Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Əbdürrəhim Əfəndi (Adana – 6 fevral 1656) — Osmanlı müdərrisi və şeyxülislamı.
| Əbdürrəhim Əfəndi | |
|---|---|
| Əvvəlki | Muid Əhməd Əfəndi |
| Sonrakı | Bahai Mehmed Əfəndi |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum yeri | Adana, Osmanlı imperiyası |
| Vəfat tarixi | |
| Uşağı | Əbdürrəhimzadə Mehmed Əfəndi |
Həyatı
Doğum tarixi bilinməsə də, Adanada dünyaya gəldiyi məlumdur. İlk təhsilini aldıqdan sonra Xoca Sadəttin Əfəndinin kiçik oğlu və İstanbul qazısı Əbdüləziz Əfəndinin xidmətinə girdi. 1620–1624-cü illərdə Siyavuş Paşa, Hafiz Paşa və Mustafa Paşa mədrəsələrində, ardından Sahn-ı Səman, Aya Sofiya, Süleymaniyyə və Sultan Əhməd mədrəsələrində müdərris olaraq fəaliyyət göstərdi. Bir müddət sonra 1634-cü ildə Yenişəhər, 1638-ci ildə İstanbul,1641-ci ildə Anadolu başqazısı seçildi. Bir müddət Adana qazısı olaraq xidmət göstərdikdən sonra 1645-ci ildə Rumeli başqazısı seçildi. 2 il bu vəzifədə qaldıqdan sonra isə 25 aprel 1647-ci ildə şeyxülislamlığa yüksəldi.
Bu illərdə onu məşhurlaşdıran ən önəmli hadisə isə I İbrahimin taxtdan endirilməsi və qətl edilməsi haqqında verdiyi fətvalar oldu. Ardından yeniçəri ağalarının və üləmaların dəstəyini alaraq dövlət idarəsinə qarışmağa başladı. Ancaq 18 iyul 1649-cu ildə sədrəzəm Qara Murad Paşanın əmrilə vəzifədən kənarlaşdırıldı və Məkkəyə göndərildi. Həcc ziyarətinin ardından Qüds qazısı olaraq təyin olundu. Bir müddət sonra yeniçəri ağalarının dəstəyi ilə yenidən paytaxta qayıtdı və Üsküdar qazısı seçildi. Validə Kösəm Sultanın da qətli ilə nəticələnən 1651 tarixli saray çevrilişi əsnasında Belqrada göndərildi. 6 fevral 1656-cı ildə burada vəfat etdi və Belqradda dəfn olundu.
Oğlu Mehmed Əfəndi (ö. 27 iyun 1688) müdərris və molla, 1673-cü ilin sentyabrında İstanbul qazısı, 1677-ci ilin oktyabrında və 1687-ci ilin oktyabrında 2 dəfə Anadolu qazəsgəri təyin edilmişdir.
Mənbə
- Kâtib Çelebi, Fezleke, II, 292–293.
- Naîmâ, Târih, IV, 298, 303; VI, 243–244.
- Uşşâkīzâde, Zeyl-i Şekāik (nşr. H. J. Kissling), Wiesbaden 1965, s. 193–196.
- Şeyhî, Vekāyiu’l-fuzalâ, Beyazıt Devlet Ktp., Veliyyüddin Efendi, nr. 2361, I, vr. 118a-b.
- Devhatü’l-meşâyih, s. 54.
- Sicill-i Osmânî, III, 330.
- İlmiyye Salnâmesi, s. 455–457.
- Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, III/2, s. 467.
- Tayyib Gökbilgin, "İbrâhim", İA, V/2, s. 883–885.
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ebdurrehim Efendi Adana 6 fevral 1656 Osmanli muderrisi ve seyxulislami Ebdurrehim Efendi40 Osmanli seyxulislamiEvvelkiMuid Ehmed EfendiSonrakiBahai Mehmed EfendiSexsi melumatlarDogum yeri Adana Osmanli imperiyasiVefat tarixi 6 fevral 1656Usagi Ebdurrehimzade Mehmed EfendiHeyatiDogum tarixi bilinmese de Adanada dunyaya geldiyi melumdur Ilk tehsilini aldiqdan sonra Xoca Sadettin Efendinin kicik oglu ve Istanbul qazisi Ebduleziz Efendinin xidmetine girdi 1620 1624 cu illerde Siyavus Pasa Hafiz Pasa ve Mustafa Pasa medreselerinde ardindan Sahn i Seman Aya Sofiya Suleymaniyye ve Sultan Ehmed medreselerinde muderris olaraq fealiyyet gosterdi Bir muddet sonra 1634 cu ilde Yeniseher 1638 ci ilde Istanbul 1641 ci ilde Anadolu basqazisi secildi Bir muddet Adana qazisi olaraq xidmet gosterdikden sonra 1645 ci ilde Rumeli basqazisi secildi 2 il bu vezifede qaldiqdan sonra ise 25 aprel 1647 ci ilde seyxulislamliga yukseldi Bu illerde onu meshurlasdiran en onemli hadise ise I Ibrahimin taxtdan endirilmesi ve qetl edilmesi haqqinda verdiyi fetvalar oldu Ardindan yeniceri agalarinin ve ulemalarin desteyini alaraq dovlet idaresine qarismaga basladi Ancaq 18 iyul 1649 cu ilde sedrezem Qara Murad Pasanin emrile vezifeden kenarlasdirildi ve Mekkeye gonderildi Hecc ziyaretinin ardindan Quds qazisi olaraq teyin olundu Bir muddet sonra yeniceri agalarinin desteyi ile yeniden paytaxta qayitdi ve Uskudar qazisi secildi Valide Kosem Sultanin da qetli ile neticelenen 1651 tarixli saray cevrilisi esnasinda Belqrada gonderildi 6 fevral 1656 ci ilde burada vefat etdi ve Belqradda defn olundu Oglu Mehmed Efendi o 27 iyun 1688 muderris ve molla 1673 cu ilin sentyabrinda Istanbul qazisi 1677 ci ilin oktyabrinda ve 1687 ci ilin oktyabrinda 2 defe Anadolu qazesgeri teyin edilmisdir MenbeKatib Celebi Fezleke II 292 293 Naima Tarih IV 298 303 VI 243 244 Ussakizade Zeyl i Sekaik nsr H J Kissling Wiesbaden 1965 s 193 196 Seyhi Vekayiu l fuzala Beyazit Devlet Ktp Veliyyuddin Efendi nr 2361 I vr 118a b Devhatu l mesayih s 54 Sicill i Osmani III 330 Ilmiyye Salnamesi s 455 457 Uzuncarsili Osmanli Tarihi III 2 s 467 Tayyib Gokbilgin Ibrahim IA V 2 s 883 885 Istinadlarhttp www islamansiklopedisi info dia ayrmetin php idno 010289