Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Müsəlman cinayət hüququnun müddəalarının tətbiq olunduğu yeganə Açehdir. Açehdə müsəlman cinayət hüququ qısaca cinayət adlanır. Müvafiq qanunvericilik isə "İslam cinayət məcəlləsi" mənasını verən Qanun Cinayət və ya Hüküm Cinayət kimi adlandırılır. İndoneziyanın əsas dünyəvi qanunlarının Açehdə tətbiq olunmasına baxmayaraq, İndoneziya əyalətlərə regional tənzimləmələr (perda) tətbiq etmək səlahiyyəti və İslam qanunvericiliyini həyata keçirmək üçün Açehə xüsusi muxtariyyət verdikdən sonra, Açeh əyalət hökuməti İslam cinayət hüququndan irəli gələn bəzi əlavə qaydalar qəbul etdi. Qanunvericiliklə qadağan edilmiş cinayətlərə alkoqollu içkilərin istehlakı, istehsalı və dövriyyəsi, qumar, zina, zorlama, nikahdankənar yaxınlıq və müəyyən daxildir. Cəzalar , cərimə və azadlıqdan məhrumetmədən ibarətdir. Daşlama ilə bağlı müddəa nəzərdə tutulmamışdır: 2009-cu ildə həmin cəzanın qanunvericiliyə daxil edilməsi ilə bağlı təklifə qubernator İrvandi Yusuf tərəfindən veto verilmişdir. 2016-cı ildə Açehdə müsəlman cinayət hüququnun tətbiq olunduğu 324 birinci instansiya məkəmə işinə baxılmış və ən az 100 iş üzrə qırmanclama cəzası verilmişdir.
Müsəlman cinayət hüququnun tərəfdarları müvafiq hüququn tətbiq olunmasının qanuniliyini Açehə verilmiş xüsusi muxtariyyətlə izah edir və Açeh əhalisinin din azadlığı hüququ ilə əhatə olunduğunu bildirirlər. Amnesty International da daxil olmaqla bir çox tənqidçilər cəza kimi tətbiqinə, eləcə də nikahdankənar yaxınlığın kriminallaşdırılmasına etiraz edirlər.
Tarixi
Açehin xüsusi muxtariyyəti
Açeh İndoneziyanın ucqar qərbində yerləşən əyalətdir. 2010-cu il siyahıyaalma göstəricilərinə əsasən, 4,49 milyon əhalisi var (bu da İndoneziyanın ümumi əhalisinin 1.8%-ni təşkil edir). O, İndoneziyanın digər regionlarından özünün fərqli siyasi, dini və etnik mənsubiyyətinə görə fərqlənir. Əyalət hələ kimi müstəmləkədən əvvəl mövcud olmuş yerli dövlətlərin zamanında qurulmuşdur. Açehdəki müsəlmanlar ümumən İndoneziyanın digər ərazilərindən olan müsəlmanlardan daha dindardırlar və özlərinin müsəlman irsi ilə, əyalətə qazandırdıqları "Məkkənin verandası" (ind. serambi Mekkah) adı ilə qürur duyurlar. Açeh əhalisinin 98%-dən çoxu müsəlmandır.
Suxarto hökumətinin süqutundan sonra keçirilən islahatların nəticəsində İndoneziya yerli hökumətlərə daha çox səlahiyyət verdi. Səlahiyyətlərin desentralizasiyası əsasən 1999 və 2004-cü illərdə qəbul edilmiş iki qanunla tənzimlənirdi. Bu qanunlar yerli icraedici və qanunverici orqanlara, qanunların iyerarxiyasında daha yüksək hüquqi qüvvəyə malik qanun və qaydalarla ziddiyyət təşkil etmədiyi təqdirdə, qanun qüvvəsinə malik regional qaydalar (peraturan daerah və ya perda) qəbul etmək səlahiyyəti verirdi. Açehdə qəbul edilən regional qaydalar perda deyil, qanun adlanır.
Bundan əlavə, Açehə qismən də 1976-2005-ci illərdə cavab olaraq xüsusi muxtariyyət verilmişdir. Açehdə xüsusi muxtariyyət haqqında 2001-ci il tarixli 18 saylı İndoneziya qanununa əsasən, İslam qanunvericiliyini rəsmi olaraq tətbiq etmək səlahiyyəti də daxil olmaqla, əyalətə geniş səlahiyyətlər verildi. Açehin idarəetməsi haqqında 2006-cı il tarixli 11 saylı qanunda İslam qanunvericiliyinin tətbiq edilməsinin Açeh hökumətinin hüquqi öhdəliyinin olması aydın ifadə edilmişdir.
İndoneziyada İslam hüququnun statusu
Milli səviyyədə İndoneziyada fəaliyyətdə olan hüququn üç sistemi mövcuddur: mülki hüquq, kommersiya hüququ və cinayət hüququ. Açehdən kənarda İslam hüququnun təsiri mülki hüquqda nikah, vərəsəlik və dini ianələr (ind. vaqaf), kommersiya hüququnda isə İslam bankçılığının müəyyən sahələri ilə məhdudlaşır. Mülki və kommersiya hüququnun digər mənbələrini Avropa məcəllələri və adət hüququ təşkil edir. Cinayət Məcəlləsi (ind. Kitab Undang-undang Hukum Pidana) əsasən Niderland Hindi Cinayət Məcəlləsinə əsaslanır. Həmin məcəllə 1945-ci ilədək İndoneziyada hakimiyyəti həyata keçirmiş Niderland tərəfindən tətbiq olunurdu. İndoneziya Respublikası müstəqillik əldə etdikdən sonra bu məcəlləyə müəyyən əlavə və dəyişikliklər edilmişdir. Açeh cinayət işləri üzrə müsəlman qanunlarını tətbiq edən yeganə İndoneziya əyalətidir.
Hüquqi statusu
Müsəlman hüququnun müddəaları Açehdə məxsusi olaraq qanunlar vasitəsilə tətbiq olunur. Həmin qanunlar perda, yəni regional qayda hüquqi qüvvəsinə malikdirlər. Müsəlman hüququnun tətbiq edilməsinin hüquqi əsası qismində həm də 2006-cı il tarixli 11 saylı qanun çıxış edir.Qanun normativ hüquqi akt olan qanun hüquqi qüvvəsini almaq üçün Açeh parlamenti (ind. Dewan Perwakilan Rakyat Aceh) və qubernator tərəfindən təsdiq olunmalıdır. İndoneziyanın dünyəvi xarakterli milli qanunvericiliyi əsas etibarilə Açehdə tətbiq olunsa da, qanunlar milli qanunvercilikdə əks olunmayan hüquq pozuntularını da ehtiva edir və bəzən də fərqli cəza nəzərdə tutur.Qanunlar İndoneziya konstitusiyasına və milli qanunlarına tabedir və Ali Məhkəmə və Konstitusiya Məhkəməsi tərəfindən üzərində konsitusion nəzarət həyata keçirilir. Bu hüquqi struktur onu bildirir ki, Açehdə müsəlman hüququnun bütün müddəaları deyil, yalnız qanunla müəyyən edilmiş normaları tətbiq olunur. Bu həm də o deməkdir ki, qanunvericilik hakimiyyəti üləma (İslam alimləri) tərəfindən deyil, seçilmiş parlament və qubernator tərəfindən həyata keçirilir.
Qanunvericilik tarixi
Açehdə müsəlman cinayət hüquq institutunun başlanğıcı olduqca simvolik xarakter daşıyan 2002-ci il tarixli 11 saylı Qanunla qoyulmuşdur. 2003-cü ildə növbəti qanunlar qəbul edildi: 12 saylı Qanun alkoqollu içkilərin istehlakını, 13 saylı qumarı, 14 saylı isə xəlvəti (həyat yoldaşı və ya qohumu olmayan əks cinsin nümayəndəsi ilə təkbaşına qalmaq) qadağan edirdi. 2009-cu ildə Açeh parlamenti müsəlman cinayət hüququnun tətbiq dairəsini genişləndirən yeni qanunu təsdiqləsə də, həmin dövrün qubernatoru İrvandi Yusuf Qanunda öz əksini tapmış daşlama cəzasının əleyhinə açıq-aşkar çıxış edərək yeni qanunun imzalanmasından imtina etdi. Qanunvericilik həm parlament, həm də qubernator tərəfindən təsdiqlənməni tələb etdiyindən həmin qanun qüvvəyə minmədi. 27 sentyabr 2014-cü ildə Açeh parlamenti rədd edilmiş 2009-cu il qanunununu yednidən nəzərdən keşirən və daşlama müddəasını çıxaran yeni 6 saylı Qanun qəbul etdi. Qubernator Zaini Abdullah 23 oktyabr 2014-cü ildə qanunu imzaladı və qanun 23 oktyabr 2015-ci il tarixdən qüvvəyə mindi. Yeni qanun 2003-cü il qanunlarını əvəz etmişdir; onlardan fərqli olaraq 6 saylı Qanun müsəlman hüququ ilə cəzalandırılacaq cinayətlərin sayını və cəzaların ağırlıq dərəcəsini artırmışdır. 2003-cü il qanunlarına görə, qırmanclamanın maksimum sayı 40 müəyyən edilmişdi: bu rəqəm praktikada nadir hallarda 12-yə artırılırdı. Lakin 2014-cü il qanununda qırmancların minimum sayı 10, maksimum sayı isə 150 nəzərdə tutulmuşdu.
2018-ci ilin martında Açehin şəriət və insan haqları bürosu, qəsdən adamöldürmə kimi ağır cinayətlərə görə cəza olaraq ölüm cəzasının, xüsusilə də tətbiqi ilə əlaqədar araşdırmalara və ictimai rəy verməyə başladı.
Müddəaları
Müsəlman cinayət hüququnun Açehdə tətbiqi ilə əlaqədar sonuncu qanun 2014-cü il tarixli 6 saylı Qanun Cinayətdir. Bu qanun alkoqollu içkilərin istehlakını və istehsalını (qanunda xəmər adlanır), qumarı (maisir), həyat yoldaşı və ya qohumu olmayan əks cinsin nümayəndəsi ilə təkbaşına qalmağı (xəlvət), nikahdankənar cinsi yaxınlığı (ixtilat), zinanı, cinsi istismarı (pələcəhan seksual), zorlamanı (pemerkosaan), kimisə səhvən zinada günahlandırmağı (qadzaf), (livat) və lezbiyanlığı (musahaqah) kriminallaşdırır.
Bu cinayətlərn törədilməsinə görə qırmanclama, cərimə və azadlıqdan məhrumetmə cəzaları tətbiq edilir. Cəzanın ağırlıq dərəcəsi fərqlənir. Ən yüngül cəza xəlvətə görə verilir: qırmanclama (maksimum 10 dəfə), 10 ay müddətinə azadlıqdan məhrumetmə və ya 100 qr qızıl miqdarında cərimə ilə cəzalandırılır. Ən ağır cəza uşaqların cinsi istismarında təqsirləndirilən şəxslərə verilir: qırmanclama (150-200 dəfə), azadlıqdan məhrumetmə (150-200 ay) və ya cərimə (1,500–2,000 qr qızıl). Hər bir iş üzrə hakimlər qırmanclama, azadlıqdan məhrumetmə və ya cərimə cəzalarını tətbiq etməkdə sərbəstdirlər.Amnesty International-a görə, Qanun əsasında 2015-ci ildə 108, 2016-cı ilin oktyabr ayına qədər isə 100 qırmanclamanın tətbiq olunduğu cinayət işi olmuşdur.
Qanun Açehdə müsəlmanlar və hüquqi şəxslər tərəfindən törədilən bütün cinayətlərə tətbiq olunur. Qeyri-müsəlmanlar tərəfindən törədilən cinayətlərə isə aşağıdakı halda tətbiq edilir: həmin hüquq pozuntuları İndoneziya Cinayət Məcəlləsi ilə tənzimlənmədikdə və ya müsəlmanın iştirakı ilə törədildikdə və qeyri-müsəlman könüllü olaraq müsəlman hüququnu seçdikdə. 2016-cı ilin aprelində bir xristian qadın alkoqollu içki satdığına görə 28 dəfə qırmanclanmış və qanunla qırmanclama cəzası alan ilk qeyri-müsəlman kimi tarixə düşmüşdür.
Açehdə müsəlman cinayət hüququnu tətbiq edən əsas orqanlara üləma şurası (ind. Majelis Permusyawaratan Ulama), Vilayətül Hizbah (ingilis dilində ona şəriət polisi deyilir) və şəriət məhkəmələri (ind. Mahkamah Syar'iyah) daxildir. Üləma şurası üləmalardan və "müsəlman alimləri"ndən təşkil olunub. Kağız üzərində üləma da hökumətlə birgə qanunvericiliyin hazırlanmasında iştirak etməkdə səlahiyyətlidir. Lakin o, bu səlahiyyətini həyata keçirə bilmir və əslində qanunvericilik Açeh parlamenti və qubernatorun ofisi tərəfindən hazırlanır. Vilayətül Hizbah islam qanunvericiliyini pozan şəxsləri töhmət edir və onlara tövsiyə verir. Bu qurumun şübhəliləri tutmaq və ittiham etmək səlahiyyəti olmadığından qanunu tətbiq etmək məqsədilə polis və prokurorluq orqanları ilə birgə işləməlidir. Şəriət məhkəmələri həm İslam hüququ əsasında mülki işlər (boşanma, vərəsəlik kimi) üzrə, həm də qanunlar əsasında cinayət işi üzrə məhkəmə işlərinə baxır və qərar qəbul edir. Bununla belə mülki işlər məhkəmələrdə ən çox baxılan işlər olaraq qalmaqda davam edir. 2016-cı ildə məhkəmələrin icraatında birinci instansiya məhkəməsində baxılmaq üçün 324 cinayət işi və 15 apelyasiya şikayəti ilə müqayisədə 10,888 mülki iş üzrə birinci instansiya məhkəmə işi və 131 apelyasiya şikayəti mövcud idi. Şəriət məhkəmələri geniş mənada İndoneziya hüquq sisteminin tərkib hissəsidir. Onların qərarlarından Ali Məhkəməyə şikayət vermək olar. Məhkəmə sədri də daxil olmaqla, bütün hakimləri Ali Məhkəmə tərəfindən təyin olunur.
Məhkəmə nəzarəti
2015-ci ildə Cinayət Ədalət Mühakiməsi İslahatları İnstitutu tərəfindən 2014-cü il Qanunu ilə əlaqədar İndoneziya Ali Məhkəməsi qarşısında məhkəmə nəzarəti icraatı üzrə iş qaldırılmışdır. Şikayətçiyə görə Qanun daha yüksək hüquqi qüvvəyə malik sənədlərə uyğun deyil: belə ki, Milli Cinayət Məcəlləsində mümkün cəzaların içərisində qırmanclama nəzərdə tutulmur; 1999-cu il İnsan Hüquqları Qanunu və Mülki və siyasi hüquqlar haqqında Beynəlxalq Pakt qırmanclamanı işgəncə forması və ya qəddar, qeyri-insani və alçaldıcı rəftar kimi qəbul edir; eləcə də Cinayət Prosessual Məcəllə cinayətin törədilməsinin sübuta yetirilməsi vəzifəsini təqsirləndirilən şəxsdən deyil, polisdən tələb edir və həmin Məcəllədə Allaha and içmək mötəbər sübut hesab olunmur. Bundan əlavə, şikayətçi iddia edirdi ki, Normayaratma haqqında Qanunun 7(1)-ci maddəsi əsasında Qanun "qanunların iyerarxiyası"na ziddir. Daha sonra iddia edilirdi ki, Qanun milli qanunlara bərabər tutulduğuna və buna görə də hüquq qaydasına və hüquqi müəyyənliyə zərbə vurduğuna görə Normayaratma haqqında 2011-ci il tarixli Qanunun 6(1)(i) maddəsini pozur. Lakin şikayətin verildiyi dövrdə İndoneziya Konstitusiya Məhkəməsi sözügedən 7(1) maddəsi ilə bağlı sorğuya baxdığına görə, Ali Məhkəmə Konstitusiya Məhkəməsi haqqında Qanunun 55-ci maddəsin əsaslanaraq müvafiq şikayəti baxılmamış saxlamışdı. Lakin bu qərar İndoneziyanın hüquq üzrə mütəxəssisi Saymon Butt tərəfindən tənqid edilmişdir: o hesab edirdi ki, Ali Məhkəmə şikayətə Qanunun digər yüksək hüquqi qüvvəsi olan sənədlərlə ziddiyyət təşkil etməsi hissəsində baxa bilərdi.
Reaksiyalar
Amnesty International qanunun icrasından "ciddi narahat olduqlarını" söyləmiş və onun bəzi müddəalarının ləğvinə çağırmışdır. Təşkilat bildirir ki, qırmanclama işgəncə hesab edilə bilər və və beynəlxalq insan hüquqları hüququna ziddir, həmçinin uzunmüddətli fiziki və əqli zədələrə səbəb ola bilər. Bundan əlavə, təşkilat, şəxsi həyata olan hüququ əsas götürərək, nikahdankənar cinsi münasibətlərin kriminallaşdırılmasına da etiraz edir. İndoneziya qadın hüquqları təşkilatı "Solidaritas Perempuan" iddia edirdi ki, qanunun müddəaları qadınların əleyhinə hazırlanıb və zorlama ittihamlarında mötəbər sübutun tələb olunması o deməkdir ki, zorlama cinayətini törədənlərin əksəriyyətinə bəraət verilir.
Açehin Malikussaleh Universitetinin hüquqşünas müəllimi Həmdani qeyd edir ki, Açeh əhalisinin müsəlman qanunlarını kimi qəbul etmək hüququ var və Həmdani onun qanuniliyini Açehə İslam hüququnu qəbul etmək səlahiyyətini verən İndoneziya qanunları ilə əsaslandıraraq müdafiə edir. Açeh İslam Şəriəti Agentliyinin sədr müavini Münəvər Cəlil qanunun müddəalarının insan hüquqlarını və Açehdə və İndoneziyada qüvvədə olan qanunvericiliyi pozması barədə tənqidləri qəbul etmir və əgər əksini iddia edirlərsə, tənqidçiləri məhkəmə nəzarəti icraatı qaydasında sorğu verməyə dəvət edir.
İstinadlar
- Amnesty International. (PDF). 2016-10-27. 2017-01-13 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-13.
- Hasil Sensus Penduduk 2010 2020-10-20 at the Wayback Machine, Badan Pusat Statistik
- Uddin, 2010. səh. 615
- Ichwan, 2011. səh. 184
- "Sensus Penduduk 2010, Penduduk Menurut Wilayah dan Agama yang Dianut, Provinsi Aceh" (indoneziya). Badan Pusat Statistik. 2021-12-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-13.
- Cammack, Feener, 2012. səh. 36
- "Dasar Hukum Pelaksanaan Pemerintahan di Aceh" (indoneziya). Hukumonline. 2015-11-06. 2017-01-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-14.
- "Indonesia's Aceh province: Laying down God's law". The Economist. 2014-02-15. 2017-09-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-14.
- Cammack, Feener, 2012. səh. 38
- Cammack, Feener, 2012. səh. 28–29
- (PDF). ASEAN Law Association. 2016-03-15 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-02-13.
- Munawir, Reza. "Indonesia's Aceh province enacts Islamic criminal code". Reuters. 2015-10-23. 2022-04-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-13.
- "Keabsahan Ketentuan Pidana dalam Qanun Pemerintah Aceh" (indoneziya). Hukumonline. 2013-05-06. 2017-01-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-14.
- Ichwan, 2011. səh. 212
- "Pluralisme Sistem Hukum di Aceh". hukumonline.com/klinik. 25 March 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 25 March 2019.
- Ichwan, 2011. səh. 199
- Ichwan, 2011. səh. 211
- Ichwan, 2011. səh. 183–184, 211
- "Aceh fully enforces sharia". The Jakarta Post. 2014-02-07. 2018-03-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-14.
- Warsidi, Adi. "Qanun Jinayat Kini Berlaku, Hukuman Cambuk Lebih Berat" (indoneziya). Tempo. 2015-10-23. 2017-01-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-14.
- "Qanun Hukum Jinayah, Kitab Pidana ala Serambi Mekkah" (indoneziya). Hukumonline. 2015-02-09. 2017-01-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-14.
- B, Associated Press in; Aceh, a. "Indonesian province considers beheading as murder punishment". the Guardian (ingilis). 2018-03-14. 2022-04-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-03-14.
- Simajuntak, Hotli. "'Qanun Jinayat' becomes official for all people in Aceh". . 2015-10-13. 2019-05-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-15.
- Qanun Aceh No. 6 of 2014, Arts 1 and 3
- "Perda Jinayat Aceh terus dikecam" (indoneziya). BBC Indonesia. 2015-10-23. 2022-05-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-15.
- Qanun Aceh No. 6 of 2014, Art 23
- Qanun Aceh No. 6 of 2014, Art 50
- Warsidi, Adi. "Qanun Jinayat: Hukuman Pemerkosa Anak, Cambuk 200 Kali" (indoneziya). . 2015-10-27. 2022-04-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-15.
- Qanun Aceh No. 6 of 2014, Art 5
- Cammack, Feener, 2012. səh. 39
- Cammack, Feener, 2012. səh. 40
- Cammack, Feener, 2012. səh. 42
- Mahkamah Syar'iyah Aceh, 2017. səh. 34–36
- Cammack, Feener, 2012. səh. 41
- Cammack, Feener, 2012. səh. 41–42
- Butt, 2019. səh. 15
- Butt, 2019. səh. 15-16
- Butt, 2019. səh. 17
- "Setahun Diberlakukan, Qanun Jinayat Aceh Diminta Dikaji Ulang" (indoneziya). Kompas. 2016-10-23. 2022-05-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-16.
- Hamdani, 2013. səh. 89
Əlavə ədəbiyyat
- Butt, Simon. "Judicial Reasoning and Review in the Indonesian Supreme Court". Asian Journal of Law and Society. 6 (1). 2019: 67–97. doi:10.1017/als.2018.26.
- Cammack, Mark E.; Feener, R. Michael. "The Islamic Legal System in Indonesia" (PDF). Pacific Rim Law & Policy Journal. 21 (1). 2012: 13–42.
- Hamdani. . Jurnal Nanggroë (indoneziya). , Açeh. 2 (3). 2013: 80–95. 2017-01-16 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-16.
- Ichwan, Moch Nur. "Official Ulema and the Politics of Re-Islamization: The Majelis Permusyawaratan Ulama, Shariatization and Contested Authority in Post-New Order Aceh". Journal of Islamic Studies. 22 (2). 2011: 183–214. doi:10.1093/jis/etr026.
- Mahkamah Syar'iyah Aceh. (indoneziya). : Mahkamah Syar'iyah Aceh (Aceh Sharia courts). 2017-01-11. 2019-10-16 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-16.
- Uddin, Asma. "Religious Freedom Implications of Sharia Implementation in Aceh, Indonesia". University of St. Thomas Law Journal. 7 (3). 2010: 603–648.
Xarici keçidlər
- (indon.) , the latest revision (2014) of the law governing Islamic criminal law in Aceh.
- (indon.) Statistik Perkara Jinayat 2018-04-28 at the Wayback Machine. Statistics of cases decided under the Islamic criminal law, compiled by the Aceh sharia courts.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Muselman cinayet huququnun muddealarinin tetbiq olundugu yegane Acehdir Acehde muselman cinayet huququ qisaca cinayet adlanir Muvafiq qanunvericilik ise Islam cinayet mecellesi menasini veren Qanun Cinayet ve ya Hukum Cinayet kimi adlandirilir Indoneziyanin esas dunyevi qanunlarinin Acehde tetbiq olunmasina baxmayaraq Indoneziya eyaletlere regional tenzimlemeler perda tetbiq etmek selahiyyeti ve Islam qanunvericiliyini heyata kecirmek ucun Acehe xususi muxtariyyet verdikden sonra Aceh eyalet hokumeti Islam cinayet huququndan ireli gelen bezi elave qaydalar qebul etdi Qanunvericilikle qadagan edilmis cinayetlere alkoqollu ickilerin istehlaki istehsali ve dovriyyesi qumar zina zorlama nikahdankenar yaxinliq ve mueyyen daxildir Cezalar cerime ve azadliqdan mehrumetmeden ibaretdir Daslama ile bagli muddea nezerde tutulmamisdir 2009 cu ilde hemin cezanin qanunvericiliye daxil edilmesi ile bagli teklife qubernator Irvandi Yusuf terefinden veto verilmisdir 2016 ci ilde Acehde muselman cinayet huququnun tetbiq olundugu 324 birinci instansiya mekeme isine baxilmis ve en az 100 is uzre qirmanclama cezasi verilmisdir Acehin qirmizi rengde Indoneziya xeritesinde movqeyi2014 cu ilde qirmanclama cezasina meruz qalan mehkum Qirmanclama Acehde muselman cinayet huququnun en mubahiseli muddeasidir Muselman cinayet huququnun terefdarlari muvafiq huququn tetbiq olunmasinin qanuniliyini Acehe verilmis xususi muxtariyyetle izah edir ve Aceh ehalisinin din azadligi huququ ile ehate olundugunu bildirirler Amnesty International da daxil olmaqla bir cox tenqidciler ceza kimi tetbiqine elece de nikahdankenar yaxinligin kriminallasdirilmasina etiraz edirler TarixiAcehin xususi muxtariyyeti Kecmis esgerleri fotonun tarixi namelumdur ilk defe 1999 cu ilde derc edilib sulh muqavilesi ve Acehe xususi muxtariyyetin verilmesi ile neticelenmisdir Aceh Indoneziyanin ucqar qerbinde yerlesen eyaletdir 2010 cu il siyahiyaalma gostericilerine esasen 4 49 milyon ehalisi var bu da Indoneziyanin umumi ehalisinin 1 8 ni teskil edir O Indoneziyanin diger regionlarindan ozunun ferqli siyasi dini ve etnik mensubiyyetine gore ferqlenir Eyalet hele kimi mustemlekeden evvel movcud olmus yerli dovletlerin zamaninda qurulmusdur Acehdeki muselmanlar umumen Indoneziyanin diger erazilerinden olan muselmanlardan daha dindardirlar ve ozlerinin muselman irsi ile eyalete qazandirdiqlari Mekkenin verandasi ind serambi Mekkah adi ile qurur duyurlar Aceh ehalisinin 98 den coxu muselmandir Suxarto hokumetinin suqutundan sonra kecirilen islahatlarin neticesinde Indoneziya yerli hokumetlere daha cox selahiyyet verdi Selahiyyetlerin desentralizasiyasi esasen 1999 ve 2004 cu illerde qebul edilmis iki qanunla tenzimlenirdi Bu qanunlar yerli icraedici ve qanunverici orqanlara qanunlarin iyerarxiyasinda daha yuksek huquqi quvveye malik qanun ve qaydalarla ziddiyyet teskil etmediyi teqdirde qanun quvvesine malik regional qaydalar peraturan daerah ve ya perda qebul etmek selahiyyeti verirdi Acehde qebul edilen regional qaydalar perda deyil qanun adlanir Bundan elave Acehe qismen de 1976 2005 ci illerde cavab olaraq xususi muxtariyyet verilmisdir Acehde xususi muxtariyyet haqqinda 2001 ci il tarixli 18 sayli Indoneziya qanununa esasen Islam qanunvericiliyini resmi olaraq tetbiq etmek selahiyyeti de daxil olmaqla eyalete genis selahiyyetler verildi Acehin idareetmesi haqqinda 2006 ci il tarixli 11 sayli qanunda Islam qanunvericiliyinin tetbiq edilmesinin Aceh hokumetinin huquqi ohdeliyinin olmasi aydin ifade edilmisdir Indoneziyada Islam huququnun statusu Milli seviyyede Indoneziyada fealiyyetde olan huququn uc sistemi movcuddur mulki huquq kommersiya huququ ve cinayet huququ Acehden kenarda Islam huququnun tesiri mulki huquqda nikah vereselik ve dini ianeler ind vaqaf kommersiya huququnda ise Islam bankciliginin mueyyen saheleri ile mehdudlasir Mulki ve kommersiya huququnun diger menbelerini Avropa mecelleleri ve adet huququ teskil edir Cinayet Mecellesi ind Kitab Undang undang Hukum Pidana esasen Niderland Hindi Cinayet Mecellesine esaslanir Hemin mecelle 1945 ci iledek Indoneziyada hakimiyyeti heyata kecirmis Niderland terefinden tetbiq olunurdu Indoneziya Respublikasi musteqillik elde etdikden sonra bu mecelleye mueyyen elave ve deyisiklikler edilmisdir Aceh cinayet isleri uzre muselman qanunlarini tetbiq eden yegane Indoneziya eyaletidir Huquqi statusuMuselman huququnun muddealari Acehde mexsusi olaraq qanunlar vasitesile tetbiq olunur Hemin qanunlar perda yeni regional qayda huquqi quvvesine malikdirler Muselman huququnun tetbiq edilmesinin huquqi esasi qisminde hem de 2006 ci il tarixli 11 sayli qanun cixis edir Qanun normativ huquqi akt olan qanun huquqi quvvesini almaq ucun Aceh parlamenti ind Dewan Perwakilan Rakyat Aceh ve qubernator terefinden tesdiq olunmalidir Indoneziyanin dunyevi xarakterli milli qanunvericiliyi esas etibarile Acehde tetbiq olunsa da qanunlar milli qanunvercilikde eks olunmayan huquq pozuntularini da ehtiva edir ve bezen de ferqli ceza nezerde tutur Qanunlar Indoneziya konstitusiyasina ve milli qanunlarina tabedir ve Ali Mehkeme ve Konstitusiya Mehkemesi terefinden uzerinde konsitusion nezaret heyata kecirilir Bu huquqi struktur onu bildirir ki Acehde muselman huququnun butun muddealari deyil yalniz qanunla mueyyen edilmis normalari tetbiq olunur Bu hem de o demekdir ki qanunvericilik hakimiyyeti ulema Islam alimleri terefinden deyil secilmis parlament ve qubernator terefinden heyata kecirilir Qanunvericilik tarixiQubernator Irvandi Yusuf 2007 2012 ci illerde vezifede olmusdur daslama cezasini nezerde tutan 2009 cu il qanununa veto qoymusdur Acehde muselman cinayet huquq institutunun baslangici olduqca simvolik xarakter dasiyan 2002 ci il tarixli 11 sayli Qanunla qoyulmusdur 2003 cu ilde novbeti qanunlar qebul edildi 12 sayli Qanun alkoqollu ickilerin istehlakini 13 sayli qumari 14 sayli ise xelveti heyat yoldasi ve ya qohumu olmayan eks cinsin numayendesi ile tekbasina qalmaq qadagan edirdi 2009 cu ilde Aceh parlamenti muselman cinayet huququnun tetbiq dairesini genislendiren yeni qanunu tesdiqlese de hemin dovrun qubernatoru Irvandi Yusuf Qanunda oz eksini tapmis daslama cezasinin eleyhine aciq askar cixis ederek yeni qanunun imzalanmasindan imtina etdi Qanunvericilik hem parlament hem de qubernator terefinden tesdiqlenmeni teleb etdiyinden hemin qanun quvveye minmedi 27 sentyabr 2014 cu ilde Aceh parlamenti redd edilmis 2009 cu il qanunununu yedniden nezerden kesiren ve daslama muddeasini cixaran yeni 6 sayli Qanun qebul etdi Qubernator Zaini Abdullah 23 oktyabr 2014 cu ilde qanunu imzaladi ve qanun 23 oktyabr 2015 ci il tarixden quvveye mindi Yeni qanun 2003 cu il qanunlarini evez etmisdir onlardan ferqli olaraq 6 sayli Qanun muselman huququ ile cezalandirilacaq cinayetlerin sayini ve cezalarin agirliq derecesini artirmisdir 2003 cu il qanunlarina gore qirmanclamanin maksimum sayi 40 mueyyen edilmisdi bu reqem praktikada nadir hallarda 12 ye artirilirdi Lakin 2014 cu il qanununda qirmanclarin minimum sayi 10 maksimum sayi ise 150 nezerde tutulmusdu 2018 ci ilin martinda Acehin seriet ve insan haqlari burosu qesden adamoldurme kimi agir cinayetlere gore ceza olaraq olum cezasinin xususile de tetbiqi ile elaqedar arasdirmalara ve ictimai rey vermeye basladi MuddealariMuselman cinayet huququnun Acehde tetbiqi ile elaqedar sonuncu qanun 2014 cu il tarixli 6 sayli Qanun Cinayetdir Bu qanun alkoqollu ickilerin istehlakini ve istehsalini qanunda xemer adlanir qumari maisir heyat yoldasi ve ya qohumu olmayan eks cinsin numayendesi ile tekbasina qalmagi xelvet nikahdankenar cinsi yaxinligi ixtilat zinani cinsi istismari pelecehan seksual zorlamani pemerkosaan kimise sehven zinada gunahlandirmagi qadzaf livat ve lezbiyanligi musahaqah kriminallasdirir Bu cinayetlern toredilmesine gore qirmanclama cerime ve azadliqdan mehrumetme cezalari tetbiq edilir Cezanin agirliq derecesi ferqlenir En yungul ceza xelvete gore verilir qirmanclama maksimum 10 defe 10 ay muddetine azadliqdan mehrumetme ve ya 100 qr qizil miqdarinda cerime ile cezalandirilir En agir ceza usaqlarin cinsi istismarinda teqsirlendirilen sexslere verilir qirmanclama 150 200 defe azadliqdan mehrumetme 150 200 ay ve ya cerime 1 500 2 000 qr qizil Her bir is uzre hakimler qirmanclama azadliqdan mehrumetme ve ya cerime cezalarini tetbiq etmekde serbestdirler Amnesty International a gore Qanun esasinda 2015 ci ilde 108 2016 ci ilin oktyabr ayina qeder ise 100 qirmanclamanin tetbiq olundugu cinayet isi olmusdur Qanun Acehde muselmanlar ve huquqi sexsler terefinden toredilen butun cinayetlere tetbiq olunur Qeyri muselmanlar terefinden toredilen cinayetlere ise asagidaki halda tetbiq edilir hemin huquq pozuntulari Indoneziya Cinayet Mecellesi ile tenzimlenmedikde ve ya muselmanin istiraki ile toredildikde ve qeyri muselman konullu olaraq muselman huququnu secdikde 2016 ci ilin aprelinde bir xristian qadin alkoqollu icki satdigina gore 28 defe qirmanclanmis ve qanunla qirmanclama cezasi alan ilk qeyri muselman kimi tarixe dusmusdur Islam huququnun tetbiq olundugu mulki ve cinayet islerine baxan Aceh Seriet mehkemeleri ind Mahkamah Syar iyah Acehde muselman cinayet huququnu tetbiq eden esas orqanlara ulema surasi ind Majelis Permusyawaratan Ulama Vilayetul Hizbah ingilis dilinde ona seriet polisi deyilir ve seriet mehkemeleri ind Mahkamah Syar iyah daxildir Ulema surasi ulemalardan ve muselman alimleri nden teskil olunub Kagiz uzerinde ulema da hokumetle birge qanunvericiliyin hazirlanmasinda istirak etmekde selahiyyetlidir Lakin o bu selahiyyetini heyata kecire bilmir ve eslinde qanunvericilik Aceh parlamenti ve qubernatorun ofisi terefinden hazirlanir Vilayetul Hizbah islam qanunvericiliyini pozan sexsleri tohmet edir ve onlara tovsiye verir Bu qurumun subhelileri tutmaq ve ittiham etmek selahiyyeti olmadigindan qanunu tetbiq etmek meqsedile polis ve prokurorluq orqanlari ile birge islemelidir Seriet mehkemeleri hem Islam huququ esasinda mulki isler bosanma vereselik kimi uzre hem de qanunlar esasinda cinayet isi uzre mehkeme islerine baxir ve qerar qebul edir Bununla bele mulki isler mehkemelerde en cox baxilan isler olaraq qalmaqda davam edir 2016 ci ilde mehkemelerin icraatinda birinci instansiya mehkemesinde baxilmaq ucun 324 cinayet isi ve 15 apelyasiya sikayeti ile muqayisede 10 888 mulki is uzre birinci instansiya mehkeme isi ve 131 apelyasiya sikayeti movcud idi Seriet mehkemeleri genis menada Indoneziya huquq sisteminin terkib hissesidir Onlarin qerarlarindan Ali Mehkemeye sikayet vermek olar Mehkeme sedri de daxil olmaqla butun hakimleri Ali Mehkeme terefinden teyin olunur Mehkeme nezareti2015 ci ilde Cinayet Edalet Muhakimesi Islahatlari Institutu terefinden 2014 cu il Qanunu ile elaqedar Indoneziya Ali Mehkemesi qarsisinda mehkeme nezareti icraati uzre is qaldirilmisdir Sikayetciye gore Qanun daha yuksek huquqi quvveye malik senedlere uygun deyil bele ki Milli Cinayet Mecellesinde mumkun cezalarin icerisinde qirmanclama nezerde tutulmur 1999 cu il Insan Huquqlari Qanunu ve Mulki ve siyasi huquqlar haqqinda Beynelxalq Pakt qirmanclamani isgence formasi ve ya qeddar qeyri insani ve alcaldici reftar kimi qebul edir elece de Cinayet Prosessual Mecelle cinayetin toredilmesinin subuta yetirilmesi vezifesini teqsirlendirilen sexsden deyil polisden teleb edir ve hemin Mecellede Allaha and icmek moteber subut hesab olunmur Bundan elave sikayetci iddia edirdi ki Normayaratma haqqinda Qanunun 7 1 ci maddesi esasinda Qanun qanunlarin iyerarxiyasi na ziddir Daha sonra iddia edilirdi ki Qanun milli qanunlara beraber tutulduguna ve buna gore de huquq qaydasina ve huquqi mueyyenliye zerbe vurduguna gore Normayaratma haqqinda 2011 ci il tarixli Qanunun 6 1 i maddesini pozur Lakin sikayetin verildiyi dovrde Indoneziya Konstitusiya Mehkemesi sozugeden 7 1 maddesi ile bagli sorguya baxdigina gore Ali Mehkeme Konstitusiya Mehkemesi haqqinda Qanunun 55 ci maddesin esaslanaraq muvafiq sikayeti baxilmamis saxlamisdi Lakin bu qerar Indoneziyanin huquq uzre mutexessisi Saymon Butt terefinden tenqid edilmisdir o hesab edirdi ki Ali Mehkeme sikayete Qanunun diger yuksek huquqi quvvesi olan senedlerle ziddiyyet teskil etmesi hissesinde baxa bilerdi ReaksiyalarAmnesty International qanunun icrasindan ciddi narahat olduqlarini soylemis ve onun bezi muddealarinin legvine cagirmisdir Teskilat bildirir ki qirmanclama isgence hesab edile biler ve ve beynelxalq insan huquqlari huququna ziddir hemcinin uzunmuddetli fiziki ve eqli zedelere sebeb ola biler Bundan elave teskilat sexsi heyata olan huququ esas goturerek nikahdankenar cinsi munasibetlerin kriminallasdirilmasina da etiraz edir Indoneziya qadin huquqlari teskilati Solidaritas Perempuan iddia edirdi ki qanunun muddealari qadinlarin eleyhine hazirlanib ve zorlama ittihamlarinda moteber subutun teleb olunmasi o demekdir ki zorlama cinayetini toredenlerin ekseriyyetine beraet verilir Acehin Malikussaleh Universitetinin huquqsunas muellimi Hemdani qeyd edir ki Aceh ehalisinin muselman qanunlarini kimi qebul etmek huququ var ve Hemdani onun qanuniliyini Acehe Islam huququnu qebul etmek selahiyyetini veren Indoneziya qanunlari ile esaslandiraraq mudafie edir Aceh Islam Serieti Agentliyinin sedr muavini Munever Celil qanunun muddealarinin insan huquqlarini ve Acehde ve Indoneziyada quvvede olan qanunvericiliyi pozmasi barede tenqidleri qebul etmir ve eger eksini iddia edirlerse tenqidcileri mehkeme nezareti icraati qaydasinda sorgu vermeye devet edir IstinadlarAmnesty International PDF 2016 10 27 2017 01 13 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 10 13 Hasil Sensus Penduduk 2010 2020 10 20 at the Wayback Machine Badan Pusat Statistik Uddin 2010 seh 615 Ichwan 2011 seh 184 Sensus Penduduk 2010 Penduduk Menurut Wilayah dan Agama yang Dianut Provinsi Aceh indoneziya Badan Pusat Statistik 2021 12 10 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 13 Cammack Feener 2012 seh 36 Dasar Hukum Pelaksanaan Pemerintahan di Aceh indoneziya Hukumonline 2015 11 06 2017 01 16 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 14 Indonesia s Aceh province Laying down God s law The Economist 2014 02 15 2017 09 24 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 14 Cammack Feener 2012 seh 38 Cammack Feener 2012 seh 28 29 PDF ASEAN Law Association 2016 03 15 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 02 13 Munawir Reza Indonesia s Aceh province enacts Islamic criminal code Reuters 2015 10 23 2022 04 01 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 13 Keabsahan Ketentuan Pidana dalam Qanun Pemerintah Aceh indoneziya Hukumonline 2013 05 06 2017 01 16 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 14 Ichwan 2011 seh 212 Pluralisme Sistem Hukum di Aceh hukumonline com klinik 25 March 2019 tarixinde Istifade tarixi 25 March 2019 Ichwan 2011 seh 199 Ichwan 2011 seh 211 Ichwan 2011 seh 183 184 211 Aceh fully enforces sharia The Jakarta Post 2014 02 07 2018 03 07 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 14 Warsidi Adi Qanun Jinayat Kini Berlaku Hukuman Cambuk Lebih Berat indoneziya Tempo 2015 10 23 2017 01 13 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 14 Qanun Hukum Jinayah Kitab Pidana ala Serambi Mekkah indoneziya Hukumonline 2015 02 09 2017 01 16 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 14 B Associated Press in Aceh a Indonesian province considers beheading as murder punishment the Guardian ingilis 2018 03 14 2022 04 01 tarixinde Istifade tarixi 2018 03 14 Simajuntak Hotli Qanun Jinayat becomes official for all people in Aceh 2015 10 13 2019 05 29 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 15 Qanun Aceh No 6 of 2014 Arts 1 and 3 Perda Jinayat Aceh terus dikecam indoneziya BBC Indonesia 2015 10 23 2022 05 16 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 15 Qanun Aceh No 6 of 2014 Art 23 Qanun Aceh No 6 of 2014 Art 50 Warsidi Adi Qanun Jinayat Hukuman Pemerkosa Anak Cambuk 200 Kali indoneziya 2015 10 27 2022 04 01 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 15 Qanun Aceh No 6 of 2014 Art 5 Cammack Feener 2012 seh 39 Cammack Feener 2012 seh 40 Cammack Feener 2012 seh 42 Mahkamah Syar iyah Aceh 2017 seh 34 36 Cammack Feener 2012 seh 41 Cammack Feener 2012 seh 41 42 Butt 2019 seh 15 Butt 2019 seh 15 16 Butt 2019 seh 17 Setahun Diberlakukan Qanun Jinayat Aceh Diminta Dikaji Ulang indoneziya Kompas 2016 10 23 2022 05 16 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 16 Hamdani 2013 seh 89 Elave edebiyyat Butt Simon Judicial Reasoning and Review in the Indonesian Supreme Court Asian Journal of Law and Society 6 1 2019 67 97 doi 10 1017 als 2018 26 Cammack Mark E Feener R Michael The Islamic Legal System in Indonesia PDF Pacific Rim Law amp Policy Journal 21 1 2012 13 42 Hamdani Jurnal Nanggroe indoneziya Aceh 2 3 2013 80 95 2017 01 16 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 10 16 Ichwan Moch Nur Official Ulema and the Politics of Re Islamization The Majelis Permusyawaratan Ulama Shariatization and Contested Authority in Post New Order Aceh Journal of Islamic Studies 22 2 2011 183 214 doi 10 1093 jis etr026 Mahkamah Syar iyah Aceh indoneziya Mahkamah Syar iyah Aceh Aceh Sharia courts 2017 01 11 2019 10 16 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 10 16 Uddin Asma Religious Freedom Implications of Sharia Implementation in Aceh Indonesia University of St Thomas Law Journal 7 3 2010 603 648 Xarici kecidler indon the latest revision 2014 of the law governing Islamic criminal law in Aceh indon Statistik Perkara Jinayat 2018 04 28 at the Wayback Machine Statistics of cases decided under the Islamic criminal law compiled by the Aceh sharia courts