Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Liktor (lat. ligare bağlamaq) — sözündən yaranan Liktor, əsas vəzifəsi Roma Respublikası və Roma İmperiyası dövründə imperator səlahiyyətlərinə sahib olan yüksək vəzifəli magistratların təhlükəsizliyini təmin etmək olan dövlət qulluqçularının Roma xüsusi sinfidir. Liktor ənənəsinin mənşəyi Romanın krallıq olduğu dövrə, bəlkə də hətta romalılarla qonşu olan etrusklara da gedib çıxır.
Seçilmə üsulları
Liktorlar əvvəlcə plebeylərdən seçilsələr də, Roma tarixinin uzun dövründə azad edilmiş qullar arasından seçiliblər. Onlar Roma vətəndaşları idilər, çünki onlara Roma daxilində toqa geyinmək hüququ verilmişdir. Liktorlar fiziki cəhətdən güclü insanlar arasından seçilirdi. Liktorlar hərbi xidmətdən azad edilirdilər və xidmətlərinə görə sabit aylıq əmək haqqı (imperiyanın ilk illərində 600 sesters) alırdılar və institusional struktur kimi təşkil edilirdilər. Daha çox hakimlərin özləri tərəfindən seçilsələr də, zaman-zaman püşkatma yolu ilə seçildikləri də görünürdü.
Liktorun vəzifəsi
Liktorların əsas vəzifəsi imperator gücü ilə magistratların şəxsi təhlükəsizliyini təmin etmək idi. Roma daxilində onlar fascalarla bəzədilmiş çubuqlar, Roma şəhər divarlarından kənarda isə icra hakimiyyətini təmsil edən baltalar gəzdirirdilər. Seçilmiş Roma Diktatorlarına bağlı liktorlar da Roma daxilində balta daşıya bilərdilər. Onlar mənsub olduqları Magistranın ardınca getdikləri yerə, o cümlədən Foruma, onun iqamətgahına, məbədlərə və hamamlara gedirdilər. Liktorlar müəyyən bir qaydada təşkil olunurdu və primus lictor adlanan baş Liktor, Magistratın düz qarşısında dayanıb onun əmrlərini gözləyirdi. Əgər onlar izdihamla rastlaşsalar, ağalarını təhlükəsiz saxlayacaq, xüsusi hörmətli Roma matronalarından başqa hamını kənara itələyərək ağalarının yolunu açacaqdılar. Eyni zamanda, Magistra kütləyə müraciət edərkən onlar kütlə ilə magistr arasında dayandılar. Magistratorlar yalnız azad bir şəhərə səfər etdikləri təqdirdə və ya Magistrat daha yüksək bir Magistrata müraciət etdikdə Liktorlarını qovardılar. Liktorların qanuni və cinayət vəzifələri də var idi; Ustaların əmri ilə o, Roma vətəndaşlarını həbs edib cəzalandıra bilərdi. Kütləvi mərasimlərdə Vestal bakirələrin iştirakı şərt idisə, onları Liktor müşayiət edirdi.
Həmçinin bax
- Roma imperiyasında xristianların təqibi
- "Lictor" (türk). tr.wikipedia.org. 15 iyun 2023. 2022-10-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 iyun 2023.
Xarici keçidlər
- Lictor
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Liktor lat ligare baglamaq sozunden yaranan Liktor esas vezifesi Roma Respublikasi ve Roma Imperiyasi dovrunde imperator selahiyyetlerine sahib olan yuksek vezifeli magistratlarin tehlukesizliyini temin etmek olan dovlet qulluqcularinin Roma xususi sinfidir Liktor enenesinin menseyi Romanin kralliq oldugu dovre belke de hetta romalilarla qonsu olan etrusklara da gedib cixir Secilme usullariLiktorlar evvelce plebeylerden secilseler de Roma tarixinin uzun dovrunde azad edilmis qullar arasindan secilibler Onlar Roma vetendaslari idiler cunki onlara Roma daxilinde toqa geyinmek huququ verilmisdir Liktorlar fiziki cehetden guclu insanlar arasindan secilirdi Liktorlar herbi xidmetden azad edilirdiler ve xidmetlerine gore sabit ayliq emek haqqi imperiyanin ilk illerinde 600 sesters alirdilar ve institusional struktur kimi teskil edilirdiler Daha cox hakimlerin ozleri terefinden secilseler de zaman zaman puskatma yolu ile secildikleri de gorunurdu LiktorLiktorun vezifesiLiktorlarin esas vezifesi imperator gucu ile magistratlarin sexsi tehlukesizliyini temin etmek idi Roma daxilinde onlar fascalarla bezedilmis cubuqlar Roma seher divarlarindan kenarda ise icra hakimiyyetini temsil eden baltalar gezdirirdiler Secilmis Roma Diktatorlarina bagli liktorlar da Roma daxilinde balta dasiya bilerdiler Onlar mensub olduqlari Magistranin ardinca getdikleri yere o cumleden Foruma onun iqametgahina mebedlere ve hamamlara gedirdiler Liktorlar mueyyen bir qaydada teskil olunurdu ve primus lictor adlanan bas Liktor Magistratin duz qarsisinda dayanib onun emrlerini gozleyirdi Eger onlar izdihamla rastlassalar agalarini tehlukesiz saxlayacaq xususi hormetli Roma matronalarindan basqa hamini kenara iteleyerek agalarinin yolunu acacaqdilar Eyni zamanda Magistra kutleye muraciet ederken onlar kutle ile magistr arasinda dayandilar Magistratorlar yalniz azad bir sehere sefer etdikleri teqdirde ve ya Magistrat daha yuksek bir Magistrata muraciet etdikde Liktorlarini qovardilar Liktorlarin qanuni ve cinayet vezifeleri de var idi Ustalarin emri ile o Roma vetendaslarini hebs edib cezalandira bilerdi Kutlevi merasimlerde Vestal bakirelerin istiraki sert idise onlari Liktor musayiet edirdi Vestal 1 liktora Edil 2 liktora Pretor 6 liktora 11 liktora Konsul 12 liktora Pomeriya daxilinde 6 Diktator 24 liktora Pomeriya daxilinde 12 Imperator I II esrde 24 liktora malik idi Hemcinin baxRoma imperiyasinda xristianlarin teqibi Lictor turk tr wikipedia org 15 iyun 2023 2022 10 07 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 15 iyun 2023 ol section Xarici kecidlerLictor