Aleksey Alekseyeviç Brusilov (rus. Алексей Алексеевич Брусилов; 3 avqust 1853, Tiflis – 17 mart 1926[…], Moskva) — rus və sovet hərb xadimi və hərbi pedaqoqu, kavaleriya generalı (6 dekabr 1912-ci ildən), general-adyutant (10 aprel 1915-ci ildən), Rus ordusunun Ali baş komandanı (22 may — 19 iyul 1917), Qırmızı Ordunun baş kavaleriya inspektoru (1923).
Aleksey Brusilov | |
---|---|
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 3 avqust 1853 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 17 mart 1926[…](72 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Vəfat səbəbi | ağciyər iltihabı |
Vətəndaşlığı | |
Təhsili |
|
Hərbi fəaliyyəti | |
Mənsubiyyəti | Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı |
Qoşun növü | Rusiya İmperator Ordusu, Qızıl Ordu |
Rütbəsi | poruçik, ştabs-kapitan, kapitan, Rotmistr, podpolkovnik[d], polkovnik, general-mayor, general-leytenant, tam süvari generalı[d], general adyutant[d] (10 (23) aprel 1915) |
Döyüşlər |
|
Təltifləri | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Aleksey Brusilov mənşəcə Brusilovlar zadəgan ailəsindəndir. 1853-cü ildə Tiflisdə rus generalı Aleksey Nikolayeviç Brusilovun ailəsində anadan olub (1787-1859). Anası Mariya-Luis Antonovna mənşəcə polyak idi və kollec assessoru A. Nestoyskinin ailəsindən olmuşdur.
27 iyun (9 iyul) 1867-ci ildə Pajeski Korpusuna daxil olmuşdur. 17 iyul 1872-ci ildə korpusu bitirmiş və 15-ci Draqun Tver alayı sıralarına daxil olmuşdur. 1873-1878-ci illərdə - alayın adyutantı olmuş, Qafqazda 1877-1878-ci illər Rusiya-Türkiyə müharibəsinin iştirak etmişdir. Türk qalaları Ərdahan və Qarsın ələ keçirilməsində fərqlənmiş, buna görə də 3-cü və 2-ci dərəcə Müqəddəs Stanislav ordeni və 3-cü dərəcəli Müqəddəs Anna ordeni ilə təltif edilmişdir. 1879-1881-ci illərdə eskadron komandiri və alay təlim komandasının rəisi olmuşdur.
1881-ci ildə xidmət etmək üçün Sankt-Peterburqa gəlmiş, 1883-cü ildə eskadronun elmi şöbəsini və yüzlərlə komandirini "əla" kateqoriyasında bitirmişdir. 1883-cü ildən Məmur süvari məktəbində xidmət etmişdir: 1890-cı ildən - at sürmə və sarğı şöbəsi müdirinin köməkçisi; 1891-ci ildən - eskadron və komandir şöbəsinin rəisi; 1893-cü ildən - draqun şöbəsinin müdiri olmuşdur. 10 noyabr 1898-ci ildən - direktor köməkçisi, 10 fevral 1902 - məktəbin müdiri olmuşdur. Brusilov təkcə Rusiyada deyil, xaricdə də kavaleriya və atçılıq idmanının görkəmli bilicisi kimi tanınmışdır.
Rütbələri
- Poruçik — 2 aprel 1874;
- Ştabs-kapitan — 29 oktyabr 1877;
- Kapitan — 15 dekabr 1881; sonradan rotmistr — 18 avqust 1882;
- Podpolkovnik — 9 fevral 1890;
- Polkovnik — 30 avqust 1892;
- General-mayor — 6 may 1900;
- General-leytenant — 6 dekabr 1906.
Brusilov hücumu
Antanta qüvvələrinin 1916-cı ilin martında razılaşdıqları 1916-cı il yay hücumu qərarına uyğun olaraq rus cəbhəsində hücum 15 iyuna, fransız cəbhəsində isə 1 iyula nəzərdə tutmuşdu. 1(14) aprel baş qərargahda (Mogilyov) cəbhə komandanları müşavirəsində təsdiq olunan 1916-cı il kampaniyası planına görə, əsas zərbəni Qərb cəbhəsi qoşunları istiqamətində endirməli idi (1, 2, 4, 10 və 3-cü ordular). Cənub-Qərb (8, 11, 7 və 9-cu ordular) və Şimal (12, 5 və 6-cı ordular) cəbhələrinə isə yardımçı zərbə tapşırılmışdı. Qərargahın 11(24) aprel direktivinə görə Cənub-Qərb cəbhəsi Rovno rayonundan Lutska hücumla Qərb cəbhəsinə dəstək olmalıydı. Lutska əsas zərbənin endirilməsi Qərb cəbhəsinə ən yaxın olan 8-ci orduya həvalə olunmuşu. Cənub-Qərb cəbhəsinin komandanlığı hücuma hərtərəfli hazırlıq keçirmişdi: xüsusilə rəqibin müdafiəsinin kəşfiyyatına (o cümlədən havadan), hücum üçün mühəndis platsdarmlarının hazırlığına (hərəsi 6-8 paralel tranşeya olmaqla), Avstriya-alman mövqelərinə analoji (2-3 möhkəmləndirilmiş zolaq) sahələrinin qət edilməsində qoşunların hazırlığına, piyadaların artilleriya ilə uzlaşması işinə diqqət yetirilmişdi.
Cənub-qərb cəbhəsi Avstriya-alman 4, 1, 2, Cənub və 7-ci orduları üzərində canlı qüvvədə (448 minə qarşı 573 min süngü) və yüngül toplarda (1301-ə qarşı 1770 top) üstünlüyə malik idi, lakin ağır artilleriyada üç dəfə geri qalırdı (545-ə qarşı 168 top).
Cənub-qərb cəbhəsinin hücumu 22 mayda (4 iyun) o vaxt üçün güclü artilleriya hazırlığından sonra başladı. Ən böyük uğura 8-ci ordu zolağında (kom. general ) Lutsk istiqamətində nail olunmuşdu. Nosoviçi, Korıto (Lutsk sıçrayışı adlandırılan) sahəsində 16 km cəbhəni yararaq, o 25 maya qədər cəbhə boyu eninə yarığı 70–80 km, dərinə 25–35 km genişlədərək Lutsku tutdu. 2 iyuna qədər 8 -ci ordu general A. Linzingenin ordular qrupundan olan ershersoq 4-cü Avstro-macar ordusunu darmadağın edərək 65–75 km irəlilədilər. Rezervləri tükədib və Kiselin rayonunda Fransadan və cəbhənin başqa sahələrindən gətirilmiş alman hissələrinin inadlı müqavimətinə rast gələrək o irəliyə hərəkətini dayandırdı. Bu həm də ona görə edildi ki, hücum qonşu Qərb cəbhəsinin 3-cü ordusu tərəfindən dəstəklənmədi. 3 iyundan 22 iyuna qədər 8-ci ordu generallar , və ordu qruplarının əkszərbələrini dəf edirdi. 11 iyunda Cənub-qərb cəbhəsinə 3-cü ordu verildi. 8-ci və 3-cü ordular (gen. ) Stoxod çayını forsaj etməyə və Kovali tutmağa çalışdılar, lakin almanların iri qüvvələr çəkərək buranı güclü möhkəmlətməsi onlara imkan vermədi. 11-ci ordu (kom. gen. )Sapanov yanında cəbhəni yardı, lakin rezervin olmaması hücumu davam edə bilmədi. 7-ci ordu (kom. gen. rayonunda müdafiəni 7 km sahədə yardı, lakin rəqibin general ordu qrupundan və gen. Cənub ordusu tərkibindən olan iri qüvvələrinin əskzərbələri hücumu dayandırdı. 9-cu ordunun (kom. gen. P.A.Leşitski) əməliyyatları uğurla davam edirdi. 11 km cəbhəni Onut, Dobronouts sahəsində yararaq, 7-ci Avstriya-macar ordusunu darmadağın etdi və 5 iyunda Çernovtsını aldı.
Biblioqrafiya
- Об одиночной подготовке всадника и коня в кавалерии // Военный сборник. 1897. № 9.
- Роль кавалерии в будущих войнах // Вестник русской конницы. 1906. № 1.
- Кавалерийский спорт // Вестник русской конницы. 1906. № 3.
- Мои воспоминания. Посмерт. изд. — М.; Л.: Гос. изд-во. Отдел воен. лит., 1929. — 249 с.
- Воспоминания. — М.: Воениздат, 1963.
- Мои воспоминания — Минск: Харвест, 2003
Ədəbiyyat
- Александров Б. Ю. А. А. Брусилов: военная и общественно-политическая деятельность 1877—1924 гг. Автореф. дисс. … канд. ист. наук.
- Алексей Алексеевич Брусилов // Вопросы истории. 1988. № 11. С. 80—97.
- Базанов С. Н. Алексей Алексеевич Брусилов. — М.: Цейхгауз, 2006.
- Базанов Н. Ещё раз о Брусилове, брусиловцах и забытой войне // Посев. 2007. № 3. С. 38—40.
- Базанов Н. Жизнь и звёздный час генерала Брусилова // Наука России. 2006. № 4. С. 91—98.
- Брусилова Н. В. Воспоминания, записки, впечатления: 1870—1930-е: В 2 т. — М.: Кучково поле, 2017
- Голиков А. Г. Генерал А. А. Брусилов: Страницы жизни и деятельности // Новая и новейшая история. 1998, № 4.
- Залесский К.А.:Кто был кто в ПМВ.
- Мавродин В. В. А. А. Брусилов: биографический очерк. — M: Госполитиздат, 1942. — 48 с.
- Нелипович С. Г. Наступление русского Юго-Западного Фронта летом-осенью 1916 года: война на самоистощение?
- Оберучев К. М. В дни революции. Поездки на фронт. — Беседы с войсками. — Генерал Брусилов. — Генерал Каледин.
- Ростунов И. И. Генерал Брусилов. — М.: Воениздат, 1964.
- Рыжов К. В. Алексей Брусилов // Сто великих россиян. М., 2003. С. 305—310.
- Сергей Семанов. У колыбели Красной Армии: Рассказ о А. А. Брусилове // Москва. — 1980. — № 2. — С. 170—179. — (Очерк и публицистика).
- Соколов Ю. В. Красная звезда или крест? Жизнь и судьба генерала Брусилова. — М.: Россия молодая, 1994.
- Churchill W. S. Brusilov’s Offensive//The Unknown War: The Eastern Front. New York: Charles Scribner’s Sons, 1931. pp. 358–373.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Брусилов Алексей Алексеевич // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- Deutsche Nationalbibliothek Record #118844997 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu adli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Aleksey Aleksey Alekseyevic Brusilov rus Aleksej Alekseevich Brusilov 3 avqust 1853 Tiflis 17 mart 1926 Moskva rus ve sovet herb xadimi ve herbi pedaqoqu kavaleriya generali 6 dekabr 1912 ci ilden general adyutant 10 aprel 1915 ci ilden Rus ordusunun Ali bas komandani 22 may 19 iyul 1917 Qirmizi Ordunun bas kavaleriya inspektoru 1923 Aleksey BrusilovSexsi melumatlarDogum tarixi 3 avqust 1853 1853 08 03 Dogum yeri Tiflis Tiflis quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 17 mart 1926 1926 03 17 72 yasinda Vefat yeri Moskva Moskva quberniyasi d RSFSR SSRIVefat sebebi agciyer iltihabiVetendasligi Rusiya imperiyasi SSRITehsili Paje korpusu d 9 21 iyul 1867 29 iyul 10 avqust 1872 Herbi fealiyyetiMensubiyyeti Sovet Sosialist Respublikalari IttifaqiQosun novu Rusiya Imperator Ordusu Qizil OrduRutbesi porucik stabs kapitan kapitan Rotmistr podpolkovnik d polkovnik general mayor general leytenant tam suvari generali d general adyutant d 10 23 aprel 1915 Doyusler Rus turk muharibesi Birinci Dunya muharibesi Polsa Sovet muharibesi Erdahanin alinmasi d Qalisiya doyusu Karpat emeliyyati d Brusilov hucumuTeltifleri Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiAleksey Brusilov mensece Brusilovlar zadegan ailesindendir 1853 cu ilde Tiflisde rus generali Aleksey Nikolayevic Brusilovun ailesinde anadan olub 1787 1859 Anasi Mariya Luis Antonovna mensece polyak idi ve kollec assessoru A Nestoyskinin ailesinden olmusdur 27 iyun 9 iyul 1867 ci ilde Pajeski Korpusuna daxil olmusdur 17 iyul 1872 ci ilde korpusu bitirmis ve 15 ci Draqun Tver alayi siralarina daxil olmusdur 1873 1878 ci illerde alayin adyutanti olmus Qafqazda 1877 1878 ci iller Rusiya Turkiye muharibesinin istirak etmisdir Turk qalalari Erdahan ve Qarsin ele kecirilmesinde ferqlenmis buna gore de 3 cu ve 2 ci derece Muqeddes Stanislav ordeni ve 3 cu dereceli Muqeddes Anna ordeni ile teltif edilmisdir 1879 1881 ci illerde eskadron komandiri ve alay telim komandasinin reisi olmusdur 1881 ci ilde xidmet etmek ucun Sankt Peterburqa gelmis 1883 cu ilde eskadronun elmi sobesini ve yuzlerle komandirini ela kateqoriyasinda bitirmisdir 1883 cu ilden Memur suvari mektebinde xidmet etmisdir 1890 ci ilden at surme ve sargi sobesi mudirinin komekcisi 1891 ci ilden eskadron ve komandir sobesinin reisi 1893 cu ilden draqun sobesinin mudiri olmusdur 10 noyabr 1898 ci ilden direktor komekcisi 10 fevral 1902 mektebin mudiri olmusdur Brusilov tekce Rusiyada deyil xaricde de kavaleriya ve atciliq idmaninin gorkemli bilicisi kimi taninmisdir RutbeleriPorucik 2 aprel 1874 Stabs kapitan 29 oktyabr 1877 Kapitan 15 dekabr 1881 sonradan rotmistr 18 avqust 1882 Podpolkovnik 9 fevral 1890 Polkovnik 30 avqust 1892 General mayor 6 may 1900 General leytenant 6 dekabr 1906 Brusilov hucumuEsas meqale Brusilov hucumuAleksey Brusilov 1916 ci ilde Antanta quvvelerinin 1916 ci ilin martinda razilasdiqlari 1916 ci il yay hucumu qerarina uygun olaraq rus cebhesinde hucum 15 iyuna fransiz cebhesinde ise 1 iyula nezerde tutmusdu 1 14 aprel bas qerargahda Mogilyov cebhe komandanlari musaviresinde tesdiq olunan 1916 ci il kampaniyasi planina gore esas zerbeni Qerb cebhesi qosunlari istiqametinde endirmeli idi 1 2 4 10 ve 3 cu ordular Cenub Qerb 8 11 7 ve 9 cu ordular ve Simal 12 5 ve 6 ci ordular cebhelerine ise yardimci zerbe tapsirilmisdi Qerargahin 11 24 aprel direktivine gore Cenub Qerb cebhesi Rovno rayonundan Lutska hucumla Qerb cebhesine destek olmaliydi Lutska esas zerbenin endirilmesi Qerb cebhesine en yaxin olan 8 ci orduya hevale olunmusu Cenub Qerb cebhesinin komandanligi hucuma herterefli hazirliq kecirmisdi xususile reqibin mudafiesinin kesfiyyatina o cumleden havadan hucum ucun muhendis platsdarmlarinin hazirligina heresi 6 8 paralel transeya olmaqla Avstriya alman movqelerine analoji 2 3 mohkemlendirilmis zolaq sahelerinin qet edilmesinde qosunlarin hazirligina piyadalarin artilleriya ile uzlasmasi isine diqqet yetirilmisdi Cenub qerb cebhesi Avstriya alman 4 1 2 Cenub ve 7 ci ordulari uzerinde canli quvvede 448 mine qarsi 573 min sungu ve yungul toplarda 1301 e qarsi 1770 top ustunluye malik idi lakin agir artilleriyada uc defe geri qalirdi 545 e qarsi 168 top Cenub qerb cebhesinin hucumu 22 mayda 4 iyun o vaxt ucun guclu artilleriya hazirligindan sonra basladi En boyuk ugura 8 ci ordu zolaginda kom general Lutsk istiqametinde nail olunmusdu Nosovici Korito Lutsk sicrayisi adlandirilan sahesinde 16 km cebheni yararaq o 25 maya qeder cebhe boyu enine yarigi 70 80 km derine 25 35 km genislederek Lutsku tutdu 2 iyuna qeder 8 ci ordu general A Linzingenin ordular qrupundan olan ershersoq 4 cu Avstro macar ordusunu darmadagin ederek 65 75 km irelilediler Rezervleri tukedib ve Kiselin rayonunda Fransadan ve cebhenin basqa sahelerinden getirilmis alman hisselerinin inadli muqavimetine rast gelerek o ireliye hereketini dayandirdi Bu hem de ona gore edildi ki hucum qonsu Qerb cebhesinin 3 cu ordusu terefinden desteklenmedi 3 iyundan 22 iyuna qeder 8 ci ordu generallar ve ordu qruplarinin ekszerbelerini def edirdi 11 iyunda Cenub qerb cebhesine 3 cu ordu verildi 8 ci ve 3 cu ordular gen Stoxod cayini forsaj etmeye ve Kovali tutmaga calisdilar lakin almanlarin iri quvveler cekerek burani guclu mohkemletmesi onlara imkan vermedi 11 ci ordu kom gen Sapanov yaninda cebheni yardi lakin rezervin olmamasi hucumu davam ede bilmedi 7 ci ordu kom gen rayonunda mudafieni 7 km sahede yardi lakin reqibin general ordu qrupundan ve gen Cenub ordusu terkibinden olan iri quvvelerinin eskzerbeleri hucumu dayandirdi 9 cu ordunun kom gen P A Lesitski emeliyyatlari ugurla davam edirdi 11 km cebheni Onut Dobronouts sahesinde yararaq 7 ci Avstriya macar ordusunu darmadagin etdi ve 5 iyunda Cernovtsini aldi BiblioqrafiyaOb odinochnoj podgotovke vsadnika i konya v kavalerii Voennyj sbornik 1897 9 Rol kavalerii v budushih vojnah Vestnik russkoj konnicy 1906 1 Kavalerijskij sport Vestnik russkoj konnicy 1906 3 Moi vospominaniya Posmert izd M L Gos izd vo Otdel voen lit 1929 249 s Vospominaniya M Voenizdat 1963 Moi vospominaniya Minsk Harvest 2003EdebiyyatAleksandrov B Yu A A Brusilov voennaya i obshestvenno politicheskaya deyatelnost 1877 1924 gg Avtoref diss kand ist nauk Aleksej Alekseevich Brusilov Voprosy istorii 1988 11 S 80 97 Bazanov S N Aleksej Alekseevich Brusilov M Cejhgauz 2006 Bazanov N Eshyo raz o Brusilove brusilovcah i zabytoj vojne Posev 2007 3 S 38 40 Bazanov N Zhizn i zvyozdnyj chas generala Brusilova Nauka Rossii 2006 4 S 91 98 Brusilova N V Vospominaniya zapiski vpechatleniya 1870 1930 e V 2 t M Kuchkovo pole 2017 ISBN 978 5 9950 0516 2 Golikov A G General A A Brusilov Stranicy zhizni i deyatelnosti Novaya i novejshaya istoriya 1998 4 Zalesskij K A Kto byl kto v PMV Mavrodin V V A A Brusilov biograficheskij ocherk M Gospolitizdat 1942 48 s Nelipovich S G Nastuplenie russkogo Yugo Zapadnogo Fronta letom osenyu 1916 goda vojna na samoistoshenie Oberuchev K M V dni revolyucii Poezdki na front Besedy s vojskami General Brusilov General Kaledin Rostunov I I General Brusilov M Voenizdat 1964 Ryzhov K V Aleksej Brusilov Sto velikih rossiyan M 2003 S 305 310 Sergej Semanov U kolybeli Krasnoj Armii Rasskaz o A A Brusilove Moskva 1980 2 S 170 179 Ocherk i publicistika Sokolov Yu V Krasnaya zvezda ili krest Zhizn i sudba generala Brusilova M Rossiya molodaya 1994 Churchill W S Brusilov s Offensive The Unknown War The Eastern Front New York Charles Scribner s Sons 1931 pp 358 373 IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Brusilov Aleksej Alekseevich Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Deutsche Nationalbibliothek Record 118844997 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016