Borçalı qəzası (rus. Борчалинский уезд, gürc. ბორჩალოს მაზრა borçalos mazra) — Rusiya imperiyası, Xüsusi Cənubi Qafqaz Komitəsi, Zaqafqaziya Komissarlığı, Zaqafqaziya Demokratik Federativ Respublikası, Gürcüstan Demokratik Respublikası və Zaqafqaziya Sosialist Federativ Sovet Respublikası (Gürcüstan Sovet Sosialist Respublikası tərkibində) dövründə inzibati-ərazi vahidi. 1880-ci ildə Tiflis quberniyasının Tiflis qəzasının ərazisində təşkil edilmişdir.
Borçalı qəzası | |||
---|---|---|---|
Борчалинский уезд | |||
| |||
Ölkə | Rusiya İmperiyası | ||
Quberniya | Tiflis quberniyası | ||
Mərkəzi | Şüləver | ||
Yaradılıb | 1880 | ||
Ləğv edilib | 1929 | ||
Sahəsi | 5 938,5 | ||
Əhalisi | 128 587 (1897) | ||
Xəritə | |||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
1747-ci ildə Nadir şah Əfşarın sui-qəsdlə öldürülməsi nəticəsində yaranmış yarımmüstəqil feodal dövlətlərdən biri də Borçalı sultanlığı (1747-1801) idi. Yarandığı zaman Qazax və Şəmşəddil sultanlıqları kimi Borçalı sultanlığı da Gəncə xanlığının tərkibinə daxil oldu. Bu zaman Gəncə hakimi Şahverdi xan Ziyadoğlu-Qacar (1747-1756) idi. 1752-ci ildə Şəki hakimi Hacı Çələbi xan Borçalı, Qazax və Şəmşəddil sultanlıqları və Gəncə xanlığını özündən asılı vəziyyətə saldı. 1755-ci ildə Hacı Çələbi xanın ölməsi ilə təkrar Gəncə xanlığının tabeçiliyinə keçən Borçalı sultanlığı Məhəmmədhəsən xan Ziyadoğlu-Qacarın (1756-1778) hakimiyyəti zamanı Gəncə xanlığının tərkibində qalmışdır. Məhəmmədhəsən xan Ziyadoğlu-Qacarın ölümü ilə Borçalı, Qazax və Şəmşəddil sultanlıqları Kartli-Kaxeti çarı II İrakli tərəfindən işğal olundu. 1795-ci ildə Ağa Məhəmməd şah Qacarın Tiflisə yürüşündə iştirak edən Cavad xan Qacar Borçalı, Qazax və Şəmşəddil sultanlıqlarını Gəncə xanlığının tabeliyinə qaytardı. 30 yanvar 1801-ci ildə Rusiya İmperiyasının himayəsinə girən Kartli-Kaxeti çarı XII David rus ordusunun köməyi ilə Borçalı, Qazax, Şəmşəddil sultanlıqlarını işğal etdi. 1802-ci ildə Rusiya İmperatoru I Aleksandrın əmri ilə Kartli-Kaxeti çarlığı ləğv olundu. Onun ərazisində 5 qəzanı (уезд) əhatə edən Gürcü quberniyası təşkil edildi. Həmçinin yeni işğal edilmiş üç tatar sultanlığı da ləğv edilmiş və onların yerində üç tatar distansiyası yaradılaraq mərkəzi Tiflis şəhəri olan Gürcü quberniyasının tərkibinə verilmişdi. 10 aprel 1840-cı ildə Gürcüstan quberniyası ləğv edildi, onun yerində Gürcüstan-İmeretiya quberniyası yaradıldı. Bu zaman Borçalı distansiyası da ləğv edilərək torpaqları ərazisi genişləndirilimiş Tiflis qəzasının tərkibnə daxil edilmişdir. 14 dekabr 1846-ci ildə Gürcüstan-İmeretiya quberniyası ləğv edilərək onun ərazisinin bir hissəsində Kutais quberniyası, digər hissəsində isə Tiflis quberniyası yaradıldı. Borçalı ərazisi 1880-ci ilədək Tiflis quberniyasının Tiflis qəzasının tərkibində qalmışdır.
Coğrafiya
Borçalı qəzası yaradılmışdır . Qəza Lori, Borçalı, Trialeti və nahiyələrindən ibarət olmuş
Ərazisi
- 1835-ci ilə aid məlumata əsasən Gürcüstan quberniyasının Borçalı distansiyasının ərazisi 6.000 verst² idi. Bu ümumi ərazisi 40.000 verst² olan Gürcüstan quberniyası ərazisinin təxminən 15 %-nə bərabər idi.
- 1 yanvar 1915-ci il tarixinə Borçalı qəzası 6036.96 verst² ərazini əhatə edirdi. Bu göstərici Tiflis quberniyasının 35904.14 verst² olan ümumi ərazisnin təxminən 17 %-nə bərabər idi.
- 1 yanvar 1926-cı il tarixinə olan məlumata əsasən Zaqafqaziya Sosialist Federativ Sovet Respublikasının tərkib hissəsi olan Gürcüstan Sovet Sosialist Respublikasının Borçalı qəzası 2.348 km² ərazini əhatə edirdi. Bu göstərici Gürcüstan Sovet Sosialist Respublikasının 51.739 km² olan ümumi ərazisinin 4.54 %-nə bərabər idi. BSE-nin I nəşri, VII cildində verilən məlumata əsasən isə Borçalı qəzası 2.970 km² ərazini əhatə edirdi.
Əhali
- 1804-cü ildə rus ordusunun apardığı kameral siyahıyaalmaya əsasən Rusiya İmperiyası himayəsində olan Kartli-Kaxeti çarlığının Borçalı distansiyasında 17.759 nəfər (9.396 nəfəri kişilər, 8.363 nəfəri qadınlar) əhali yaşayırdı. Onların 16.195 nəfərini (7.832 nəfəri kişilər, 8.363 nəfəri qadınlar) qara papaq turkleri (azərbaycanlılar) təşkil edirdi.
- 1835-ci ilə olan məlumata əsasən Borçalı distansiyasında hər iki cinsdən toplam 25 min nəfər əhali yaşayırdı.
Etnik tərkib
1886-cı il
Şöbə - İcma - Kənd | Əhali | Azərbaycanlılar | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Şöbə | İcma | Kənd | Ailə | Kişilər | Qadınlar | Hər iki cins | Ailə | Kişilər | Qadınlar | Hər iki cins | Nisbəti |
Borçalı | 3 022 | 10 955 | 8 154 | 19 109 | 2 046 | 7 150 | 5 227 | 12 377 | 64.77% | ||
Baydar | 295 | 1 001 | 858 | 1 859 | 294 | 1 000 | 858 | 1 858 | 99.95% | ||
Baydar | 55 | 218 | 192 | 410 | 54 | 217 | 192 | 409 | 99.76% | ||
Böyük Bəylər | 18 | 39 | 21 | 60 | 18 | 39 | 21 | 60 | 100% | ||
Bala Bəylər | 12 | 28 | 40 | 68 | 12 | 28 | 40 | 68 | 100% | ||
Gültəpəli | 21 | 49 | 46 | 95 | 21 | 49 | 46 | 95 | 100% | ||
Qurdlar | 77 | 309 | 258 | 567 | 77 | 309 | 258 | 567 | 100% | ||
Lecbəddin | 42 | 152 | 148 | 300 | 42 | 152 | 148 | 300 | 100% | ||
Böyük Muğanlı | 52 | 152 | 109 | 261 | 52 | 152 | 109 | 261 | 100% | ||
18 | 54 | 44 | 98 | 18 | 54 | 44 | 98 | 100% | |||
Görarxı | 296 | 1 153 | 940 | 2 093 | 296 | 1 153 | 940 | 2 093 | 100% | ||
Görarxı | 231 | 894 | 741 | 1 635 | 231 | 894 | 741 | 1 635 | 100% | ||
İvanbəyli | 65 | 259 | 199 | 458 | 65 | 259 | 199 | 458 | 100% | ||
Dəmirçihəsənli | 451 | 1 738 | 1 201 | 2 939 | 451 | 1 738 | 1 201 | 2 939 | 100% |
1897-ci il
Ana dili | Kişilər | Qadınlar | Toplam | Nisbəti |
---|---|---|---|---|
toplam | 70 501 | 58 086 | 128 587 | 100 % |
ermənicə | 24 986 | 22 437 | 47 423 | 36.88 % |
azerbaycan turkcesi | 20 779 | 16 963 | 37 742 | 29.51 % |
11 074 | 10 319 | 21 393 | 16.64 % | |
rusca | 4 465 | 3 624 | 8 089 | 6.29 % |
gürcücə | 4 771 | 3 069 | 7 840 | 6.10 % |
almanca | 1 231 | 1 265 | 2 496 | 1.94 % |
ukrayınca | 996 | 245 | 1 241 | * |
osetincə | 616 | 12 | 628 | * |
240 | ... | 240 | * | |
türkcə | 143 | 19 | 162 | * |
yəhudicə | 125 | 28 | 153 | * |
talışca | 151 | ... | 151 | * |
farsca | 120 | 1 | 121 | * |
kürdcə | 61 | 47 | 108 | * |
italyanca | 86 | 20 | 106 | * |
kürəcə | 101 | 1 | 102 | * |
litovca | 53 | 1 | 54 | * |
qazı-qumuxca və d.l.l. | 53 | ... | 53 | * |
27 | ... | 27 | * | |
belorusca | 19 | ... | 19 | * |
aysor (siro-xaldey) | 19 | ... | 19 | * |
imereti | 16 | 1 | 17 | * |
çeçencə | 8 | ... | 8 | * |
fransızca | 4 | 3 | 7 | * |
meqrelcə | 5 | 1 | 6 | * |
çuvaşca | 4 | ... | 4 | * |
latışca | 4 | ... | 4 | * |
moldavca və rumınca | ... | 3 | 3 | * |
çexcə | ... | 1 | 1 | * |
digər | 102 | 4 | 106 | 2.64 %* |
1908-ci il
1915-ci il
Etnik qrup | Kişilər | Qadınlar | Toplam | Nisbəti |
---|---|---|---|---|
toplam | 98 736 | 79 827 | 178 563 | 100 % |
erməni | 41 960 | 34 287 | 76 247 | 42.7 % |
tatar | 31 676 | 22 918 | 54 594 | 30.57 % |
urum | 15 036 | 14 187 | 29 223 | 16.37 % |
rus | 6 247 | 4 951 | 11 198 | 6.27 % |
polyak, alman və digər | 2 096 | 1 970 | 4 066 | 2.28 % |
kartvel | 1 447 | 1 353 | 2 800 | 1.57 % |
yəhudi | 179 | 151 | 330 | 0.18 % |
qafqaz dağlısı | 95 | 10 | 105 | 0.06 % |
Kəndləri
- Avranlı
- Allahverdi
- Trialeti
- Hamamlı (Başkeçid)
- Ərcivan-Sarvan
- Arıxlı
- Baydar (Sarvan)
- Barmaqsız
- Başköy (Barmaqsız)
- Başkeçid
- Beşdaşen
- Kəpənəkçi (Sarvan)
- Vorontsovka
- Güləkərək
- Darbaz (Borçalı)
- Cəlaloğlu
- Güləkərək
- Dəmirçi Həsənli
- Dmanisi
- Yekaterinenfeld
- Qəmərli (Başkeçid)
- Qaçağan (Sarvan)
- Kveşi
- Qızılhacılı (Marneuli)
- Qırıxlı (Sarvan)
- Qoçulu (Borçalı)
- Nikolayevka
- Privolnoye (Loru)
- Sadaxlı
- Yuxarı Saral
- Saraçlı (Borçalı)
- Sarvan (kənd)
- Uzunlar (Loru)
- Faxralı
- Çoçkan
- Şahnəzər
- Şınıx (Borçalı)
- Şüləver
- Dağ Arıxlı
Mənbə
- Энциклопедический словарь, под редакцией профессора Ивана Ефимовича Андреевского. Томь IV. Битбург — Босха. Издатели: Фридрих Арнольд Брокгаузь (Лейпцигь), Илья Абрамович Ефронь (Санкт-Петербургь). Санкт-Петербургь, Типо-Литография (И.А. Ефрона), Прачешный переулок № 6, 1891, стр. 451-452
- Халăддин Ибраḣимли. "Азербайджанцы Грузии: историко-этнографический и социально-политический комментарий". Издательство "Европа", 2006. стр 156
- "Qarabağ dünən, bu gün və sabah" - IX elmi-əməli konfransının materialları (2010-cu il): Loğman Nəsibli: Borçalı türk mədəniyyəti və əxlaqının beşiyidir 2012-03-27 at the Wayback Machine
- Большая советская энциклопедия: Борчалинский уезд[ölü keçid]
- Ethno-Caucasus, Этнодемография Кавказа: Борчалинский уезд (1926 г.)
- Tarix. — Azərbaycan 1920–91–ci illərdə, səhifə 305–306. // Azərbaycan Milli Ensiklopediyası. 25 cilddə. Məsul katib akademik T. M. Nağıyev. "Azərbaycan" cildi. Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi, 2007, 884 səhifə.
İstinadlar
- Словари и энциклопедии на Академике: (ru). Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907. //
- Статистическое описание Закавказского края. В двух частях одной книгой с присовокуплением статьи "Политическое состояние Закавказского края в исходе XVIII века и сравнение онаго с нынешним". Составитель Орест Евецкий. Напечатано в Типографии Штаба отдельного Корпуса Внутренне стражи, Санкт-Петербург, 1835 г.: Часть 2.Статистическое описание провинций составляющий край Закавказский. Глава I. Грузия, 126.Пространство и население, стр. 130
- Тифлис, Канцелярии Наместника Кавказского. 1915. "Кавказский календарь на 1916 год"./Оглавление: Глава — Отдел статистики: Пространство и население Кавказского края к 1-му января 1915 г., стр. 42
- Народный Комиссариат Внутренних дел. Статистический отдел. Москва. 1926. Территориальное и административное деление Союза ССР на 1 января 1926 года.,стр. 196
- Большая Советская Энциклопедия. Первое издание. Том седьмой. Больница - Буковина. Москва, 31 августа 1927 года, стр. 200Orijinal mətn (rus.)
БОРЧАЛИНСКИЙ УЕЗД, Грузинской ССР, центр—г. Люксембург (б. Екатериненфельд). Площадь 2.970 км²; 86.494 ж. (1926).
- Тифлис, Канцелярии Наместника Кавказского. 1850. "Кавказский календарь на 1851 год", стр. 82
- Адольф Петрович Берже. Акты, собранные Кавказской Археографической комиссией.
- Демоскоп Weekly (еженедельная демографическая газета. Электронная версия): Первая всеобщая перепись населения Российской Империи 1897 г. Распределение населения по родному языку и уездам Российской Империи кроме губерний Европейской России-Борчалинский уезд - вес 2012-08-29 at the Wayback Machine-Источник: Первая Всеобщая перепись населения Российской Империи 1897 г. Таблица XIII. Распределение населения по родному языку. (Губернские итоги). Т.Т.51-89. С.-Петербург: 1903-1905
- Тифлис, Канцелярии Наместника Кавказского. 1915. "Кавказский календарь на 1916 год"./Оглавление: Глава — Отдел статистики: Пространство и население Кавказского края к 1-му января 1915 г., 42-45 стр.
- digər Avropa xalqları
Həmçinin bax
Tiflis quberniyasının qəzaları | ||
---|---|---|
Tiflis • Borçalı • Qori • Zaqatala • • Telavi • Sığnaq • • • Axalsıx |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Borcali qezasi rus Borchalinskij uezd gurc ბორჩალოს მაზრა borcalos mazra Rusiya imperiyasi Xususi Cenubi Qafqaz Komitesi Zaqafqaziya Komissarligi Zaqafqaziya Demokratik Federativ Respublikasi Gurcustan Demokratik Respublikasi ve Zaqafqaziya Sosialist Federativ Sovet Respublikasi Gurcustan Sovet Sosialist Respublikasi terkibinde dovrunde inzibati erazi vahidi 1880 ci ilde Tiflis quberniyasinin Tiflis qezasinin erazisinde teskil edilmisdir Borcali qezasiBorchalinskij uezdQuberniyanin gerbiOlke Rusiya ImperiyasiQuberniya Tiflis quberniyasiMerkezi SuleverYaradilib 1880Legv edilib 1929Sahesi 5 938 5Ehalisi 128 587 1897 Xerite Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiQafqaz regionunun bas xeritesi 1858 ci ilQafqaz regionunun etrafli xeritesi 1869 cu il 1747 ci ilde Nadir sah Efsarin sui qesdle oldurulmesi neticesinde yaranmis yarimmusteqil feodal dovletlerden biri de Borcali sultanligi 1747 1801 idi Yarandigi zaman Qazax ve Semseddil sultanliqlari kimi Borcali sultanligi da Gence xanliginin terkibine daxil oldu Bu zaman Gence hakimi Sahverdi xan Ziyadoglu Qacar 1747 1756 idi 1752 ci ilde Seki hakimi Haci Celebi xan Borcali Qazax ve Semseddil sultanliqlari ve Gence xanligini ozunden asili veziyyete saldi 1755 ci ilde Haci Celebi xanin olmesi ile tekrar Gence xanliginin tabeciliyine kecen Borcali sultanligi Mehemmedhesen xan Ziyadoglu Qacarin 1756 1778 hakimiyyeti zamani Gence xanliginin terkibinde qalmisdir Mehemmedhesen xan Ziyadoglu Qacarin olumu ile Borcali Qazax ve Semseddil sultanliqlari Kartli Kaxeti cari II Irakli terefinden isgal olundu 1795 ci ilde Aga Mehemmed sah Qacarin Tiflise yurusunde istirak eden Cavad xan Qacar Borcali Qazax ve Semseddil sultanliqlarini Gence xanliginin tabeliyine qaytardi 30 yanvar 1801 ci ilde Rusiya Imperiyasinin himayesine giren Kartli Kaxeti cari XII David rus ordusunun komeyi ile Borcali Qazax Semseddil sultanliqlarini isgal etdi 1802 ci ilde Rusiya Imperatoru I Aleksandrin emri ile Kartli Kaxeti carligi legv olundu Onun erazisinde 5 qezani uezd ehate eden Gurcu quberniyasi teskil edildi Hemcinin yeni isgal edilmis uc tatar sultanligi da legv edilmis ve onlarin yerinde uc tatar distansiyasi yaradilaraq merkezi Tiflis seheri olan Gurcu quberniyasinin terkibine verilmisdi 10 aprel 1840 ci ilde Gurcustan quberniyasi legv edildi onun yerinde Gurcustan Imeretiya quberniyasi yaradildi Bu zaman Borcali distansiyasi da legv edilerek torpaqlari erazisi genislendirilimis Tiflis qezasinin terkibne daxil edilmisdir 14 dekabr 1846 ci ilde Gurcustan Imeretiya quberniyasi legv edilerek onun erazisinin bir hissesinde Kutais quberniyasi diger hissesinde ise Tiflis quberniyasi yaradildi Borcali erazisi 1880 ci iledek Tiflis quberniyasinin Tiflis qezasinin terkibinde qalmisdir CografiyaBorcali qezasi yaradilmisdir Qeza Lori Borcali Trialeti ve nahiyelerinden ibaret olmus Erazisi 1835 ci ile aid melumata esasen Gurcustan quberniyasinin Borcali distansiyasinin erazisi 6 000 verst idi Bu umumi erazisi 40 000 verst olan Gurcustan quberniyasi erazisinin texminen 15 ne beraber idi 1 yanvar 1915 ci il tarixine Borcali qezasi 6036 96 verst erazini ehate edirdi Bu gosterici Tiflis quberniyasinin 35904 14 verst olan umumi erazisnin texminen 17 ne beraber idi 1 yanvar 1926 ci il tarixine olan melumata esasen Zaqafqaziya Sosialist Federativ Sovet Respublikasinin terkib hissesi olan Gurcustan Sovet Sosialist Respublikasinin Borcali qezasi 2 348 km erazini ehate edirdi Bu gosterici Gurcustan Sovet Sosialist Respublikasinin 51 739 km olan umumi erazisinin 4 54 ne beraber idi BSE nin I nesri VII cildinde verilen melumata esasen ise Borcali qezasi 2 970 km erazini ehate edirdi Ehali1804 cu ilde rus ordusunun apardigi kameral siyahiyaalmaya esasen Rusiya Imperiyasi himayesinde olan Kartli Kaxeti carliginin Borcali distansiyasinda 17 759 nefer 9 396 neferi kisiler 8 363 neferi qadinlar ehali yasayirdi Onlarin 16 195 neferini 7 832 neferi kisiler 8 363 neferi qadinlar qara papaq turkleri azerbaycanlilar teskil edirdi 1835 ci ile olan melumata esasen Borcali distansiyasinda her iki cinsden toplam 25 min nefer ehali yasayirdi Etnik terkib 1886 ci il Sobe Icma Kend Ehali AzerbaycanlilarSobe Icma Kend Aile Kisiler Qadinlar Her iki cins Aile Kisiler Qadinlar Her iki cins NisbetiBorcali 3 022 10 955 8 154 19 109 2 046 7 150 5 227 12 377 64 77 Baydar 295 1 001 858 1 859 294 1 000 858 1 858 99 95 Baydar 55 218 192 410 54 217 192 409 99 76 Boyuk Beyler 18 39 21 60 18 39 21 60 100 Bala Beyler 12 28 40 68 12 28 40 68 100 Gultepeli 21 49 46 95 21 49 46 95 100 Qurdlar 77 309 258 567 77 309 258 567 100 Lecbeddin 42 152 148 300 42 152 148 300 100 Boyuk Muganli 52 152 109 261 52 152 109 261 100 18 54 44 98 18 54 44 98 100 Gorarxi 296 1 153 940 2 093 296 1 153 940 2 093 100 Gorarxi 231 894 741 1 635 231 894 741 1 635 100 Ivanbeyli 65 259 199 458 65 259 199 458 100 Demircihesenli 451 1 738 1 201 2 939 451 1 738 1 201 2 939 100 1897 ci il 1897 ci il sa Borcali qezasi ehlisinin ana diline gore bolgusu Ana dili Kisiler Qadinlar Toplam Nisbetitoplam 70 501 58 086 128 587 100 ermenice 24 986 22 437 47 423 36 88 azerbaycan turkcesi 20 779 16 963 37 742 29 51 11 074 10 319 21 393 16 64 rusca 4 465 3 624 8 089 6 29 gurcuce 4 771 3 069 7 840 6 10 almanca 1 231 1 265 2 496 1 94 ukrayinca 996 245 1 241 osetince 616 12 628 240 240 turkce 143 19 162 yehudice 125 28 153 talisca 151 151 farsca 120 1 121 kurdce 61 47 108 italyanca 86 20 106 kurece 101 1 102 litovca 53 1 54 qazi qumuxca ve d l l 53 53 27 27 belorusca 19 19 aysor siro xaldey 19 19 imereti 16 1 17 cecence 8 8 fransizca 4 3 7 meqrelce 5 1 6 cuvasca 4 4 latisca 4 4 moldavca ve ruminca 3 3 cexce 1 1 diger 102 4 106 2 64 1908 ci il 1915 ci il 1 yanvar 1915 ci il tarixine Borcali qezasi ehalisi Etnik qrup Kisiler Qadinlar Toplam Nisbetitoplam 98 736 79 827 178 563 100 ermeni 41 960 34 287 76 247 42 7 tatar 31 676 22 918 54 594 30 57 urum 15 036 14 187 29 223 16 37 rus 6 247 4 951 11 198 6 27 polyak alman ve diger 2 096 1 970 4 066 2 28 kartvel 1 447 1 353 2 800 1 57 yehudi 179 151 330 0 18 qafqaz daglisi 95 10 105 0 06 KendleriAvranli Allahverdi Trialeti Hamamli Baskecid Ercivan Sarvan Arixli Baydar Sarvan Barmaqsiz Baskoy Barmaqsiz Baskecid Besdasen Kepenekci Sarvan Vorontsovka Gulekerek Darbaz Borcali Celaloglu Gulekerek Demirci Hesenli Dmanisi Yekaterinenfeld Qemerli Baskecid Qacagan Sarvan Kvesi Qizilhacili Marneuli Qirixli Sarvan Qoculu Borcali Nikolayevka Privolnoye Loru Sadaxli Yuxari Saral Saracli Borcali Sarvan kend Uzunlar Loru Faxrali Cockan Sahnezer Sinix Borcali Sulever Dag ArixliMenbeEnciklopedicheskij slovar pod redakciej professora Ivana Efimovicha Andreevskogo Tom IV Bitburg Bosha Izdateli Fridrih Arnold Brokgauz Lejpcig Ilya Abramovich Efron Sankt Peterburg Sankt Peterburg Tipo Litografiya I A Efrona Pracheshnyj pereulok 6 1891 str 451 452 Halăddin Ibraḣimli Azerbajdzhancy Gruzii istoriko etnograficheskij i socialno politicheskij kommentarij Izdatelstvo Evropa 2006 str 156 Qarabag dunen bu gun ve sabah IX elmi emeli konfransinin materiallari 2010 cu il Logman Nesibli Borcali turk medeniyyeti ve exlaqinin besiyidir 2012 03 27 at the Wayback Machine Bolshaya sovetskaya enciklopediya Borchalinskij uezd olu kecid Ethno Caucasus Etnodemografiya Kavkaza Borchalinskij uezd 1926 g Tarix Azerbaycan 1920 91 ci illerde sehife 305 306 Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi 25 cildde Mesul katib akademik T M Nagiyev Azerbaycan cildi Baki Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Elmi Merkezi 2007 884 sehife ISBN 9789952441017IstinadlarSlovari i enciklopedii na Akademike ru Borchalinskij uezd Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona V 86 tomah 82 t i 4 dop SPb 1890 1907 Statisticheskoe opisanie Zakavkazskogo kraya V dvuh chastyah odnoj knigoj s prisovokupleniem stati Politicheskoe sostoyanie Zakavkazskogo kraya v ishode XVIII veka i sravnenie onago s nyneshnim Sostavitel Orest Eveckij Napechatano v Tipografii Shtaba otdelnogo Korpusa Vnutrenne strazhi Sankt Peterburg 1835 g Chast 2 Statisticheskoe opisanie provincij sostavlyayushij kraj Zakavkazskij Glava I Gruziya 126 Prostranstvo i naselenie str 130 Tiflis Kancelyarii Namestnika Kavkazskogo 1915 Kavkazskij kalendar na 1916 god Oglavlenie Glava Otdel statistiki Prostranstvo i naselenie Kavkazskogo kraya k 1 mu yanvarya 1915 g str 42 Narodnyj Komissariat Vnutrennih del Statisticheskij otdel Moskva 1926 Territorialnoe i administrativnoe delenie Soyuza SSR na 1 yanvarya 1926 goda str 196 Bolshaya Sovetskaya Enciklopediya Pervoe izdanie Tom sedmoj Bolnica Bukovina Moskva 31 avgusta 1927 goda str 200Orijinal metn rus BORChALINSKIJ UEZD Gruzinskoj SSR centr g Lyuksemburg b Ekaterinenfeld Ploshad 2 970 km 86 494 zh 1926 Tiflis Kancelyarii Namestnika Kavkazskogo 1850 Kavkazskij kalendar na 1851 god str 82 Adolf Petrovich Berzhe Akty sobrannye Kavkazskoj Arheograficheskoj komissiej Demoskop Weekly ezhenedelnaya demograficheskaya gazeta Elektronnaya versiya Pervaya vseobshaya perepis naseleniya Rossijskoj Imperii 1897 g Raspredelenie naseleniya po rodnomu yazyku i uezdam Rossijskoj Imperii krome gubernij Evropejskoj Rossii Borchalinskij uezd ves 2012 08 29 at the Wayback Machine Istochnik Pervaya Vseobshaya perepis naseleniya Rossijskoj Imperii 1897 g Tablica XIII Raspredelenie naseleniya po rodnomu yazyku Gubernskie itogi T T 51 89 S Peterburg 1903 1905 Tiflis Kancelyarii Namestnika Kavkazskogo 1915 Kavkazskij kalendar na 1916 god Oglavlenie Glava Otdel statistiki Prostranstvo i naselenie Kavkazskogo kraya k 1 mu yanvarya 1915 g 42 45 str diger Avropa xalqlariHemcinin baxTiflis quberniyasi Borcali distansiyasi Borcali xanligi Borcali Tiflis quberniyasinin qezalariTiflis Borcali Qori Zaqatala Telavi Signaq Axalsix