də doymadan ..."
“
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- James D. C. Douglas MacArthur // Encyclopædia Britannica (ing.).
- Макартур Дуглас // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- Rice, 2004. səh. 36—39
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Duqlas Makartur 26 yanvar 1880 Litl Rok 5 aprel 1964 Vasinqton Ikinci Dunya muharibesinde Pasifik cebhesindeki Muttefiq quvvelere basciliq eden Amerikali marsal Muharibeden sonra Yaponiyadaki Muttefiq isgal quvvelerinin komandiri olaraq bu olkeni idare etmis ve Koreya muharibesinin ilk doqquz ayinda Birlesmis Milletler quvvelerinin komandanligini etmisdir Duqlas Makarturing Douglas MacArthurSexsi melumatlarDogum tarixi 26 yanvar 1880 1880 01 26 Dogum yeri Litl Rok Arkanzas ABSVefat tarixi 5 aprel 1964 1964 04 05 84 yasinda Vefat yeri Vasinqton ABSVefat sebebi boyrek catismazligi d Vetendasligi ABSTehsili ABS Herbi Akademiyasi d Herbi fealiyyetiMensubiyyeti Amerika Birlesmis Statlari FilippinQosun novu Filippin ordusu d Amerika Birlesmis Statlari Quru Qosunlari d Xidmet illeri 1903 cu ildenRutbesi GeneralDoyusler Birinci Dunya muharibesi Koreya muharibesi Ikinci Dunya muharibesiTeltifleri Vikianbarda elaqeli mediafayllarGencliyiYuksek rutbeli bir zabit olan Douglas MacArthur Hardy MacArthur un ucuncu oglu idi Hirsli bir qadin olan anasindan boyuk olcude tesirlendi 1903 cu ilde West Pointdeki ABS Herbi Akademiyasini sinif birincisi olaraq bitirib On il erzinde emr zabiti ve istehkam zabiti kimi xidmet etdikden sonra dord il Bas Qerargahda calisib 1917 1919 cu iller arasinda 42 ci Diviziya komandanligina tapsirilaraq Fransadaki toqqusmalarda istirak edib ve cayi isgali zamani qerargah rehberliyi ve briqada komandanligi edib 1918 ci ilde general olmasinin ardindan rutbesi davamli yukselerek 1930 da quru qosunlari qerargah basciligina getirildi Boyuk Bohranin tesirlerinin gorulduyu illerde quru quvvelerinin gucunu qorumaga calisd II Dunya muharibesi 1941 ci ilin Iyul ayinda yeniden aktiv vezifeye cagirilan Macarthur dekabrda muharibe baslayanda Filippinde Yaponlara ugurlu bir gecikdirme herekatini idare etdi Yapon ordusu qarsisinda Filippin qosunlari ile birlikde geri cekilerken dediyi I shall return Geri qayidacagam sozu ile sohret qazanib 1942 ci ilin Mart ayinda Avstraliyadaki Cenub qerb Sakit Okean Cebhesinde Muttefiq quvvelerin komandanligina getirildi Qisa muddetde Yeni Qvineyada bir hucuma baslayaraq 1943 cu ilin Yanvar ayinda Yaponlari Papuadan cixartdi 1943 1944 cu illerde girisdiyi bir sira herekat neticesinde Yeni Qvineyada Laedan Sansapora qeder strateji menteqeleri ele kecirdi Hemcinin Admiralty Namizedleri New Britain Adasinin qerbini aldi En boyuk herekatlarini 1945 ci ilde yeddi ayliq Luzon seferinde heyata kecirib Hemcinin hemin ilin yazinda Cenubi Filippin ile Borneoyu da yeniden ele kecirdi Bu arada Yeni Qvineyada ve Solomon Adalarinda cetinlikle aparilan temizlik herekatinin yeridilmesini Avstraliya ordusuna buraxdi 1945 ci ilin Aprel ayinda ABS nin Sakit Okean ordusunun komandanligina teyin edildi 1945 ci il 2 Sentyabr tarixinde Tokio Korfezinde komandanliq gemisi olan USS Missuri zirehinde kecirilen ve Yapon Imperatorunun Yaponiya tarixinde ilk defe evinden cixaraq geldiyi Yaponiyanin teslim merasimini duzenledi Koreya muharibesi 1950 ci ilde Koreya muharibesi baslayanda buradaki Birlesmis Milletler quvvelerinin komandanligina getirildi Simali Koreyanin hucumlarinin qarsisini adli yerde aldiqdan sonra Sentyabrda Koreya yarimadasinin orta Serqindeki Incon limanina merd bir herbi texliye etdi Oktyabrda Simali Koreya iclerine hetta Cin serhedine qeder irelileyerek Simali Koreya ordusunu tezlikle mehv etdi Lakin Noyabrda Cin Qosunlarinin 38 ci paralelin simalindaki quvvelerine hucum etmesi uzerine Seulun cenubuna cekilmek mecburiyyetinde qaldi Iki ay sonra ise hucuma kecerek yeniden Simali Koreyaya girdi 1951 ci ilin Fevral ayinda Turk Briqadasinin qerargahini ziyaret ederek qehremanliqlarini gorduyu Turk zabitlerine Birlesmis Milletler Leyaqet Medallarini sexsen ozu teltif etdi Bundan basqa ugurlu muharibelerine gore Turk Briqadasina Amerika Konqresinde verilen Mumtaz Birlik Ordeeni ve patentini Turk Briqada Komandiri General mayor Tahsin Yaziciya teslim etdi Bu munasibetle cixisinda 20 il evvel Ankaraya gelib Ataturk ile tanis oldugunu soyledi 1951 ci il 11 Aprel tarixinde Amerika Birlesmis Statlarinin Prezidenti Trumen emrlerine riayet etmemesi ve muharibeni Cin torpaqlarina genislendirmeye uz tutmasi sebebinden MacArthur S Trumen terefinden komandanliq vezifesinden cixarilib II Dunya Muharibesi oncesinden beri ilk defe ABS ye qayidarken genis xalq desteyi ile qarsilanib Amma vezifeden azad olmasi ile bagli dovlete aciq olaraq aparilan bir Senat arasdirmasinin ardindan da desteyini itirdi Onun ucun soylenenler Nazim Hikmet Dogum adli seirinde Mak Arturdan bele behs edir Menim oglum Dunyaya geldiyi zaman Usaqlar dogulub Koreyada Sari ay ciceyine benzeyirdiler Makartir kesdi onlari Getdiler ana sudune de doymadan IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 James D C Douglas MacArthur Encyclopaedia Britannica ing Makartur Duglas Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Rice 2004 seh 36 39