Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Dnestryanı (mold. Нистрения, rus. Приднестровье, ukr. Придністров'я) və ya rəsmi adı ilə Dnestryanı Moldav Respublikası (mold. Република Молдовеняскэ Нистрянэ, rus. Приднестровская Молдавская Республика, ukr. Придністровська Молдавська Республіка) — Şərqi Avropada Moldova daxilində birtərəfli şəkildə müstəqilliyini elan edən de-fakto dövlət. Dnestryanı Moldovanın Dnestr çayından şərqdəki ərazilərini əhatə edir. Paytaxtı Tiraspol şəhəri, ümumi sahəsi 4,163 kvadrat kilometrdir. Öz siyasi quruluşu, parlamenti, konstitusiyası, dövlət rəmzləri, ordusu, polisi və poçt sistemi olan bu ərazi Birləşmiş Millətlər Təşkilatına üzv olan heç bir dövlət tərəfindən tanınmamaqdadır. Bu ərazinin müstəqilliyini yalnız Cənubi Osetiya, Dağlıq Qarabağ Respublikası və Abxaziya kimi qondarma respublikalar tanıyır.
| Dnestryanı | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| rus. Приднестровская Молдавская Республика Pridnestrowskaja Moldawskaja Respublika rum. Република Молдовеняскэ Нистрянэ Republica Moldovenească Nistreană ukr. Придністровська Молдавська Республіка Prydnistrowska Moldawska Respublika | |||||
| |||||
 | |||||
| Tarixi | |||||
| • Müstəqilliyin elan olunması | 2 sentyabr 1990 | ||||
| • Dnestryanı müharibəsi | 2 mart 1992 – 21 iyul 1992 | ||||
| • Tanınması | Qisməm tanınmış Abxaziya və Cənubi Osetiya tərəfindən tanınmışdır. | ||||
| Rəsmi dilləri | |||||
| Paytaxt | Tiraspol | ||||
| İdarəetmə forması | Yarı prezidentli sosialist respublika | ||||
| Prezident | Vadim Krasnoselski | ||||
| Baş nazir | Aleksandr Martınov | ||||
| Sahəsi | Dünyada 4065.1695-ci | ||||
| • Ümumi | 4,163 km² km² | ||||
| • Su sahəsi (%) | 2.35 | ||||
| Əhalisi | |||||
| • Əhali | 505.153 nəfər | ||||
| • Siyahıyaalma (2004) | 555.347 nəf. | ||||
| • Sıxlıq | 121 nəf./km² | ||||
| ÜDM (AQP) | |||||
| • Ümumi | 1052.2 milyon dollar | ||||
| • Adambaşına | 2074 dollar | ||||
| Valyuta | Dnestryanı rublu | ||||
| Telefon kodu | +373 | ||||
| Saat qurşaqları |
| ||||
| Nəqliyyatın yönü | sağ[d] | ||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Silahlı Qüvvələr
2007-ci ildən etibarən Dnestryanı silahlı qüvvələri 4500–7500 arası əsgərdən ibarət olmaqla, Tiraspol, Bəndər, Rıbniça və Dubısari motoatıcı piyada briqadalarına bölünmüşdür. Bu hərbi birləşmələrin tabeliyində 18 tank, 107 zirehli texnika, 73 tüfəng, 46 ədəd hava hücümundan müdafiə qurğusu və 173 ədəd tank əleyhinə müdafiə qurğusu mövcuddur. Hərbi Hava Qüvvələri isə 9 Mi-8T, 6 Mi-24, 2 Mi-2 helikopterlərindən və An-2-nin müxtəlif təyyarələrinin An-26 ve Yak-18 modellərindən formalaşmışdır.
İctimai Quruluş
Ölkədə 1 May rəsmi bayramdır və qeyri-iş günü sayılır. 2 may 2009-cu ildə keçirilən referendumda ölkə əhalisinin 99,6%-i sosialist idarəetmə sisteminin saxlanılmasına, yalnız 0,4%-i isə dəyişdirilməsinə səs vermişdir.
Ölkə prezidenti həm də silahlı qüvvələrin Ali baş komandanıdır. 2004-cü ildə həyata keçirilən siyahıyaalmaya görə ölkədə 4096 qaqauz və 168.768 rus vardır. Əhalinin əksəriyyəti Gənc Partizan və İşçi Qüvvələrində əsgər kimi fəaliyyət göstərir. Buna görə də ölkədə hər 3 şəxsdən biri əsgərdir.
Ölkənin siyasi rəmzləri Lenin və Karl Marksdır. Ölkədə 3 cür maaş sistemi vardır. Bunlar: Yüksək dərəcəli, orta dərəcəli və aşağı dərəcəli dövlət məmurları üçün nəzərdə tutulan maaş sistemləridir. Xalq əsgərləri aşağı dərəcəli dövlət məmurlarıdır. İdarəetmə və Qüvvələrdə çalışan əsgərlər isə orta dərəcəli dövlət məmurlarıdır. Dövlət idarəetməsində çalışanlar isə yüksək dərəcəli dövlət məmurları hesab olunur. Bu 3 maaş sistemi arasındakı maaş fərqi isə çox azdır.
Bütün torpaqlar dövlətə məxsusdur. Bütün binaların tikintisini dövlət həyata keçirir və dövlətdən başqa heç kimin buna ixtiyarı yoxdur. Ölkədə 17-35 yaş arası hər kəs Gənc Partizan Qüvvələrinin əsgəri hesab olunur. Sindikatlarla əlaqəsi olan şəxslər isə İşçi Qüvvələrin əsgəri hesab olunur. Ölkə ərazisində yalnız bir universitet mövcuddur və bu universitetdə əsgərlər və yüksək dərəcəli məmurlar hazırlanır. Bələdiyyə rəisləri prezident tərəfindən təyin olunur. Ölkədə sosializm əleyhinə çıxan şəxslər ölkədən qovulur və vətəndaşlıqdan çıxarılır.
Ölkədə işsizlik 0,3%-ə bərabərdir. Ölkədə market kimi kiçik iş yerləri belə dövlətə məxsusdur. Ölkə ərzisində heç bir xarici firma yoxdur.
Siyasi Quruluş
Ölkədə ikipartiyalı sistem mövcuddur. Parlamentdə partiyaların təmsil olunma sayı əvvəlcədən müəyyən olunmuş qaydada həyata keçirilir. Bu qaydaya əsasən parlamentdə Sosialist partiya üçün 40, Sosial-Demokratik partiya üçün 5, bundan əlavə Sindikatların təmsilçisi üçün 1, Hərbiçilərin təmsilçisi üçün 2, İctimai Təşkilatların nümayəndələri üçün isə 3 yer müəyyənləşdirilmişdir. Təmsilçi və nümayəndələr parlamentdə iştiraklarına baxmayaraq səs hüququna malik deyildirlər. Moldova bu ərazini öz daxilində muxtariyyət hesab etməsinə baxmayaraq Dnestryanı bunu qəbul etmir. Buna görə də ölkə xarici məsələlərdə müstəqil hərəkət edir.
İdarəetmə Vahidləri
Rayonlar
- Kamenka (Кáменка, Kamenka)
- Dubosari (Дубоссáры, Dubossary)
- Qriqoriopol (Григориóполь, Grigoriopol')
- Rıbniça (Рыбница, Rybnitsa)
- Slobodziya (Слободзéя, Slobodzeya)
Bələdiyyələr
- Bəndər (Бендéры)
- Tiraspol (Тирáсполь)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Dnestryani mold Nistreniya rus Pridnestrove ukr Pridnistrov ya ve ya resmi adi ile Dnestryani Moldav Respublikasi mold Republika Moldovenyaske Nistryane rus Pridnestrovskaya Moldavskaya Respublika ukr Pridnistrovska Moldavska Respublika Serqi Avropada Moldova daxilinde birterefli sekilde musteqilliyini elan eden de fakto dovlet Dnestryani Moldovanin Dnestr cayindan serqdeki erazilerini ehate edir Paytaxti Tiraspol seheri umumi sahesi 4 163 kvadrat kilometrdir Oz siyasi qurulusu parlamenti konstitusiyasi dovlet remzleri ordusu polisi ve poct sistemi olan bu erazi Birlesmis Milletler Teskilatina uzv olan hec bir dovlet terefinden taninmamaqdadir Bu erazinin musteqilliyini yalniz Cenubi Osetiya Dagliq Qarabag Respublikasi ve Abxaziya kimi qondarma respublikalar taniyir Dnestryanirus Pridnestrovskaya Moldavskaya Respublika Pridnestrowskaja Moldawskaja Respublika rum Republika Moldovenyaske Nistryane Republica Moldovenească Nistreană ukr Pridnistrovska Moldavska Respublika Prydnistrowska Moldawska RespublikaBayraq GerbHimn Sene sohret bexs edeceyik Dnestryani rum Slevite se fij Nistrene rus My slavim tebya Pridnestrove ukr Mi slavimo tebe Pridnistrov yaTarixi Musteqilliyin elan olunmasi 2 sentyabr 1990 Dnestryani muharibesi 2 mart 1992 21 iyul 1992 Taninmasi Qismem taninmis Abxaziya ve Cenubi Osetiya terefinden taninmisdir Resmi dilleri Rumin dili rus dili ukrayn diliPaytaxt TiraspolIdareetme formasi Yari prezidentli sosialist respublikaPrezident Vadim KrasnoselskiBas nazir Aleksandr MartinovSahesi Dunyada 4065 1695 ci Umumi 4 163 km km Su sahesi 2 35Ehalisi Ehali 505 153 nefer Siyahiyaalma 2004 555 347 nef Sixliq 121 nef km UDM AQP Umumi 1052 2 milyon dollar Adambasina 2074 dollarValyuta Dnestryani rubluTelefon kodu 373Saat qursaqlari UTC 02 00UTC 03 00Serqi Avropa vaxti d Neqliyyatin yonu sag d Vikianbarda elaqeli mediafayllarSilahli Quvveler2007 ci ilden etibaren Dnestryani silahli quvveleri 4500 7500 arasi esgerden ibaret olmaqla Tiraspol Bender Ribnica ve Dubisari motoatici piyada briqadalarina bolunmusdur Bu herbi birlesmelerin tabeliyinde 18 tank 107 zirehli texnika 73 tufeng 46 eded hava hucumundan mudafie qurgusu ve 173 eded tank eleyhine mudafie qurgusu movcuddur Herbi Hava Quvveleri ise 9 Mi 8T 6 Mi 24 2 Mi 2 helikopterlerinden ve An 2 nin muxtelif teyyarelerinin An 26 ve Yak 18 modellerinden formalasmisdir Ictimai QurulusIqor Smirnov Dnestryani Moldav Respublikasinin ilk prezidenti Olkede 1 May resmi bayramdir ve qeyri is gunu sayilir 2 may 2009 cu ilde kecirilen referendumda olke ehalisinin 99 6 i sosialist idareetme sisteminin saxlanilmasina yalniz 0 4 i ise deyisdirilmesine ses vermisdir Olke prezidenti hem de silahli quvvelerin Ali bas komandanidir 2004 cu ilde heyata kecirilen siyahiyaalmaya gore olkede 4096 qaqauz ve 168 768 rus vardir Ehalinin ekseriyyeti Genc Partizan ve Isci Quvvelerinde esger kimi fealiyyet gosterir Buna gore de olkede her 3 sexsden biri esgerdir Olkenin siyasi remzleri Lenin ve Karl Marksdir Olkede 3 cur maas sistemi vardir Bunlar Yuksek dereceli orta dereceli ve asagi dereceli dovlet memurlari ucun nezerde tutulan maas sistemleridir Xalq esgerleri asagi dereceli dovlet memurlaridir Idareetme ve Quvvelerde calisan esgerler ise orta dereceli dovlet memurlaridir Dovlet idareetmesinde calisanlar ise yuksek dereceli dovlet memurlari hesab olunur Bu 3 maas sistemi arasindaki maas ferqi ise cox azdir Tiraspol seherinden bir tesvir Butun torpaqlar dovlete mexsusdur Butun binalarin tikintisini dovlet heyata kecirir ve dovletden basqa hec kimin buna ixtiyari yoxdur Olkede 17 35 yas arasi her kes Genc Partizan Quvvelerinin esgeri hesab olunur Sindikatlarla elaqesi olan sexsler ise Isci Quvvelerin esgeri hesab olunur Olke erazisinde yalniz bir universitet movcuddur ve bu universitetde esgerler ve yuksek dereceli memurlar hazirlanir Belediyye reisleri prezident terefinden teyin olunur Olkede sosializm eleyhine cixan sexsler olkeden qovulur ve vetendasliqdan cixarilir Olkede issizlik 0 3 e beraberdir Olkede market kimi kicik is yerleri bele dovlete mexsusdur Olke erzisinde hec bir xarici firma yoxdur Siyasi QurulusOlkede ikipartiyali sistem movcuddur Parlamentde partiyalarin temsil olunma sayi evvelceden mueyyen olunmus qaydada heyata kecirilir Bu qaydaya esasen parlamentde Sosialist partiya ucun 40 Sosial Demokratik partiya ucun 5 bundan elave Sindikatlarin temsilcisi ucun 1 Herbicilerin temsilcisi ucun 2 Ictimai Teskilatlarin numayendeleri ucun ise 3 yer mueyyenlesdirilmisdir Temsilci ve numayendeler parlamentde istiraklarina baxmayaraq ses huququna malik deyildirler Moldova bu erazini oz daxilinde muxtariyyet hesab etmesine baxmayaraq Dnestryani bunu qebul etmir Buna gore de olke xarici meselelerde musteqil hereket edir Idareetme VahidleriDnestr cayiRayonlar Kamenka Kamenka Kamenka Dubosari Dubossary Dubossary Qriqoriopol Grigoriopol Grigoriopol Ribnica Rybnica Rybnitsa Slobodziya Slobodzeya Slobodzeya Belediyyeler Bender Bendery Tiraspol Tiraspol