Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mette Frederiksen (dan. Mette Frederiksen; 19 noyabr 1977, Olborq, Danimarka) — 2019-cu ilin iyunundan etibarən Danimarkanın Baş naziri, 2015-ci ilin iyunundan etibarən isə Sosial Demokratların lideri olan danimarkalı siyasətçi.
| Mette Frederiksen | |
|---|---|
| dan. Mette Frederiksen | |
 | |
Danimarka Krallığının Baş naziri | |
| 27 iyun 2019 – h.h | |
| Əvvəlki | |
Sosial Demokratların sədri | |
| 28 iyun 2015 – h.h | |
| Əvvəlki | Helle Torninq-Şmitt |
Müxalifət lideri | |
| 28 iyun 2015 – 27 iyun 2019 | |
| Əvvəlki | |
| Sonrakı | |
Ədalət Naziri | |
| 10 oktyabr 2014 – 28 iyun 2015 | |
| Əvvəlki | |
| Sonrakı | |
Məşğulluq Naziri | |
| 3 oktyabr 2011 – 10 oktyabr 2014 | |
| Əvvəlki | |
| Sonrakı | |
Folketinqin üzvü | |
| 20 noyabr 2001 – h.h | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Olborq, Danimarka |
| Partiya | |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | siyasətçi, sindikatçı[d] |
| Həyat yoldaşı |
|
| Uşağı | 2 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həmkarlar ittifaqı işçisi kimi çox qısa fəaliyyətinə əlavə olaraq, Frederiksen heç vaxt siyasətdən kənar heç bir işlə məşğul olmadı. İlk dəfə 2001-ci il ümumi seçkilərində Folketinqə seçildi və Kopenhagen əyalətini təmsil etdi. Sosial Demokratlar 2011-ci il ümumi seçkilərində qalib gəldikdən sonra Baş nazir Helle Torninq-Şmitt tərəfindən Məşğulluq Naziri təyin edildi. 2014-cü ildə Ədliyyə Naziri vəzifəsinə yüksəldi. 2015-ci il ümumi seçkilərində Sosial Demokratların kiçik fərqlə məğlubiyyətindən sonra Torninq-Şmitt istefa etdi və Frederiksen onu əvəz etmək üçün növbəti seçkilərində qalib gələrək müxalifət lideri oldu.
Frederiksen partiyasını 2019-cu il ümumi seçkilərinə apardı, nəticədə sol və mərkəz-sol partiyaların bloku Folketinqdə çoxluq qazandı. Frederiksen Kraliça II Marqrete tərəfindən yeni hökumət qurmaqda danışıqlara rəhbərlik etmək üçün təyin olundu və 27 iyunda Baş nazir olaraq and içdi.
Həyatı
Danimarkanın şimalında Olborq şəhərində anadan olub. Frederiksenin atası yazıçı, anası müəllim idi. Yeniyetmə ikən meşələri və balinaları qorumaq və aparteidə son qoymaq üçün kampaniya apardı.
Frederiksen Olborqhus Gimnaziyasına qatıldı. Olborq Universitetindən İdarəetmə və Sosial Elmlər üzrə bakalavr dərəcəsi, Kopenhagen Universitetindən isə Afrika Araşdırmaları üzrə magistr dərəcəsi var.
Frederiksenin ilk evliliyindən iki övladı var.
16 iyul 2020-ci ildə Frederiksen uzun müddətdir sevgilisi olduğu rejissor Bo Tenqberqlə evləndiyi bildirildi. Myon adasındakı Danimarka kilsəsinə bağlı Maqlebi kilsəsində evləndilər.
Siyasi fəaliyyəti
Folketinq üzvü fəaliyyəti
Frederiksen Danimarka Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyası olan LO-da gənc məsləhətçi olaraq çalışdı. Sosial Demokratların 1920-ci ildən bəri birinci yeri itirdiyini və ikinci yeri tutduğu 2001-ci il ümumi seçkilərində Kopenhagen əyalətindən millət vəkili seçildi. Seçildikdən sonra Frederiksen partiyasının mədəniyyət, media və bərabərlik üzrə sözçüsü oldu. 2002-ci ildə siyasi cəsarəti, həvəskarlığı və ictimai hisslərini bölüşdüyünə görə Nina Banq mükafatına layiq görüldü. 2012-ci ildə Tinq mükafatını aldı və "Epostler və mübarizədən mədəniyyətə qədər" kitabını yazdı. 2005-ci il ümumi seçkilərdəki məğlubiyyətindən sonra Frederiksen partiyasının sosial məsələlər üzrə nümayəndəsi oldu. Seçkilərdən sonra həm də Sosial Demokratlar Partiyası parlament qrupunun sədr müavini vəzifəsində çalışdı. 2007-ci ildə Sosial Demokratların daha iki mandat itirdiyi ümumi seçkilərdə Frederiksen 27.077 səs toplayaraq ən çox səs toplayan on danimarkalı siyasətçinin sıralamasında yeddinci yerdə qərarlaşdı.
Sosial Demokratlarin qələbə qazandığı 2011-ci il ümumi seçkilərindən sonra Frederiksen Baş nazir Helle Torninq-Şmittin yanında 2011-ci ildən 2014-cü ilə qədər Məşğulluq Naziri, 2014-cü ildən isə Ədliyyə Naziri olaraq çalışdı. Məşğulluq Naziri olaraq, erkən yaşda pensiyaları, iş yerləri və məşğulluq sistemi islahatlarına rəhbərlik etdi. Mübahisəli nağd yardım islahatı gənc işsizlər üçün daha az pul müavinətinin verilməsi demək idi və lakin o, gənclərinin təkliflərini nəzərə alaraq onları təmin edən bildi.
Sosial Demokratların sədri fəaliyyəti
Sosial Demokratların birinci yerə döndüyü və Folketinqdə daha üç yer qazandığı 2015-ci il ümumi seçkilərdən sonra Frederiksenin rəhbərliyi altında immiqrasiya mövzusunda mühafizəkar mövqe tutaraq partiya iqtisadi məsələlərdə solçu siyasət yürütdü.
Baş nazir fəaliyyəti
2019-cu il ümumi seçkiləri
2019-cu il ümumi seçkilərində Sosial Demokratlar daha çox yer qazandı, Danimarka Xalq Partiyasına və Liberal İttifaqa dəstək azaldı və Lars Lökke Rasmussenə məğlub oldu. Seçki gecəsində Rasmussen məğlub olduğunu etiraf etdi. Frederiksen 27 iyun 2019-cu ildə qırmızı blok tərəfindən dəstəklənən Sosial Demokrat azlıq hökumətinə başçılıq edərək Baş nazir təyin edildi. Seçki zamanı immiqrasiya əleyhinə mövqe tutmasına baxmayaraq, Frederiksen daha çox xarici işçi qüvvəsinə icazə verərək və hökuməti qazandıqdan sonra xarici cinayətkarları dənizdə saxlamaq planlarını geri çevirərək immiqrasiya ilə bağlı mövqeyini qısaca dəyişdi.
Xarici siyasəti
Frederiksen 2019-cu ilin avqustunda Amerika Birləşmiş Ştatları Prezidenti Donald Trampın Danimarkanın muxtar ərazisi olan Qrenlandiyanı satmaqdan imtina etməsi səbəbindən Danimarkaya etməli olduğu dövlət səfərini ləğv etməsi ilə beynəlxalq diqqət çəkdi. 15 avqustda "Wall Street Journal" Trampın köməkçiləri ilə Qrenlandiyanı satın alma ehtimalını müzakirə etdiyini yazdı. Qrenlandiyanın Baş naziri Kim Kilsen Qrenlandiyanın satılmadığını söylədi. Xəbər Ağ Ev tərəfindən təsdiqləndikdən sonra 18 avqustda Frederiksen Kielsenin dediklərini təkrarladı və "Qrenlandiya Danimarkanın deyil. Qrenlandiya qrenlandiyalılara məxsusdur" dedi və müzakirəni "absurd" adlandırdı. Tramp 20 avqustda Frederiksenin mümkün satış haqqında danışmaqdan imtina etməsinə xüsusi istinad edərək, 2–3 sentyabr tarixlərində planlaşdırılan dövlət səfərini ləğv etdi.
3 yanvar 2020-ci ildə İran generalı Qasım Süleymani ABŞ tərəfindən öldürüldü və bu da iki ölkə arasında mövcud gərginliyi xeyli artırdı. Frederiksen bunu "həqiqətən ciddi vəziyyət" adlandırdı. Qətlin doğru olub-olmaması ilə bağlı suallardan qaçdı, əksinə gərginliyi azaltmağa çağırdı.
2020-ci ildə Frederiksen AB-in COVID-19 pandemiyasına reaksiyasını və peyvənd proqramını tez-tez tənqid etdiyi üçün "Danimarkanın ən çox avropseptik Baş naziri" olaraq qiymətləndirildi.
COVID-19 pandemiyası
Frederiksen COVID-19 pandemiyası zamanı hökumətinin reaksiyasına rəhbərlik etdi. 2020-ci ildə mink fermerlərinə COVID-19 pandemiyası səbəbiylə milyonlarla heyvanı öldürmək əmri verdi, sonradan bu qərarın konstitusiyaya zidd olduğu ortaya çıxdı. 2021-ci ilə qədər Avstriya Kansleri Sebastian Kurts və İsrailin Baş naziri Benyamin Netanyahu ilə birgə tədqiqat və inkişaf fondu qurdu və COVID-19 peyvəndləri istehsalı müəssisələri quraraq gücləndirici tədbirlər gördü.
Siyasi mövqeyi
Sosial siyasəti
Frederiksen "Uşaqların Baş naziri" olmaq istədiyini bildirdi və 2021-ci ildə uşaqları sosial işlərdə önə çıxarmaq üçün, o cümlədən bələdiyyələrə uşaqları götürmək üçün "Uşaq Qanunu" adlı plan təqdim etdi. 2020-ci ildə uzun müddət işləyən insanlara erkən təqaüdə çıxma imkanı vermək üçün Sosialist Xalq Partiyası, Qırmızı-Yaşıl İttifaq və Danimarka Xalq Partiyası ilə də müqavilə bağladı. Bu da Frederiksenin 2019 seçki kampaniyası zamanı əsas vədlərindən biri idi.
Frederiksen fahişəliyə qarşıdır. Uzun illərdir ki, İslandiya, Norveç və İsveçdə olduğu kimi cinsi əlaqənin satın alınmasının qadağan edilməsinin tərəfdarıdır. 2002-ci ildə fahişəliyin qadağan edilməsi ilə bağlı məsələ qaldırd8 və 2009-cu il Konqres məclisində Sosial Demokratlardan fahişəliyin psixi sağlamlığa zərər verdiyini iddia edərək "cinsi xidmətlərin satın alınmasına qadağa qoyulması üçün çalışacağı" qərarının arxasında durdu.
İmmiqrasiya
Frederiksen 2015-ci il Avropa miqrant böhranı zamanı 11 sentyabr hücumlarından sonra miqrantlardan çəkindiyini və buna görə də miqrant qəbuluna qarşı olduğunu bildirdi. Tərcümeyi-halında Frederiksen yazdı: "Mənim üçün getdikcə daha çox aydınlaşır ki, tənzimlənməmiş qloballaşmanın, kütləvi immiqrasiyanın və əməyin sərbəst hərəkətinin qiymətini aşağı təbəqələr ödəyir."
Frederiksenin rəhbərliyində Sosial Demokratlar Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İnsan Hüquqları Şurasının sərt qınağı ilə qarşılaşdılar, lakin Parlament Danimarka hakimiyyət orqanlarının sərhədi keçən qaçqınlardan pul, zərgərlik və digər qiymətli əşyaları müsadirə etməsinə icazə verən qanunun lehinə səs verdi. Sosial Demokratlar mərasimlərdən asılı olmayaraq məcburi əl sıxışmalar haqqında qanuna səs verdi, bununla da pandemiya dönəmində ən sıxmaq qadağan edildi. Frederiksen xaricdə yaşayan danimarkalıların vətənə qayıtmasını təmin etməklə Danimarka Xalq Partiyasına dəstək oldu. Qərbli olmayan mühacirlərə məhdudiyyət qoyulmasını, sığınacaq axtaranların Şimali Afrikada qəbul mərkəzinə müraciət etmələrini və müavinət müqabilində mühacirlər üçün 37 saatlıq iş həftəsinin tələbdə qalmasını istədi.
Frederiksen bəzi müsəlmanların "Danimarka məhkəmə sisteminə hörmət etmədiklərini", bəzi müsəlman qadınların dini səbəblərdən işləməkdən imtina etdiyini və müsəlman qızların "kütləvi sosial nəzarətə" məruz qaldıqlarını irəli sürərək İslamı inteqrasiyaya maneə olaraq göstərdi.
2021-ci ilin aprelində Frederiksen Danimarkanın "son hədəfinin" bundan sonra "sıfır sığınacaq axtaranlardan" biri olacağını açıqladı. Danimarka İnteqrasiya Naziri Mattias Tesfayye bu hədəfə "heç bir istisna edilməyəcəyini" əlavə etdi. Danimarka Qaçqınlar Şurasının baş katibi Şarlotta Slente bu addımı "məsuliyyətsizlik" adlandırdı. Danimarka dövləti "Suriyaya qayıtmağın təhlükəsiz olduğunu" iddia edərək təxminən 189 suriyalı qaçqına müvəqqəti yaşamaq icazəsinin verilməsini dayandırdı.
Qloballaşma
O, Sosial Demokratların Üçüncü Yolu qəbul etməsi və mərkəzçi, neoliberal iqtisadiyyatı tətbiq etməsi, eləcə də məhdudiyyətsiz qloballaşmanı dəstəkləməsinin 21-ci əsrin əvvəllərində partiyanın zəif seçki göstəriciləri ilə əsaslandırdı. Avropanın iqtisadi xarici siyasətini həddindən artıq liberal adlandıran Frederiksen, digər sosial-demokrat partiyaların qloballaşmanın əmək hüquqlarından məhrum edilməsinin qarşısını ala bilməməsi, bərabərsizliyi artırması və onları nəzarətsiz immiqrasiyaya məruz qoyması ilə seçicilərin etibarını itirdiyini tənqid etdi.
İqlim dəyişikliyi
Frederiksen hökuməti Danimarkanın ərazi emissiyalarını 1990-cı ilə nisbətən 2030-cu ildə 70% azaltma müqaviləsi imzaladı və 2050-ci ildən sonra neft və qaz kəşfiyyatını dayandırma qərarı və Şimal dənizindəki enerji adaları ilə beynəlxalq araşdırmalar aparacağı bildirdi.
Frederiksen açıq şəkildə ictimaiyyətə bu barədə belə danışdı: "Mən yaşıllaşmamışdan öncə sosial demokrat idim. Və səhər yuxudan oyananda da yaşıl olsam da, hələ də sosial demokratam".
On il ərzində azaltma hədəfi təyin etdikdən bir ildən çox sonra, 2021-ci ilin mart ayında "Danimarka 2030" emissiya hədəfinə çatmaq üçün lazım olan azalmaların qalan üçdə ikisi ilə əlaqədar heç bir konkret plan yoxdur. Yaşıl QHT-lər Frederiksenin İqlim Naziri Dan Yörqensenin 2020-ci ildə fəaliyyətini mənfi qiymətləndirdi.
Frederiksen hökuməti iqlim strategiyasını "hokkey çubuğu" modeli olaraq xarakterizə etdi. O, yeni texnologiyalar və azalan xərcləri gözləməyi planlaşdırdığını və bununla da yalnız on ilin sonunda ən çox azalma əldə etməyi planlaşdırdığını bildirdi, bu strategiya digər siyasi partiyalar tərəfindən "Byörn Lomborq xəyalı" adlandırıldı.
BMTİDÇK, Beynəlxalq Valyuta Fondu, Dünya Bankı, Danimarka İqtisadi Şurası və İqlim Dəyişikliyi üzrə Danimarka Şurasının istəklərinə baxmayaraq, Frederiksen hökuməti karbon mexanizminin tətbiqini təxirə saldı. Karbon vergilərinə qarşı çıxılması Danimarka Sənaye Konfederasiyası və Danimarka Kənd Təsərrüfatı və Qida Şurası kimi sektorları təmsil edən birliklər tərəfindən müsbət qarşılandı.
2021-ci ilin mart ayından etibarən, Danimarka 2030-cu ildə qonşularından daha aşağı karbon qiymətinə sahib olacaq, bunun nəticəsi kimi, Almaniyadan gələn yük maşınları Danimarkada dizelin aşağı qiymətlərindən faydalanmaq üçün burada yanacaq dolduracaq. Danimarka eyni zamanda sərnişin uçuşlarında karbon vergisi olmayan dörd AB ölkəsindən biridir. Frederiksen hökuməti COVID-19 pandemiyası zamanı daxili uçuşlara subsidiya verərək onlara zəmanət verməyi planlaşdırırdı. Qərar Avropa Komissiyası tərəfindən dövlət yardımı qaydaları səbəbiylə təsdiq edilməyəcəyi üçün qüvvəyə minmədi.
Frederiksen hökuməti sement istehsalçısı "Aalborg Portland" ilə illik emissiyalarını 1990-cı ildəki 1.54 milyon karbon qazı səviyyəsindən aşağı salmaq məcburiyyətində olmadıqları barədə rəsmi müqavilə bağladı. Daha öncə, Mette Frederiksen dedi: "Hər kəsin bağlanmasına icazə verilməzdən əvvəl özümü Portlanda zəncirlə bağlayacağam".
Hökuməti dövlət şirkətlərinə Danimarka üçün 113 milyon dollarlıq sosial-iqtisadi dəyəri olan 115 km təbii qaz boru kəməri kimi fosil yanacaq infrastrukturunun qurulmasını davam etdirməsinə icazə verdiyinə görə tənqid edildi. Parlamentə verdiyi rəsmi cavabda İqlim Naziri Dan Yörqensen qaz boru kəmərinin qısa müddətdə karbon emissiyalarını azaltmayacağını və Danimarkada iş yerlərinin artmayacağını təsdiqlədi.
İqlim Qanununda nəzərdə tutulduğu kimi, Danimarka İqlim Dəyişikliyi Şurası Danimarka hökumətinin iqlim səyləri ilə bağlı hər il tövsiyələr verməli və statusu yeniləməlidir. 2021-ci ilin fevral ayında Danimarka İqlim Şurası Frederiksen hökumətinin 2030-cu ilə qədər istixana qazlarının 70% azaldılması hədəfinə çatacağını ehtimal etmir.
Tənqidi
Özəl məktəb işi
2010-cu ilin may ayında Frederiksenin qızının bir çox digər tanınmış sosial-demokrat siyasətçilərin uşaqları ilə birlikdə xüsusi məktəbdə təhsil aldığı məlum oldu. Frederiksen həmkarları ilə birlikdə Danimarka mətbuatı tərəfindən riyakarlıqda günahlandırıldı, çünki partiyası uzun müddətdir ki, dövlət məktəblərindəki təhsilin inkişafını əsas siyasət kimi görürdü. 2005-ci ildə Frederiksen uşaqlarını özəl məktəblərə göndərən valideynləri açıq şəkildə tənqid etmişdi. Frederiksen tənqidlərə cavab olaraq, 2005-ci ildə dediklərindən sonra özəl təhsil haqqında fikirlərinin dəyişdiyini və öz siyasi fəaliyyətini qızının maraqlarından üstün tutmasının riyakarlıq olduğunu söylədi.
İmmiqrasiya siyasəti
"Kristeligt Dagblad"-a verdiyi müsahibədə Frederiksen "bütün immiqrant mərkəzlərinin bağlanmasını" və "Şimali Afrikaya köçkünlərin köçürülməsini" istədi. Bu ifadələr Frederikseni ksenofobiyada günahlandıran Morten Österqaard və Kristina Narbona tərəfindən sərt şəkildə tənqid edildi. Lakin "Handelsblatt" nəşrində Ziqmar Qabriel tərəfindən verilən ifadələr yüksək qiymətləndirildi.
2020 və 2021-ci illərdə hökuməti Danimarka vətəndaşlığı olan uşaqları suriyalı qaçqın düşərgələrindən valideynlərinin İslam Dövləti qrupuna qatıldığı iddia edildiyinə görə vətənə qaytarılmasından imtina etdiyinə görə tənqid edildi.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Mette Frederiksen // Store norske leksikon (бук.). 1978. ISSN 2464-1480
- "Arxivlənmiş surət". 2019-06-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-18.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-05-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-18.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-09-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-18.
- https://www.stm.dk/_a_2857.html
- "Arxivlənmiş surət". 2022-02-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-18.
- "Arxivlənmiş surət". 2015-07-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-18.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-09-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-18.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-09-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-18.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-09-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-18.
- "Arxivlənmiş surət". 2019-08-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-18.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-09-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-18.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-09-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-18.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-08-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-18.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-08-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-18.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-08-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-18.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-08-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-18.
- "Arxivlənmiş surət". 2021-02-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-18.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-04-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-18.
- "Arxivlənmiş surət". 2021-01-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-18.
- "Arxivlənmiş surət". 2020-10-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-18.
- "Arxivlənmiş surət". 2020-12-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-18.
- "Arxivlənmiş surət". 2021-03-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-18.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-04-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-18.
- "Arxivlənmiş surət". 2021-01-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-18.
- "Arxivlənmiş surət". 2021-02-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-18.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-05-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-18.
- "Arxivlənmiş surət". 2023-07-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-18.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mette Frederiksen dan Mette Frederiksen 19 noyabr 1977 Olborq Danimarka 2019 cu ilin iyunundan etibaren Danimarkanin Bas naziri 2015 ci ilin iyunundan etibaren ise Sosial Demokratlarin lideri olan danimarkali siyasetci Mette Frederiksendan Mette FrederiksenDanimarka Kralliginin Bas naziri27 iyun 2019 h hEvvelkiSosial Demokratlarin sedri28 iyun 2015 h hEvvelkiHelle Torninq SmittMuxalifet lideri28 iyun 2015 27 iyun 2019EvvelkiSonrakiEdalet Naziri10 oktyabr 2014 28 iyun 2015EvvelkiSonrakiMesgulluq Naziri3 oktyabr 2011 10 oktyabr 2014EvvelkiSonrakiFolketinqin uzvu20 noyabr 2001 h hSexsi melumatlarDogum tarixi 19 noyabr 1977 46 yas Dogum yeri Olborq DanimarkaPartiya Danimarka Sosial Demokrat PartiyasiTehsili Kopenhagen UniversitetiFealiyyeti siyasetci sindikatci d Heyat yoldasi Erik Harr 2003 2014 Bo Tenqberq 2020 h h Usagi 2 Vikianbarda elaqeli mediafayllar Hemkarlar ittifaqi iscisi kimi cox qisa fealiyyetine elave olaraq Frederiksen hec vaxt siyasetden kenar hec bir isle mesgul olmadi Ilk defe 2001 ci il umumi seckilerinde Folketinqe secildi ve Kopenhagen eyaletini temsil etdi Sosial Demokratlar 2011 ci il umumi seckilerinde qalib geldikden sonra Bas nazir Helle Torninq Smitt terefinden Mesgulluq Naziri teyin edildi 2014 cu ilde Edliyye Naziri vezifesine yukseldi 2015 ci il umumi seckilerinde Sosial Demokratlarin kicik ferqle meglubiyyetinden sonra Torninq Smitt istefa etdi ve Frederiksen onu evez etmek ucun novbeti seckilerinde qalib gelerek muxalifet lideri oldu Frederiksen partiyasini 2019 cu il umumi seckilerine apardi neticede sol ve merkez sol partiyalarin bloku Folketinqde coxluq qazandi Frederiksen Kralica II Marqrete terefinden yeni hokumet qurmaqda danisiqlara rehberlik etmek ucun teyin olundu ve 27 iyunda Bas nazir olaraq and icdi HeyatiDanimarkanin simalinda Olborq seherinde anadan olub Frederiksenin atasi yazici anasi muellim idi Yeniyetme iken meseleri ve balinalari qorumaq ve aparteide son qoymaq ucun kampaniya apardi Frederiksen Olborqhus Gimnaziyasina qatildi Olborq Universitetinden Idareetme ve Sosial Elmler uzre bakalavr derecesi Kopenhagen Universitetinden ise Afrika Arasdirmalari uzre magistr derecesi var Frederiksenin ilk evliliyinden iki ovladi var 16 iyul 2020 ci ilde Frederiksen uzun muddetdir sevgilisi oldugu rejissor Bo Tenqberqle evlendiyi bildirildi Myon adasindaki Danimarka kilsesine bagli Maqlebi kilsesinde evlendiler Siyasi fealiyyetiFolketinq uzvu fealiyyeti Frederiksen 2009 cu ilde Frederiksen Danimarka Hemkarlar Ittifaqlari Konfederasiyasi olan LO da genc meslehetci olaraq calisdi Sosial Demokratlarin 1920 ci ilden beri birinci yeri itirdiyini ve ikinci yeri tutdugu 2001 ci il umumi seckilerinde Kopenhagen eyaletinden millet vekili secildi Secildikden sonra Frederiksen partiyasinin medeniyyet media ve beraberlik uzre sozcusu oldu 2002 ci ilde siyasi cesareti heveskarligi ve ictimai hisslerini bolusduyune gore Nina Banq mukafatina layiq goruldu 2012 ci ilde Tinq mukafatini aldi ve Epostler ve mubarizeden medeniyyete qeder kitabini yazdi 2005 ci il umumi seckilerdeki meglubiyyetinden sonra Frederiksen partiyasinin sosial meseleler uzre numayendesi oldu Seckilerden sonra hem de Sosial Demokratlar Partiyasi parlament qrupunun sedr muavini vezifesinde calisdi 2007 ci ilde Sosial Demokratlarin daha iki mandat itirdiyi umumi seckilerde Frederiksen 27 077 ses toplayaraq en cox ses toplayan on danimarkali siyasetcinin siralamasinda yeddinci yerde qerarlasdi Sosial Demokratlarin qelebe qazandigi 2011 ci il umumi seckilerinden sonra Frederiksen Bas nazir Helle Torninq Smittin yaninda 2011 ci ilden 2014 cu ile qeder Mesgulluq Naziri 2014 cu ilden ise Edliyye Naziri olaraq calisdi Mesgulluq Naziri olaraq erken yasda pensiyalari is yerleri ve mesgulluq sistemi islahatlarina rehberlik etdi Mubahiseli nagd yardim islahati genc issizler ucun daha az pul muavinetinin verilmesi demek idi ve lakin o genclerinin tekliflerini nezere alaraq onlari temin eden bildi Sosial Demokratlarin sedri fealiyyeti Sosial Demokratlarin birinci yere donduyu ve Folketinqde daha uc yer qazandigi 2015 ci il umumi seckilerden sonra Frederiksenin rehberliyi altinda immiqrasiya movzusunda muhafizekar movqe tutaraq partiya iqtisadi meselelerde solcu siyaset yurutdu Bas nazir fealiyyeti2019 cu il umumi seckileri 2019 cu il umumi seckilerinde Sosial Demokratlar daha cox yer qazandi Danimarka Xalq Partiyasina ve Liberal Ittifaqa destek azaldi ve Lars Lokke Rasmussene meglub oldu Secki gecesinde Rasmussen meglub oldugunu etiraf etdi Frederiksen 27 iyun 2019 cu ilde qirmizi blok terefinden desteklenen Sosial Demokrat azliq hokumetine basciliq ederek Bas nazir teyin edildi Secki zamani immiqrasiya eleyhine movqe tutmasina baxmayaraq Frederiksen daha cox xarici isci quvvesine icaze vererek ve hokumeti qazandiqdan sonra xarici cinayetkarlari denizde saxlamaq planlarini geri cevirerek immiqrasiya ile bagli movqeyini qisaca deyisdi Xarici siyaseti Frederiksen 2019 cu ilin avqustunda Amerika Birlesmis Statlari Prezidenti Donald Trampin Danimarkanin muxtar erazisi olan Qrenlandiyani satmaqdan imtina etmesi sebebinden Danimarkaya etmeli oldugu dovlet seferini legv etmesi ile beynelxalq diqqet cekdi 15 avqustda Wall Street Journal Trampin komekcileri ile Qrenlandiyani satin alma ehtimalini muzakire etdiyini yazdi Qrenlandiyanin Bas naziri Kim Kilsen Qrenlandiyanin satilmadigini soyledi Xeber Ag Ev terefinden tesdiqlendikden sonra 18 avqustda Frederiksen Kielsenin dediklerini tekrarladi ve Qrenlandiya Danimarkanin deyil Qrenlandiya qrenlandiyalilara mexsusdur dedi ve muzakireni absurd adlandirdi Tramp 20 avqustda Frederiksenin mumkun satis haqqinda danismaqdan imtina etmesine xususi istinad ederek 2 3 sentyabr tarixlerinde planlasdirilan dovlet seferini legv etdi 3 yanvar 2020 ci ilde Iran generali Qasim Suleymani ABS terefinden olduruldu ve bu da iki olke arasinda movcud gerginliyi xeyli artirdi Frederiksen bunu heqiqeten ciddi veziyyet adlandirdi Qetlin dogru olub olmamasi ile bagli suallardan qacdi eksine gerginliyi azaltmaga cagirdi 2020 ci ilde Frederiksen AB in COVID 19 pandemiyasina reaksiyasini ve peyvend proqramini tez tez tenqid etdiyi ucun Danimarkanin en cox avropseptik Bas naziri olaraq qiymetlendirildi COVID 19 pandemiyasi Frederiksen COVID 19 pandemiyasi zamani hokumetinin reaksiyasina rehberlik etdi 2020 ci ilde mink fermerlerine COVID 19 pandemiyasi sebebiyle milyonlarla heyvani oldurmek emri verdi sonradan bu qerarin konstitusiyaya zidd oldugu ortaya cixdi 2021 ci ile qeder Avstriya Kansleri Sebastian Kurts ve Israilin Bas naziri Benyamin Netanyahu ile birge tedqiqat ve inkisaf fondu qurdu ve COVID 19 peyvendleri istehsali muessiseleri quraraq guclendirici tedbirler gordu Siyasi movqeyiSosial siyaseti Frederiksen Usaqlarin Bas naziri olmaq istediyini bildirdi ve 2021 ci ilde usaqlari sosial islerde one cixarmaq ucun o cumleden belediyyelere usaqlari goturmek ucun Usaq Qanunu adli plan teqdim etdi 2020 ci ilde uzun muddet isleyen insanlara erken teqaude cixma imkani vermek ucun Sosialist Xalq Partiyasi Qirmizi Yasil Ittifaq ve Danimarka Xalq Partiyasi ile de muqavile bagladi Bu da Frederiksenin 2019 secki kampaniyasi zamani esas vedlerinden biri idi Frederiksen fahiseliye qarsidir Uzun illerdir ki Islandiya Norvec ve Isvecde oldugu kimi cinsi elaqenin satin alinmasinin qadagan edilmesinin terefdaridir 2002 ci ilde fahiseliyin qadagan edilmesi ile bagli mesele qaldird8 ve 2009 cu il Konqres meclisinde Sosial Demokratlardan fahiseliyin psixi saglamliga zerer verdiyini iddia ederek cinsi xidmetlerin satin alinmasina qadaga qoyulmasi ucun calisacagi qerarinin arxasinda durdu Immiqrasiya Frederiksen 2015 ci il Avropa miqrant bohrani zamani 11 sentyabr hucumlarindan sonra miqrantlardan cekindiyini ve buna gore de miqrant qebuluna qarsi oldugunu bildirdi Tercumeyi halinda Frederiksen yazdi Menim ucun getdikce daha cox aydinlasir ki tenzimlenmemis qloballasmanin kutlevi immiqrasiyanin ve emeyin serbest hereketinin qiymetini asagi tebeqeler odeyir Frederiksenin rehberliyinde Sosial Demokratlar Birlesmis Milletler Teskilatinin Insan Huquqlari Surasinin sert qinagi ile qarsilasdilar lakin Parlament Danimarka hakimiyyet orqanlarinin serhedi kecen qacqinlardan pul zergerlik ve diger qiymetli esyalari musadire etmesine icaze veren qanunun lehine ses verdi Sosial Demokratlar merasimlerden asili olmayaraq mecburi el sixismalar haqqinda qanuna ses verdi bununla da pandemiya doneminde en sixmaq qadagan edildi Frederiksen xaricde yasayan danimarkalilarin vetene qayitmasini temin etmekle Danimarka Xalq Partiyasina destek oldu Qerbli olmayan muhacirlere mehdudiyyet qoyulmasini siginacaq axtaranlarin Simali Afrikada qebul merkezine muraciet etmelerini ve muavinet muqabilinde muhacirler ucun 37 saatliq is heftesinin telebde qalmasini istedi Frederiksen ABS Prezidenti Donald Trampla 2019 NATO sammitinde gorusur Frederiksen bezi muselmanlarin Danimarka mehkeme sistemine hormet etmediklerini bezi muselman qadinlarin dini sebeblerden islemekden imtina etdiyini ve muselman qizlarin kutlevi sosial nezarete meruz qaldiqlarini ireli surerek Islami inteqrasiyaya manee olaraq gosterdi 2021 ci ilin aprelinde Frederiksen Danimarkanin son hedefinin bundan sonra sifir siginacaq axtaranlardan biri olacagini aciqladi Danimarka Inteqrasiya Naziri Mattias Tesfayye bu hedefe hec bir istisna edilmeyeceyini elave etdi Danimarka Qacqinlar Surasinin bas katibi Sarlotta Slente bu addimi mesuliyyetsizlik adlandirdi Danimarka dovleti Suriyaya qayitmagin tehlukesiz oldugunu iddia ederek texminen 189 suriyali qacqina muveqqeti yasamaq icazesinin verilmesini dayandirdi Qloballasma O Sosial Demokratlarin Ucuncu Yolu qebul etmesi ve merkezci neoliberal iqtisadiyyati tetbiq etmesi elece de mehdudiyyetsiz qloballasmani desteklemesinin 21 ci esrin evvellerinde partiyanin zeif secki gostericileri ile esaslandirdi Avropanin iqtisadi xarici siyasetini heddinden artiq liberal adlandiran Frederiksen diger sosial demokrat partiyalarin qloballasmanin emek huquqlarindan mehrum edilmesinin qarsisini ala bilmemesi berabersizliyi artirmasi ve onlari nezaretsiz immiqrasiyaya meruz qoymasi ile secicilerin etibarini itirdiyini tenqid etdi Iqlim deyisikliyi Frederiksen hokumeti Danimarkanin erazi emissiyalarini 1990 ci ile nisbeten 2030 cu ilde 70 azaltma muqavilesi imzaladi ve 2050 ci ilden sonra neft ve qaz kesfiyyatini dayandirma qerari ve Simal denizindeki enerji adalari ile beynelxalq arasdirmalar aparacagi bildirdi Frederiksen aciq sekilde ictimaiyyete bu barede bele danisdi Men yasillasmamisdan once sosial demokrat idim Ve seher yuxudan oyananda da yasil olsam da hele de sosial demokratam On il erzinde azaltma hedefi teyin etdikden bir ilden cox sonra 2021 ci ilin mart ayinda Danimarka 2030 emissiya hedefine catmaq ucun lazim olan azalmalarin qalan ucde ikisi ile elaqedar hec bir konkret plan yoxdur Yasil QHT ler Frederiksenin Iqlim Naziri Dan Yorqensenin 2020 ci ilde fealiyyetini menfi qiymetlendirdi Frederiksen hokumeti iqlim strategiyasini hokkey cubugu modeli olaraq xarakterize etdi O yeni texnologiyalar ve azalan xercleri gozlemeyi planlasdirdigini ve bununla da yalniz on ilin sonunda en cox azalma elde etmeyi planlasdirdigini bildirdi bu strategiya diger siyasi partiyalar terefinden Byorn Lomborq xeyali adlandirildi BMTIDCK Beynelxalq Valyuta Fondu Dunya Banki Danimarka Iqtisadi Surasi ve Iqlim Deyisikliyi uzre Danimarka Surasinin isteklerine baxmayaraq Frederiksen hokumeti karbon mexanizminin tetbiqini texire saldi Karbon vergilerine qarsi cixilmasi Danimarka Senaye Konfederasiyasi ve Danimarka Kend Teserrufati ve Qida Surasi kimi sektorlari temsil eden birlikler terefinden musbet qarsilandi 2021 ci ilin mart ayindan etibaren Danimarka 2030 cu ilde qonsularindan daha asagi karbon qiymetine sahib olacaq bunun neticesi kimi Almaniyadan gelen yuk masinlari Danimarkada dizelin asagi qiymetlerinden faydalanmaq ucun burada yanacaq dolduracaq Danimarka eyni zamanda sernisin ucuslarinda karbon vergisi olmayan dord AB olkesinden biridir Frederiksen hokumeti COVID 19 pandemiyasi zamani daxili ucuslara subsidiya vererek onlara zemanet vermeyi planlasdirirdi Qerar Avropa Komissiyasi terefinden dovlet yardimi qaydalari sebebiyle tesdiq edilmeyeceyi ucun quvveye minmedi Frederiksen hokumeti sement istehsalcisi Aalborg Portland ile illik emissiyalarini 1990 ci ildeki 1 54 milyon karbon qazi seviyyesinden asagi salmaq mecburiyyetinde olmadiqlari barede resmi muqavile bagladi Daha once Mette Frederiksen dedi Her kesin baglanmasina icaze verilmezden evvel ozumu Portlanda zencirle baglayacagam Hokumeti dovlet sirketlerine Danimarka ucun 113 milyon dollarliq sosial iqtisadi deyeri olan 115 km tebii qaz boru kemeri kimi fosil yanacaq infrastrukturunun qurulmasini davam etdirmesine icaze verdiyine gore tenqid edildi Parlamente verdiyi resmi cavabda Iqlim Naziri Dan Yorqensen qaz boru kemerinin qisa muddetde karbon emissiyalarini azaltmayacagini ve Danimarkada is yerlerinin artmayacagini tesdiqledi Iqlim Qanununda nezerde tutuldugu kimi Danimarka Iqlim Deyisikliyi Surasi Danimarka hokumetinin iqlim seyleri ile bagli her il tovsiyeler vermeli ve statusu yenilemelidir 2021 ci ilin fevral ayinda Danimarka Iqlim Surasi Frederiksen hokumetinin 2030 cu ile qeder istixana qazlarinin 70 azaldilmasi hedefine catacagini ehtimal etmir TenqidiOzel mekteb isi 2010 cu ilin may ayinda Frederiksenin qizinin bir cox diger taninmis sosial demokrat siyasetcilerin usaqlari ile birlikde xususi mektebde tehsil aldigi melum oldu Frederiksen hemkarlari ile birlikde Danimarka metbuati terefinden riyakarliqda gunahlandirildi cunki partiyasi uzun muddetdir ki dovlet mekteblerindeki tehsilin inkisafini esas siyaset kimi gorurdu 2005 ci ilde Frederiksen usaqlarini ozel mekteblere gonderen valideynleri aciq sekilde tenqid etmisdi Frederiksen tenqidlere cavab olaraq 2005 ci ilde dediklerinden sonra ozel tehsil haqqinda fikirlerinin deyisdiyini ve oz siyasi fealiyyetini qizinin maraqlarindan ustun tutmasinin riyakarliq oldugunu soyledi Immiqrasiya siyaseti Kristeligt Dagblad a verdiyi musahibede Frederiksen butun immiqrant merkezlerinin baglanmasini ve Simali Afrikaya kockunlerin kocurulmesini istedi Bu ifadeler Frederikseni ksenofobiyada gunahlandiran Morten Osterqaard ve Kristina Narbona terefinden sert sekilde tenqid edildi Lakin Handelsblatt nesrinde Ziqmar Qabriel terefinden verilen ifadeler yuksek qiymetlendirildi 2020 ve 2021 ci illerde hokumeti Danimarka vetendasligi olan usaqlari suriyali qacqin dusergelerinden valideynlerinin Islam Dovleti qrupuna qatildigi iddia edildiyine gore vetene qaytarilmasindan imtina etdiyine gore tenqid edildi Hemcinin baxIstinadlarMette Frederiksen Store norske leksikon buk 1978 ISSN 2464 1480 Arxivlenmis suret 2019 06 29 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 18 Arxivlenmis suret 2022 05 26 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 18 Arxivlenmis suret 2022 09 22 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 18 https www stm dk a 2857 html Arxivlenmis suret 2022 02 10 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 18 Arxivlenmis suret 2015 07 09 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 18 Arxivlenmis suret 2022 09 22 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 18 Arxivlenmis suret 2022 09 25 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 18 Arxivlenmis suret 2022 09 22 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 18 Arxivlenmis suret 2019 08 23 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 18 Arxivlenmis suret 2022 09 21 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 18 Arxivlenmis suret 2022 09 20 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 18 Arxivlenmis suret 2022 08 12 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 18 Arxivlenmis suret 2022 08 02 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 18 Arxivlenmis suret 2022 08 02 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 18 Arxivlenmis suret 2022 08 02 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 18 Arxivlenmis suret 2021 02 13 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 18 Arxivlenmis suret 2022 04 30 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 18 Arxivlenmis suret 2021 01 02 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 18 Arxivlenmis suret 2020 10 24 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 18 Arxivlenmis suret 2020 12 18 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 18 Arxivlenmis suret 2021 03 08 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 18 Arxivlenmis suret 2022 04 20 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 18 Arxivlenmis suret 2021 01 20 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 18 Arxivlenmis suret 2021 02 26 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 18 Arxivlenmis suret 2022 05 02 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 18 Arxivlenmis suret 2023 07 28 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 18