Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Beta hissəciklər- yüksək enerji və sürətli elektron və ya pozitronlardır. Beta hissəciklərin yayılma prosesi beta şüalanması adlanır.
Enerji 0,5 MeV olan Beta hissəcikləri havada təxminən bir metr aralığa malikdir; məsafə hissəcik enerjisindən asılıdır.
Beta hissəcikləri ionlaşdırıcı şüalanmanın bir növüdür və radiasiyadan qorunma məqsədləri üçün qamma şüalarından daha çox ionlaşan, lakin alfa hissəciklərindən daha az ionlaşan sayılırlar. İonlaşdırıcı təsir nə qədər yüksək olarsa, canlı toxumaya ziyan bir o qədər artır.
Beta şüalanması
β - parçalanma (elektron emissiya)
Artıq neytronları olan qeyri-sabit bir atom nüvəsi bir neytronun bir protona, bir elektrona və bir elektron neytrinə çevrildiyi β - çürüməyə məruz qala bilər:
- n → p + e- + νe
nuclear çürümə nüvə reaktorlarında istehsal olunan neytronla zəngin parçalanma yan məhsulları arasında tez-tez baş verir. Pulsuz neytronlar da bu proses vasitəsilə çürüyür. Bu proseslərin hər ikisi parçalanma-reaktor yanacaq çubuqları tərəfindən istehsal olunan çox sayda beta şüalarına və elektron antineutrinlərə kömək edir.
β + parçalanma (pozitron emissiya)
β + şüalanma pozitronların yayılması prosesidir. β + çürümə zamanı protonlardan biri neytrona , eletron neytrinə və pozitrona çevrilir:
- p → n + e+ + νe
Aşkarlama və ölçmə
Beta hissəciklərinin maddəyə təsir edən ionlaşdırıcı və ya həyəcanlandırıcı təsiri radiometrik aşkaretmə alətlərinin beta şüalanmasını aşkar və ölçmələri əsas proseslərdir.
Tarix
Henri Becquerel, təcrübə edərkən, təsadüfən uranın rentgen şüaları kimi söndürülə bilmədiyi bəzi naməlum şüalanma ilə qara kağıza bükülmüş bir fotoşəkil boşqabına məruz qaldığını aşkar etdi.
Ernest Rutherford bu təcrübələri davam etdirdi və iki fərqli radiasiya kəşf etdi:
- qara bükmə kağızı asanlıqla udulduğu üçün Becquerel plitələrində görünməyən alfa hissəcikləri
- alfa hissəciklərindən 100 qat daha çox nüfuz edən beta hissəcikləri.
Nəticələrini 1899-cu ildə nəşr etdi.
Sağlamlıq
Beta hissəcikləri canlı toxuma orta dərəcədə nüfuz edir və DNT-də spontan mutasiyaya səbəb ola bilər.
Beta mənbələri radiasiya terapiyasında xərçəng hüceyrələrini öldürmək üçün istifadə edilə bilər.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Radiation Basics". United States Nuclear Regulatory Com. 2017-10-02. 2021-04-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-08-13.
- "Beta Decay". Nuclear Wall Chart. . 9 August 2000. 24 March 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 13 August 2019.
- E. Rutherford. "Uranium radiation and the electrical conduction produced by it". Philosophical Magazine. 47 (284). 8 May 2009: 109–163. doi:10.1080/14786449908621245. 2 December 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 13 August 2019.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Beta hissecikler yuksek enerji ve suretli elektron ve ya pozitronlardir Beta hisseciklerin yayilma prosesi beta sualanmasi adlanir Alfa radiasiya helium nuvelerinden ibaretdir ve bir kagiz vereqi ile asanliqla dayandirilir Elektron ve ya pozitrondan ibaret olan beta radiasiya nazik aluminium lovhe ile dayandirilir lakin qamma radiasiyasi qurgusun ve ya beton kimi six materialdan qorunmagi teleb edir Enerji 0 5 MeV olan Beta hissecikleri havada texminen bir metr araliga malikdir mesafe hissecik enerjisinden asilidir Beta hissecikleri ionlasdirici sualanmanin bir novudur ve radiasiyadan qorunma meqsedleri ucun qamma sualarindan daha cox ionlasan lakin alfa hisseciklerinden daha az ionlasan sayilirlar Ionlasdirici tesir ne qeder yuksek olarsa canli toxumaya ziyan bir o qeder artir Beta sualanmasib parcalanma elektron emissiya Beta curumesi Bir beta hisseciyi bu veziyyetde menfi elektron bir nuve terefinden yayildigi gosterilir Bir antineutrino gosterilmir hemise bir elektron ile birlikde yayilir Daxil edin serbest bir neytronun curumesinde bir proton bir elektron menfi beta ray ve elektron antineutrin meydana gelir Artiq neytronlari olan qeyri sabit bir atom nuvesi bir neytronun bir protona bir elektrona ve bir elektron neytrine cevrildiyi b curumeye meruz qala biler n p e ne nuclear curume nuve reaktorlarinda istehsal olunan neytronla zengin parcalanma yan mehsullari arasinda tez tez bas verir Pulsuz neytronlar da bu proses vasitesile curuyur Bu proseslerin her ikisi parcalanma reaktor yanacaq cubuqlari terefinden istehsal olunan cox sayda beta sualarina ve elektron antineutrinlere komek edir b parcalanma pozitron emissiya b sualanma pozitronlarin yayilmasi prosesidir b curume zamani protonlardan biri neytrona eletron neytrine ve pozitrona cevrilir p n e neAskarlama ve olcmeBeta radiasiya izopropanol bulud kamerasinda askar edildi suni bir qaynaq stronsium 90 daxil edildikden sonra Beta hisseciklerinin maddeye tesir eden ionlasdirici ve ya heyecanlandirici tesiri radiometrik askaretme aletlerinin beta sualanmasini askar ve olcmeleri esas proseslerdir TarixHenri Becquerel tecrube ederken tesadufen uranin rentgen sualari kimi sondurule bilmediyi bezi namelum sualanma ile qara kagiza bukulmus bir fotosekil bosqabina meruz qaldigini askar etdi Ernest Rutherford bu tecrubeleri davam etdirdi ve iki ferqli radiasiya kesf etdi qara bukme kagizi asanliqla uduldugu ucun Becquerel plitelerinde gorunmeyen alfa hissecikleri alfa hisseciklerinden 100 qat daha cox nufuz eden beta hissecikleri Neticelerini 1899 cu ilde nesr etdi SaglamliqBeta hissecikleri canli toxuma orta derecede nufuz edir ve DNT de spontan mutasiyaya sebeb ola biler Beta menbeleri radiasiya terapiyasinda xerceng huceyrelerini oldurmek ucun istifade edile biler Hemcinin baxSualanma Qamma sualanma RadioaktivlikIstinadlar Radiation Basics United States Nuclear Regulatory Com 2017 10 02 2021 04 11 tarixinde Istifade tarixi 2019 08 13 Beta Decay Nuclear Wall Chart 9 August 2000 24 March 2020 tarixinde Istifade tarixi 13 August 2019 E Rutherford Uranium radiation and the electrical conduction produced by it Philosophical Magazine 47 284 8 May 2009 109 163 doi 10 1080 14786449908621245 2 December 2016 tarixinde Istifade tarixi 13 August 2019