İslam Rzayev

Rzayev İslam Tapdıq oğlu (11 noyabr 1934, Sərdarlı, Qaryagin rayonu – 26 yanvar 2008, Bakı) — Azərbaycanlı müğənni, xanəndə və pedaqoq, Azərbaycan SSR xalq artisti (1989).

İslam Rzayev
Ümumi məlumatlar
Doğum tarixi	11 noyabr 1934(1934-11-11)
Doğum yeri	Sərdarlı, Qaryagin rayonu, Azərbaycan SSR, ZSFSR, SSRİ
Vəfat tarixi	26 yanvar 2008(2008-01-26) (73 yaşında)
Vəfat yeri	Bakı, Azərbaycan
Dəfn yeri	Fəxri Xiyaban
Vətəndaşlığı	SSRİ  Azərbaycan
Musiqiçi məlumatları
Fəaliyyəti	müğənni
Fəaliyyət illəri	1956–2008
Janr	muğam
Mükafatları

Həyatı

İslam Rzayev 11 noyabr 1934-cü ildə Füzuli rayonunun Sərdarlı kəndində dünyaya gəlmişdir. Qarabağ xanəndəlik məktəbinin layiqli davamçılarından biri olmuşdur. Onun səsini ilk dəyərləndirən Seyid Şuşinski olmuşdur. Peşəkar musiqi təhsilini Bakıda Asəf Zeynallı adına Azərbaycan Dövlət Musiqi Texnikumunda almış (1951–1956), Seyid Şuşinskinin sinfində muğam dəstgahlarını mükəmməl öyrənmişdir. Həmçinin Zülfü Adıgözəlovdan və Həqiqət Rzayevadan muğam dərsləri almış, sənətini təkmilləşdirmişdir. Daha sonra 1976-cı ildə Azərbaycan Dövlət İncəsənət İnstitutunu bitirmişdir.

1958-ci ildən ömrünün sonunadək Azərbaycan Dövlət Akademik Filarmoniyasının solisti kimi fəaliyyətə göstərib. Pedaqoji işlə də məşğul olmuş, yetirdiyi tələbələr xanəndəlik məktəbinin layiqli davamçıları kimi tanınmışlar. İslam Rzayevin təşəbbüsü ilə 1989-cu ildə Bakıda ilk Dövlət Muğam Teatrı yaradılmışdır. Həyatının sonunadək Muğam Teatrının bədii rəhbəri vəzifəsində çalışıb.

Onun oxuduğu "Çahargah", "Bayatı-Kürd", "Mahur–Hindi", "Rast" muğam dəstgahları AzTV-nin fonduna daxil edilmişdir. Bir sıra mahnılar da bəstələmiş, onlardan "Gəl inad etmə", "Dağlar başı", "Almadərən" mahnıları geniş yayılmışdır. Öz yaradıcılığında bəstəkar əsərlərinə də müraciət etmiş, Cahangir Cahangirovun "Nəsimi", "Aşıq Alı" və s. kantatalarında solo partiyanı ifa etmişdir.

70-dən artıq qastrol səfərlərində olmuş, Fransa, İngiltərə, İran, İraq, Əlcəzair, Türkiyə, İsrail, Kolumbiya, Peru, Kuba, Yaponiya, Hindistan, Nepal kimi ölkələrdə Azərbaycan mədəniyyətini təmsil etmişdir.

Xanəndə 26 yanvar 2008-ci ildə Bakı şəhərində vəfat etmişdir. Fəxri Xiyabanda dəfn olunub.

Mükafatları

• Azərbaycan SSR əməkdar artisti — 1967
• Azərbaycan SSR xalq artisti — 1989
• Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdü — 11 iyun 2002
• — 10 noyabr 2004

Filmoqrafiya

1. Azərbaycan elləri (film, 1976)
2. Bakı bağları. Türkan (film, 2007)
4. Havalansın Xanın səsi (film, 2001)
5. Sevil (film, 1970)
6. Şur (film, 1967)
7. Yenilməz batalyon (film, 1965)
8. Yorulmamışam. Rövşən Behcət (film, 2007)

İstinadlar

1. Bibliothèque nationale de France İslam Rzayev // BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
2. Энциклопедия Азербайджанского Мугама (rus). Баку: "Шарг-Гарб". səh. 197.
3. . metbuat.az (az.). Archived from the original on 2020-02-26. İstifadə tarixi: 2020-02-26.
4. "El səni soracaq "Zabul-segah"dan..." anl.az (az.). 2020-02-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-02-26.
5. "İslam Rzayevin Azərbaycan xanəndəlik sənətinin inkişafındakı rolu". konservatoriya.az (az.). 2020-02-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-02-26.
6. "İslam Rzayevin səsi Tanrının hədiyyəsi idi: Çatmadığı bir arzusu vardı, onu da..." Oxu.Az (az.). 2024-01-26. 2024-01-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-01-26.
7. "İslam Rzayev". medeniyyet.az (az.). 2020-02-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-02-26.
8. "Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdlərinin verilməsi haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİNİN SƏRƏNCAMI". e-qanun.az (az.). 2020-02-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-02-26.
9. "İ. T. Rzayevin "Şöhrət" ordeni ilə təltif edilməsi haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİNİN SƏRƏNCAMI". e-qanun.az (az.). 10.10.2004. 2020-02-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-02-26.

Xarici keçidlər

• İslam Rzayevin doğum günüdür