Amerika Birləşmiş Ştatlarının xarici siyasəti — ABŞ-ın digər ölkələrə münasibətdə istifadə etdiyi xarici siyasət məqsədləri və metodlarının məcmusu. Xarici siyasət prezident tərəfindən müəyyən edilir və Dövlət katibinin başçılıq etdiyi Dövlət Departamenti tərəfindən həyata keçirilir.
Rəsmi olaraq xarici siyasət doktrinası ABŞ vətəndaşlarının və beynəlxalq ictimaiyyətin xeyrinə daha təhlükəsiz, demokratik və firavan dünyanın təmin edilməsi maraqlarına əsaslanır. ABŞ dünyada ən inkişaf etmiş diplomatik nümayəndəliklər şəbəkəsinə malik olmaqla beynəlxalq münasibətlərdə son dərəcə mühüm rol oynayır. ABŞ Birləşmiş Millətlər Təşkilatının və Şimali Atlantika alyansının qurucu üzvü və BMT Təhlükəsizlik Şurasının daimi üzvüdür.
Tarixi
Artıq Birinci Dünya müharibəsi illərində ABŞ dünya siyasi arenasında lider mövqe tutmaq üçün səylər göstərirdi. 1914-1917-ci illərdə ABŞ-ın neytrallıq siyasəti yeritməsi ölkə iqtisadiyyatına müsbət təsir göstərmişdi.
1920-ci illərdə ABŞ Latın Amerikasında siyasi ekspansiya uğrunda mübarizə aparmış, bir sıra torpaqları satın almış və öz şirkətləri vasitəsilə kreditlər vermişdi. Bu regionun bəzi ölkələrində ABŞ bilavasitə maliyyə və gömrüklərə nəzarət etmiş, bəzi hallarda varlığını ordu ilə dəstəkləmişdi.
İkinci Dünya müharibəsindən ərəfəsində təcridçilik doktrinası ABŞ-ın hakim elitası arasında çox populyar idi.
İkinci Dünya müharibəsinin qalibiyyətlə başa çatması və 1945-ci ilin avqustunda Yaponiyaya atom bombası atılması ABŞ-ın Avropa və dünya siyasətindəki rolunu və əhəmiyyətini sürətlə dəyişdi. 1947-1952-ci illərdə Marşal planı adlanan Qərbi Avropa ölkələrinə iqtisadi yardım planının çox uğurla həyata keçirilməsi ABŞ-a nəhayət Qərbi Avropada özünün dominant iqtisadi və siyasi təsirini “möhkəmləndirməyə” imkan verdi.
1940-cı illərdən bəri Birləşmiş Ştatlar 1953-cü ildə İrandakı çevriliş, 1961-ci ildə Donuzlar Körfəzi əməliyyatı və Yuqoslaviya, Əfqanıstan və İraqdakı müharibələr də daxil olmaqla, dünyada çoxsaylı silahlı münaqişələrdə və hərbi çevrilişlərdə iştirak etmişdir.
"People's Daily"nin 2002-ci ildə qeyd etdiyi kimi, Soyuq müharibə başa çatdıqdan sonra Birləşmiş Ştatlar onun rəhbərliyi altında birqütblü dünya yaratmağa çalışdı .
İstinadlar
- "Миссия и Ценности" (PDF) (ingilis). http://www.state.gov. 2012-08-18 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2012-08-15.
- "О визите Дж. Буша в Европу Жэньминь Жибао". 2016-03-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-08-28.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Amerika Birlesmis Statlarinin xarici siyaseti ABS in diger olkelere munasibetde istifade etdiyi xarici siyaset meqsedleri ve metodlarinin mecmusu Xarici siyaset prezident terefinden mueyyen edilir ve Dovlet katibinin basciliq etdiyi Dovlet Departamenti terefinden heyata kecirilir Resmi olaraq xarici siyaset doktrinasi ABS vetendaslarinin ve beynelxalq ictimaiyyetin xeyrine daha tehlukesiz demokratik ve firavan dunyanin temin edilmesi maraqlarina esaslanir ABS dunyada en inkisaf etmis diplomatik numayendelikler sebekesine malik olmaqla beynelxalq munasibetlerde son derece muhum rol oynayir ABS Birlesmis Milletler Teskilatinin ve Simali Atlantika alyansinin qurucu uzvu ve BMT Tehlukesizlik Surasinin daimi uzvudur TarixiArtiq Birinci Dunya muharibesi illerinde ABS dunya siyasi arenasinda lider movqe tutmaq ucun seyler gosterirdi 1914 1917 ci illerde ABS in neytralliq siyaseti yeritmesi olke iqtisadiyyatina musbet tesir gostermisdi 1920 ci illerde ABS Latin Amerikasinda siyasi ekspansiya ugrunda mubarize aparmis bir sira torpaqlari satin almis ve oz sirketleri vasitesile kreditler vermisdi Bu regionun bezi olkelerinde ABS bilavasite maliyye ve gomruklere nezaret etmis bezi hallarda varligini ordu ile desteklemisdi Ikinci Dunya muharibesinden erefesinde tecridcilik doktrinasi ABS in hakim elitasi arasinda cox populyar idi Ikinci Dunya muharibesinin qalibiyyetle basa catmasi ve 1945 ci ilin avqustunda Yaponiyaya atom bombasi atilmasi ABS in Avropa ve dunya siyasetindeki rolunu ve ehemiyyetini suretle deyisdi 1947 1952 ci illerde Marsal plani adlanan Qerbi Avropa olkelerine iqtisadi yardim planinin cox ugurla heyata kecirilmesi ABS a nehayet Qerbi Avropada ozunun dominant iqtisadi ve siyasi tesirini mohkemlendirmeye imkan verdi 1940 ci illerden beri Birlesmis Statlar 1953 cu ilde Irandaki cevrilis 1961 ci ilde Donuzlar Korfezi emeliyyati ve Yuqoslaviya Efqanistan ve Iraqdaki muharibeler de daxil olmaqla dunyada coxsayli silahli munaqiselerde ve herbi cevrilislerde istirak etmisdir People s Daily nin 2002 ci ilde qeyd etdiyi kimi Soyuq muharibe basa catdiqdan sonra Birlesmis Statlar onun rehberliyi altinda birqutblu dunya yaratmaga calisdi Istinadlar Missiya i Cennosti PDF ingilis http www state gov 2012 08 18 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2012 08 15 O vizite Dzh Busha v Evropu Zhenmin Zhibao 2016 03 04 tarixinde Istifade tarixi 2013 08 28