Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İran körfəzi neft və qaz hövzəsi — Qətər, Bəhreyn, Səudiyyə Ərəbistanı, Küveyt, İraq, İran, Oman, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri, qismən Türkiyə və Suriyanın ərazisində yerləşən bir neft və qaz hövzəsidir. Neft və qaz hövzəsinin sahəsi 1,43 milyon km²-dir. İlk neft yatağı (Mescidi-Süleyman) 1908-ci ildə, qaz (Pars) - 1965-ci ildə kəşf edilmişdir. Fars körfəzində 300-ə yaxın neft və qaz yatağı müəyyən edilmişdir ki, onlardan 13-ünün 1 milyarddan 10 milyard tona qədər, 40-ının isə 100 milyondan 1 milyard tona qədər neft ehtiyatı vardır.
Fars körfəzi neft və qaz hövzəsinin əhəmiyyətli bir hissəsi Ərəbistan yarımadasında yerləşir, sonra şimal-şərqdən Fars körfəzinə və Zaqros dağ silsiləsinin cənub-qərb yamacına qədər uzanır. Bu hövzə İran, İraq, Suriya, Türkiyə, İordaniya, Səudiyyə Ərəbistanı, Küveyt, Qətər, Bəhreyn, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri, Omanda yerləşir.
Quruda ən böyük neft yatağı Əl-Qəvar (Səudiyyə Ərəbistanı), dənizdə isə Safaniyə-Xəfanidi (Səudiyyə Ərəbistanı).
Quruda ən böyük qaz yataqları Əl Qavar (Səudiyyə Ərəbistanı) və dənizdəki Şimal Qübbəsi / Cənubi Pars (Qatar, İran).
Neft və qaz hövzəsi bölünür
1. Bəsrə-Küveyt bölgəsi Küveyt və İraqın cənubundadır. Əsas neft yataqları - Burqan, Ar-Rumayla, Lulu-İsfəndiyar, Safaniya-Xafci, Azadeqan, Dəşti-Abadan, Qərbi Kurna, Məcnun və s. Küveytin bütün neft və qaz ehtiyatları və İraqın ehtiyatlarının 70% -i bu ərazidə yerləşir.
2. Mesopotamiya bölgəsi - İraq, qismən Suriya və Türkiyə ərazisini əhatə edir. Əsas neft yataqları Kərkük, Şərqi Bağdad və s. İraq ehtiyatının 30% -i bu ərazidədir.
3. Önzaqros - İranın cənub hissəsi. Əsas neft yataqları Ahvaz, Ferdos, Novvruz, Marun, Qeçsarandı. Əsas qaz yataqları Cənubi Pars, Assaluye, Şimal Pars, Pazanundu və s. İranın bütün neft və qaz ehtiyatlarının 98% -i bu ərazidə yerləşir.
4. Hasa bölgəsi - Səudiyyə Ərəbistanının şərq hissəsidir. Əsas neft yataqları Əl-Qəvar, Abkaik, Berri, Manifa, Katif, Duxan və s. Səudiyyə Ərəbistanının neft və qaz ehtiyatlarının 90% -i bu ərazidə yerləşir.
5. Fars körfəzinin şərq bölgəsi - Omanın şimal hissəsi, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri, Qətər və Bəhreyn daxildir. Əsas neft yataqları Əl-Zakum, Murban-Bab, Fatehdi. Əsas qaz yataqları Şimal Qübbədi. Bu ərazidə BƏƏ və Qətərin bütün ehtiyatları, Səudiyyə Ərəbistanının ehtiyatlarının 10% -i yerləşir.
6. Hadramaut bölgəsi - Yəmən və cənub Oman ərazisi daxildir. Əsas yataqları Marmud, Alam, Cəlmud və digərləridir.
7. Suriya səhrası rayonu (Palmira) - Suriyanın şərq hissəsinin ərazisi və İraqın Ənbar əyaləti. Əsas yataqları Akkas (İraq), Rişa (İordaniya) və digərləridi.
Əhəng daşı suxurlarının əksəriyyəti neft yataqları ilə zəngindi. Bu silsiləsinin cənub-şərqində perm dövrü qum daşlarında neftlə zəngin Qaba yataqları (Saleh-Nahayda, Karn-Alam və s.) aşkar edilmişdir.
İstinadlar
- H. П. Голенкова. "Персидского залива нефтегазоносный бассейн" / Горная энциклопедия. — М.: Советская энциклопедия. Под редакцией Е. А. Козловского. 1984—1991.
- Высоцкий И.В., Высоцкий В.И., Оленин В.Б. Нефтегазоносные бассейны зарубежных стран - М.: Недра, 1990. - 405 с. 294-305
- A. I. Konyuhov, B. Maleki, The Persian Gulf Basin: Geological history, sedimentary formations, and petroleum potential / Lithology and Mineral Resources. July 2006, Volume 41, Issue 4, pp 344–361 doi:10.1134/S0024490206040055 (ing.)
- Richard M. Pollastro, Total Petroleum Systems of the Paleozoic and Jurassic, Greater Ghawar Uplift and Adjoining Provinces of Central Saudi Arabia and Northern Arabian-Persian Gulf / U.S. Geological Survey Bulletin 2202-H, 2003 (ing.)
- "Why So Much Oil in the Middle East?" / GEOEXPRO vol7 no 1 2010: pp 20-28. 10 Feb. 2015 (ing.)
- A Brief Tectonic History of the Arabian basin / Society for Sedimentary Geology (ing.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Iran korfezi neft ve qaz hovzesi Qeter Behreyn Seudiyye Erebistani Kuveyt Iraq Iran Oman Birlesmis Ereb Emirlikleri qismen Turkiye ve Suriyanin erazisinde yerlesen bir neft ve qaz hovzesidir Neft ve qaz hovzesinin sahesi 1 43 milyon km dir Ilk neft yatagi Mescidi Suleyman 1908 ci ilde qaz Pars 1965 ci ilde kesf edilmisdir Fars korfezinde 300 e yaxin neft ve qaz yatagi mueyyen edilmisdir ki onlardan 13 unun 1 milyarddan 10 milyard tona qeder 40 inin ise 100 milyondan 1 milyard tona qeder neft ehtiyati vardir Fars korfezi neft ve qaz hovzesinin ehemiyyetli bir hissesi Erebistan yarimadasinda yerlesir sonra simal serqden Fars korfezine ve Zaqros dag silsilesinin cenub qerb yamacina qeder uzanir Bu hovze Iran Iraq Suriya Turkiye Iordaniya Seudiyye Erebistani Kuveyt Qeter Behreyn Birlesmis Ereb Emirlikleri Omanda yerlesir Hovzenin sxemi Iri neft yataqlari yasil dordbucaqla qaz yataqlari qirmizi dordbucaqla isarelenmisdir Quruda en boyuk neft yatagi El Qevar Seudiyye Erebistani denizde ise Safaniye Xefanidi Seudiyye Erebistani Quruda en boyuk qaz yataqlari El Qavar Seudiyye Erebistani ve denizdeki Simal Qubbesi Cenubi Pars Qatar Iran Neft ve qaz hovzesi bolunur 1 Besre Kuveyt bolgesi Kuveyt ve Iraqin cenubundadir Esas neft yataqlari Burqan Ar Rumayla Lulu Isfendiyar Safaniya Xafci Azadeqan Desti Abadan Qerbi Kurna Mecnun ve s Kuveytin butun neft ve qaz ehtiyatlari ve Iraqin ehtiyatlarinin 70 i bu erazide yerlesir 2 Mesopotamiya bolgesi Iraq qismen Suriya ve Turkiye erazisini ehate edir Esas neft yataqlari Kerkuk Serqi Bagdad ve s Iraq ehtiyatinin 30 i bu erazidedir 3 Onzaqros Iranin cenub hissesi Esas neft yataqlari Ahvaz Ferdos Novvruz Marun Qecsarandi Esas qaz yataqlari Cenubi Pars Assaluye Simal Pars Pazanundu ve s Iranin butun neft ve qaz ehtiyatlarinin 98 i bu erazide yerlesir 4 Hasa bolgesi Seudiyye Erebistaninin serq hissesidir Esas neft yataqlari El Qevar Abkaik Berri Manifa Katif Duxan ve s Seudiyye Erebistaninin neft ve qaz ehtiyatlarinin 90 i bu erazide yerlesir 5 Fars korfezinin serq bolgesi Omanin simal hissesi Birlesmis Ereb Emirlikleri Qeter ve Behreyn daxildir Esas neft yataqlari El Zakum Murban Bab Fatehdi Esas qaz yataqlari Simal Qubbedi Bu erazide BEE ve Qeterin butun ehtiyatlari Seudiyye Erebistaninin ehtiyatlarinin 10 i yerlesir 6 Hadramaut bolgesi Yemen ve cenub Oman erazisi daxildir Esas yataqlari Marmud Alam Celmud ve digerleridir 7 Suriya sehrasi rayonu Palmira Suriyanin serq hissesinin erazisi ve Iraqin Enbar eyaleti Esas yataqlari Akkas Iraq Risa Iordaniya ve digerleridi Eheng dasi suxurlarinin ekseriyyeti neft yataqlari ile zengindi Bu silsilesinin cenub serqinde perm dovru qum daslarinda neftle zengin Qaba yataqlari Saleh Nahayda Karn Alam ve s askar edilmisdir IstinadlarH P Golenkova Persidskogo zaliva neftegazonosnyj bassejn Gornaya enciklopediya M Sovetskaya enciklopediya Pod redakciej E A Kozlovskogo 1984 1991 Vysockij I V Vysockij V I Olenin V B Neftegazonosnye bassejny zarubezhnyh stran M Nedra 1990 405 s 294 305A I Konyuhov B Maleki The Persian Gulf Basin Geological history sedimentary formations and petroleum potential Lithology and Mineral Resources July 2006 Volume 41 Issue 4 pp 344 361 doi 10 1134 S0024490206040055 ing Richard M Pollastro Total Petroleum Systems of the Paleozoic and Jurassic Greater Ghawar Uplift and Adjoining Provinces of Central Saudi Arabia and Northern Arabian Persian Gulf U S Geological Survey Bulletin 2202 H 2003 ing Why So Much Oil in the Middle East GEOEXPRO vol7 no 1 2010 pp 20 28 10 Feb 2015 ing A Brief Tectonic History of the Arabian basin Society for Sedimentary Geology ing