Ərcivan–Sarvan (gürc. არჯევან-სარვანი; digər adları: Ərcivan Sarvanı, Dağ Sarvan) — Gürcüstanda, Aşağı Kartli diyarının Barmaqsız bələdiyyəsində, eyniadlı sakrebuloda kənd. Sakrebulonun inzibati mərkəzidir. Bələdiyyənin inzibati mərkəzi Barmaqsız şəhərindən 15 km şimal–şərqdə, Ərcivan silsiləsinin cənubunda yerləşir.
Ərcivan-Sarvan | |
---|---|
Ölkə | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Budaq Budaqov və Qiyasəddin Qeybullayevin məlumatlarına əsasən Ərcivan–Sarvan kəndi (hazırda rəsmi olaraq Marneuli şəhəri adlanan keçmiş) Sarvan kəndinin yaylaq kimi istifadə etdiyi ərazidə kənd əhalisindən bir hissənin daimi məskunlaşması ilə yaranıb və bundan dolayı kəndə həm də "Dağ Sarvan" deyilir. 2010–cu ildə Tbilisidə nəşr edilmiş "Gürcüstanda İslam abidələri" kitabına əsasən kəndin salınması təqribən üç əsr əvvələ təsadüf edir. Pavel Andreyeviç Karajetsov (rus. Павел Андреевич Каражецов) 2000–ci ildə Tbilisidə nəşr edilmiş "Gürcüstanda pravoslav məbədləri" adlı kitabında istinad etdiyi mənbəni göstərmədən bildirir ki, Ərcivan–Sarvan kəndi azərbaycanlı köçkünlər tərəfindən "Lurcis Saqradi" adlı qədim gürcü kəndinin xarabalıqları üzərində salınıb. İason Lortkipanidzenin (gürc. იასონ ლორთქიფანიძე) araşdırmasına əsasən "Lurci–Sağdari" (gürc. ლურჯი-საყდარი) yaşayış məntəqəsi adına gürcüdilli tarixi mənbələrdən yalnız Şahzadə Vaxuştinin "Kartvel krallığının təsviri, onun adət və qanunları" (gürc. აღწერა სამეფოსა საქართველოსა, ზნენი და ჩვეულებანი საქართველოსანი) adlı əsərində, daha dəqiq deyilərsə əsərdə göstərilmiş kəndlər siyahısında və əsərə əlavə edilmiş xəritədə rast gəlmək mümkündür. Vaxuştinin 682 kəndin adını göstərən siyahısında 504–cü kənd olaraq verilən Lurci–Sağdari kəndi yenə həmin siyahıya görə Trialet bölgəsində yerləşən 85 kənddən biri olmuşdur. Kartli hakimi Hüseynqulu xan (VI Vaxtanq) tərəfindən verilmiş əmrə uyğun Şahzadə Vaxuşti divanbəyi Qivi Tumanişvili ilə birlikdə 1721–ci ildə "Ön ordu rayonu"nda "əhalinin və mülklərin" siyahıyaalınması həyata keçirdilər. Siyahıyaalınmanın tam əhatə etdiyi bölgələrdən biri də Trialeti idi. Lurci–Sağdari kəndinin adı həmin siyahıyaalınma sənədlərində göstərilməmişdir. Vaxuştinin xəritəsində hətta 1721–ci il siyahıyaalınmasında adları verilmiş və həmin tarixdə kifayət qədər böyük olan bəzi kəndlərin adlarının qeyd edilmədiyini vurğulayan İason Lortkipanidze buna baxmayaraq yaşayış məntəqələrinin coğrafi yerləşməsini müəyyən edərkən əsas mənbə kimi Vaxuştinin xəritəsini qəbul etmiş, xəritədəki qüsurları və çatışmazlıqları aradan qaldırmaq üçün isə 1721–ci il siyahıyaalınmasından və Vaxuştinin kəndlər siyahısından istifadə etmişdir. İason Lortkipanidze hazırladığı yaşayış məntəqələri siyahısında məntəqələr haqqında əlavə məlumatlar verə bilmək üçün həmçinin 1170–ci ildən 1810–cu ilə qədər dövrü əhatə edən və gürcü dilində olan kilsə və mülki fərmanları (სიგელი/siqeli və გუჯარი/qucari), dəsturüləməl və siyahıyaalınma məlumatlarını, eləcə də 1799–1802–ci illərə aid rusca vergi sənədlərindən də istifadə etmişdir. 1723–1728–ci illərdə tərtib edilmiş 4 may 1728–ci il tarixli "Dəftər–i müfəssəl–i əyalət–i Tiflis"–ə görə Tiflis əyaləti Tiflis, Somxit, Ağcaqala, Qazax, Qori, Muxrani, Trialeti və Qayqulu livalarına; Trialeti livası isə öz növbəsində Trialeti qəzasına, Qomareti nahiyəsinə və Qucareti nahiyəsinə bölünürdü. Trialeti qəzası 79, Qomareti nahiyəsi 16, Qucareti nahiyəsi isə 10 kənddən ibarət idi; və livanı təşkil edən cəmi sayı 105 olan kəndlərin adları içində "Lurcis Saqradi" və ya "Lurci–Sağdari" adı qeyd edilməmişdir.
Kəndin adı Rusiya imperiyası dövrünə aid rusdilli mənbələrdən 1869-cu ildə tərtib edilmiş "Qafqazın 5 verstlik xəritəsi"ndə "Arcevan (Aşağı Sarvan) (rus. Арджевань (Ниж. Сарвань))", eyni ilə aid kameral təsvirdə "Sarvan–Ardevan (rus. Сарвань–Ардевань)", 1886–cı ilə aid kameral təsvirdə və 1897–ci il siyahıyaalınması sənədlərində isə "Arcevan–Sarvan (Dağ Sarvan) (rus. Арджевань–Сарвань (Дагь–Сарвань))" şəklində verilib. Kənddə ilk məktəb 1924–cü ildə yaradılıb. Kənddə bir məscid və bir onikiillik məktəb fəaliyyət göstərir, məktəbdə 108 şagird təhsil alır və onların təlim–tərbiyəsi ilə 14 müəllim məşğul olur. "İmam Hüseyn" adını daşıyan məscid 1999–2000–ci illərdə inşa edilib. Rəsmi məlumata əsasən kəndin inzibati ərazisində XI əsrə aid pravoslav kilsəsi yerləşir.Ekvtime Takaişviliyə görə bu tikilini (en) və ya (en) inşa etdirib.
Əhalisi
İl | 1869 | 1885 | 1886 | 1897 | 1905 | 1908 | 1914 | 1926 | 2002 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Əhali | 51 ailə | 89 ailə | 826 | 625 | 1 045 | 486 | 830 | 760 | 794 |
Tanınmış şəxsləri
- Aşıq Dəllək Paşa (d. 1886 – ö. 1976) — aşıq.
- Ələddin Rövşənoğlu — şair, yazıçı, 1991–2006–cı illərdə Ərcivan–Sarvan kənd məclisinin sədri.
- Məcid Məmmədov (d. 1947 – ö. 1987) — şair.
- Rauf Alagözov
- Rauf Qərib Alagöz (d. 26.10.1982) — şair, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü. Prezident təqaüdçüsü, "Qızıl qələm" mükafatçısı, Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü.
Şərhlər
- 1869–cu ilin kameral təsviri zamanı kənddə 51 ailə qeydə alınmışdı. Podpolkovnik Vladimir Nikolayeviç Filipov qeyd edir ki, "Zaqafqaziya Xəzinə Palatasının sənədlərindən görünür ki, bəzi kənd cəmiyyətlərində əhalinin dörddə biri və hətta üçdə biri kameral təsvirə daxil olmayıb; bütün quberniya üçün orta nəticədə əhalini rəsmi olaraq göstəriləndən beşdə biri qədər çox qəbul etmək lazımdır". V. N. Filipovun fikrinə əsaslanaraq kəndin həmin tarixdəki əhalisini təqribən 61 ailə olaraq qəbul etmək mümkündür.
İstinadlar
- PDF versiyası, səh. 164. // Gürcüstanda türk mənşəli toponimlərin izahlı lüğəti. Müəlliflər: B. Ə. Budaqov, Q. Ə. Qeybullayev. Elmi redaktor: B. Ə. Budaqov. Redaktor: R. Kərimova. Bakı: “İsmayıl” Nəşriyyat Poliqrafiya Müəssisəsi, 2002, 320 səhifə.
- PDF versiyası, səh. 85. // Şurəddin Məmmədli. Gürcüstan Azərbaycanlıları. Gürcüstanda Azər Türkləri məskunlaşan inzibati–ərazi vahidləri. Statistik–ensiklopedik bilgilər. Tbilisi: "Kolori" nəşriyyatı, 2006, 112 səh.
- Borçalı toponimləri. Müəlliflər: Mədəd Çobanov və Müşfiq Çobanlı; Elmi redaktorlar: f. e. d. Tofiq Əhmədov, f. e. d. Buludxan Xəlilov, f. e. d. Şurəddin Məmmədli. Əlavələr olunmuş və yenidən işlənmiş dördüncü nəşr. Bakı: "Borçalı" nəşriyyatı, 2012, səh. 128.
- Zirvə İnformasiya Mərkəzi. "Barmaksız (Zalqa) rayonu" (az.). zim.az. 2016-04-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-04-23.
- Sitat səhvi: Yanlış
<ref>
teqi;02c217
adlı istinad üçün mətn göstərilməyib - Gürcüstanda İslam abidələri. Müəllifi: Hacı Rizvan İsmayılzadə; Redaktor: Məşədi Nizami Məmmədzadə. Tbilisi — 2010, səh. 302.
- Каражецов П. А. Православные храмы Грузии (Цалкский район). — Тбилиси. — 2000. — Стр. 193Orijinal mətn (rus.)
Арджеван-Сарвани основан переселенцами-азербайджанцами на развалинах древнегрузинского населенного пункта Лурджис Сагради.
- იასონ ლორთქიფანიძე. ქვემო ქართლი XVIII საუკუნის პირველ მეოთხედში. ნაწ. I-II: წყაროების გამოკვლევა და საგეოგრაფიო ცნობები. რედაქტორი: ნ.ი. მარრი. თბილისი: ზაკგიზ, 1935, გვ. 456. (rus.)
- Description Géographique de la Georgie, par le Tsarévitch Wakhoucht, Publiée d'après l'Original Autographe par M. Brosset, membre de l'Academie Impériale des Sciences. Saint–Pétersbourg: A la typographie de l'Académie, 1842, p. 469
- Description Géographique de la Georgie, par le Tsarévitch Wakhoucht, Publiée d'après l'Original Autographe par M. Brosset, membre de l'Academie Impériale des Sciences. Saint–Pétersbourg: A la typographie de l'Académie, 1842, pp. 464–471
- იასონ ლორთქიფანიძე. ქვემო ქართლი XVIII საუკუნის პირველ მეოთხედში. ნაწ. I-II: წყაროების გამოკვლევა და საგეოგრაფიო ცნობები. რედაქტორი: ნ.ი. მარრი. თბილისი: ზაკგიზ, 1935, გვ. 59. (rus.)
- იასონ ლორთქიფანიძე. ქვემო ქართლი XVIII საუკუნის პირველ მეოთხედში. ნაწ. I-II: წყაროების გამოკვლევა და საგეოგრაფიო ცნობები. რედაქტორი: ნ.ი. მარრი. თბილისი: ზაკგიზ, 1935, გვ. 89. (rus.)
- იასონ ლორთქიფანიძე. ქვემო ქართლი XVIII საუკუნის პირველ მეოთხედში. ნაწ. I-II: წყაროების გამოკვლევა და საგეოგრაფიო ცნობები. რედაქტორი: ნ.ი. მარრი. თბილისი: ზაკგიზ, 1935, გვ. 93. (rus.)
- იასონ ლორთქიფანიძე. ქვემო ქართლი XVIII საუკუნის პირველ მეოთხედში. ნაწ. I-II: წყაროების გამოკვლევა და საგეოგრაფიო ცნობები. რედაქტორი: ნ.ი. მარრი. თბილისი: ზაკგიზ, 1935, გვ. 93–177. (rus.)
- იასონ ლორთქიფანიძე. ქვემო ქართლი XVIII საუკუნის პირველ მეოთხედში. ნაწ. I-II: წყაროების გამოკვლევა და საგეოგრაფიო ცნობები. რედაქტორი: ნ.ი. მარრი. თბილისი: ზაკგიზ, 1935, გვ. 397. (rus.)
- იასონ ლორთქიფანიძე. ქვემო ქართლი XVIII საუკუნის პირველ მეოთხედში. ნაწ. I-II: წყაროების გამოკვლევა და საგეოგრაფიო ცნობები. რედაქტორი: ნ.ი. მარრი. თბილისი: ზაკგიზ, 1935, გვ. 71–83. (rus.)
- Dr. M. Fahrettin Kırzıoğlu. Osmanlılar'ın Kafkas Elleri'ni Fethi (1451-1590). Doktora Tezi: İki Haritalı. Ankara: Sevinç Matbaası, 1976, s. 296.
- 1728 წლის თბილისის ვილაიეთის დიდი დავთარი. წიგნი I. ოსმალური ტექსტი ქართული თარგმანით, შესავლით, გამოკვლევითა და ფაქსიმილიებით გამოსაცემად მოამზადეს აკადემიკოსმა სერგი ჯიქიამ და პროფესორმა ნოდარ შენგელიამ; კავკასიისა და აღმოსავლეთის კვლევის ცენტრი; ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი; რედაქტორი: მირიან მახარაძე. თბილისი: ჰოროსი XXI გამომცემლობა, 2009, გვ. 507–523.
- Глава IV. Списокь населенныхь мѣсть Тифлисской губернiи и Закатальскаго округа, стр. 144. // Военный обзорь Тифлисской губернiи и Закатальскаго округа. Составиль Генеральнаго штаба подполковникь Филиповь. Санктпетербургь: Типографiя Товарищества «Общественная польза», 1872, 411 стр.
- А, стр. 19. // Д. Д. Пагиревь. Алфавитный указатель кь пятиверстной картѣ Кавказскaго края, изданiя Кавказскaго Военно–Топографическaго Отдѣла. Записки Кавказскаго отдѣла Императорскаго Русскаго Географическаго общества. Книжка XXX. Тифлись: Типографія К. П. Козловскаго, 1913, XII+530 (+14; Предметный указатель) стр.
- Губернiи и области Кавказа. — LXIX. Тифлисская губернiя, стр. 48 2018-10-04 at the Wayback Machine. // Населенныя мѣста Россiйской имперiи вь 500 и болѣе жителей сь указанiемь всего наличнаго вь нихь населенiя и числа жителей преобладающихь вѣроисповѣданiй, по даннымь первой всеобщей переписи населенiя 1897 г. Предисловiе и редакцiя Н. А. Тройницкаго. Санкт–Петербургь: Типография "Общественная польза" Паровая Типо-Литографiя Н. Л. Ныркина, 1905, IX+270+120 стр. Санкт–Петербургь: Типографiя "Общественная польза" Паровая Типо-Литографiя Н. Л. Ныркина, 1905, IX+270+120 стр.
- I. Тифлисская губернiя. — Борчалинскiй уѣздь. — IV. Трiалетскiй участокь, населенный пункт под номером 657 2019-12-03 at the Wayback Machine. // Сводь статистическихь данныхь о населеніи Закавказскаго края, извлеченныхь изь посемейныхь списковь 1886 г. Издань, по распоряженію Главноначальствующаго гражданскою частію на Кавказѣ, Закавказскимь Статистическемь Комитетомь. Тифлись: Типографія И. Мартиросіянца, 1893 (без пагинации).
- "არსარვანის საჯარო სკოლა, არჯევან-სარვანი" (gürcü). edu.aris.ge. 2016-03-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-21.
- "კულტურის ზოგიერთი უძრავი ძეგლისათვის ეროვნული მნიშვნელობის კატეგორიის მინიჭების შესახებ" (gürcü). matsne.gov.ge. 2006-11-08. 2016-03-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-21.
- "არჯევან–სარვანის ეკლესია" (gürcü). saunje.ge. 2016-03-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-21.Orijinal mətn (gürc.)
არჯევან - სარვანი - სოფელია წალკის რაიონში, თრიალეთის ქედის სამხრეთ კალთაზე, ბაგეთის ტბის ჩრდილოეთით, წალკიდან 20 კმ-ზე, ზღვის დონიდან 1700 მ-ზე. არჯევან - სარვანის ძველი სახელია ახალშენი. არჯევან - სარვანი უწოდეს 1829-30 წწ-ში ჩამოსახლებულმა სომხებმა და ბერძნებმა. სოფელში შემორჩენილია ქართული ხუროთმოძღვრების სამი ძეგლი: გეგმით სწორკუთხა, დარბაზული ეკლესიების ნაშთები. ეკლესიები შიგნით და გარედან მოპირკეთებულია სუფთად გათლილი კვადრებით. მათ ირგვლივ სასაფლაოა. ერთ ერთ ეკლესიას სამხრეთით მთელ სიგრძეზე მინაშენი ჰქონდა, მეორე ეკლესიაში შემონახულია სამხრეთის კარის მორთულობა - ლამაზი კვეთილი ჯვარი. ყველაზე უკეთ შემონახული მესამე ეკლესიის კარ - სარკმელი შემკულია კვეთილი ჩუქურთმით. აღმოსავლეთ სარკმლის ნახევარწრიული სათაურის ქვეშ ყურძნის მტევანია ამოკვეთილი, ხოლო სარკმლის ორივე მხარეს - თითო შეწყვილებული ნახევარწვეტი. სამხრეთ კარის თავზე ასევე ნახევარწრიული სათაურია, რომლის ქვეშ კვეთილი კვარია გამოსახული. საკურთხევლში 2 ნიშია. ძეგლი გადახურულია კამარით. სამხრეთ, აღმოსავლეთ და დასავლეთ ფასადებს გასდევს ლამაზად დამუშავებული კვეთილი კარნიზი. აღმოსავლეთ სარკმლის ქვეშ ამოკვეთილ წარწერაში მოხსენიებულია გიორგი მეფე. ე.თაყაიშვილის ვარაუდით, იგი არის XI ს-ში მოღვაზე გიორგი I ან გიორგი II და აქედან გამომდინარე ძეგლს XI საუკუნით ათარიღებს.
- Второй отдѣлъ. — Списокь населенныхь мѣсть Кавказа, стр. 13 2019-12-03 at the Wayback Machine. // Кавказскiй календарь на 1908 годь. Издань по распоряженiю Намѣстника Его Императорскаго Величества на Кавказѣ при Закавказскомь Статистическомь Комитетѣ, под редакцией Старшаго Редактора Статистическаго Отдѣла Д. Д. Пагирева. LXIII годь. Тифлисъ: Типографiя К. П. Козловскаго, 1907.
- Глава IV. Списокь населенныхь мѣсть Тифлисской губернiи и Закатальскаго округа, стр. 140. // Военный обзорь Тифлисской губернiи и Закатальскаго округа. Составиль Генеральнаго штаба подполковникь Филиповь. Санктпетербургь: Типографiя Товарищества «Общественная польза», 1872, 411 стр.
- Материалы для изучения экономического быта государственных крестьян Закавказского края. Том VII. : Экономический быт государственных крестьян Борчалинского уезда, Тифлисской губернии, исследование А. Д. Ерицова. Тифлис: Типография А. А. Михельсона, 1887, стр. 412–413, 448.
- Второй отдѣлъ. — Списокь населенныхь мѣсть Кавказа, стр. 36 2019-12-03 at the Wayback Machine. // Кавказскiй календарь на 1908 годь. Издань по распоряженiю Намѣстника Его Императорскаго Величества на Кавказѣ при Закавказскомь Статистическомь Комитетѣ, под редакцией Старшаго Редактора Статистическаго Отдѣла Д. Д. Пагирева. LXIII годь. Тифлисъ: Типографiя К. П. Козловскаго, 1907.
- Отдѣлъ Статистическiй. — Алфавитный списокь городовь и другихь населенныхь мѣсть Кавказа, стр. 185 2022-04-07 at the Wayback Machine. // Кавказскiй календарь на 1910 годь. Издань по распоряженiю Намѣстника Его Императорскаго Величества на Кавказѣ Канцелярiей Намѣстника, подь редакцiей Вице–Директора Канцелярiи В. В. Стратонова. LXV годь, часть I. Тифлисъ: Типографiя и переплетная Т-ва "Либерман и К°", 1909, 928 стр.
- Отдѣлъ Статистическiй. — Списокь населенныхь мѣсть Кавказа, стр. 90 2022-04-07 at the Wayback Machine. // Кавказскiй календарь на 1915 годь (LX г.). Издань по распоряженiю Намѣстника Его Императорскаго Величества на Кавказѣ канцелярiей намѣстника. Съ приложенiемь: 1) Пребыванiе Его Императорскаго Величества Государя Императора на Кавказѣ въ 1914 г. (съ тремя рисунками); 2) Карта Кавказского края въ 40 верстн. масштабѣ (въ краскахъ). Подь редакцiей А. А. Эльзенгера и Н. П. Стельмащука. Тифлисъ: Типографія Канцеляріи Намѣстника Е.И.В. на Кавказѣ, 1914.
- "Aşıq Dəllək Paşa (1886–1976)" (az.). zim.az. 2014-07-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-21.
- . "Ələddin Rövşənoğlunun şeirləri" (az.). zim.az. 2016-03-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-24.
- . "Ruhun şad olsun Məcid Borçalı ! ..." (az.). zim.az. 2016-04-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-04-29.
- Ələddin Rövşənoğlu. "Haqqdan yanan çıraq sönməz — onu bil" (az.). zim.az. 2016-03-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-21.
Xarici keçidlər
- Ərcivan-Sarvan kəndi SSRİ Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargahının ümumdünya topoqrafik xəritəsində. Miqyas 1 sm–də 0.5 km (1: 50 000) (rus.)
- Ərcivan-Sarvan kəndi SSRİ Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargahının ümumdünya topoqrafik xəritəsində. Miqyas 1 sm–də 1 km (1: 100 000) (rus.)
- Ərcivan-Sarvan kəndi SSRİ Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargahının ümumdünya topoqrafik xəritəsində. Miqyas 1 sm–də 2 km (1: 200 000) (rus.)
- (az.). www.daim.az. 2009-08-11. 2016-03-21 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-21.
- "Gürcüstanın azərbaycanlılar yaşayan kəndlərində içməli su problemi yaranıb" (az.). davam.az. 2013-02-02. 2016-03-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-21.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Sarvan Ercivan Sarvan gurc არჯევან სარვანი diger adlari Ercivan Sarvani Dag Sarvan Gurcustanda Asagi Kartli diyarinin Barmaqsiz belediyyesinde eyniadli sakrebuloda kend Sakrebulonun inzibati merkezidir Belediyyenin inzibati merkezi Barmaqsiz seherinden 15 km simal serqde Ercivan silsilesinin cenubunda yerlesir Ercivan Sarvan41 41 42 sm e 44 09 32 s u Olke GurcustanErcivan Sarvan Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiErcivan Sarvan kendinde bir eski kilse Budaq Budaqov ve Qiyaseddin Qeybullayevin melumatlarina esasen Ercivan Sarvan kendi hazirda resmi olaraq Marneuli seheri adlanan kecmis Sarvan kendinin yaylaq kimi istifade etdiyi erazide kend ehalisinden bir hissenin daimi meskunlasmasi ile yaranib ve bundan dolayi kende hem de Dag Sarvan deyilir 2010 cu ilde Tbiliside nesr edilmis Gurcustanda Islam abideleri kitabina esasen kendin salinmasi teqriben uc esr evvele tesaduf edir Pavel Andreyevic Karajetsov rus Pavel Andreevich Karazhecov 2000 ci ilde Tbiliside nesr edilmis Gurcustanda pravoslav mebedleri adli kitabinda istinad etdiyi menbeni gostermeden bildirir ki Ercivan Sarvan kendi azerbaycanli kockunler terefinden Lurcis Saqradi adli qedim gurcu kendinin xarabaliqlari uzerinde salinib Iason Lortkipanidzenin gurc იასონ ლორთქიფანიძე arasdirmasina esasen Lurci Sagdari gurc ლურჯი საყდარი yasayis menteqesi adina gurcudilli tarixi menbelerden yalniz Sahzade Vaxustinin Kartvel kralliginin tesviri onun adet ve qanunlari gurc აღწერა სამეფოსა საქართველოსა ზნენი და ჩვეულებანი საქართველოსანი adli eserinde daha deqiq deyilerse eserde gosterilmis kendler siyahisinda ve esere elave edilmis xeritede rast gelmek mumkundur Vaxustinin 682 kendin adini gosteren siyahisinda 504 cu kend olaraq verilen Lurci Sagdari kendi yene hemin siyahiya gore Trialet bolgesinde yerlesen 85 kendden biri olmusdur Kartli hakimi Huseynqulu xan VI Vaxtanq terefinden verilmis emre uygun Sahzade Vaxusti divanbeyi Qivi Tumanisvili ile birlikde 1721 ci ilde On ordu rayonu nda ehalinin ve mulklerin siyahiyaalinmasi heyata kecirdiler Siyahiyaalinmanin tam ehate etdiyi bolgelerden biri de Trialeti idi Lurci Sagdari kendinin adi hemin siyahiyaalinma senedlerinde gosterilmemisdir Vaxustinin xeritesinde hetta 1721 ci il siyahiyaalinmasinda adlari verilmis ve hemin tarixde kifayet qeder boyuk olan bezi kendlerin adlarinin qeyd edilmediyini vurgulayan Iason Lortkipanidze buna baxmayaraq yasayis menteqelerinin cografi yerlesmesini mueyyen ederken esas menbe kimi Vaxustinin xeritesini qebul etmis xeritedeki qusurlari ve catismazliqlari aradan qaldirmaq ucun ise 1721 ci il siyahiyaalinmasindan ve Vaxustinin kendler siyahisindan istifade etmisdir Iason Lortkipanidze hazirladigi yasayis menteqeleri siyahisinda menteqeler haqqinda elave melumatlar vere bilmek ucun hemcinin 1170 ci ilden 1810 cu ile qeder dovru ehate eden ve gurcu dilinde olan kilse ve mulki fermanlari სიგელი siqeli ve გუჯარი qucari desturulemel ve siyahiyaalinma melumatlarini elece de 1799 1802 ci illere aid rusca vergi senedlerinden de istifade etmisdir 1723 1728 ci illerde tertib edilmis 4 may 1728 ci il tarixli Defter i mufessel i eyalet i Tiflis e gore Tiflis eyaleti Tiflis Somxit Agcaqala Qazax Qori Muxrani Trialeti ve Qayqulu livalarina Trialeti livasi ise oz novbesinde Trialeti qezasina Qomareti nahiyesine ve Qucareti nahiyesine bolunurdu Trialeti qezasi 79 Qomareti nahiyesi 16 Qucareti nahiyesi ise 10 kendden ibaret idi ve livani teskil eden cemi sayi 105 olan kendlerin adlari icinde Lurcis Saqradi ve ya Lurci Sagdari adi qeyd edilmemisdir Kendin adi Rusiya imperiyasi dovrune aid rusdilli menbelerden 1869 cu ilde tertib edilmis Qafqazin 5 verstlik xeritesi nde Arcevan Asagi Sarvan rus Ardzhevan Nizh Sarvan eyni ile aid kameral tesvirde Sarvan Ardevan rus Sarvan Ardevan 1886 ci ile aid kameral tesvirde ve 1897 ci il siyahiyaalinmasi senedlerinde ise Arcevan Sarvan Dag Sarvan rus Ardzhevan Sarvan Dag Sarvan seklinde verilib Kendde ilk mekteb 1924 cu ilde yaradilib Kendde bir mescid ve bir onikiillik mekteb fealiyyet gosterir mektebde 108 sagird tehsil alir ve onlarin telim terbiyesi ile 14 muellim mesgul olur Imam Huseyn adini dasiyan mescid 1999 2000 ci illerde insa edilib Resmi melumata esasen kendin inzibati erazisinde XI esre aid pravoslav kilsesi yerlesir Ekvtime Takaisviliye gore bu tikilini en ve ya en insa etdirib EhalisiIl 1869 1885 1886 1897 1905 1908 1914 1926 2002Ehali 51 aile 89 aile 826 625 1 045 486 830 760 794Taninmis sexsleriAsiq Dellek Pasa d 1886 o 1976 asiq Eleddin Rovsenoglu sair yazici 1991 2006 ci illerde Ercivan Sarvan kend meclisinin sedri Mecid Memmedov d 1947 o 1987 sair Rauf Alagozov Rauf Qerib Alagoz d 26 10 1982 sair Azerbaycan Yazicilar Birliyinin uzvu Prezident teqaudcusu Qizil qelem mukafatcisi Azerbaycan Jurnalistler Birliyinin uzvu Serhler1869 cu ilin kameral tesviri zamani kendde 51 aile qeyde alinmisdi Podpolkovnik Vladimir Nikolayevic Filipov qeyd edir ki Zaqafqaziya Xezine Palatasinin senedlerinden gorunur ki bezi kend cemiyyetlerinde ehalinin dordde biri ve hetta ucde biri kameral tesvire daxil olmayib butun quberniya ucun orta neticede ehalini resmi olaraq gosterilenden besde biri qeder cox qebul etmek lazimdir V N Filipovun fikrine esaslanaraq kendin hemin tarixdeki ehalisini teqriben 61 aile olaraq qebul etmek mumkundur IstinadlarPDF versiyasi seh 164 Gurcustanda turk menseli toponimlerin izahli lugeti Muellifler B E Budaqov Q E Qeybullayev Elmi redaktor B E Budaqov Redaktor R Kerimova Baki Ismayil Nesriyyat Poliqrafiya Muessisesi 2002 320 sehife PDF versiyasi seh 85 Sureddin Memmedli Gurcustan Azerbaycanlilari Gurcustanda Azer Turkleri meskunlasan inzibati erazi vahidleri Statistik ensiklopedik bilgiler Tbilisi Kolori nesriyyati 2006 112 seh Borcali toponimleri Muellifler Meded Cobanov ve Musfiq Cobanli Elmi redaktorlar f e d Tofiq Ehmedov f e d Buludxan Xelilov f e d Sureddin Memmedli Elaveler olunmus ve yeniden islenmis dorduncu nesr Baki Borcali nesriyyati 2012 seh 128 Zirve Informasiya Merkezi Barmaksiz Zalqa rayonu az zim az 2016 04 23 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 04 23 Sitat sehvi Yanlis lt ref gt teqi 02c217 adli istinad ucun metn gosterilmeyib Gurcustanda Islam abideleri Muellifi Haci Rizvan Ismayilzade Redaktor Mesedi Nizami Memmedzade Tbilisi 2010 seh 302 Karazhecov P A Pravoslavnye hramy Gruzii Calkskij rajon Tbilisi 2000 Str 193Orijinal metn rus Ardzhevan Sarvani osnovan pereselencami azerbajdzhancami na razvalinah drevnegruzinskogo naselennogo punkta Lurdzhis Sagradi იასონ ლორთქიფანიძე ქვემო ქართლი XVIII საუკუნის პირველ მეოთხედში ნაწ I II წყაროების გამოკვლევა და საგეოგრაფიო ცნობები რედაქტორი ნ ი მარრი თბილისი ზაკგიზ 1935 გვ 456 rus Description Geographique de la Georgie par le Tsarevitch Wakhoucht Publiee d apres l Original Autographe par M Brosset membre de l Academie Imperiale des Sciences Saint Petersbourg A la typographie de l Academie 1842 p 469 Description Geographique de la Georgie par le Tsarevitch Wakhoucht Publiee d apres l Original Autographe par M Brosset membre de l Academie Imperiale des Sciences Saint Petersbourg A la typographie de l Academie 1842 pp 464 471 იასონ ლორთქიფანიძე ქვემო ქართლი XVIII საუკუნის პირველ მეოთხედში ნაწ I II წყაროების გამოკვლევა და საგეოგრაფიო ცნობები რედაქტორი ნ ი მარრი თბილისი ზაკგიზ 1935 გვ 59 rus იასონ ლორთქიფანიძე ქვემო ქართლი XVIII საუკუნის პირველ მეოთხედში ნაწ I II წყაროების გამოკვლევა და საგეოგრაფიო ცნობები რედაქტორი ნ ი მარრი თბილისი ზაკგიზ 1935 გვ 89 rus იასონ ლორთქიფანიძე ქვემო ქართლი XVIII საუკუნის პირველ მეოთხედში ნაწ I II წყაროების გამოკვლევა და საგეოგრაფიო ცნობები რედაქტორი ნ ი მარრი თბილისი ზაკგიზ 1935 გვ 93 rus იასონ ლორთქიფანიძე ქვემო ქართლი XVIII საუკუნის პირველ მეოთხედში ნაწ I II წყაროების გამოკვლევა და საგეოგრაფიო ცნობები რედაქტორი ნ ი მარრი თბილისი ზაკგიზ 1935 გვ 93 177 rus იასონ ლორთქიფანიძე ქვემო ქართლი XVIII საუკუნის პირველ მეოთხედში ნაწ I II წყაროების გამოკვლევა და საგეოგრაფიო ცნობები რედაქტორი ნ ი მარრი თბილისი ზაკგიზ 1935 გვ 397 rus იასონ ლორთქიფანიძე ქვემო ქართლი XVIII საუკუნის პირველ მეოთხედში ნაწ I II წყაროების გამოკვლევა და საგეოგრაფიო ცნობები რედაქტორი ნ ი მარრი თბილისი ზაკგიზ 1935 გვ 71 83 rus Dr M Fahrettin Kirzioglu Osmanlilar in Kafkas Elleri ni Fethi 1451 1590 Doktora Tezi Iki Haritali Ankara Sevinc Matbaasi 1976 s 296 1728 წლის თბილისის ვილაიეთის დიდი დავთარი წიგნი I ოსმალური ტექსტი ქართული თარგმანით შესავლით გამოკვლევითა და ფაქსიმილიებით გამოსაცემად მოამზადეს აკადემიკოსმა სერგი ჯიქიამ და პროფესორმა ნოდარ შენგელიამ კავკასიისა და აღმოსავლეთის კვლევის ცენტრი ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი რედაქტორი მირიან მახარაძე თბილისი ჰოროსი XXI გამომცემლობა 2009 გვ 507 523 ISBN 9789941407079 Glava IV Spisok naselennyh mѣst Tiflisskoj gubernii i Zakatalskago okruga str 144 Voennyj obzor Tiflisskoj gubernii i Zakatalskago okruga Sostavil Generalnago shtaba podpolkovnik Filipov Sanktpeterburg Tipografiya Tovarishestva Obshestvennaya polza 1872 411 str A str 19 D D Pagirev Alfavitnyj ukazatel k pyativerstnoj kartѣ Kavkazskago kraya izdaniya Kavkazskago Voenno Topograficheskago Otdѣla Zapiski Kavkazskago otdѣla Imperatorskago Russkago Geograficheskago obshestva Knizhka XXX Tiflis Tipografiya K P Kozlovskago 1913 XII 530 14 Predmetnyj ukazatel str Gubernii i oblasti Kavkaza LXIX Tiflisskaya guberniya str 48 2018 10 04 at the Wayback Machine Naselennyya mѣsta Rossijskoj imperii v 500 i bolѣe zhitelej s ukazaniem vsego nalichnago v nih naseleniya i chisla zhitelej preobladayushih vѣroispovѣdanij po dannym pervoj vseobshej perepisi naseleniya 1897 g Predislovie i redakciya N A Trojnickago Sankt Peterburg Tipografiya Obshestvennaya polza Parovaya Tipo Litografiya N L Nyrkina 1905 IX 270 120 str Sankt Peterburg Tipografiya Obshestvennaya polza Parovaya Tipo Litografiya N L Nyrkina 1905 IX 270 120 str I Tiflisskaya guberniya Borchalinskij uѣzd IV Trialetskij uchastok naselennyj punkt pod nomerom 657 2019 12 03 at the Wayback Machine Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Izdan po rasporyazheniyu Glavnonachalstvuyushago grazhdanskoyu chastiyu na Kavkazѣ Zakavkazskim Statisticheskem Komitetom Tiflis Tipografiya I Martirosiyanca 1893 bez paginacii არსარვანის საჯარო სკოლა არჯევან სარვანი gurcu edu aris ge 2016 03 21 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 03 21 კულტურის ზოგიერთი უძრავი ძეგლისათვის ეროვნული მნიშვნელობის კატეგორიის მინიჭების შესახებ gurcu matsne gov ge 2006 11 08 2016 03 21 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 03 21 არჯევან სარვანის ეკლესია gurcu saunje ge 2016 03 21 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 03 21 Orijinal metn gurc არჯევან სარვანი სოფელია წალკის რაიონში თრიალეთის ქედის სამხრეთ კალთაზე ბაგეთის ტბის ჩრდილოეთით წალკიდან 20 კმ ზე ზღვის დონიდან 1700 მ ზე არჯევან სარვანის ძველი სახელია ახალშენი არჯევან სარვანი უწოდეს 1829 30 წწ ში ჩამოსახლებულმა სომხებმა და ბერძნებმა სოფელში შემორჩენილია ქართული ხუროთმოძღვრების სამი ძეგლი გეგმით სწორკუთხა დარბაზული ეკლესიების ნაშთები ეკლესიები შიგნით და გარედან მოპირკეთებულია სუფთად გათლილი კვადრებით მათ ირგვლივ სასაფლაოა ერთ ერთ ეკლესიას სამხრეთით მთელ სიგრძეზე მინაშენი ჰქონდა მეორე ეკლესიაში შემონახულია სამხრეთის კარის მორთულობა ლამაზი კვეთილი ჯვარი ყველაზე უკეთ შემონახული მესამე ეკლესიის კარ სარკმელი შემკულია კვეთილი ჩუქურთმით აღმოსავლეთ სარკმლის ნახევარწრიული სათაურის ქვეშ ყურძნის მტევანია ამოკვეთილი ხოლო სარკმლის ორივე მხარეს თითო შეწყვილებული ნახევარწვეტი სამხრეთ კარის თავზე ასევე ნახევარწრიული სათაურია რომლის ქვეშ კვეთილი კვარია გამოსახული საკურთხევლში 2 ნიშია ძეგლი გადახურულია კამარით სამხრეთ აღმოსავლეთ და დასავლეთ ფასადებს გასდევს ლამაზად დამუშავებული კვეთილი კარნიზი აღმოსავლეთ სარკმლის ქვეშ ამოკვეთილ წარწერაში მოხსენიებულია გიორგი მეფე ე თაყაიშვილის ვარაუდით იგი არის XI ს ში მოღვაზე გიორგი I ან გიორგი II და აქედან გამომდინარე ძეგლს XI საუკუნით ათარიღებს Vtoroj otdѣl Spisok naselennyh mѣst Kavkaza str 13 2019 12 03 at the Wayback Machine Kavkazskij kalendar na 1908 god Izdan po rasporyazheniyu Namѣstnika Ego Imperatorskago Velichestva na Kavkazѣ pri Zakavkazskom Statisticheskom Komitetѣ pod redakciej Starshago Redaktora Statisticheskago Otdѣla D D Pagireva LXIII god Tiflis Tipografiya K P Kozlovskago 1907 Glava IV Spisok naselennyh mѣst Tiflisskoj gubernii i Zakatalskago okruga str 140 Voennyj obzor Tiflisskoj gubernii i Zakatalskago okruga Sostavil Generalnago shtaba podpolkovnik Filipov Sanktpeterburg Tipografiya Tovarishestva Obshestvennaya polza 1872 411 str Materialy dlya izucheniya ekonomicheskogo byta gosudarstvennyh krestyan Zakavkazskogo kraya Tom VII Ekonomicheskij byt gosudarstvennyh krestyan Borchalinskogo uezda Tiflisskoj gubernii issledovanie A D Ericova Tiflis Tipografiya A A Mihelsona 1887 str 412 413 448 Vtoroj otdѣl Spisok naselennyh mѣst Kavkaza str 36 2019 12 03 at the Wayback Machine Kavkazskij kalendar na 1908 god Izdan po rasporyazheniyu Namѣstnika Ego Imperatorskago Velichestva na Kavkazѣ pri Zakavkazskom Statisticheskom Komitetѣ pod redakciej Starshago Redaktora Statisticheskago Otdѣla D D Pagireva LXIII god Tiflis Tipografiya K P Kozlovskago 1907 Otdѣl Statisticheskij Alfavitnyj spisok gorodov i drugih naselennyh mѣst Kavkaza str 185 2022 04 07 at the Wayback Machine Kavkazskij kalendar na 1910 god Izdan po rasporyazheniyu Namѣstnika Ego Imperatorskago Velichestva na Kavkazѣ Kancelyariej Namѣstnika pod redakciej Vice Direktora Kancelyarii V V Stratonova LXV god chast I Tiflis Tipografiya i perepletnaya T va Liberman i K 1909 928 str Otdѣl Statisticheskij Spisok naselennyh mѣst Kavkaza str 90 2022 04 07 at the Wayback Machine Kavkazskij kalendar na 1915 god LX g Izdan po rasporyazheniyu Namѣstnika Ego Imperatorskago Velichestva na Kavkazѣ kancelyariej namѣstnika S prilozheniem 1 Prebyvanie Ego Imperatorskago Velichestva Gosudarya Imperatora na Kavkazѣ v 1914 g s tremya risunkami 2 Karta Kavkazskogo kraya v 40 verstn masshtabѣ v kraskah Pod redakciej A A Elzengera i N P Stelmashuka Tiflis Tipografiya Kancelyarii Namѣstnika E I V na Kavkazѣ 1914 Asiq Dellek Pasa 1886 1976 az zim az 2014 07 30 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 03 21 Eleddin Rovsenoglunun seirleri az zim az 2016 03 24 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 03 24 Ruhun sad olsun Mecid Borcali az zim az 2016 04 29 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 04 29 Eleddin Rovsenoglu Haqqdan yanan ciraq sonmez onu bil az zim az 2016 03 21 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 03 21 Xarici kecidlerErcivan Sarvan kendi SSRI Silahli Quvvelerinin Bas Qerargahinin umumdunya topoqrafik xeritesinde Miqyas 1 sm de 0 5 km 1 50 000 rus Ercivan Sarvan kendi SSRI Silahli Quvvelerinin Bas Qerargahinin umumdunya topoqrafik xeritesinde Miqyas 1 sm de 1 km 1 100 000 rus Ercivan Sarvan kendi SSRI Silahli Quvvelerinin Bas Qerargahinin umumdunya topoqrafik xeritesinde Miqyas 1 sm de 2 km 1 200 000 rus az www daim az 2009 08 11 2016 03 21 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 03 21 Gurcustanin azerbaycanlilar yasayan kendlerinde icmeli su problemi yaranib az davam az 2013 02 02 2016 03 21 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 03 21