Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İncə Məmməd - Türkiyə yazıçısı Yaşar Kamalın 1953-cü ildə yazdığı romanı.
| İncə Məmməd | |
|---|---|
| türk. İnce Memed | |
 | |
| Müəllif | Yaşar Kamal |
| Janr | roman |
| Orijinalın dili | türk |
| Ölkə | |
| Orijinalın nəşr ili | 1955 |
| Nəşriyyat | |
| Səhifə | 436 |
Yaşar Kamalın ən tanınmış və əhəmiyyətli əsəri kimi qəbul edilən bu roman Çuxurova kəndlilərinin ağaların zülmünə qarşı mübarizəsindən bəhs edir. Yazıçının ilk romanıdır. 1953-1954-cü illərdə "Cümhuriyyət" qəzetində yayınlanmış, 1955-ci ildə tərəfindən iki cildlik kitab şəklində çap olunmuşdur Əsər 1956-cı ildə "Varlıq" jurnalının təsis etdiyi "Varlıq Roman mükafatı"na layiq görülmüşdür.
1957-ci ildə roman bolqar dilinə, 1959-cu ildə Nazim Hikmət tərəfindən rus dilinə tərcümə olundu. Daha sonra 1961-ci ildə Eduard Roditi və Tilda Kamal tərəfindən ingilis dilinə, Qüzin Dino tərəfindən fransız dilinə tərcümə olundu və İngiltərə, ABŞ, İtaliya və Fransada nəşr olundu. Növbəti il alman və ispan dilinə də tərcümə olunan roman indiyədək 40-dan çox dilə tərcümə olunmuşdur.
Yaşar Kamal daha sonra romanın davamı olaraq 3 kitab daha yazmışdır və roman qəhrəmanını 1987-ci ilə qədər yaşatdırmışdır. Roman seriyanın ilkidir və 1923-1933-cü illərdən bəhs edir.
Mövzu
"İncə Məmməd"-də hadisələr Türkiyənin müstəqilliyinin ilk illərinə təsadüf edir. Anadolu xalqının savadsızlığı, cəhaləti, kənd həyatının səfaləti və kənd ağalarının bölgələrə hakim olmasına üsyan xarakterli romandır.
Hekayə
Dəyirmanoluq kəndinin sakinlərinə kənddən qırağa çıxmağa icazə yoxdur. Onlar buranın öz qayda qanunları ilə yaşamaq məcburiyyətindədirlər. Abdi ağa kənddə qanunları müəyyənləşdirir. Xaricdən heç kim kəndə gələ bilməz.
Kəndin uşaqlarından İncə Məmməd günlərdir Abdi ağanın tarlasında işləyir, amma Abdi ağa onun anasını və özünü döyməyə davam edir. Məmməd artıq bu vəziyyətdən bezir və Kəsmə kəndində yaşayan Süleyman adlı kəndliyə sığınır. Məmməd güclə də olsa kənddən qaça bilmişdir. Məmməd qışı Kəsmə kəndində keçirir və burada çobanlıq edir. Anası və kəndi üçün darixsa da geri qyimamaqda qərarlıdır. Bir gün onun kəndindən biri onu görür və bu xəbəri anası - Dönəyə çatdırır. Xəbər ağızdan-ağıza yayılır və sonda Abdi ağanın qulağına gedib çatır. Abdi ağa Məmmədi Süleymanın evindən alıb kəndə qaytarır. O yay Məmməd Abdi ağanın tarlasında işləyir və Abdi ağa ona cəza olaraq ancaq məhsulun dörddə birini verir. Məmməd və anası qışı böyük çətinliklə keçirirlər.
Bir neçə il sonra Məmməd və dostu Mustafa ilk dəfə qəsəbəyə gedirlər və yolda cəsur Böyük Əhmədlə qarşılaşırlar. Qəsəbədəki həyat Məmmədə böyük təsir göstərir. Ağaların olmadığı bu həyat onu cəzb edir. Məmməd sevgilisi Hatçenin Abdi ağanın qohumu ilə evləndiyi öyrənəndə növbəti gecə Hatçeni qaçırıb kənddən uzaqlaşırlar. Onları tapmaq üçün Abdi ağan, adamları və qohumu yola düşürlər. Aralarında döyüş baş verir. İncə Məmməd Abdi ağanın qohumunu öldürür, onun özünün isə yaralayır. Hatçe isə onların əlinə keçir. Məmmədin sığınacağı olmadığı üçün Dəli Durdu adlı şəxsin qrupuna qoşulur, amma onun etdiyi haqsızlıqlardan sonra ondan nifrət edir.
Bu zaman Abdi ağa Hatçeni cəzalandırmaq üçün jandarmaya qohumunun Hatçe tərəfindən öldürüldüyü bildirir və Hatçe həbsxanaya salınır.
Sonda Məmməd dostları Rəcəb Çavuş və Cabbar ilə Dəli Durdunun qrupundan ayrılır. Bir gecə kəndinə gələndə anasının öldüyünü və Hatçenin başına gələnləri öyrənir. Abdi ağanı təqib etməyə başlayır.
Abdi ağa Məmmədi öldürmək üçün plan qurur. Məmməd isə Hatçeni və dostunu həbsxanadan qaçırır, kəndliləri Abdi ağaya qarşı gəlmələri üçün ürəkləndirir. O qış kəndlilərdən heç biri Abdi ağa üçün işləmirlər.
Abdi ağa Ankaraya teleqraf çəkib Məmmədin yerini deyir. Jandarmalar Məmmədi sıxışdırırlar və atışma başlayır. Bu zaman Hatçe doğum edir. Buna görə təslim olur, amma Hatçeni vururlar. Aylardır onu qovalayan Asim Çavuş ona bir şans verir və əsgərləri ilə geri çəkilir. Yeni doğulan uşağını Hatçenin dostu İraz alıb Qaziantepdəki bir kəndə aparır.
Məmməd kəndə gəlib Abdi ağanı öldürür. Bütün kənd bayram keçirir. Məmməd isə dağlara gedir və ondan bir daha xəbər çıxmır.
Obrazlar
- İncə Məmməd - romanın baş qəhrəmanı. Dəyirmanoluq kəndində Səfil İbrahim ilə Dönənin tək oğlu. Kiçik yaşlarında yetim qalmışdır və anası ilə birlikdə yaşamaqdadır. Romana görə əsl adı İncə Ufodur və əslən Qəhrəmanmaraşın Helete kəndindəndir.
- Dönə - İncə Məmmədin anası. Abdi ağadan çox işgəncə görmüşdür. Təmiz ürəklidir.
- Abdi ağa - Tikanlıdüzdəki 5 kəndin ağasıdır və zalım obrazdır.
- Hatçe - Məmmədin sevgilisi və daha sonra arvadı. Abdi ağa tərəfindən şərə məruz qalıb həbsxanaya atılmışdır. Daha sonra Məmməd tərəfindən xilas edilmişdi. Məmməddən bir oğlan uşağı doğmuş, amma dağdakı atışmada ölmüşdür.
- Cabbar - İncə Məmmədin dostu. Dəli Durdunun qrupunda olmuşdu. Amma Məmməd Dəli Durduya qarşı çıxanda Məmmədə tərəfkeş olmuşdu. Lakin onlar sonra ayrıldılar.
- Süleyman - Məmmədin sığındığı kəndli. Ona ata kimi baxmışdır və Dəli Durduya qoşulmasını təmin etmişdir.
- Rəcəb Çavuş - İncə Məmmədin dostu. Haradan gəldiyi məlum deyil. Bir atışmada yaralanmış və ölmüşdür.
- Topal Əli - İncə Məmmədin dostu. Əvvəl Məmmədin düşməni olsa da daha sonra dosta çevrilmişdilər. Topal Əli çox ağıllı təqibçidir.
Film
Yaşar Kamalın bu romanı əsasında 1984-cü ildə ingilis yazıçısı Peter Ustinov tərəfindən "Şahinim Məmməd" filmi çəkilmişdir. Filmin senaristi və rejissoru olan Ustinov Abdi ağa rolunu canlandırmışdı. Yunan bəstəkar Mano Hakidakis film üçün "Şir və Şahin" mahnısını bəstələmişdir.
Xarici keçidlər
- Romanın pdf formatı
- Radikal
İstinadlar
- . 2014-04-07 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-11-13.
- "Arxivlənmiş surət". 2015-09-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-11-13.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ince Memmed Turkiye yazicisi Yasar Kamalin 1953 cu ilde yazdigi romani Ince Memmedturk Ince MemedMuellif Yasar KamalJanr romanOrijinalin dili turkOlke TurkiyeOrijinalin nesr ili 1955NesriyyatSehife 436 Yasar Kamalin en taninmis ve ehemiyyetli eseri kimi qebul edilen bu roman Cuxurova kendlilerinin agalarin zulmune qarsi mubarizesinden behs edir Yazicinin ilk romanidir 1953 1954 cu illerde Cumhuriyyet qezetinde yayinlanmis 1955 ci ilde terefinden iki cildlik kitab seklinde cap olunmusdur Eser 1956 ci ilde Varliq jurnalinin tesis etdiyi Varliq Roman mukafati na layiq gorulmusdur 1957 ci ilde roman bolqar diline 1959 cu ilde Nazim Hikmet terefinden rus diline tercume olundu Daha sonra 1961 ci ilde Eduard Roditi ve Tilda Kamal terefinden ingilis diline Quzin Dino terefinden fransiz diline tercume olundu ve Ingiltere ABS Italiya ve Fransada nesr olundu Novbeti il alman ve ispan diline de tercume olunan roman indiyedek 40 dan cox dile tercume olunmusdur Yasar Kamal daha sonra romanin davami olaraq 3 kitab daha yazmisdir ve roman qehremanini 1987 ci ile qeder yasatdirmisdir Roman seriyanin ilkidir ve 1923 1933 cu illerden behs edir Movzu Ince Memmed de hadiseler Turkiyenin musteqilliyinin ilk illerine tesaduf edir Anadolu xalqinin savadsizligi cehaleti kend heyatinin sefaleti ve kend agalarinin bolgelere hakim olmasina usyan xarakterli romandir HekayeDeyirmanoluq kendinin sakinlerine kendden qiraga cixmaga icaze yoxdur Onlar buranin oz qayda qanunlari ile yasamaq mecburiyyetindedirler Abdi aga kendde qanunlari mueyyenlesdirir Xaricden hec kim kende gele bilmez Kendin usaqlarindan Ince Memmed gunlerdir Abdi aganin tarlasinda isleyir amma Abdi aga onun anasini ve ozunu doymeye davam edir Memmed artiq bu veziyyetden bezir ve Kesme kendinde yasayan Suleyman adli kendliye siginir Memmed gucle de olsa kendden qaca bilmisdir Memmed qisi Kesme kendinde kecirir ve burada cobanliq edir Anasi ve kendi ucun darixsa da geri qyimamaqda qerarlidir Bir gun onun kendinden biri onu gorur ve bu xeberi anasi Doneye catdirir Xeber agizdan agiza yayilir ve sonda Abdi aganin qulagina gedib catir Abdi aga Memmedi Suleymanin evinden alib kende qaytarir O yay Memmed Abdi aganin tarlasinda isleyir ve Abdi aga ona ceza olaraq ancaq mehsulun dordde birini verir Memmed ve anasi qisi boyuk cetinlikle kecirirler Bir nece il sonra Memmed ve dostu Mustafa ilk defe qesebeye gedirler ve yolda cesur Boyuk Ehmedle qarsilasirlar Qesebedeki heyat Memmede boyuk tesir gosterir Agalarin olmadigi bu heyat onu cezb edir Memmed sevgilisi Hatcenin Abdi aganin qohumu ile evlendiyi oyrenende novbeti gece Hatceni qacirib kendden uzaqlasirlar Onlari tapmaq ucun Abdi agan adamlari ve qohumu yola dusurler Aralarinda doyus bas verir Ince Memmed Abdi aganin qohumunu oldurur onun ozunun ise yaralayir Hatce ise onlarin eline kecir Memmedin siginacagi olmadigi ucun Deli Durdu adli sexsin qrupuna qosulur amma onun etdiyi haqsizliqlardan sonra ondan nifret edir Bu zaman Abdi aga Hatceni cezalandirmaq ucun jandarmaya qohumunun Hatce terefinden oldurulduyu bildirir ve Hatce hebsxanaya salinir Sonda Memmed dostlari Receb Cavus ve Cabbar ile Deli Durdunun qrupundan ayrilir Bir gece kendine gelende anasinin olduyunu ve Hatcenin basina gelenleri oyrenir Abdi agani teqib etmeye baslayir Abdi aga Memmedi oldurmek ucun plan qurur Memmed ise Hatceni ve dostunu hebsxanadan qacirir kendlileri Abdi agaya qarsi gelmeleri ucun ureklendirir O qis kendlilerden hec biri Abdi aga ucun islemirler Abdi aga Ankaraya teleqraf cekib Memmedin yerini deyir Jandarmalar Memmedi sixisdirirlar ve atisma baslayir Bu zaman Hatce dogum edir Buna gore teslim olur amma Hatceni vururlar Aylardir onu qovalayan Asim Cavus ona bir sans verir ve esgerleri ile geri cekilir Yeni dogulan usagini Hatcenin dostu Iraz alib Qaziantepdeki bir kende aparir Memmed kende gelib Abdi agani oldurur Butun kend bayram kecirir Memmed ise daglara gedir ve ondan bir daha xeber cixmir ObrazlarInce Memmed romanin bas qehremani Deyirmanoluq kendinde Sefil Ibrahim ile Donenin tek oglu Kicik yaslarinda yetim qalmisdir ve anasi ile birlikde yasamaqdadir Romana gore esl adi Ince Ufodur ve eslen Qehremanmarasin Helete kendindendir Done Ince Memmedin anasi Abdi agadan cox isgence gormusdur Temiz ureklidir Abdi aga Tikanliduzdeki 5 kendin agasidir ve zalim obrazdir Hatce Memmedin sevgilisi ve daha sonra arvadi Abdi aga terefinden sere meruz qalib hebsxanaya atilmisdir Daha sonra Memmed terefinden xilas edilmisdi Memmedden bir oglan usagi dogmus amma dagdaki atismada olmusdur Cabbar Ince Memmedin dostu Deli Durdunun qrupunda olmusdu Amma Memmed Deli Durduya qarsi cixanda Memmede terefkes olmusdu Lakin onlar sonra ayrildilar Suleyman Memmedin sigindigi kendli Ona ata kimi baxmisdir ve Deli Durduya qosulmasini temin etmisdir Receb Cavus Ince Memmedin dostu Haradan geldiyi melum deyil Bir atismada yaralanmis ve olmusdur Topal Eli Ince Memmedin dostu Evvel Memmedin dusmeni olsa da daha sonra dosta cevrilmisdiler Topal Eli cox agilli teqibcidir FilmYasar Kamalin bu romani esasinda 1984 cu ilde ingilis yazicisi Peter Ustinov terefinden Sahinim Memmed filmi cekilmisdir Filmin senaristi ve rejissoru olan Ustinov Abdi aga rolunu canlandirmisdi Yunan bestekar Mano Hakidakis film ucun Sir ve Sahin mahnisini bestelemisdir Xarici kecidlerRomanin pdf formati RadikalIstinadlar 2014 04 07 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2014 11 13 Arxivlenmis suret 2015 09 24 tarixinde Istifade tarixi 2014 11 13