Bu məqaləni lazımdır. |
Alfa zərrəcik (α — zərrəcik) — 2 proton və 2 neytrondan ibarət olan 42He nüvəsidir. α zərrəciyin kütləsi mα=4,0027 а.е.м.= 6,644 q, spini və maqnit momenti sıfra bərabərdir. Əlaqə enerjisi 28,11 МеВ (1 nuklona 7,03 МеВ). Maddədən keçərkən α — zərrəcik ionlaşma, atom və molekulaların həyəcanlanması hesabına, həmçinin molekulların dissosiasiyası nəticəsində tormozlanır. Havada α — zərrəciyin uçuş yolunun uzunluğu l=aυ -dur, burada υ -başlanğıc sürət, α=9,7.10−28 s3 sm−2(l~3–7 sm üçün)-dir. Bərk maddə üçün l ~10−3 csм (şüşədə sм) olur. Nüvə fizikasında çox fundamental kəşflər, gəlməsinə görə, alfa zərrəciyin öyrənilməsinə borcludurlar. Belə ki, Alfa zərrəciyin səpilməsinin tədqiqi -atom nüvəsinin, yüngül elementlərin α -zərrəcikləri ilə şüalandırılması nüvə reaksiyalarının və süni radioaktivliyin kəşfinə gətirib çıxartdı.
Alfa hissəciyi nüvə reaksiyaların həyata keçirilməsinə səbəb olur. Alfa hissəciyi axımına Alfa şüalanması deyilir. Alfa hissəciyi Alfa dağılması zamanı çoxlu kinetik enerjisini itirir. Həmçinin, Alfa hissəciyi nüvə reaksiyaları əsasında da formalaşa bilir. Məhz 1919-cu ildə ilk nüvə reaksiyasını həyata keçirən Ernest Rezerford reaksiyada Alfa hissəciyindən istifadə etmişdir..
İstinadlar
- О.И. Василенко, Б. С. Ишханов, И. М. Капитонов, Ж. М. Селиверстова, А. В. Шумаков "РАДИАЦИЯ", М., Изд-во Московского университета. 1996.
- В. Соловьев "Альфа-, бета- и гамма-спектроскопия", пер. с англ., в.2, М., 1969;
- М. Кюри "Теория атомного ядра. Ядерные модели", М., 1981.
- С. Г. Кадменский, В. И.Фурман "Альфа-распад и родственные ядерные реакции", М., 1985.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Alfa zerrecik a zerrecik 2 proton ve 2 neytrondan ibaret olan 42He nuvesidir a zerreciyin kutlesi ma 4 0027 a e m 6 644 q spini ve maqnit momenti sifra beraberdir Elaqe enerjisi 28 11 MeV 1 nuklona 7 03 MeV Maddeden kecerken a zerrecik ionlasma atom ve molekulalarin heyecanlanmasi hesabina hemcinin molekullarin dissosiasiyasi neticesinde tormozlanir Havada a zerreciyin ucus yolunun uzunlugu l ay dur burada y baslangic suret a 9 7 10 28 s3 sm 2 l 3 7 sm ucun dir Berk madde ucun l 10 3 csm susede sm olur Nuve fizikasinda cox fundamental kesfler gelmesine gore alfa zerreciyin oyrenilmesine borcludurlar Bele ki Alfa zerreciyin sepilmesinin tedqiqi atom nuvesinin yungul elementlerin a zerrecikleri ile sualandirilmasi nuve reaksiyalarinin ve suni radioaktivliyin kesfine getirib cixartdi Alfa hisseciyi nuve reaksiyalarin heyata kecirilmesine sebeb olur Alfa hisseciyi aximina Alfa sualanmasi deyilir Alfa hisseciyi Alfa dagilmasi zamani coxlu kinetik enerjisini itirir Hemcinin Alfa hisseciyi nuve reaksiyalari esasinda da formalasa bilir Mehz 1919 cu ilde ilk nuve reaksiyasini heyata keciren Ernest Rezerford reaksiyada Alfa hisseciyinden istifade etmisdir IstinadlarO I Vasilenko B S Ishhanov I M Kapitonov Zh M Seliverstova A V Shumakov RADIACIYa M Izd vo Moskovskogo universiteta 1996 V Solovev Alfa beta i gamma spektroskopiya per s angl v 2 M 1969 M Kyuri Teoriya atomnogo yadra Yadernye modeli M 1981 S G Kadmenskij V I Furman Alfa raspad i rodstvennye yadernye reakcii M 1985