Özbək xanlığı (özb. Oʻzbek ulusi) — 1428–1468-ci illərdə iqtidarda olmuş dövlət.
Xanlıq (dövlət) | |
Özbək xanlığı | |
---|---|
özb. O'zbek xonligi | |
| |
| |
Paytaxt | Çimgi-Tura[d] |
Rəsmi dilləri | Türk dilləri |
Dövlət dini | Sünni İslam |
Ərazisi | 3,000 000 km2 |
İdarəetmə forması | feodal monarxiyası |
Xan | |
• 1428–1468 | Əbülxeyr xan |
• 1468–1471 | Haydar |
Davamiyyət | |
→ | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Uluğbəyin hakimiyyəti (1447–1449) uzun sürməmişdi. Belə ki, hələ 1428-ci ildə Batı xanın qardaşı Şeybanın nəslindən olan Əbülxeyr "Xan" elan edildikdən sonra 1431-ci ildə Gürgənci və Xarəzmi, 1447-ci ildə Seyhun çayı ətrafındakı Sığnaq şəhərindən Özkəndə qədər əraziləri öz hakimiyyəti altında birləşdirərək, "Özbək xanlığı"nı (1428–1599) yaratmışdı.
davamçıları olan Özbəklər Əbülxeyr xanın (1428–1468) başçılığı ilə hücum edərək Türküstana girmiş, Səmərqəndi Teymurlulardan almışdı. Bəlxdə üsyan edən oğlu Rüknəddin Əbdüllətifin oyununa düşən Uluqbəy Özbəklərə məğlub olaraq 1449-cu ildə edam edilmişdir.
Özbək xanlığı ilk əvvəl Cığatayların, sonra isə Teymuroğulları və nəhayət, Səfəvilərin ağır zərbələri nəticəsində parçalanmış, Xorasan Səfəvilərin, Daşkənd və ətrafı Qırğız-Qazax Türklərinin əlinə keçmiş, digər yerlərdə isə Buxara xanlığı (1599–1785), Xivə xanlığı (1512–1920), Kokand xanlığı (1710–1876) və Kaşğar-Turfan xanlığı (XV əsrin əvvəllərindən 1877-ci ilə qədər) kimi müstəqil xanlıqlar yaranmışdı.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ozbek xanligi ozb Oʻzbek ulusi 1428 1468 ci illerde iqtidarda olmus dovlet Xanliq dovlet Ozbek xanligiozb O zbek xonligiOzbek xanligi en guclu donemlerinde 1428 1468 1428 1471Paytaxt Cimgi Tura d Resmi dilleri Turk dilleriDovlet dini Sunni IslamErazisi 3 000 000 km2Idareetme formasi feodal monarxiyasiXan 1428 1468 Ebulxeyr xan 1468 1471 HaydarDavamiyyet Ozbekistan Qirgizistan Turkmenistan Qazaxistan Rusiya Tacikistan Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiUlugbeyin hakimiyyeti 1447 1449 uzun surmemisdi Bele ki hele 1428 ci ilde Bati xanin qardasi Seybanin neslinden olan Ebulxeyr Xan elan edildikden sonra 1431 ci ilde Gurgenci ve Xarezmi 1447 ci ilde Seyhun cayi etrafindaki Signaq seherinden Ozkende qeder erazileri oz hakimiyyeti altinda birlesdirerek Ozbek xanligi ni 1428 1599 yaratmisdi davamcilari olan Ozbekler Ebulxeyr xanin 1428 1468 basciligi ile hucum ederek Turkustana girmis Semerqendi Teymurlulardan almisdi Belxde usyan eden oglu Rukneddin Ebdulletifin oyununa dusen Uluqbey Ozbeklere meglub olaraq 1449 cu ilde edam edilmisdir Ozbek xanligi ilk evvel Cigataylarin sonra ise Teymurogullari ve nehayet Sefevilerin agir zerbeleri neticesinde parcalanmis Xorasan Sefevilerin Daskend ve etrafi Qirgiz Qazax Turklerinin eline kecmis diger yerlerde ise Buxara xanligi 1599 1785 Xive xanligi 1512 1920 Kokand xanligi 1710 1876 ve Kasgar Turfan xanligi XV esrin evvellerinden 1877 ci ile qeder kimi musteqil xanliqlar yaranmisdi Hemcinin baxSeybani xanligi