İstanköylü Çələbi (Gözəlcə) Əli Paşa (XVI əsr – 9 mart 1621, Konstantinopol) — II Osman dönəmində 23 dekabr 1619–9 mart 1621 tarixlərində ümumilikdə bir il 2 ay 17 gün Osmanlı imperiyasının sədrəzəmi olmuş dövlət adamı.
İstanköylü Çələbi (Gözəlcə) Əli Paşa | |
---|---|
الجلبي جميل علي باشا | |
23 dekabr 1619 – 9 mart 1621 | |
Əvvəlki | Öküz Mehmed Paşa |
Sonrakı | Ohrili Hüseyn Paşa |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | ? |
Doğum yeri | Tunis |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | |
Fəaliyyəti | siyasətçi |
Atası | Əhməd Paşa |
Rütbəsi | Admiral |
Həyatı
Əslən türkdür. Atası Tunis bəylərbəyi Əhməd Paşa, anası isə peyğəmbər nəslinə mənsub Qaya Paşanın qızıdır. Mükəmməl bir təhsil almış, gənc yaşda İstanköy sancaqbəyi, daha sonra ard-arda Dimyat bəylərbəyi, 1602-ci ildə Yəmən və sonra Tunis bəylərbəyi olaraq təyin olunmuşdur. Ardından və Kipr bəylərbəliyinə gətirilmişdir.
1617-ci ilin noyabr ayında vəzirlik rütbəsi alaraq kaptan-ı dərya seçildi. 1619-cu ildə baş tutan səfərdə xristian quldurlara məxsus 6 gəmini ələ keçirmiş, ələ keçirilən 200 əsirin hər birinin boynundan gümüş pul dolu bir kisə asdıraraq sultanın hüzuruna çıxdı. Sultan Gənc Osman paşanın bu hərəkətini çox bəyənmiş, onu qızıl zəncir və qızıl işləməli xalatla mükafatlandırmışdır. Ancaq Sədrəzəm Öküz Mehmed Paşa Venesiya ilə bağlanan sülhün pozulmasından qorxaraq məsələni divanda müzakirə etdi. Bundan başqa Əli Paşanın əldə etdiyi qənimətin bir qismini mənimsədiyi haqqında şayələr də divan məclisində dilə gətirildi. Ancaq Əli Paşa daha böyük qənimətlər vəd edərək sultana yeni hədiyyələr təqdim etdi. Beləliklə, 23 dekabr 1619 tarixində Öküz Mehmed Paşa sədarətdən alındı və yerinə Çələbi Əli Paşa sədrəzəm təyin olundu.
Sədarətə gəldikdən sonra Əli Paşa bəzi dövlət adamlarının və varlı tacirlərin mallarını müsadirə edərək xəzinəni doldurmağa başladı. Bu dövlət adamları arasında keçmiş sədrəzəm Öküz Mehmed Paşa, Dəftərdar Baki Paşa və Qızlarağası Əl-hac Mustafa ağa da vardı. Öküz Mehmed Paşanın bütün əmlakı və sərvəti xəzinəyə müsadirə edildi və özü də az bir maaşla Hələb hakimi təyin olundu.
II Osmanı Lehistan səfərinə çıxmağa təşviq etdi. Ancaq Əli Paşa xəstə idi və sultanın ilk səfərinə qatıla bilmədi. 1621-ci ilin mart ayında öd kisəsi iltihabı səbəbilə vəfat etdi. Vəfat etdiyi vaxt hələ 40 yaşı yox idi. Məzarı Beşiktaş səmtindəki Yəhya Əfəndi Məzarlığındadır.
Həmçinin baxın
İstinadlar
- Uzunçarsılı, İsmail Hakkı, (1954) Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım , XVİ. Yüzyıl Ortalarından XVİİ. Yüzyıl Sonuna kadar), Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 İŞBN:978-975-16-0010) say.373–374
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Istankoylu Celebi Gozelce Eli Pasa XVI esr 9 mart 1621 Konstantinopol II Osman doneminde 23 dekabr 1619 9 mart 1621 tarixlerinde umumilikde bir il 2 ay 17 gun Osmanli imperiyasinin sedrezemi olmus dovlet adami Istankoylu Celebi Gozelce Eli Pasaالجلبي جميل علي باشاOsmanli sedrezemi23 dekabr 1619 9 mart 1621EvvelkiOkuz Mehmed PasaSonrakiOhrili Huseyn PasaSexsi melumatlarDogum tarixi Dogum yeri TunisVefat tarixi 9 mart 1621Vefat yeri Konstantinopol Osmanli imperiyasiFealiyyeti siyasetciAtasi Ehmed PasaRutbesi AdmiralHeyatiEslen turkdur Atasi Tunis beylerbeyi Ehmed Pasa anasi ise peygember nesline mensub Qaya Pasanin qizidir Mukemmel bir tehsil almis genc yasda Istankoy sancaqbeyi daha sonra ard arda Dimyat beylerbeyi 1602 ci ilde Yemen ve sonra Tunis beylerbeyi olaraq teyin olunmusdur Ardindan ve Kipr beylerbeliyine getirilmisdir 1617 ci ilin noyabr ayinda vezirlik rutbesi alaraq kaptan i derya secildi 1619 cu ilde bas tutan seferde xristian quldurlara mexsus 6 gemini ele kecirmis ele kecirilen 200 esirin her birinin boynundan gumus pul dolu bir kise asdiraraq sultanin huzuruna cixdi Sultan Genc Osman pasanin bu hereketini cox beyenmis onu qizil zencir ve qizil islemeli xalatla mukafatlandirmisdir Ancaq Sedrezem Okuz Mehmed Pasa Venesiya ile baglanan sulhun pozulmasindan qorxaraq meseleni divanda muzakire etdi Bundan basqa Eli Pasanin elde etdiyi qenimetin bir qismini menimsediyi haqqinda sayeler de divan meclisinde dile getirildi Ancaq Eli Pasa daha boyuk qenimetler ved ederek sultana yeni hediyyeler teqdim etdi Belelikle 23 dekabr 1619 tarixinde Okuz Mehmed Pasa sedaretden alindi ve yerine Celebi Eli Pasa sedrezem teyin olundu Sedarete geldikden sonra Eli Pasa bezi dovlet adamlarinin ve varli tacirlerin mallarini musadire ederek xezineni doldurmaga basladi Bu dovlet adamlari arasinda kecmis sedrezem Okuz Mehmed Pasa Defterdar Baki Pasa ve Qizlaragasi El hac Mustafa aga da vardi Okuz Mehmed Pasanin butun emlaki ve serveti xezineye musadire edildi ve ozu de az bir maasla Heleb hakimi teyin olundu II Osmani Lehistan seferine cixmaga tesviq etdi Ancaq Eli Pasa xeste idi ve sultanin ilk seferine qatila bilmedi 1621 ci ilin mart ayinda od kisesi iltihabi sebebile vefat etdi Vefat etdiyi vaxt hele 40 yasi yox idi Mezari Besiktas semtindeki Yehya Efendi Mezarligindadir Hemcinin baxinI Ehmed II Osman Kaptan i derya Sedrezem Durgunluq donemi Osmanli sedrezemleriIstinadlarUzuncarsili Ismail Hakki 1954 Osmanli Tarihi III Cilt 2 Kisim XVI Yuzyil Ortalarindan XVII Yuzyil Sonuna kadar Ankara Turk Tarih Kurumu Altinci Baski 2011 ISBN 978 975 16 0010 say 373 374