Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Danimarka (dan. Danmark) — Avropada dövlət. Danimarkada yerli idarəetmələr iki səviyyəli sistemə əsaslanmaqdadır. Üst səviyyədə kontluklar (amtskommuner) və alt səviyyədə isə bələdiyyələr (kommuner) vardır. Bununla bərabər Kopenhagen və həm kontluk, həm də eyni zamanda bələdiyyədir.
| Danimarka | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Kongeriget Danmark | |||||
| |||||
| Guds hjælp, Folkets kærlighed, Danmarks styrke (Allahın köməyi, Xalqların sevgisi, Danimarkanın qüdrəti) | |||||
| Himn: ("Sevilən torpaq var") | |||||
 | |||||
| Tarixi | |||||
| • Dövlətin formalaşması | VIII əsr | ||||
| • Aİ-yə qəbul | 1 yanvar 1973 | ||||
| Rəsmi dilləri | |||||
| Paytaxt |  Kopenhagen | ||||
| İdarəetmə forması | |||||
| Kraliça | Frederik X[ 14.I.2024 ~] | ||||
| Mette Frederiksen[ 27.VI.2019 ~] | |||||
| Sahəsi | Dünyada 134-cü | ||||
| • Ümumi | 42931 km² | ||||
| • Su sahəsi (%) | 1,6% | ||||
| Əhalisi | |||||
| • Əhali | 5 600 min nəfər (113-cü) | ||||
| • Siyahıyaalma (1.1.2001) | 5 349 212 nəf. | ||||
| • Sıxlıq | 129 nəf./km² (78-ci) | ||||
| ÜDM (AQP) | |||||
| • Ümumi | 249,5 milyard dollar (58-ci) | ||||
| • Adambaşına | 44 300 dollar () | ||||
| ÜDM (nominal) | |||||
| • Ümumi (2010) | 313,825 milyard dollar (31-ci) | ||||
| • Adambaşına | 56.790 dollar (5-ci) | ||||
| İİİ (2013) | 0.901 | ||||
| Valyuta | Danimarka kronu | ||||
| İnternet domeni | .dk | ||||
| DK | |||||
| BOK kodu | DEN | ||||
| Telefon kodu | +45 | ||||
| Saat qurşaqları | | ||||
| Nəqliyyatın yönü | sağ[d] | ||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Ölkə 14 kontluk və 275 bələdiyyədən ibarətdir. Buna Kopenhagen və Frederiksberq şəhərləri də daxildir.
Ərazi
Danimarka Krallığı Şimali Avropada yerləşir. Ölkə qərbdən Şimal dənizi, şərqdən Baltik dənizi, cənubdan Almaniya ilə həmsərhəddir. Ölkənin əsas hissəsi yarımadada yerləşir. Paytaxt Kopenhagen Zelandiya və Amager adalarında yerləşir. Bu adalar ölkənin nisbətən böyük adalarıdır (Qrenlandiya istisna olmaqla). Bu ada rəsmi olaraq Danimarkanın mülküdür. Ölkə ərazisi düzənliklərdən ibarətdir. Yalnız Bornholm adaları qayalı relyefə malikdir. Düzənlik relyefin səbəbi qədim Buz dövrüdür. Ən yüksək nöqtəsi Eyer Bavnxoy (173 m) yüksəkliyidir. Ölkə 17 amtoma (vilayət) bölünmüşdür. Kopenhagen və müstəqil inzibati ərazi vahidləridir. Ərazisindən 158 km uzunluğu olan Qudeno çayı keçir.
Əhali
Danimarkanın əhalisini 5.415.978 nəfər təşkil edir. Əhalinin 96%-ni danimarkalılar, 2%-ni almanlar, farerlər, isveçlər, qalanlarını isə Qrenlandiyada yaşayan eksimoslar təşkil edir. Əhalinin 97%-i protestanlığın lüteran qrupuna daxildir..
Tarixi
X əsrdə Vahid Danimarka Krallığı yaradılır. 1397-ci ildə Kalmar uniyası bağlanır. 1538-ci ildə Lüteranlıq əsas din kimi möhkəmlənir. 1849-cu ildə Danimarka konstitusiyalı monarxiya elan olunur. 1940-cı ildə İkinci dünya müharibəsinin gedişində Faşist Almaniyası tərəfindən işğal olunur. 1945-ci il işğaldan azad edilir.
Coğrafiya
Danimarkanın ümumi ərazisi 42,931 km2-dır. Danimarka 56° şimal enliyində və 10º şərq uzunluğunda yerləşir. Danimarka, İsveçin cənub-qərbində, Norveçin cənubunda və Almaniyanın şimalında yerləşir. Danimarka həm Baltik həm də Şimal dənizi ilə 7,500 kilometrlik sahil xətti vasitəsilə sərhəddir. Danimarkanın tək quru sərhədi, Almaniyanın Şlezviq-Holşteyn vilayətindədir. Bu sərhədin uzunluğu 68 kilometrdir. Danimarka, Baltik dənizini Şimal dənizi ilə birləşdirən Skagerrak və Kattegat boğazlarına nəzarət edir. Ölkənin ərazisində yerləşən ən köhnə torpaqlar Mezozoy dövründən qalmışdır. O dövrlərdə, Cənubi Skandinaviya masifini əhatə edən geniş bir dəniz var idi. Bu səbəbdən Danimarka, Skandinaviya ölkələrindən geoloji olaraq fərqli bir ölkədir. Danimarkanın çayları qısadır. Onlardan ən uzunu çayıdır (149 kilometr). Buna görə Danimarka çaylarında su elektrik stansiyası qurmaq olmaz. Danimarka relyefinin əksəriyyəti düz ərazidən ibarət olduğuna görə, çoxlu sayda göl yaranmışdır. Kiçik Kəmər boğazı, Yutlandiya yarımadasının Fyon adasından ayırır. Boğazın cənub-şərqində, Lanqeland Adası yerləşir. Danimarkadakı Böyük Kəmərin şərqində, paytaxt Kopenhageni ehtiva edən Zelandiya adası yerləşir. Yutlandiya yarımadasının şimalında bir neçə dərin boğazlar mövcuddur. Bunların ən uzunu Limford və Mariyager Fyord boğazlarıdır. Danimarkanın şərq sahilində, Baltik dənizində ölkəyə aid olan 443 ada yerləşir.
İstinadlar
- "Danimarka Statistikası". 2012-10-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-04-08.
- "Beynəlxalq Valyuta Fondunun Danimarka Hesabatı". 2021-09-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-04-08.
- (ingilis). CIA. 2017-07-11. 2015-09-18 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-07-14.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Danimarka dan Danmark Avropada dovlet Danimarkada yerli idareetmeler iki seviyyeli sisteme esaslanmaqdadir Ust seviyyede kontluklar amtskommuner ve alt seviyyede ise belediyyeler kommuner vardir Bununla beraber Kopenhagen ve hem kontluk hem de eyni zamanda belediyyedir DanimarkaKongeriget DanmarkBayraq Gerb d Guds hjaelp Folkets kaerlighed Danmarks styrke Allahin komeyi Xalqlarin sevgisi Danimarkanin qudreti Himn Sevilen torpaq var source source track track track track track track track track track track track track track Tarixi Dovletin formalasmasi VIII esr AI ye qebul 1 yanvar 1973Resmi dilleri Danimarka diliPaytaxt KopenhagenIdareetme formasiKralica Frederik X 14 I 2024 Mette Frederiksen 27 VI 2019 Sahesi Dunyada 134 cu Umumi 42931 km Su sahesi 1 6 Ehalisi Ehali 5 600 min nefer 113 cu Siyahiyaalma 1 1 2001 5 349 212 nef Sixliq 129 nef km 78 ci UDM AQP Umumi 249 5 milyard dollar 58 ci Adambasina 44 300 dollar UDM nominal Umumi 2010 313 825 milyard dollar 31 ci Adambasina 56 790 dollar 5 ci III 2013 0 901Valyuta Danimarka kronuInternet domeni dkDKBOK kodu DENTelefon kodu 45Saat qursaqlari UTC 01 00Neqliyyatin yonu sag d Vikianbarda elaqeli mediafayllar Olke 14 kontluk ve 275 belediyyeden ibaretdir Buna Kopenhagen ve Frederiksberq seherleri de daxildir EraziDanimarka Kralligi Simali Avropada yerlesir Olke qerbden Simal denizi serqden Baltik denizi cenubdan Almaniya ile hemserheddir Olkenin esas hissesi yarimadada yerlesir Paytaxt Kopenhagen Zelandiya ve Amager adalarinda yerlesir Bu adalar olkenin nisbeten boyuk adalaridir Qrenlandiya istisna olmaqla Bu ada resmi olaraq Danimarkanin mulkudur Olke erazisi duzenliklerden ibaretdir Yalniz Bornholm adalari qayali relyefe malikdir Duzenlik relyefin sebebi qedim Buz dovrudur En yuksek noqtesi Eyer Bavnxoy 173 m yuksekliyidir Olke 17 amtoma vilayet bolunmusdur Kopenhagen ve musteqil inzibati erazi vahidleridir Erazisinden 158 km uzunlugu olan Qudeno cayi kecir EhaliDanimarkanin ehalisini 5 415 978 nefer teskil edir Ehalinin 96 ni danimarkalilar 2 ni almanlar farerler isvecler qalanlarini ise Qrenlandiyada yasayan eksimoslar teskil edir Ehalinin 97 i protestanligin luteran qrupuna daxildir TarixiX esrde Vahid Danimarka Kralligi yaradilir 1397 ci ilde Kalmar uniyasi baglanir 1538 ci ilde Luteranliq esas din kimi mohkemlenir 1849 cu ilde Danimarka konstitusiyali monarxiya elan olunur 1940 ci ilde Ikinci dunya muharibesinin gedisinde Fasist Almaniyasi terefinden isgal olunur 1945 ci il isgaldan azad edilir CografiyaEsas meqale Danimarka cografiyasi Danimarkanin umumi erazisi 42 931 km2 dir Danimarka 56 simal enliyinde ve 10º serq uzunlugunda yerlesir Danimarka Isvecin cenub qerbinde Norvecin cenubunda ve Almaniyanin simalinda yerlesir Danimarka hem Baltik hem de Simal denizi ile 7 500 kilometrlik sahil xetti vasitesile serheddir Danimarkanin tek quru serhedi Almaniyanin Slezviq Holsteyn vilayetindedir Bu serhedin uzunlugu 68 kilometrdir Danimarka Baltik denizini Simal denizi ile birlesdiren Skagerrak ve Kattegat bogazlarina nezaret edir Olkenin erazisinde yerlesen en kohne torpaqlar Mezozoy dovrunden qalmisdir O dovrlerde Cenubi Skandinaviya masifini ehate eden genis bir deniz var idi Bu sebebden Danimarka Skandinaviya olkelerinden geoloji olaraq ferqli bir olkedir Danimarkanin caylari qisadir Onlardan en uzunu cayidir 149 kilometr Buna gore Danimarka caylarinda su elektrik stansiyasi qurmaq olmaz Danimarka relyefinin ekseriyyeti duz eraziden ibaret olduguna gore coxlu sayda gol yaranmisdir Kicik Kemer bogazi Yutlandiya yarimadasinin Fyon adasindan ayirir Bogazin cenub serqinde Lanqeland Adasi yerlesir Danimarkadaki Boyuk Kemerin serqinde paytaxt Kopenhageni ehtiva eden Zelandiya adasi yerlesir Yutlandiya yarimadasinin simalinda bir nece derin bogazlar movcuddur Bunlarin en uzunu Limford ve Mariyager Fyord bogazlaridir Danimarkanin serq sahilinde Baltik denizinde olkeye aid olan 443 ada yerlesir Istinadlar Danimarka Statistikasi 2012 10 06 tarixinde Istifade tarixi 2011 04 08 Beynelxalq Valyuta Fondunun Danimarka Hesabati 2021 09 22 tarixinde Istifade tarixi 2011 04 08 ingilis CIA 2017 07 11 2015 09 18 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 07 14