Kredit (lat. creditum) — bağlanmış müqaviləyə uyğun olaraq qaytarılmaq, müəyyən müddətə (müddətin uzadılması hüququ ilə) və faizlər (komisyon haqqlar) ödənilmək şərti ilə, təminatla və ya təminatsız müəyyən məbləğdə borc verilən pul vəsaitidir. Həmin şərtlərlə pul vəsaitinin verilməsi haqqında götürülmüş hər hansı öhdəlik, qarantiya, zəmanət, borc qiymətli kağızlarının diskontla və ya faizlər alınmaqla satın alınması və müqaviləyə əsasən hər hansı formada verilmiş vəsaitin qaytarılmasını tələb etməklə bağlı digər hüquq da kredit anlayışına aiddir.
Bu anlayışa Bank fəaliyyəti ilə əlaqədar birbaşa və ya dolayı yol ilə Bank tərəfindən nağd pul şəklində verilən ssudalar, yaxud Bank tərəfindən üzərinə götürülən öhdəliklər, o cümlədən overdraftlar, akkreditivlər, qarantiyalar və sair gözlənilən və gözlənilməyən öhdəliklər aiddir.
Bank krediti
Bank krediti – bank tərəfindən borc alanla bağlanmış müqaviləyə uyğun olaraq qaytarılmaq, müəyyən müddətə (müddətin uzadılması hüququ ilə) və faizlər (komisyon haqları) ödənilmək şərti ilə, təminatla və ya təminatsız müəyyən məbləğdə borc verilən pul vəsaitidir.
Kredit sistemi
Kredit sistemi dedikdə, kredit-hesablaşma münasibətlərinin, kreditləşmənin forma və metodlarının və kredit-maliyyə institutlarının məcmusu başa düşülür.
Kredit sisteminin 2 forması mövcuddur:
- Funksional forma
- İnstitusional forma.
Funksional forma - kredit münasibətlərinin məcmusu, kreditləşmənin forma və metodları başa düşülür.
İnstitsional forma - maliyyə-kredit təşkilatlarının məcmusu, sərbəst pul vəsaitlərini bir yerdə cəmləşdirən və onları borc verən kredit sistemi başa düşülür.
Funksional formadan yanaşdıqda kredit sistemi bank, istehlak, kommersiya, dövlət, beynəlxalq kreditlə meydana çıxır. Kredit sisteminin institsional strukturunun aparıcı istiqaməti banklardır. Tarixən kredit sisteminin əsası kimi banklar çıxış edirdi.
Kredit sistemi o zaman bütöv və obyektiv olar ki, o , aşağıdakı 3 elementi özündə əks etdirsin:
- Kredit münasibətləri sistemini
- Kredit idarələri sistemini
- Kreditləşmə sistemini
Müasir kredit sistemi 2 əsas anlayışı özündə birləşdirir:
- Kreditləşmənin müəyyən formaları və metodları üzərində bazalaşan hesablama-kredit və ödəniş münasibətlərinin məcmusu
- Fəaliyyət göstərən maliyyə-kredit institutlarının məcmusu
Bank sisteminə malik istənilən ölkənin pul-kredit sistemlərinin əsasını Mərkəzi banklar təşkil edir. Mərkəzi bank ilk pilləsində mövqe tutur. Mərkəzi bank ilk növbədə dövlətlə iqtisadiyyat arasında vasitəçidir və vasitəçi kimi qanunvericiliklə təsdiqlənmiş qanunlar vasitəsilə pul və kredit axınını tənzimləyən bir təşkilatdır. Kredit sisteminə daxil olan 2-ci qurum kommersiya banklarıdır. Kommersiya bankları –bank qanunvericiliyinin imkan verdiyi bütün əməliyyatları yerinə yetirirlər. Kredit sistemində mövcud olan digər bir qurum isə holdinqlərdir.
Kreditin əsas prinsipləri
- Təcililik
- Əvəzlilik
- Qaytarılma
Kreditin formaları
Müasir dövrdə kreditin aşağıdakı formaları var.
- Dövlət krediti – zamanı borc verən və ya kreditor rolunda dövlətin özü çıxış edir.
- Kommersiya krediti – bir sahibkar tərəfindən digərinə əmtəələr formasında verilən kreditdir.
- Veksel krediti – banklar tərəfindən veksel sahiblərinə və təhcizatçılar tərəfindən alıcılara verilən kredit növüdür.
- İstehlak krediti – əhaliyə istehlak mallarının alınması və məişət xidmətlərinin ödənilməsi üçün verilən kreditdir.
- İpoteka krediti – əmlakın girov qoyulması əsasında verilən kreditdir.
- Kommunal krediti – kommunal təsərüfatın və mənzil tikintisinin ehtiyacları üçün verilən kreditdir.
- Kənd təsərüfatı krediti – kənd təsərüfatının inkişafı üçün nəzərdə tutulmuş kredit növüdür.
- Beynəlxalq kredit – borc kapitalının ölkələr arasında hərəkəti və fəaliyyətidir.
Kredit defoltu
Qanuna görə, bank işçilərinin və ya kollektorların ölü zərbəsini təhdid etmək, onu təhdidlərlə çağırmaq hüququ yoxdur, amma təcrübə göstərir ki, bu qaydanı çox vaxt laqeyd edirlər.
Azərbaycanda kredit sistemi
Azərbaycanda kredit sistemi Mərkəzi Bank və kredit təşkilatlarından ibarətdir. Bu sistemin ən mühüm tərkib hissəsi Mərkəzi Bankdır. Kredit təşkilatlarına isə banklar və qeyri-bank kredit təşkilatları aiddir.
Mənbə
- (PDF). 2011-01-03 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-01-18.
- "Arxivlənmiş surət" (PDF). 2011-10-17 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2011-01-19.
- . 2011-02-16 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-02-01.
- "Kredit ödəməsən nə olacaq?". 2022-01-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-03-04.
- . 2011-02-19 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-01-19.
Xarici keçidlər
Həmçinin bax
- . 2019-11-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-11-02.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kredit lat creditum baglanmis muqavileye uygun olaraq qaytarilmaq mueyyen muddete muddetin uzadilmasi huququ ile ve faizler komisyon haqqlar odenilmek serti ile teminatla ve ya teminatsiz mueyyen meblegde borc verilen pul vesaitidir Hemin sertlerle pul vesaitinin verilmesi haqqinda goturulmus her hansi ohdelik qarantiya zemanet borc qiymetli kagizlarinin diskontla ve ya faizler alinmaqla satin alinmasi ve muqavileye esasen her hansi formada verilmis vesaitin qaytarilmasini teleb etmekle bagli diger huquq da kredit anlayisina aiddir Bu anlayisa Bank fealiyyeti ile elaqedar birbasa ve ya dolayi yol ile Bank terefinden nagd pul seklinde verilen ssudalar yaxud Bank terefinden uzerine goturulen ohdelikler o cumleden overdraftlar akkreditivler qarantiyalar ve sair gozlenilen ve gozlenilmeyen ohdelikler aiddir Bank kreditiBank krediti bank terefinden borc alanla baglanmis muqavileye uygun olaraq qaytarilmaq mueyyen muddete muddetin uzadilmasi huququ ile ve faizler komisyon haqlari odenilmek serti ile teminatla ve ya teminatsiz mueyyen meblegde borc verilen pul vesaitidir Kredit sistemiKredit sistemi dedikde kredit hesablasma munasibetlerinin kreditlesmenin forma ve metodlarinin ve kredit maliyye institutlarinin mecmusu basa dusulur Kredit sisteminin 2 formasi movcuddur Funksional forma Institusional forma Funksional forma kredit munasibetlerinin mecmusu kreditlesmenin forma ve metodlari basa dusulur Institsional forma maliyye kredit teskilatlarinin mecmusu serbest pul vesaitlerini bir yerde cemlesdiren ve onlari borc veren kredit sistemi basa dusulur Funksional formadan yanasdiqda kredit sistemi bank istehlak kommersiya dovlet beynelxalq kreditle meydana cixir Kredit sisteminin institsional strukturunun aparici istiqameti banklardir Tarixen kredit sisteminin esasi kimi banklar cixis edirdi Kredit sistemi o zaman butov ve obyektiv olar ki o asagidaki 3 elementi ozunde eks etdirsin Kredit munasibetleri sistemini Kredit idareleri sistemini Kreditlesme sistemini Muasir kredit sistemi 2 esas anlayisi ozunde birlesdirir Kreditlesmenin mueyyen formalari ve metodlari uzerinde bazalasan hesablama kredit ve odenis munasibetlerinin mecmusu Fealiyyet gosteren maliyye kredit institutlarinin mecmusu Bank sistemine malik istenilen olkenin pul kredit sistemlerinin esasini Merkezi banklar teskil edir Merkezi bank ilk pillesinde movqe tutur Merkezi bank ilk novbede dovletle iqtisadiyyat arasinda vasitecidir ve vasiteci kimi qanunvericilikle tesdiqlenmis qanunlar vasitesile pul ve kredit axinini tenzimleyen bir teskilatdir Kredit sistemine daxil olan 2 ci qurum kommersiya banklaridir Kommersiya banklari bank qanunvericiliyinin imkan verdiyi butun emeliyyatlari yerine yetirirler Kredit sisteminde movcud olan diger bir qurum ise holdinqlerdir Kreditin esas prinsipleri Tecililik Evezlilik QaytarilmaKreditin formalari Muasir dovrde kreditin asagidaki formalari var Dovlet krediti zamani borc veren ve ya kreditor rolunda dovletin ozu cixis edir Kommersiya krediti bir sahibkar terefinden digerine emteeler formasinda verilen kreditdir Veksel krediti banklar terefinden veksel sahiblerine ve tehcizatcilar terefinden alicilara verilen kredit novudur Istehlak krediti ehaliye istehlak mallarinin alinmasi ve meiset xidmetlerinin odenilmesi ucun verilen kreditdir Ipoteka krediti emlakin girov qoyulmasi esasinda verilen kreditdir Kommunal krediti kommunal teserufatin ve menzil tikintisinin ehtiyaclari ucun verilen kreditdir Kend teserufati krediti kend teserufatinin inkisafi ucun nezerde tutulmus kredit novudur Beynelxalq kredit borc kapitalinin olkeler arasinda hereketi ve fealiyyetidir Kredit defoltuQanuna gore bank iscilerinin ve ya kollektorlarin olu zerbesini tehdid etmek onu tehdidlerle cagirmaq huququ yoxdur amma tecrube gosterir ki bu qaydani cox vaxt laqeyd edirler Azerbaycanda kredit sistemiAzerbaycanda kredit sistemi Merkezi Bank ve kredit teskilatlarindan ibaretdir Bu sistemin en muhum terkib hissesi Merkezi Bankdir Kredit teskilatlarina ise banklar ve qeyri bank kredit teskilatlari aiddir Menbe PDF 2011 01 03 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 01 18 Arxivlenmis suret PDF 2011 10 17 tarixinde PDF Istifade tarixi 2011 01 19 2011 02 16 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 02 01 Kredit odemesen ne olacaq 2022 01 25 tarixinde Istifade tarixi 2020 03 04 2011 02 19 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 01 19 Xarici kecidlerHemcinin baxBank krediti Kredit qeydleri Kredit muqavilesi Kredit teskilati 2019 11 02 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 11 02