Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Birinci dünya müharibəsində Şərq cəbhəsi (alman dilində: Оstfront; Rumın dili: Frontul de răsărit; Rus dilində: Восточночный фронт, romanized: Vostochny front) — bir tərəfdən Rusiya və Rumıniya arasında bütün sərhədi əhatə edən, digər tərəfdən isə Avstriya-Macarıstan, Bolqarıstan, Osmanlı İmperiyası və Almaniya arasında ən böyük miqyasda əhatə olunmuş opera teatrı, şimaldan Baltik dənizindən cənubda Qara dənizə qədər uzanmış, Şərqi Avropanın əksər hissəsi ilə bağlı olmuş və Mərkəzi Avropanın da dərinliklərinə qədər uzanmışdır. Bu termin Belçika və Fransada vuruşan Qərb Cəbhəsi ilə təzad təşkil edir.
| Birinci dünya müharibəsində Şərq cəbhəsi | |||
|---|---|---|---|
| Birinci dünya müharibəsi | |||
 | |||
| Tarix | 1 avqust 1914-cü il – 7 may 1918-ci il | ||
| Yeri | |||
| Münaqişə tərəfləri | |||
| | |||
| Komandan(lar) | |||
| | |||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||
Haqqında
1910-cu il ərzində rus generalı Yuri Danilov Şərqi Prussiyaya 4 ordunun soxulacağı "19-cu plan"nı hazırladı. Bu plan Avstriya-Macarıstanın Almaniya imperiyasından daha böyük təhlükə ola biləcəyi üçün tənqid olundu. Beləliklə, ruslar Şərqi Prussiyanı işğal edən dörd ordu əvəzinə Şərqi Prussiyaya iki ordu göndərməyi, Qalisiyadan işğal olunan Austro-Macar qüvvələrinə qarşı müdafiə üçün isə iki ordu göndərməyi planlaşdırırdı. Müharibənin ilk aylarında İmperator Rusiya Ordusu Şimal-Qərb teatrında Şərqi Prussiyaya hücum etməyə cəhd etdi, ancaq bəzi ilkin uğurlardan sonra Almaniya tərəfindən geri döyüldü. Eyni zamanda, cənubda onlar burada olan Austro-Macar qüvvələrini məğlub edərək Galisiyanı müvəffəqiyyətlə işğal etdilər. Rus Polşada almanlar Varşavanı ala bilmədilər. Lakin 1915-ci ilə qədər alman və austro-macar qüvvələri irəliləyər, rusların Qalisiya və Polşada ağır tələfatları ilə mübarizə aparmaqla onları geri çəkilməyə məcbur edirdilər. Qrand-Dük Nikolay baş komandan vəzifəsindən azad edildi və yerinə Çar Nikolayın özü təyin edildi. 1916-cı ildə almanlara qarşı bir neçə hücum baş tutmadı. Bunlardan biri də Naroç gölü hücumu və Baranoviçi hücumu idi. Lakin general Aleksei Brusilov Avstriya-Macarıstana qarşı olduqca uğurlu əməliyyata nəzarət edirdi ki, bu əməliyyat "Brusilov hücumu" adı ilə tanınmağa başladı. Bu əməliyyatda Rus Ordusunun böyük qazanc əldə etdiyi görünürdü. Birinci dünya müharibəsinin ən böyük və öldürücü hücumu olduğu üçün Brusilov hücumunun təsirinə çox yaxın idi. Bu, Verdun döyüşü zamanı almanların təzyiqini aradan qaldırmağa kömək etdi, eyni zamanda, Austro-Macarların italyanlara təzyiqini aradan qaldırmağa kömək etdi. Nəticədə, Austro-Macarıstan Silahlı Qüvvələri ölümcül dərəcədə zəiflədi və nəhayət Rumıniya müttəfiqlər tərəfində müharibəyə girmək qərarına gəldi. Lakin rus insan və maddi itkiləri rus inqilablarına da böyük təkan verdi.
Rumıniya müharibəyə 1916-cı ilin avqustunda daxil oldu. Müttəfiq Qüvvələr Rumıniya dəstəyi müqabilində Transilvaniya (Avstriya-Macarıstanın bir hissəsi olan) bölgəsini vəd etdi. Rumıniya Ordusu Transilvaniyanı işğal etdi və ilk uğurları oldu, lakin dayanmaq məcburiyyətində qaldı və Bolqarıstan cənubdan onlara hücum edəndə almanlar və austro-macarlar tərəfindən geri atıldı. Bu arada 1917-ci ilin martında Rusiyada inqilab baş verdi (bunun səbəblərindən biri müharibənin çətinlikləridir). Çar II Nikolay taxtdan imtina etməyə məcbur oldu və Rusiya Müvəqqəti Hökuməti yaradıldı. Onun ilk rəhbəri Georq Lvov oldu. Nəhayət, onun yerinə Aleksandr Kerenski keçdi.
Yeni yaranmış Rusiya Respublikası Rumıniya və Antantanın qalan hissəsi ilə birlikdə desultory dəbdəbədə müharibəni davam etdirdi. 1917-ci ilin noyabrında bolşeviklər tərəfindən devrildi. 7-ci il 1918 may tarixində Rumıniya ilə 10 may 1918-ci ildə bağlanmış sülh müqaviləsini rumıniya və Mərkəzi Qüvvələr arasında imzalamışdır. Bolşeviklərin qurduğu yeni hökumət Brest-Litovsk müqaviləsini 1918-ci ilin martında Mərkəzi Qüvvələrlə imzalayaraq, onu müharibədən çıxararaq; Şərq cəbhəsində Mərkəzi Qüvvələr qələbəsinə gətirib çıxarır və Birinci Dünya müharibəsində Rusiyanın məğlubiyyətinə gətirib çıxarır.
Bu məqalə . |
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Birinci dunya muharibesinde Serq cebhesi alman dilinde Ostfront Rumin dili Frontul de răsărit Rus dilinde Vostochnochnyj front romanized Vostochny front bir terefden Rusiya ve Ruminiya arasinda butun serhedi ehate eden diger terefden ise Avstriya Macaristan Bolqaristan Osmanli Imperiyasi ve Almaniya arasinda en boyuk miqyasda ehate olunmus opera teatri simaldan Baltik denizinden cenubda Qara denize qeder uzanmis Serqi Avropanin ekser hissesi ile bagli olmus ve Merkezi Avropanin da derinliklerine qeder uzanmisdir Bu termin Belcika ve Fransada vurusan Qerb Cebhesi ile tezad teskil edir Birinci dunya muharibesinde Serq cebhesiBirinci dunya muharibesiTarix 1 avqust 1914 cu il 7 may 1918 ci ilYeri Merkezi AvropaSerqi AvropaMunaqise terefleriRusiya imperiyasi Almaniya imperiyasiKomandan lar Nikolay Nikolayevic II Nikolay Paul fon Hindenburq Vikianbarda elaqeli mediafayllarHaqqinda1910 cu il erzinde rus generali Yuri Danilov Serqi Prussiyaya 4 ordunun soxulacagi 19 cu plan ni hazirladi Bu plan Avstriya Macaristanin Almaniya imperiyasindan daha boyuk tehluke ola bileceyi ucun tenqid olundu Belelikle ruslar Serqi Prussiyani isgal eden dord ordu evezine Serqi Prussiyaya iki ordu gondermeyi Qalisiyadan isgal olunan Austro Macar quvvelerine qarsi mudafie ucun ise iki ordu gondermeyi planlasdirirdi Muharibenin ilk aylarinda Imperator Rusiya Ordusu Simal Qerb teatrinda Serqi Prussiyaya hucum etmeye cehd etdi ancaq bezi ilkin ugurlardan sonra Almaniya terefinden geri doyuldu Eyni zamanda cenubda onlar burada olan Austro Macar quvvelerini meglub ederek Galisiyani muveffeqiyyetle isgal etdiler Rus Polsada almanlar Varsavani ala bilmediler Lakin 1915 ci ile qeder alman ve austro macar quvveleri irelileyer ruslarin Qalisiya ve Polsada agir telefatlari ile mubarize aparmaqla onlari geri cekilmeye mecbur edirdiler Qrand Duk Nikolay bas komandan vezifesinden azad edildi ve yerine Car Nikolayin ozu teyin edildi 1916 ci ilde almanlara qarsi bir nece hucum bas tutmadi Bunlardan biri de Naroc golu hucumu ve Baranovici hucumu idi Lakin general Aleksei Brusilov Avstriya Macaristana qarsi olduqca ugurlu emeliyyata nezaret edirdi ki bu emeliyyat Brusilov hucumu adi ile taninmaga basladi Bu emeliyyatda Rus Ordusunun boyuk qazanc elde etdiyi gorunurdu Birinci dunya muharibesinin en boyuk ve oldurucu hucumu oldugu ucun Brusilov hucumunun tesirine cox yaxin idi Bu Verdun doyusu zamani almanlarin tezyiqini aradan qaldirmaga komek etdi eyni zamanda Austro Macarlarin italyanlara tezyiqini aradan qaldirmaga komek etdi Neticede Austro Macaristan Silahli Quvveleri olumcul derecede zeifledi ve nehayet Ruminiya muttefiqler terefinde muharibeye girmek qerarina geldi Lakin rus insan ve maddi itkileri rus inqilablarina da boyuk tekan verdi Ruminiya muharibeye 1916 ci ilin avqustunda daxil oldu Muttefiq Quvveler Ruminiya desteyi muqabilinde Transilvaniya Avstriya Macaristanin bir hissesi olan bolgesini ved etdi Ruminiya Ordusu Transilvaniyani isgal etdi ve ilk ugurlari oldu lakin dayanmaq mecburiyyetinde qaldi ve Bolqaristan cenubdan onlara hucum edende almanlar ve austro macarlar terefinden geri atildi Bu arada 1917 ci ilin martinda Rusiyada inqilab bas verdi bunun sebeblerinden biri muharibenin cetinlikleridir Car II Nikolay taxtdan imtina etmeye mecbur oldu ve Rusiya Muveqqeti Hokumeti yaradildi Onun ilk rehberi Georq Lvov oldu Nehayet onun yerine Aleksandr Kerenski kecdi Yeni yaranmis Rusiya Respublikasi Ruminiya ve Antantanin qalan hissesi ile birlikde desultory debdebede muharibeni davam etdirdi 1917 ci ilin noyabrinda bolsevikler terefinden devrildi 7 ci il 1918 may tarixinde Ruminiya ile 10 may 1918 ci ilde baglanmis sulh muqavilesini ruminiya ve Merkezi Quvveler arasinda imzalamisdir Bolseviklerin qurdugu yeni hokumet Brest Litovsk muqavilesini 1918 ci ilin martinda Merkezi Quvvelerle imzalayaraq onu muharibeden cixararaq Serq cebhesinde Merkezi Quvveler qelebesine getirib cixarir ve Birinci Dunya muharibesinde Rusiyanin meglubiyyetine getirib cixarir Bu meqale qaralama halindadir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Eger mumkundurse daha deqiq bir sablondan istifade edin Istinadlar