Şahzadə Şahənşah (1465, Amasya ili və ya Amasya – 2 iyul 1511, Qaramanlı eli) — 8. Osmanlı sultanı II Bəyazidin oğlu, Osmanlı şahzadəsi.
Şahzadə Şahənşah | |
---|---|
türkm. Şehzade Şahinşah | |
| |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 1465 |
Doğum yeri | Amasya sancaqbəyliyi, Osmanlı imperiyası |
Vəfat tarixi | 2 iyul 1511 |
Vəfat yeri | Qaraman əyaləti, Osmanlı imperiyası |
Dəfn yeri | Muradiyə külliyəsi, Bursa |
Atası | II Bəyazid |
Anası | Hüsnüşah Xatun |
Həyat yoldaşı | Mükrimə Xatun |
Uşaqları | Şahzadə Mehmed Şahzadə Mahmud |
Həyatı
Uşaqlıq illəri
Şahzadə Şahənşah 1474-cü ildə Amasyada dünyaya gəldi. Atası Fateh Sultan Mehmedin oğlu və o illərdə Amasya sancaqbəyi olan Şahzadə Bəyazid, anası isə onun xanımlarından Hüsnüşah Xatundur. Uşaqlıq illəri Amasyada keçən Şahzadə Şahənşah 1480-ci ildə qardaşlarıyla birlikdə İstanbula — babası Fateh Sultan Mehmedin yanına göndərildi. Burada qardaşları Qorqud, Əhməd, Aləmşah, Mahmud və Səlim, eləcə də əmisi Şahzadə Cemin oğlu Oğuz xanla birlikdə möhtəşəm mərasimlə sünnət edildi. Mərasimin ardından Manisa sancaqbəyi təyin edildi və anası Hüsnüşah Xatunla birlikdə Manisaya yollandı. Cəmi bir il sonra Fateh Sultan Mehmedin vəfatıyla atası II Bəyazid dərhal İstanbula yola düşdü və qardaşı Şahzadə Cemlə girişdiyi taxt mübarizəsinin ardından taxta çıxdı.
Atasının səltənət illərində
Qaraman sancaqbəyi olan əmisi Cem Sultanın taxt mübarizəsində məğlub olaraq Məmlüklərə sığınmasının ardından, 1483-cü ildə Qaraman sancaqbəyi təyin edildi. Üstəlik anası Hüsnüşah Xatun da Qaramanoğlu İbrahim bəyin nəslindən idi. Bu səbəblə siyasi olaraq qarışıq olan bu bölgəni uzun müddət əmin-amanlıqla idarə edə bildi.
Osmanlı ordusunun Venesiya ilə müharibədə olmasından istifadə edən və Ağqoyunlulardan aldığı dəstəklə ayaqlanan Qaramanoğlu Mustafa bəyə qarşı mübarizə apardı. Öncə Beyşəhər sancaqbəyi olan oğlu Mehmedi İçələ göndərdi. Daha sonra isə özü bölgəyə gələrək Qaramanoğlu Mustafa bəyi məğlub etdi. Məğlub olan Mustafa bəy Tarsusa gələrək gəmiylə Misirə qaçdı və Məmlüklərə sığındı. Ancaq Osmanlılarla yeni bir siyasi gərginlik yaşamaq istəməyən Məmlük sultanı Əşrəf Canbolat Mustafa bəyi edam edərək Osmanlılara təslim etdi.
Ancaq Şahzadə Şahənşah 2 iyul 1511-ci ildə Konyada anidən vəfat etdi. Ölüm səbəbi bilinməsə də, bəzi mənbələrdə onun atasının əmriylə edam edildiyi qeyd edilir. Ancaq bunun nə dərəcədə doğru olduğu məlum deyil. Belə ki, onun vəfatının ardından atası Sultan Bəyazid dərin kədərə boğulmuş, bu hadisənin ardından taxtı böyük oğlu Şahzadə Əhmədə təhvil vermək niyyətinə gəlmişdir. Beləcə, Yavuz Sultan Səlim səltənətinin ilk illərini də əhatə edən uzun taxt mübarizəsi başlamış oldu.
Ölümünün ardından Beyşəhər sancaqbəyi olan oğlu Şahzadə Mehmed onun yerinə Qaramana təyin edildi. Ancaq əmiləri arasında gedən taxt mübarizəsi əsnasında 1512-ci ildə ələ keçirilərək edam olundu.
Ailəsi
Xanımı
- Mükrimə Xatun (ö. 1517) — Bursa Muradiyə külliyəsində öz adına inşa olunan türbəyə dəfn edilmişdir.
Oğul övladları
- Şahzadə Mehmed (d. 1488 — ö. 16 dekabr 1512) — Beyşəhər sancaqbəyi, atasının vəfatının ardından Qaraman sancaqbəyi oldu. 1502-ci ildə əmisi Şahzadə Abdullahın qızı Şahnisə Sultanla evlənmişdir. Ögey əmisi Yavuz Sultan Səlimin əmriylə boğularaq edam edilmişdir.
- Şahzadə Mahmud (ö. 1510)
Mənbə
- Süreyya Mehmed Bey. Sicill-i Osmani / ed. Nuri Akbayar. — Istanbul: Tarih Vakfi Yurt Yayınlar, 1996. — P. 19. —
- Jorga Nicolae Geschichte des Osmanischen (пер. Epçeli Nilüfer). — Стамбул: Yeditepe yayınevi. — С. 263–264. —
İstinadlar
- Osmanlı Tarihi, II. Cilt, 10. baskı, Türk Tarih Kurumu Yayınları-2011, Ord. Prof. İsmail Hakkı Uzunçarşılı
- Osmanlı'ya Karşı Savaşan Osmanlı Şehzadesi: Şehzade Ahmet'in Oğlu Şehzade Kasım, Haldun Eroğlu
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sahzade Sahensah 1465 Amasya ili ve ya Amasya 2 iyul 1511 Qaramanli eli 8 Osmanli sultani II Beyazidin oglu Osmanli sahzadesi Sahzade Sahensahturkm Sehzade SahinsahDefn edildiyi Sahzade Ehmed turbesi Muradiye kulliyesi BursaSexsi melumatlarDogum tarixi 1465Dogum yeri Amasya sancaqbeyliyi Osmanli imperiyasiVefat tarixi 2 iyul 1511Vefat yeri Qaraman eyaleti Osmanli imperiyasiDefn yeri Muradiye kulliyesi BursaAtasi II BeyazidAnasi Husnusah XatunHeyat yoldasi Mukrime XatunUsaqlari Sahzade Mehmed Sahzade MahmudHeyatiUsaqliq illeri Sahzade Sahensah 1474 cu ilde Amasyada dunyaya geldi Atasi Fateh Sultan Mehmedin oglu ve o illerde Amasya sancaqbeyi olan Sahzade Beyazid anasi ise onun xanimlarindan Husnusah Xatundur Usaqliq illeri Amasyada kecen Sahzade Sahensah 1480 ci ilde qardaslariyla birlikde Istanbula babasi Fateh Sultan Mehmedin yanina gonderildi Burada qardaslari Qorqud Ehmed Alemsah Mahmud ve Selim elece de emisi Sahzade Cemin oglu Oguz xanla birlikde mohtesem merasimle sunnet edildi Merasimin ardindan Manisa sancaqbeyi teyin edildi ve anasi Husnusah Xatunla birlikde Manisaya yollandi Cemi bir il sonra Fateh Sultan Mehmedin vefatiyla atasi II Beyazid derhal Istanbula yola dusdu ve qardasi Sahzade Cemle girisdiyi taxt mubarizesinin ardindan taxta cixdi Atasinin seltenet illerinde Qaraman sancaqbeyi olan emisi Cem Sultanin taxt mubarizesinde meglub olaraq Memluklere siginmasinin ardindan 1483 cu ilde Qaraman sancaqbeyi teyin edildi Ustelik anasi Husnusah Xatun da Qaramanoglu Ibrahim beyin neslinden idi Bu sebeble siyasi olaraq qarisiq olan bu bolgeni uzun muddet emin amanliqla idare ede bildi Osmanli ordusunun Venesiya ile muharibede olmasindan istifade eden ve Agqoyunlulardan aldigi destekle ayaqlanan Qaramanoglu Mustafa beye qarsi mubarize apardi Once Beyseher sancaqbeyi olan oglu Mehmedi Icele gonderdi Daha sonra ise ozu bolgeye gelerek Qaramanoglu Mustafa beyi meglub etdi Meglub olan Mustafa bey Tarsusa gelerek gemiyle Misire qacdi ve Memluklere sigindi Ancaq Osmanlilarla yeni bir siyasi gerginlik yasamaq istemeyen Memluk sultani Esref Canbolat Mustafa beyi edam ederek Osmanlilara teslim etdi Ancaq Sahzade Sahensah 2 iyul 1511 ci ilde Konyada aniden vefat etdi Olum sebebi bilinmese de bezi menbelerde onun atasinin emriyle edam edildiyi qeyd edilir Ancaq bunun ne derecede dogru oldugu melum deyil Bele ki onun vefatinin ardindan atasi Sultan Beyazid derin kedere bogulmus bu hadisenin ardindan taxti boyuk oglu Sahzade Ehmede tehvil vermek niyyetine gelmisdir Belece Yavuz Sultan Selim seltenetinin ilk illerini de ehate eden uzun taxt mubarizesi baslamis oldu Olumunun ardindan Beyseher sancaqbeyi olan oglu Sahzade Mehmed onun yerine Qaramana teyin edildi Ancaq emileri arasinda geden taxt mubarizesi esnasinda 1512 ci ilde ele kecirilerek edam olundu AilesiXanimi Mukrime Xatun o 1517 Bursa Muradiye kulliyesinde oz adina insa olunan turbeye defn edilmisdir Ogul ovladlari Sahzade Mehmed d 1488 o 16 dekabr 1512 Beyseher sancaqbeyi atasinin vefatinin ardindan Qaraman sancaqbeyi oldu 1502 ci ilde emisi Sahzade Abdullahin qizi Sahnise Sultanla evlenmisdir Ogey emisi Yavuz Sultan Selimin emriyle bogularaq edam edilmisdir Sahzade Mahmud o 1510 MenbeSureyya Mehmed Bey Sicill i Osmani ed Nuri Akbayar Istanbul Tarih Vakfi Yurt Yayinlar 1996 P 19 ISBN 975 333 049 5 Jorga Nicolae Geschichte des Osmanischen per Epceli Nilufer Stambul Yeditepe yayinevi S 263 264 ISBN 975 6480 19 XIstinadlarOsmanli Tarihi II Cilt 10 baski Turk Tarih Kurumu Yayinlari 2011 Ord Prof Ismail Hakki Uzuncarsili Osmanli ya Karsi Savasan Osmanli Sehzadesi Sehzade Ahmet in Oglu Sehzade Kasim Haldun Eroglu