Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Baş pontifik (lat. Pontifeks Maksimus — "ən böyük körpü quran") Qədim Romada (Collegium Pontificum) ən yüksək rahib rütbəsi. Bu rütbə Qədim Roma dinində ən mühüm mövqe olaraq qəbul edilirdi. Eramızdan əvvəl 254-cü ildə bu mövqeyə plebeylərin də gəlməyə başlamasına qədər, sadəcə patrisilər gəlirdi. Erkən Roma Respublikasında dini bir status ikən, yavaş-yavaş siyasi xarakter daşımağa başladı (İmperator Avqustun dövründən etibarən) və axırda imperial kabinetə birləşdirildi. Tarixi sənədlər bu titulla Roma imperatorlarından, 375-383-cü illər arasında hökm sürmüş ən son çağrıldığını göstərir. Daha sonra imperator öz adının yanından bu titulu yığışdırmışdır.
| |
 Senat və Roma xalqı |
| Dövrlər |
| Roma çarlığı |
| Roma Respublikası |
| Roma İmperiyası ( e. ə. 27 — 1453-cü illər) |
| Respublika konstitusiyası |
| Magistratlar |
| Fövqəladə magistratlar |
| Titullar |
| Sülalələr |
| Əhali, inzibati və sosial tərkib |
| Qədim Romada hüquq |
( heykəli)
"Pontifeks" sözü daha sonralar Xristiyan yepiskopları tərəfindən istifadə edilməyə başlandı (Roma Yepiskopu daxil) və "Pontifeks Maksimus" adı Roma Katolik Kilsəsində (baş yepiskop olan) Papanın tituluna tətbiq edilməyə başlandı. Bu titul Papanın rəsmi titullarından sayılmasa da, papaların Renesans və indiki dövrlərə aid binalarında, abidələrində və xırda pullarında öz əksini tapmaqdadır.
Etimologiya
Lüğət mənası olaraq, pontifeks "körpü quran" (pons + facere); maximus da "ən böyük" deməkdir. Bu əvvəllər bəlkə də hərfi mənada istifadə olunurdu: qədim Romada körpü inşaatçısı olmaq ən əhəmiyyətli işlərdən sayılırdı, çünki qədim Romada ən böyük körpülər əsasən müqəddəs olaraq qə'bul edilən Tiber çayı üzərində inşa edilmişdi və ancaq xüsusi səlahiyyətli din xadimləri bu körpülərdəki mexanik yenilikləri "narahat etmə" hüququna malik idilər. Amma yenə də, bu söz (pontifeks) simvolik mə'nasinda da başa düşülürdü: (Van Heyperenə görə) pontifiklər tanrılarla insanlar arasında "körpü" quranlar idilər.
Digər tərəfdən, pontifeks sözü "yolları hazırlayanlar" mə'nasına da gələ bilər: tarixi pont "yol" deməkdir. Az bir qrup tədqiqatçının fikrinə görə bu söz Etrusk dilində tələffüz olaraq oxşar, amma etimoloji olaraq əlaqəsiz, "keşiş" mə'nasına gələn başqa sözdən törəmişdir.
İstinadlar
- Pontifex Maximus 2022-01-11 at the Wayback Machine LacusCurtius retrieved August 15, 2006
- "Gratian." Encyclopædia Britannica. 2008. Encyclopædia Britannica Online. 3 Feb. 2008 <http://www.britannica.com/eb/article-9037772 2006-04-21 at the Wayback Machine>.
- Pontifex Maximus 2012-01-12 at the Wayback Machine Livius.org article by Jona Lendering retrieved August 15, 2006
- "In the matter of hierarchical nomenclature, one of the most striking instances is the adoption of the term pontifex for a bishop" (Paul Pascal: Medieval Uses of Antiquity in The Classical Journal, Vol. 61, No. 5 [Feb., 1966], pp. 193-197).
- Edictum Gratiani, Valentiani et Theodosii de fide catholica, 27 February 380; 2012-02-08 at the Wayback Machine cf. The American Heritage Dictionary of the English Language: Fourth Edition. 2000: 2009-01-09 at the Wayback Machine "Pontiff: 1a. The pope. b. A bishop. 2. A pontifex."
- (Libreria Editrice Vaticana, 2008 ), p. 23*
Mənbələr
- article Pontifex in Smith's Dictionary of Greek and Roman Antiquities
- List from republican times 2007-07-01 at the Wayback Machine
- Annotated Pontifex Maximus list
- List of roman consuls (Fasti consulares) 300 BC-AD 60 2006-06-22 at the Wayback Machine at http://www.tyndale.cam.ac.uk/Egypt/ptolemies/chron/chronology.htm 2011-12-27 at the Wayback Machine - in the list of consuls the column on the right (Pontifex Maximus) lists those that are known in this period.
- Catholic Encyclopedia: Pope, section V. Primacy of Honour: Titles and Insignia
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bas pontifik lat Pontifeks Maksimus en boyuk korpu quran Qedim Romada Collegium Pontificum en yuksek rahib rutbesi Bu rutbe Qedim Roma dininde en muhum movqe olaraq qebul edilirdi Eramizdan evvel 254 cu ilde bu movqeye plebeylerin de gelmeye baslamasina qeder sadece patrisiler gelirdi Erken Roma Respublikasinda dini bir status iken yavas yavas siyasi xarakter dasimaga basladi Imperator Avqustun dovrunden etibaren ve axirda imperial kabinete birlesdirildi Tarixi senedler bu titulla Roma imperatorlarindan 375 383 cu iller arasinda hokm surmus en son cagrildigini gosterir Daha sonra imperator oz adinin yanindan bu titulu yigisdirmisdir Qedim Roma tarixilat Senatus Populusque Romanus Senat ve Roma xalqiDovrlerRoma carligi e e 754 e e 509 Roma Respublikasi e e 509 e e 27 Roma Imperiyasi e e 27 1453 cu iller Prinsipat Qerbi Roma Dominat BizansRespublika konstitusiyasiS P Q R Senat Komisia MagistraturaMagistratlarKonsul Pretor Senzor Kurullu Edil Kvestor Xalq tribunu Qubernator PropretorFovqelade magistratlarDiktator Suvariler reisi Magister equitum Herbi tribun Car Interreks Triumvirat DesemvirlerTitullarLeqat Duks Prefekt Vikar Liktor Herbi magistr Imperator Prinseps Bas pontifik Avqust Sezar TetrarxSulalelerYuliler Klavdiler e e 27 68 Flaviler 69 96 Nerva Antonin 96 192 Konstantinler 305 363 Valentinler 364 378 Feodosiya 378 395 Yustinianlar 518 602 Irakliler 610 695 705 711 Ehali inzibati ve sosial terkibLatinlar Sabinler Patrisiler Plebeyler Pretorianlar Barbarlar Qladiator Kuriya Senturiya Triba Vestal bakiresi MatronaQedim Romada huquqXatirenin lenetlenmesi Damnatio memoriae Roma vetendasligi Ferqlenme kursu Cursus honorum Digesta KonkubinatbaxredakteAvqust Boyuk pontifik kimi heykeli Pontifeks sozu daha sonralar Xristiyan yepiskoplari terefinden istifade edilmeye baslandi Roma Yepiskopu daxil ve Pontifeks Maksimus adi Roma Katolik Kilsesinde bas yepiskop olan Papanin tituluna tetbiq edilmeye baslandi Bu titul Papanin resmi titullarindan sayilmasa da papalarin Renesans ve indiki dovrlere aid binalarinda abidelerinde ve xirda pullarinda oz eksini tapmaqdadir EtimologiyaLuget menasi olaraq pontifeks korpu quran pons facere maximus da en boyuk demekdir Bu evveller belke de herfi menada istifade olunurdu qedim Romada korpu insaatcisi olmaq en ehemiyyetli islerden sayilirdi cunki qedim Romada en boyuk korpuler esasen muqeddes olaraq qe bul edilen Tiber cayi uzerinde insa edilmisdi ve ancaq xususi selahiyyetli din xadimleri bu korpulerdeki mexanik yenilikleri narahat etme huququna malik idiler Amma yene de bu soz pontifeks simvolik me nasinda da basa dusulurdu Van Heyperene gore pontifikler tanrilarla insanlar arasinda korpu quranlar idiler Diger terefden pontifeks sozu yollari hazirlayanlar me nasina da gele biler tarixi pont yol demekdir Az bir qrup tedqiqatcinin fikrine gore bu soz Etrusk dilinde teleffuz olaraq oxsar amma etimoloji olaraq elaqesiz kesis me nasina gelen basqa sozden toremisdir IstinadlarPontifex Maximus 2022 01 11 at the Wayback Machine LacusCurtius retrieved August 15 2006 Gratian Encyclopaedia Britannica 2008 Encyclopaedia Britannica Online 3 Feb 2008 lt http www britannica com eb article 9037772 2006 04 21 at the Wayback Machine gt Pontifex Maximus 2012 01 12 at the Wayback Machine Livius org article by Jona Lendering retrieved August 15 2006 In the matter of hierarchical nomenclature one of the most striking instances is the adoption of the term pontifex for a bishop Paul Pascal Medieval Uses of Antiquity in The Classical Journal Vol 61 No 5 Feb 1966 pp 193 197 Edictum Gratiani Valentiani et Theodosii de fide catholica 27 February 380 2012 02 08 at the Wayback Machine cf The American Heritage Dictionary of the English Language Fourth Edition 2000 2009 01 09 at the Wayback Machine Pontiff 1a The pope b A bishop 2 A pontifex Libreria Editrice Vaticana 2008 ISBN 978 88 209 8021 4 p 23 Menbelerarticle Pontifex in Smith s Dictionary of Greek and Roman Antiquities List from republican times 2007 07 01 at the Wayback Machine Annotated Pontifex Maximus list List of roman consuls Fasti consulares 300 BC AD 60 2006 06 22 at the Wayback Machine at http www tyndale cam ac uk Egypt ptolemies chron chronology htm 2011 12 27 at the Wayback Machine in the list of consuls the column on the right Pontifex Maximus lists those that are known in this period Catholic Encyclopedia Pope section V Primacy of Honour Titles and InsigniaHemcinin bax