Aleksandriya (rus. Александрия) — Peterburqun ətrafında yerləşən Peterhof şəhərinin saray-park ansamblıdır. Bura 1830-cu ildən - 1917-ci ilə qədər Rusiya imperatorlarının iqamətgahlarından biri idi (İmperator Əlahəzrətinin yay sarayı).
Aleksandriya | |
---|---|
Александрия | |
Ölkə | Rusiya |
Şəhər | Peterhof |
Yerləşir | Peterhof |
Tikilmə tarixi | 1725 |
Sahəsi | 115 ha |
İstinad nöm. | 7810400000 |
Mühafizə dərəcəsi | Federal |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarix
XVIII əsr
Aleksandriyanın yerləşdiyi torpaq sahəsi I Pyotrdan bağ evləri üçün torpaq əldə etmiş dörd mülkiyyətçiyə məxsus idi. Tarixi məlumatlara əsasən, bu sahələr katib Aleksandr Yakovlevə, qvardiya-leytenantı Danila Çevkinə, general-feldseyxmayster Yakob Brüs və Pyotr Moşkova məxsus idi. Sahiblər 1725-ci ilə qədər dəyişmişdir.
Bəzi məlumatlara görə, 1725-1726-cı illərdə bu torpaqlar Aleksandr Daniloviç Menşikov əldə etmiş və burada Monkuraj (Mənim cəsarətim) adlı sarayın tikintisinə başlamışdır. Buna baxmayaraq, sarayın tikinti işləri tamamlanmamışdı. Pyotrun ən yaxın favoritinin rüsvayçılığından sonra, həmin bu torpaqlar onun siyasi əleyhdarları olan knyaz Dolqorukilərə sövq edilmişdir. Yeni sahiblər ərazinin abadlaşdırılmasından az maraqlanırdılar və bu səbəbdən də xalq arasında buralar "Dolqorukovun boş əraziləri" adlandırılmışdır. 1733-cü ildə bu ərazi imperatriça Anna İoannovnanın mülkiyyətinə çevrilir. Tezliklə burada "Yaqdpark" adı ilə tanınan ovçuluq parkı yaradılır və buraya çox sayda maral, camış, çöl donuzu, dovşan və hətta pələnglər gətirilir. Parkın yuxarı hissəsində heyvanlar üçün yeger slobodası və küzələr, aşağı hissədə isə "Tempel" adlı taxta pavilyonu inşa edilir. Həmin bu pavilyondan imperatriça əvvəlcə sərbəst buraxılan, daha sonra isə saray itləri tərəfindən təqib olunan heyvanlara atəş açırdı.
XVIII əsrin 70-ci illərində yay imperator iqamətgahı qismində Tsarskoye Selo seçilir və Aleksandriyanın ovçuluq sahəsi tənəzzülə uğrayır. Heyvanlardan yalnız kiçik sayda marallar qorunub saxlanılmış və onların bir çoxu əhilləşdirilmişdir. Ərazi "Maral heyvanxanası" adı ilə tanınmağa başlamışdır. Ərazinin bir hissəsi Draqun alayının leyb-qvardiyası üçün otlaq və meyvə bağları kimi istifadə edilmişdir. XVIII əsrin sonunda Menşikov sarayından yalnız xarabalıqlar qalmışdır, "Tempel" pavilyonu isə tezliklə sökülmüşdü.
XIX əsr
1825-ci ildən bu torpaqların sahibi imperator I Nikolay olur, o taxta oturduqdan dərhal sonra mülkü həyat yoldaşı Aleksandra Feodorovnaya hədiyyə olaraq verir və bu ərazi onun şərəfinə "Aleksandriya" adlandırılır. Bunun ardından, 1826-cı ildə çar yeni əmr imzalayır: "Menşikovun xarabalıqlarının yerləşdiyi ərazidə bütün təsərrüfat müəssisələri və park da daxil olmaqla, kotiç adlanan kiçik kənd evi inşa edilsin". Həmin ildən parkın abadlaşdırılmasına və kottec adlandırılacaq ingilis üslubunda yay sarayın tikintisinə başlanılmışdır. Tikinti işlərinə memar Adam Menelas başçılıq edirdi.
Sarayın tikintisi 1829-cu ilə qədər davam etmişdir. Eyvan və terraslarla bəzədilmiş qotik üslublu saray, üç bölgülü fasadı olan kiçik iki mərtəbəli bina təəssüratı yaradır. Kottec sarayının fasadında Aleksandriyanın Ağ gül çələnginin içərisindən keçən siyirməqılınc və qalxan emblemi yerləşdirilmişdir. Bu romantik cəngavər gerbi şair Vasili Jukovski tərəfindən yaradılmışdır və Alexandriyanın demək olar ki, bütün binalarında aşkar olunur.
İqamətgahın idillik xarakterini daha da vurğulamaq üçün, memar A.Menelas 1829-1831-ci illərdə Kottecin yaxınlığında "Ferma" adlanan təsərrüfat, çobanlar üçün otaqlar, mətbəx və anbarlar inşa etmişdir. Sonrakı illərdə, düz 1859-cu ilə qədər ferma binası tərəfindən dəfələrlə dəyişikliyə uğramış və 1855-ci ildə imperator titulu əldə etmiş II Aleksandrın yay sarayı üçün uyğunlaşdırılmışdır.
Eyni zamanda, kottec sarayının tikinti işlərinin gedişi ilə birgə daha autentik olan mənzərə-romantik parkın formalaşması da Onun yaradılmasında bağ ustası Peter Erler özünün 20 il əməyini sərf etmişdir.
Aleksandriyanın ən orijinal və maraqlı binaların biri əlbəttə ki, qotik Kapelladır, bu Aleksandr Nevski şərəfinə inşa olunmuş kral ailəsinin ev kilsəsidir.
Aleksandriyanın sonuncu böyük həcmli saray tikililərindən biri, dördmərtəbəli Aşağı və ya II Nikolayın Yeni sarayıdır. Dahi memar A. Tomişko tərəfindən "İtaliya memarlığı" üslubunda inşa olunmuş saray, parkın şimal-şərq küncündə, yəni dəniz sahilində yerləşdiyindən, məhz "daça" adı ilə tanınmışdır.
II Nikolayın daçası böyük siyasi əhəmiyyətə malik bir sıra hadisələri şahidi olmuşdu. Belə ki, burada Birinci Dünya müharibəsinə Rusiyanın da daxil olmasını təsdiqləyən manifest imzalanmışdır. Aşağı daçada imperator II Nikolay və həyat yoldaşı Aleksandra Feodorovna özlərinin ilk yay istirahətini birgə keçirmişdilər. Və burada da 30 iyul 1904-cü ildə onların yeganə oğlu Aleksey anadan olmuşdu.
Sovet dövrü
1920-1930-cu illərdə Aleksandriya muzey kompleksinə çevrilməyə başladı. 1932-ci ildə Kapella Alexandriya park kompleksinin tarix muzeyinə verilmişdi. Elə həmin il, Fermer sarayının yaxınlığındakı çəmənlikdə bir abidə - massiv postament üzərində piramidal qranit obelisk ucaldılmışdır. Obeliskə əlavə edilmiş mərmər xatirə lövhəsinin üzərində "İş insanları - Peterhof qurucuları" yazısı həkk edilmişdi. Hal-hazırda həmin lövhə obeliskdən çıxardılıb.
1929-cu ildə Kottecin yaxınlığında yerləşən parkda, qeyri-adi muzey açılmışdır: II Nikolaya məxsus və onun sonuncu yaşayış yeri sayılan qatarın iki vaqonu Peterhof muzeyinin işçiləri tərəfindən Dəmir Yolu Xalq Komissarlığından əldə olunaraq, həmin parkda yerləşdirilmişdi. Həmin vaqonların birində sonuncu rus çarı öz taxtından imtina etməsini təsdiqləyən fərman imzalamışdır. Məişət mühitini tam şəkildə qoruyub saxlamış vaqonlarda və onların mühafizəsi məqsədiylə tikilmiş xüsusi odada "İmperialist müharibəsi və çar rejiminin süqutu" adlı böyük bir sərgi açılmışdır. Tikanlı məftil və dirəklərdən hazırlanmış və hasarla əhatə olunmuş bu ərazidə vaqonlar düz 1950-ci ilə qədər saxlanılırdı; mühafizə olunmamasına baxmayaraq, ziyarətçilər tərəfindən buralar maraqla tədqiq olunurdu.
II Nikolayın vaqonları yaxınlığında bir başqa "dəmiryolu" abidəsi - I Nikolayın dövründə Sankt-Peterburq və Moskva şəhərləri arasında istismara verilmiş ilk qatarın vaqonları yerləşirdi.
1926-cı ildə Fermer sarayının birinci mərtəbəsində tarix-məişət muzeyi, ikincisində isə Leninqrad Şəhər Şurasının istirahət bazası açılmışdır. Altı il sonra, muzey naməlum səbəblərdən bağlanılmışdı. Həmin ildə də Aşağı daçada yerləşən muzey bağlanılır, onun binası isə NKVD-nin istirahət və əyləncə mərkəzinə çevrilir.
Böyük Vətən Müharibəsi zamanı Fermer sarayı güclü dağıntıya məruz qalmışdı; onun dekorativ tərtibatı məhv olunur və müharibədən sonra bura Petrodvorets Saat Zavodunun yataqxanasına çevrilmişdir.
Müharibə zamanı saray və park ansamblının digər obyektlərinə də çox böyük zərər dəymişdi. Tikililər içərisində ən az zərər Kottecə dəymişdir - hələ müharibədən bir iki gün öncə eksponatların əksəriyyəti saraydan evakuasiya edilmişdi (ekspozisiyada nümayiş olunan 2500 əşyadan 1980-i xilas edilmişdi).
Müharibə zamanı, park hərbi əməliyyatların keçirildiyi bir məkana çevrilmişdi (). Bu zaman sarayın daxili bəzək işləmələrinə çox böyük ziyan dəymişdi. Saray binası dağılmasa da, bütün onun mebelləri məhv edilmiş, yapma naxışlı ornamentlər və oyma palıd pannolar isə əhəmiyyətli dərəcədə dağıntıya məruz qalmışdı.
Aşağı daça binası da top atəşi və bombalanmaya məruz qalaraq güclü dağılmışdı. 60-cı illərin əvvəlində daça "avariyalı bina" olaraq qiymətləndirilmiş və ətrafda gəzən çoxsaylı ziyarətçilərin təhlükəsizliyini təmin etmək məqsədilə sökülmüşdü.
1978-ci ildə, Leninqrad şəhərinin "Restavratorlar" birliyindən olan rəssamlar, heykəltəraşlar, marmərcilər və bir çox ixtisaslar üzrə ustalar, memar Benuanın rəhbərliyi altında Kottec sarayının bərpasını tamamlamışdılar.
Müasir dövr
Fermer sarayının restavrasiyası demək olar ki, Sankt-Peterburqun 300 illik yubileyi ərəfəsinə başa çatdırılsa da, 22 dekabr 2005-ci ildə baş vermiş yanğın sarayı ciddi şəkildə zədələmişdir. Bərpa işləri yenidən başladılmışdı. Həmçinin bir neçə ildir ki, "Peterhof" Dövlət Muzeyinin elmi tədqiqatçıları sarayın gələcək ekspozisiyası üçün II Aleksandrın dövrünə aid müxtəlif əşyaları eləcə də imperatora aid şəxsi əşyaları əldə edirlər. 2006-cı ildə Fermer sarayının bərpa işlərini davam etmiş və parallel olaraq Aşağı daçanın bərpası üçün layihə tərtib edilmişdir. Kottec ziyarət üçün həmişə açıqdır. 2006-cı ildə, daha bir bərpa işlərindən sonra Qotik kapella kilsə tərəfindən təqdis olunaraq yenidən açılmışdı.
2006-cı ilin sentyabr ayında qotik kapella binasında imperator III Aleksandrın həyat yoldaşı Mariya Feodorovnanın (doğumunda şahzadə Daqmara) vida mərasimi təşkil olunmuşdu.
2008-ci ilin iyun ayının sonunda yenidən bərpa edilmiş "Xaraba körpü" adlanan tarixi abidə, çoxsaylı ziyarətçilərin ixtiyarına verilmişdi. Bir il sonra isə, saray-park ansamblının ayrılmaz hissəsi sayılan Fermer sarayı da təntənəli şəkildə açılmışdı.
Aleksandriya saray-park ansamblının görməli yerləri
Peyzaj parkı
Aleksandriya (Peyzaj) parkı Peterhof saray kompleksinin Aşağı parkından şərqdə yerləşir və Heyvanlı, Nikolay və ondan Dəniz darvazallarını kəsən daş divar vasitəsiylə ayrılır, digər tərəfdən isə Znamenka malikanəsi ilə sərhədlənir, onun cənub sərhəddi isə Fin körfəzi sahilindəki Peterburq-Oranienbaum (Lomonosov) şossesinə kimi gedib çıxır. Parkın sahəsi 115 hektardır. Dənizkənarı Aleksandriya landşaft parkı iki terrasda - aşağı (sahilyanı) və yuxarı terrasda yerləşir. Burada Kottec, Fermer sarayı və Kapella kimi ansamblın əsas memarlıq strukturları inşa edilmişdir.
Fermer sarayının bağçası | Tozağacı talası | Fin körfəzinə açılan mənzərə | Parkın mərkəzindən keçən kiçik kanal | Sıx meşəlik | Böyük daş körpünün xarabalıqları |
Park ərazisinin relyefi müxtəlif səfalı təbiət landşaftlarını təsvir etməyə imkan yaradır. Burada növbə ilə təpələr talaları, mail yamaclar dərin yarğanları, geniş kölgəli xiyabanlar isə dolama dar yolları əvəz edir. Aleksandriya landşaftına xüsusi özəlliyi parkın bir çox nöqtəsindən görünən dəniz bəxş edir.
Alexandriyanın fərqləndirici xüsusiyyətlərindən biri, yaşıllıqların müxtəlifliyidir. Burada palıd və cökə, tozağacı və ağcaqayın, qovaq və göyrüş kimi müxtəlif ağaclarla rastlaşmaq olar. Burada həm də nadir və ekzotik ağac və kol bitkiləri çox əkilib. Açıq yaşıl sahələr, ağacların və kolların qrupları ilə növbələşir. Bu illər ərzində, Aleksandriya parkı köşk, heykəl və karaulka kimi müxtəlif dekorativ elementlər ilə zənginləşdirilmiş və onların hamısında qotik memarlıq elementləri istifadə olunmuşdur. Belə ki, Kottecin yaxınlığında hündür arxalıqları olan "Qotik divanlar" yerləşirdi. Onun yerində hazırda yaşıl rənglə boyanmış ajur, metallik köşk görmək olar.
Parkdakı romantik əfval-ruhiyyəni dərin uçurum üzərindən salınmış körpü qalıqları daha da vurğulayır. Müharibədən sonra, körpü qalıqlarından yalnız şərq söykənəcəyi və pudoss daşından nəhəng güldanlarla bəzədilmiş iki postament salamat qalmışdı. Körpünün məhz bu cür adlandırılmasının əsas səbəbi isə, tikinti zamanı Menşikov sarayı xarabalıqlarının yaxınlıqda aşkar olunması idi.
Kompozisiya həlli, topoqrafiyanın mahir istifadəsinə və bitkilərin nizamla klassifikasiyasına görə, Aleksandriya park-mənzərə üslubunun gözəl nümunəsi və XIX əsrin rus landşaft memarlığının ən görkəmli abidələrindən biridir.
Parkın kompozisiyasının mərkəzində Nikola xiyabanı durur ki, onu düz xətt üzrə qərbdən şərqə doğru kəsir - daş divarda yerləşən eyni adlı darvazadan Böyük gölməçəyə kimi, burada isə həmin xətt gölməçəni kəsərək parkın şərq sərhəddinə çatır. Nikola xiyabanı parkı şimal və cənub hissələrə - sahilyanı və dağlıq əraziyə bölür. Aleksandriyanın qalan digər yolları mənzərə park tikintisinə xarakterik olan dolama formasındadır.
Kottec
Aleksandriya ansamblının mərkəzi memarlıq tikintisidir. Saray yüksək terrasda, parkın cənub-şərq hissəsində yerləşir və buradan Fin körfəzinə, eləcə də Sankt-Peterburq və şəhərlərinin uzaq məsafədən kontur cizgilərinə bənzəyən görüntülərinə möhtəşəm mənzərə açılır.
Kottec 1826-1829-cu illərdə memar A. Menelas tərəfindən tərtib olunmuş layihəyə əsasən psevdoqotika üslubunda inşa edilmişdir. Mansardlı kiçik iki mərtəbəli bina itibucaqlı fronton, sivrli arkada, erker pəncərə, rozettka, tağlı toqqa, xaççiçək və üçyarpaqlı yonca ornamentləri ilə bəzədilmişdir. Saray interyerlərinin inşası və dekorativ bəzədilməsində İncəsənət Akademiyasının sədri D.B. Skotti, oymaçı V. Zaxarov, naxış ustası M. Sokolov, həmçinin bir çox istedadlı rus sənətkarları, döşəməçilər, dülgərlər, daşçılar və digərləri iştirak edirdi.
Qotik məhəccər, tağ və kronşteynlərlə bəzədilmiş zərif tökmə və ajur tavanlar sarayın interyer dizaynını tamamlayan ornamental rəsm əsərləri ilə birlikdə ahəngdarlıq yaradır. Saray otaqlarının mühüm memarlıq və bədii bəzək elementlərindən biri, məharətlə yaradılmış pəncərə və qapı yamaclarının oyma bəzəkləri və parketlərin ciddi həndəsi naxışlarıdır. Qotik ornament əl işi sayılan xalçalarda, sobaların dekorasiyasında, mərmər kamin və mebellərdə də təkrarlanır. Həmçinin divar satları, kandelyabr və çilçıraqlar da qotika üslubunda hazırlanmışdır. İnteryer tərtibatında divarları və bir çox otaqların tavanlarını bəzəyən rəsm əsərləri mühüm rol oynayır. 1828-1829-cu illərdə baş vermiş Rus-Türk müharibəsində rus ordusunun zəfər və qələbəsini, Varna qalasına hücum zamanı rus qoşunları tərəfindən demontaj edilən və daha sonralar vestibülün divarına quraşdırılan böyük həcmli bir daş xatırladır.
Kottec I Nikolay və onun yoldaşı Aleksandra Feodorovnanın yay iqamətgahı olmuşdur.
Memar A.İ. Ştakenşneyder tərəfindən 1842-1843-cü illərdə Kottecə mərmər terraslı gözəl yemək otağı əlavə olunur. Binanın şimal fasadında yerləşən xarici divar nişasına memar "Madonna və Uşaq" heykəltəraşlıq qrupunu yerləşdirmişdir. Ən maraqlı və zəngin bəzədilmiş otaqlar birinci mərtəbədə yerləşir. I Nikolayın kabineti istisna olmaqla, ikinci mərtəbədə yerləşən otaqların interyeri daha sadə və kiçikdir. Birinci mərtəbədə yemək otağı ilə yanaşı Aleksandra Feodorovnanın kabineti, böyük salon, kitabxana, böyük ziyafət və qonaq otaqları da yerləşir. Bir neçə otaq uşaqlar üçün nəzərdə tutulmuşdur. Uşaq otağına çadırabənzər tərtibatı olan geniş "Təlim balkonu" bitişir. Sarayın otaqları - Romantizm dövründə Rusiyada geniş yayılmış interyer tərtibatının tipik bir nümunəsidir.
Oktyabr inqilabından sonra, Kottec sarayı Tarix və İncəsənət Muzeyində çevrilmişdi. Elmi əsaslarla yaradılmış ekspozisiya materialları, bir çox ekskursiyaların həyata keçirilməsinə və muzeyə gələn ziyarətçiləri XIX əsrin ikinci rübündə Rusiya və Qərbi Avropada yaradılmış bir çox sənət əsərləri haqqda geniş məlumat əldə etmələrinə imkan yaratmışdı.
Böyük Vətən müharibəsi zamanı, eksponatların əksəriyyəti saraydan evakuasiya edilmişdi (ekspozisiyada nümayiş olunan 2500 əşyadan yalnız 1980-i xilas edilmişdi), binanın özü isə bir sıra zədələr almasına baxmayaraq, qorunub saxlanılmışdır. Demək olar ki, qalan bütün mebel məhv edilmişdi, yapma naxışlı ornamentlər və oyma palıd pannolar isə əhəmiyyətli dərəcədə dağıntıya məruz qalmışdı.
Sarayın tam bərpası 1978-ci ildə başa çatdırılmışdır.
Fermer sarayı
1828-1831-ci illərdə memar A. Menelas tərəfindən Böyük knyaz Aleksandr Nikolayeviç üçün süd ferması nəzdində Pavilyon inşa edimişdir. Daha sonra isə, o, dəfələrlə memar A.İ. Ştakenşneyder tərəfindən yenidənqurma işlərinə məruz qalmışdır. Bunun nəticəsində, sadə pavilyon binası neoqotik üslublu yeni və böyük şəhərdənkənar saraya çevrilmiş və imperator II Aleksandrın ailəsi üçün nəzərdə tutulmuş yay sarayı rolunu oynamağa başlamışdır. Fermer sarayının yaxınlığında uşaq oyunları üçün kiçik kəndli daxma, bağçalı miniatür ferma, su dəyirmanı, yanğın qülləsi və torpaq sipərli qala tikilmişdir. Maraqlıdır ki, məhz burada, yəni Fermer sarayında təhkimçiliyin ləğv edilməsi haqqında sərəncam müzakirə olunmuşdur. Saray binasında həmçinin Rusiyada ilk lift yaradılmışdır, bununla belə o əl ilə qaldırılırdı.
İmperatorun ölümündən sonra və 1917-ci ilin inqilabından öncə, Fermer sarayında II Aleksandrın və onun həyat yoldaşı Mariya Aleksandrovnanın artıq yetkin uşaqları və nəvələri - imperator III Aleksandr oğlu II Nikolay ilə birlikdə burada yaşayırdı.
1917-ci ildən sonra, saray binasında tarix və məişət muzeyi yaradılmış, 1932-ci ildə isə həmin muzey ləğv edilərək hələ 1926-cı ildən bu ərazidə fəaliyyət göstərən NKVD-nin pansionatına təhvil verilmişdir.
Böyük Vətən müharibəsi illərində, sarayda nasist ordusunun Baş qərargahı yerləşirdi. Müharibədən sonra binada əsaslı bərpa və təmir işləri görülməmişdi.
1950-ci ildən burada Petrodvorets Saat Zavodunun yataqxanası yerləşirdi, 1975-ci ildən isə bina yenidən boşaldılmışdı.
2003-2005-ci illərdə saray restavrasiya olunmuş, ancaq 22 dekabr 2005-ci ildə baş vermiş yanğın hadisəsi, bərpa işlərinin 2006-cı ilə kimi uzanmasına səbəb olmuşdur. Yanğının səbəbi təmir-bərpa işlərini həyata keçirən işçilər tərəfindən təhlükəsizliyinin pozulması idi. Yanğından sonra bərpa olunmuş saray 2010-cu ilin iyun ayında ictimaiyyət üçün açılmışdır.
Qotik kapella
Qotik kapella - Müqəddəs Aleksandr Nevski kilsəsidir və o dövrdə populyar olmuş neoqotika üslubunda inşa edilmişdir.
1829-cu ildə tikintisi başa çatdıqdan sonra, ev kilsəsinin tikintisi zərurəti yaranmışdır. Ev kilsəsinin gələcəkdə Aleksandriyanın qərb hissəsində yerləşəcəyi ərazini I Nikolay şəxsən seçmişdir.
Fasad və plan layihələri məşhur Alman memarı K.F. Şinkel tərəfindən həyata keçirilmişdir. Memar A. Menelas tikinti işlərini birbaşa müşahidə edirdi, onun ölümündən sonra (1831-ci ilin sentyabr ayında) isə, bu rol memar İ.İ. Şarlemana həvalə olunmuşdur.
24 may 1831-ci ildə, ən yüksək İmperator ruhanisi və protopresviter Nikolay Muzovskinin iştirakı ilə, təntənəli şəkildə kilsənin təməlqoyma mərasimi keçirilmişdir.
1834-cü ilin yayında binanın tikinti işləri tamamlanmış və 3 iyul 1834-cü ildə kilsə həmin protopresviter Nikolay Muzovski tərəfindən Müqəddəs və Böyük knyaz Aleksandr Nevskinin şərəfinə təqdis edilmişdir.
Ev kilsəsi imperator ailəsinə məxsus idi və ibadət işləri burada yalnız yay aylarında həyata keçirilirdi.
1918-ci ildə kilsə bağlanır. 1920-ci ildə bağlanılmış kilsə binasında muzey açılır və yalnız 1933-cü ildə həyata keçirilmiş əsaslı təmir işlərindən sonra, burada "Aleksandriya" parkı barədə bəhz edən sərgi açılmışdır.
Bina Böyük Vətən müharibəsi zamanı ciddi zədələnmişdi. 1970-1999-cu illərdə kilsə binasında aparılan bərpa işləri bitirdikdən sonra, burada yenidən muzey açılmışdı. Binanın təqdis olunmasına baxmayaraq, burada ibadət işləri həyata keçirilmirdi. 2003-cü ildə kilsə binasında yenidən bərpa-təmir başlamış və 4 iyun 2006-cı ildə Sankt-Peterburq və Ladoga Mitropoliti Vladimir (Kotlyarov) tərəfindən təntənəli şəkildə təqdis edilmişdi.
Aşağı daça
Aleksandriyanın sonuncu böyük saray binası, imperator II Nikolayın dörd mərtəbəli "Aşağı" və ya çox vaxt Aşağı daça adlanan "Yeni saray" idi. Saray parkın şimal-şərq küncündə, yəni dəniz sahilində yerləşdiyindən, məhz "daça" adı ilə tanınmışdır.
XIX əsrin 80-ci illərin ortalarında memar A. Tomişko "İtaliya memarlığı" üslubunda III Aleksandr üçün Pavilyon inşa etmişdir, on ildən sonra isə o "Uşaq qanadı" deyilən və əsas binaya birləşən hissəni tamamlamaqla II Nikolayın Aleksandriyada yeni daçasının olması arzusunu yerinə yetirmişdir.
Körfəzin sahilində yerləşən sarayın yaxınlığında xidməti binalar tikilmişdir. Eyni üslubda tərtib olunmuş binalar, kiçik saray və park ansamblını yaratmışdırlar. Burada 30 iyul 1904-cü ildə onların yeganə oğlu Aleksey anadan olmuşdu. Burada həmçinin imperator tərəfindən Birinci Dünya müharibəsinə Rusiyanın da daxil olmasını təsdiqləyən bir manifest imzalanmışdır.
Sovet hakimiyyətinin ilk illərində saray binasında böyük populyarlıq qazanmış muzey təşkil edilmişdi, lakin qısa müddət sonra bina NKVD tərəfindən pansionata çevrilmişdir.
Böyük Vətən Müharibəsi dövründə? Aşağı daça əhəmiyyətli dərəcədə zədələnmişdir. Parkı ziyarət edən qonaqların təhlükəsizliyini təmin etmək məqsədilə, binanın qalıqları 1961-ci ildə partladılmışdı.
2000-ci ildə sarayın yenidən inşa edilməsi üçün yeni layihə tərtib edilmişdi, lakin 2014-cü ilin iyul ayında aparılan monitorinq, həmin ərazidə yalnız xarabalıqların olmasını və heç bir bərpa işlərinin aparılmadığını təsdiqləmişdi.
İstinadlar
- "Открылся фермерский дворец Александра Второго (видео)". 2013-05-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-11-29.
Xarici keçidlər
- Документальный сериал «Красуйся, град Петров!»:
- «Дворцово-парковый ансамбль „Александрия“» 2014-04-26 at the Wayback Machine
- «Коттедж» 2015-06-17 at the Wayback Machine,
- «Фермерский дворец» 2014-04-26 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Aleksandriya deqiqlesdirme Aleksandriya rus Aleksandriya Peterburqun etrafinda yerlesen Peterhof seherinin saray park ansamblidir Bura 1830 cu ilden 1917 ci ile qeder Rusiya imperatorlarinin iqametgahlarindan biri idi Imperator Elahezretinin yay sarayi AleksandriyaAleksandriya59 52 50 sm e 29 56 24 s u Olke RusiyaSeher PeterhofYerlesir PeterhofTikilme tarixi 1725Sahesi 115 haIstinad nom 7810400000Muhafize derecesiFederalAleksandriya Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixXVIII esr Aleksandriyanin yerlesdiyi torpaq sahesi I Pyotrdan bag evleri ucun torpaq elde etmis dord mulkiyyetciye mexsus idi Tarixi melumatlara esasen bu saheler katib Aleksandr Yakovleve qvardiya leytenanti Danila Cevkine general feldseyxmayster Yakob Brus ve Pyotr Moskova mexsus idi Sahibler 1725 ci ile qeder deyismisdir Bezi melumatlara gore 1725 1726 ci illerde bu torpaqlar Aleksandr Danilovic Mensikov elde etmis ve burada Monkuraj Menim cesaretim adli sarayin tikintisine baslamisdir Buna baxmayaraq sarayin tikinti isleri tamamlanmamisdi Pyotrun en yaxin favoritinin rusvayciligindan sonra hemin bu torpaqlar onun siyasi eleyhdarlari olan knyaz Dolqorukilere sovq edilmisdir Yeni sahibler erazinin abadlasdirilmasindan az maraqlanirdilar ve bu sebebden de xalq arasinda buralar Dolqorukovun bos erazileri adlandirilmisdir 1733 cu ilde bu erazi imperatrica Anna Ioannovnanin mulkiyyetine cevrilir Tezlikle burada Yaqdpark adi ile taninan ovculuq parki yaradilir ve buraya cox sayda maral camis col donuzu dovsan ve hetta pelengler getirilir Parkin yuxari hissesinde heyvanlar ucun yeger slobodasi ve kuzeler asagi hissede ise Tempel adli taxta pavilyonu insa edilir Hemin bu pavilyondan imperatrica evvelce serbest buraxilan daha sonra ise saray itleri terefinden teqib olunan heyvanlara ates acirdi XVIII esrin 70 ci illerinde yay imperator iqametgahi qisminde Tsarskoye Selo secilir ve Aleksandriyanin ovculuq sahesi tenezzule ugrayir Heyvanlardan yalniz kicik sayda marallar qorunub saxlanilmis ve onlarin bir coxu ehillesdirilmisdir Erazi Maral heyvanxanasi adi ile taninmaga baslamisdir Erazinin bir hissesi Draqun alayinin leyb qvardiyasi ucun otlaq ve meyve baglari kimi istifade edilmisdir XVIII esrin sonunda Mensikov sarayindan yalniz xarabaliqlar qalmisdir Tempel pavilyonu ise tezlikle sokulmusdu XIX esr Uzerini sarayin emblemi bezeyen Aleksandriyanin resmi bayragi 1825 ci ilden bu torpaqlarin sahibi imperator I Nikolay olur o taxta oturduqdan derhal sonra mulku heyat yoldasi Aleksandra Feodorovnaya hediyye olaraq verir ve bu erazi onun serefine Aleksandriya adlandirilir Bunun ardindan 1826 ci ilde car yeni emr imzalayir Mensikovun xarabaliqlarinin yerlesdiyi erazide butun teserrufat muessiseleri ve park da daxil olmaqla kotic adlanan kicik kend evi insa edilsin Hemin ilden parkin abadlasdirilmasina ve kottec adlandirilacaq ingilis uslubunda yay sarayin tikintisine baslanilmisdir Tikinti islerine memar Adam Menelas basciliq edirdi Sarayin tikintisi 1829 cu ile qeder davam etmisdir Eyvan ve terraslarla bezedilmis qotik uslublu saray uc bolgulu fasadi olan kicik iki mertebeli bina teessurati yaradir Kottec sarayinin fasadinda Aleksandriyanin Ag gul celenginin icerisinden kecen siyirmeqilinc ve qalxan emblemi yerlesdirilmisdir Bu romantik cengaver gerbi sair Vasili Jukovski terefinden yaradilmisdir ve Alexandriyanin demek olar ki butun binalarinda askar olunur Iqametgahin idillik xarakterini daha da vurgulamaq ucun memar A Menelas 1829 1831 ci illerde Kottecin yaxinliginda Ferma adlanan teserrufat cobanlar ucun otaqlar metbex ve anbarlar insa etmisdir Sonraki illerde duz 1859 cu ile qeder ferma binasi terefinden defelerle deyisikliye ugramis ve 1855 ci ilde imperator titulu elde etmis II Aleksandrin yay sarayi ucun uygunlasdirilmisdir Eyni zamanda kottec sarayinin tikinti islerinin gedisi ile birge daha autentik olan menzere romantik parkin formalasmasi da Onun yaradilmasinda bag ustasi Peter Erler ozunun 20 il emeyini serf etmisdir Aleksandriyanin en orijinal ve maraqli binalarin biri elbette ki qotik Kapelladir bu Aleksandr Nevski serefine insa olunmus kral ailesinin ev kilsesidir Aleksandriyanin sonuncu boyuk hecmli saray tikililerinden biri dordmertebeli Asagi ve ya II Nikolayin Yeni sarayidir Dahi memar A Tomisko terefinden Italiya memarligi uslubunda insa olunmus saray parkin simal serq kuncunde yeni deniz sahilinde yerlesdiyinden mehz daca adi ile taninmisdir II Nikolayin dacasi boyuk siyasi ehemiyyete malik bir sira hadiseleri sahidi olmusdu Bele ki burada Birinci Dunya muharibesine Rusiyanin da daxil olmasini tesdiqleyen manifest imzalanmisdir Asagi dacada imperator II Nikolay ve heyat yoldasi Aleksandra Feodorovna ozlerinin ilk yay istirahetini birge kecirmisdiler Ve burada da 30 iyul 1904 cu ilde onlarin yegane oglu Aleksey anadan olmusdu Sovet dovru 1920 1930 cu illerde Aleksandriya muzey kompleksine cevrilmeye basladi 1932 ci ilde Kapella Alexandriya park kompleksinin tarix muzeyine verilmisdi Ele hemin il Fermer sarayinin yaxinligindaki cemenlikde bir abide massiv postament uzerinde piramidal qranit obelisk ucaldilmisdir Obeliske elave edilmis mermer xatire lovhesinin uzerinde Is insanlari Peterhof quruculari yazisi hekk edilmisdi Hal hazirda hemin lovhe obeliskden cixardilib 1929 cu ilde Kottecin yaxinliginda yerlesen parkda qeyri adi muzey acilmisdir II Nikolaya mexsus ve onun sonuncu yasayis yeri sayilan qatarin iki vaqonu Peterhof muzeyinin iscileri terefinden Demir Yolu Xalq Komissarligindan elde olunaraq hemin parkda yerlesdirilmisdi Hemin vaqonlarin birinde sonuncu rus cari oz taxtindan imtina etmesini tesdiqleyen ferman imzalamisdir Meiset muhitini tam sekilde qoruyub saxlamis vaqonlarda ve onlarin muhafizesi meqsediyle tikilmis xususi odada Imperialist muharibesi ve car rejiminin suqutu adli boyuk bir sergi acilmisdir Tikanli meftil ve direklerden hazirlanmis ve hasarla ehate olunmus bu erazide vaqonlar duz 1950 ci ile qeder saxlanilirdi muhafize olunmamasina baxmayaraq ziyaretciler terefinden buralar maraqla tedqiq olunurdu II Nikolayin vaqonlari yaxinliginda bir basqa demiryolu abidesi I Nikolayin dovrunde Sankt Peterburq ve Moskva seherleri arasinda istismara verilmis ilk qatarin vaqonlari yerlesirdi 1926 ci ilde Fermer sarayinin birinci mertebesinde tarix meiset muzeyi ikincisinde ise Leninqrad Seher Surasinin istirahet bazasi acilmisdir Alti il sonra muzey namelum sebeblerden baglanilmisdi Hemin ilde de Asagi dacada yerlesen muzey baglanilir onun binasi ise NKVD nin istirahet ve eylence merkezine cevrilir Boyuk Veten Muharibesi zamani Fermer sarayi guclu dagintiya meruz qalmisdi onun dekorativ tertibati mehv olunur ve muharibeden sonra bura Petrodvorets Saat Zavodunun yataqxanasina cevrilmisdir Muharibe zamani saray ve park ansamblinin diger obyektlerine de cox boyuk zerer deymisdi Tikililer icerisinde en az zerer Kottece deymisdir hele muharibeden bir iki gun once eksponatlarin ekseriyyeti saraydan evakuasiya edilmisdi ekspozisiyada numayis olunan 2500 esyadan 1980 i xilas edilmisdi Muharibe zamani park herbi emeliyyatlarin kecirildiyi bir mekana cevrilmisdi Bu zaman sarayin daxili bezek islemelerine cox boyuk ziyan deymisdi Saray binasi dagilmasa da butun onun mebelleri mehv edilmis yapma naxisli ornamentler ve oyma palid pannolar ise ehemiyyetli derecede dagintiya meruz qalmisdi Asagi daca binasi da top atesi ve bombalanmaya meruz qalaraq guclu dagilmisdi 60 ci illerin evvelinde daca avariyali bina olaraq qiymetlendirilmis ve etrafda gezen coxsayli ziyaretcilerin tehlukesizliyini temin etmek meqsedile sokulmusdu 1978 ci ilde Leninqrad seherinin Restavratorlar birliyinden olan ressamlar heykelteraslar marmerciler ve bir cox ixtisaslar uzre ustalar memar Benuanin rehberliyi altinda Kottec sarayinin berpasini tamamlamisdilar Muasir dovr Fermer sarayinin restavrasiyasi demek olar ki Sankt Peterburqun 300 illik yubileyi erefesine basa catdirilsa da 22 dekabr 2005 ci ilde bas vermis yangin sarayi ciddi sekilde zedelemisdir Berpa isleri yeniden basladilmisdi Hemcinin bir nece ildir ki Peterhof Dovlet Muzeyinin elmi tedqiqatcilari sarayin gelecek ekspozisiyasi ucun II Aleksandrin dovrune aid muxtelif esyalari elece de imperatora aid sexsi esyalari elde edirler 2006 ci ilde Fermer sarayinin berpa islerini davam etmis ve parallel olaraq Asagi dacanin berpasi ucun layihe tertib edilmisdir Kottec ziyaret ucun hemise aciqdir 2006 ci ilde daha bir berpa islerinden sonra Qotik kapella kilse terefinden teqdis olunaraq yeniden acilmisdi 2006 ci ilin sentyabr ayinda qotik kapella binasinda imperator III Aleksandrin heyat yoldasi Mariya Feodorovnanin dogumunda sahzade Daqmara vida merasimi teskil olunmusdu 2008 ci ilin iyun ayinin sonunda yeniden berpa edilmis Xaraba korpu adlanan tarixi abide coxsayli ziyaretcilerin ixtiyarina verilmisdi Bir il sonra ise saray park ansamblinin ayrilmaz hissesi sayilan Fermer sarayi da tenteneli sekilde acilmisdi Aleksandriya saray park ansamblinin gormeli yerleriPeyzaj parki Aleksandriya Peyzaj parki Peterhof saray kompleksinin Asagi parkindan serqde yerlesir ve Heyvanli Nikolay ve ondan Deniz darvazallarini kesen das divar vasitesiyle ayrilir diger terefden ise Znamenka malikanesi ile serhedlenir onun cenub serheddi ise Fin korfezi sahilindeki Peterburq Oranienbaum Lomonosov sossesine kimi gedib cixir Parkin sahesi 115 hektardir Denizkenari Aleksandriya landsaft parki iki terrasda asagi sahilyani ve yuxari terrasda yerlesir Burada Kottec Fermer sarayi ve Kapella kimi ansamblin esas memarliq strukturlari insa edilmisdir Peyzaj parki Fermer sarayinin bagcasi Tozagaci talasi Fin korfezine acilan menzere Parkin merkezinden kecen kicik kanal Six meselik Boyuk das korpunun xarabaliqlari Park erazisinin relyefi muxtelif sefali tebiet landsaftlarini tesvir etmeye imkan yaradir Burada novbe ile tepeler talalari mail yamaclar derin yarganlari genis kolgeli xiyabanlar ise dolama dar yollari evez edir Aleksandriya landsaftina xususi ozelliyi parkin bir cox noqtesinden gorunen deniz bexs edir Alexandriyanin ferqlendirici xususiyyetlerinden biri yasilliqlarin muxtelifliyidir Burada palid ve coke tozagaci ve agcaqayin qovaq ve goyrus kimi muxtelif agaclarla rastlasmaq olar Burada hem de nadir ve ekzotik agac ve kol bitkileri cox ekilib Aciq yasil saheler agaclarin ve kollarin qruplari ile novbelesir Bu iller erzinde Aleksandriya parki kosk heykel ve karaulka kimi muxtelif dekorativ elementler ile zenginlesdirilmis ve onlarin hamisinda qotik memarliq elementleri istifade olunmusdur Bele ki Kottecin yaxinliginda hundur arxaliqlari olan Qotik divanlar yerlesirdi Onun yerinde hazirda yasil rengle boyanmis ajur metallik kosk gormek olar Parkdaki romantik efval ruhiyyeni derin ucurum uzerinden salinmis korpu qaliqlari daha da vurgulayir Muharibeden sonra korpu qaliqlarindan yalniz serq soykeneceyi ve pudoss dasindan neheng guldanlarla bezedilmis iki postament salamat qalmisdi Korpunun mehz bu cur adlandirilmasinin esas sebebi ise tikinti zamani Mensikov sarayi xarabaliqlarinin yaxinliqda askar olunmasi idi Kompozisiya helli topoqrafiyanin mahir istifadesine ve bitkilerin nizamla klassifikasiyasina gore Aleksandriya park menzere uslubunun gozel numunesi ve XIX esrin rus landsaft memarliginin en gorkemli abidelerinden biridir Parkin kompozisiyasinin merkezinde Nikola xiyabani durur ki onu duz xett uzre qerbden serqe dogru kesir das divarda yerlesen eyni adli darvazadan Boyuk golmeceye kimi burada ise hemin xett golmeceni keserek parkin serq serheddine catir Nikola xiyabani parki simal ve cenub hisselere sahilyani ve dagliq eraziye bolur Aleksandriyanin qalan diger yollari menzere park tikintisine xarakterik olan dolama formasindadir Kottec Aleksandriya ansamblinin merkezi memarliq tikintisidir Saray yuksek terrasda parkin cenub serq hissesinde yerlesir ve buradan Fin korfezine elece de Sankt Peterburq ve seherlerinin uzaq mesafeden kontur cizgilerine benzeyen goruntulerine mohtesem menzere acilir Kottec 1826 1829 cu illerde memar A Menelas terefinden tertib olunmus layiheye esasen psevdoqotika uslubunda insa edilmisdir Mansardli kicik iki mertebeli bina itibucaqli fronton sivrli arkada erker pencere rozettka tagli toqqa xaccicek ve ucyarpaqli yonca ornamentleri ile bezedilmisdir Saray interyerlerinin insasi ve dekorativ bezedilmesinde Incesenet Akademiyasinin sedri D B Skotti oymaci V Zaxarov naxis ustasi M Sokolov hemcinin bir cox istedadli rus senetkarlari dosemeciler dulgerler dascilar ve digerleri istirak edirdi Qotik meheccer tag ve kronsteynlerle bezedilmis zerif tokme ve ajur tavanlar sarayin interyer dizaynini tamamlayan ornamental resm eserleri ile birlikde ahengdarliq yaradir Saray otaqlarinin muhum memarliq ve bedii bezek elementlerinden biri meharetle yaradilmis pencere ve qapi yamaclarinin oyma bezekleri ve parketlerin ciddi hendesi naxislaridir Qotik ornament el isi sayilan xalcalarda sobalarin dekorasiyasinda mermer kamin ve mebellerde de tekrarlanir Hemcinin divar satlari kandelyabr ve cilciraqlar da qotika uslubunda hazirlanmisdir Interyer tertibatinda divarlari ve bir cox otaqlarin tavanlarini bezeyen resm eserleri muhum rol oynayir 1828 1829 cu illerde bas vermis Rus Turk muharibesinde rus ordusunun zefer ve qelebesini Varna qalasina hucum zamani rus qosunlari terefinden demontaj edilen ve daha sonralar vestibulun divarina qurasdirilan boyuk hecmli bir das xatirladir Kottec I Nikolay ve onun yoldasi Aleksandra Feodorovnanin yay iqametgahi olmusdur Memar A I Stakensneyder terefinden 1842 1843 cu illerde Kottece mermer terrasli gozel yemek otagi elave olunur Binanin simal fasadinda yerlesen xarici divar nisasina memar Madonna ve Usaq heykelterasliq qrupunu yerlesdirmisdir En maraqli ve zengin bezedilmis otaqlar birinci mertebede yerlesir I Nikolayin kabineti istisna olmaqla ikinci mertebede yerlesen otaqlarin interyeri daha sade ve kicikdir Birinci mertebede yemek otagi ile yanasi Aleksandra Feodorovnanin kabineti boyuk salon kitabxana boyuk ziyafet ve qonaq otaqlari da yerlesir Bir nece otaq usaqlar ucun nezerde tutulmusdur Usaq otagina cadirabenzer tertibati olan genis Telim balkonu bitisir Sarayin otaqlari Romantizm dovrunde Rusiyada genis yayilmis interyer tertibatinin tipik bir numunesidir Oktyabr inqilabindan sonra Kottec sarayi Tarix ve Incesenet Muzeyinde cevrilmisdi Elmi esaslarla yaradilmis ekspozisiya materiallari bir cox ekskursiyalarin heyata kecirilmesine ve muzeye gelen ziyaretcileri XIX esrin ikinci rubunde Rusiya ve Qerbi Avropada yaradilmis bir cox senet eserleri haqqda genis melumat elde etmelerine imkan yaratmisdi Boyuk Veten muharibesi zamani eksponatlarin ekseriyyeti saraydan evakuasiya edilmisdi ekspozisiyada numayis olunan 2500 esyadan yalniz 1980 i xilas edilmisdi binanin ozu ise bir sira zedeler almasina baxmayaraq qorunub saxlanilmisdir Demek olar ki qalan butun mebel mehv edilmisdi yapma naxisli ornamentler ve oyma palid pannolar ise ehemiyyetli derecede dagintiya meruz qalmisdi Sarayin tam berpasi 1978 ci ilde basa catdirilmisdir Fermer sarayi 1828 1831 ci illerde memar A Menelas terefinden Boyuk knyaz Aleksandr Nikolayevic ucun sud fermasi nezdinde Pavilyon insa edimisdir Daha sonra ise o defelerle memar A I Stakensneyder terefinden yenidenqurma islerine meruz qalmisdir Bunun neticesinde sade pavilyon binasi neoqotik uslublu yeni ve boyuk seherdenkenar saraya cevrilmis ve imperator II Aleksandrin ailesi ucun nezerde tutulmus yay sarayi rolunu oynamaga baslamisdir Fermer sarayinin yaxinliginda usaq oyunlari ucun kicik kendli daxma bagcali miniatur ferma su deyirmani yangin qullesi ve torpaq siperli qala tikilmisdir Maraqlidir ki mehz burada yeni Fermer sarayinda tehkimciliyin legv edilmesi haqqinda serencam muzakire olunmusdur Saray binasinda hemcinin Rusiyada ilk lift yaradilmisdir bununla bele o el ile qaldirilirdi Imperatorun olumunden sonra ve 1917 ci ilin inqilabindan once Fermer sarayinda II Aleksandrin ve onun heyat yoldasi Mariya Aleksandrovnanin artiq yetkin usaqlari ve neveleri imperator III Aleksandr oglu II Nikolay ile birlikde burada yasayirdi 1917 ci ilden sonra saray binasinda tarix ve meiset muzeyi yaradilmis 1932 ci ilde ise hemin muzey legv edilerek hele 1926 ci ilden bu erazide fealiyyet gosteren NKVD nin pansionatina tehvil verilmisdir Boyuk Veten muharibesi illerinde sarayda nasist ordusunun Bas qerargahi yerlesirdi Muharibeden sonra binada esasli berpa ve temir isleri gorulmemisdi 1950 ci ilden burada Petrodvorets Saat Zavodunun yataqxanasi yerlesirdi 1975 ci ilden ise bina yeniden bosaldilmisdi 2003 2005 ci illerde saray restavrasiya olunmus ancaq 22 dekabr 2005 ci ilde bas vermis yangin hadisesi berpa islerinin 2006 ci ile kimi uzanmasina sebeb olmusdur Yanginin sebebi temir berpa islerini heyata keciren isciler terefinden tehlukesizliyinin pozulmasi idi Yangindan sonra berpa olunmus saray 2010 cu ilin iyun ayinda ictimaiyyet ucun acilmisdir Qotik kapella Esas meqale Kapella Peterhof Qotik kapella 2007 ci il Qotik kapella Muqeddes Aleksandr Nevski kilsesidir ve o dovrde populyar olmus neoqotika uslubunda insa edilmisdir 1829 cu ilde tikintisi basa catdiqdan sonra ev kilsesinin tikintisi zerureti yaranmisdir Ev kilsesinin gelecekde Aleksandriyanin qerb hissesinde yerleseceyi erazini I Nikolay sexsen secmisdir Fasad ve plan layiheleri meshur Alman memari K F Sinkel terefinden heyata kecirilmisdir Memar A Menelas tikinti islerini birbasa musahide edirdi onun olumunden sonra 1831 ci ilin sentyabr ayinda ise bu rol memar I I Sarlemana hevale olunmusdur 24 may 1831 ci ilde en yuksek Imperator ruhanisi ve protopresviter Nikolay Muzovskinin istiraki ile tenteneli sekilde kilsenin temelqoyma merasimi kecirilmisdir 1834 cu ilin yayinda binanin tikinti isleri tamamlanmis ve 3 iyul 1834 cu ilde kilse hemin protopresviter Nikolay Muzovski terefinden Muqeddes ve Boyuk knyaz Aleksandr Nevskinin serefine teqdis edilmisdir Ev kilsesi imperator ailesine mexsus idi ve ibadet isleri burada yalniz yay aylarinda heyata kecirilirdi 1918 ci ilde kilse baglanir 1920 ci ilde baglanilmis kilse binasinda muzey acilir ve yalniz 1933 cu ilde heyata kecirilmis esasli temir islerinden sonra burada Aleksandriya parki barede behz eden sergi acilmisdir Bina Boyuk Veten muharibesi zamani ciddi zedelenmisdi 1970 1999 cu illerde kilse binasinda aparilan berpa isleri bitirdikden sonra burada yeniden muzey acilmisdi Binanin teqdis olunmasina baxmayaraq burada ibadet isleri heyata kecirilmirdi 2003 cu ilde kilse binasinda yeniden berpa temir baslamis ve 4 iyun 2006 ci ilde Sankt Peterburq ve Ladoga Mitropoliti Vladimir Kotlyarov terefinden tenteneli sekilde teqdis edilmisdi Asagi daca Aleksandriyanin sonuncu boyuk saray binasi imperator II Nikolayin dord mertebeli Asagi ve ya cox vaxt Asagi daca adlanan Yeni saray idi Saray parkin simal serq kuncunde yeni deniz sahilinde yerlesdiyinden mehz daca adi ile taninmisdir XIX esrin 80 ci illerin ortalarinda memar A Tomisko Italiya memarligi uslubunda III Aleksandr ucun Pavilyon insa etmisdir on ilden sonra ise o Usaq qanadi deyilen ve esas binaya birlesen hisseni tamamlamaqla II Nikolayin Aleksandriyada yeni dacasinin olmasi arzusunu yerine yetirmisdir Korfezin sahilinde yerlesen sarayin yaxinliginda xidmeti binalar tikilmisdir Eyni uslubda tertib olunmus binalar kicik saray ve park ansamblini yaratmisdirlar Burada 30 iyul 1904 cu ilde onlarin yegane oglu Aleksey anadan olmusdu Burada hemcinin imperator terefinden Birinci Dunya muharibesine Rusiyanin da daxil olmasini tesdiqleyen bir manifest imzalanmisdir Sovet hakimiyyetinin ilk illerinde saray binasinda boyuk populyarliq qazanmis muzey teskil edilmisdi lakin qisa muddet sonra bina NKVD terefinden pansionata cevrilmisdir Boyuk Veten Muharibesi dovrunde Asagi daca ehemiyyetli derecede zedelenmisdir Parki ziyaret eden qonaqlarin tehlukesizliyini temin etmek meqsedile binanin qaliqlari 1961 ci ilde partladilmisdi 2000 ci ilde sarayin yeniden insa edilmesi ucun yeni layihe tertib edilmisdi lakin 2014 cu ilin iyul ayinda aparilan monitorinq hemin erazide yalniz xarabaliqlarin olmasini ve hec bir berpa islerinin aparilmadigini tesdiqlemisdi Istinadlar Otkrylsya fermerskij dvorec Aleksandra Vtorogo video 2013 05 04 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2014 11 29 Xarici kecidlerDokumentalnyj serial Krasujsya grad Petrov Dvorcovo parkovyj ansambl Aleksandriya 2014 04 26 at the Wayback Machine Kottedzh 2015 06 17 at the Wayback Machine Fermerskij dvorec 2014 04 26 at the Wayback Machine