Bernd Heynrix Vilhelm von Kleist(d. 18 oktyabr,1777 -ö. 21 noyabr,1811) — alman şair. Dram, hekayə və novella yazarı. Pyeslərində dram və tragediya üstünlük təşkil edir. Əsərlərində Romantizm cərəyanının izləri görünür.
Heynrix von Kleist | |
---|---|
alm. Bernd Heinrich Wilhelm von Kleist | |
Doğum tarixi | 18 oktyabr 1777[…] |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 21 noyabr 1811[…](34 yaşında) |
Vəfat səbəbi | güllə yarası[d] |
Fəaliyyəti | dramaturq, şair, hekayə yazıçısı[d], roman yazıçısı, yazıçı, şair-vəkil[d], publisist |
Əsərlərinin dili | alman dili |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Şair olmaqla yanaşı, hekayə və novella yazarı olan Heynrix von Kleist 18 oktyabr 1777-ci ildə Frankfurt(Oder)da doğuldu və 21 noyabr 1811-ci ildə Berlindəki "Kleyner Vannsee" gölünün sahilində sevgilisi ilə birlikdə intihar edərək həyatına son qoydu.
Az müddətli təhsil həyatından sonra 1792-ci ildə Prussiya ordusuna daxil oldu və 1799-cu ildə leytenant rütbəsi ilə ordudan ayrıldı. Sonradan Viadrina universitetində hüquq və fəlsəfə təhsili aldı.1800-cü ildə Berlindəki Maliyyə Nazirliyində işləməyə başladı. Bir il sonra Parisə ziyarət etdi, ardından İsveçrədə yaşamağa başladı. Orada dostlar əldə edən Kleist, onlara ilk tragediyası olan "Şroffenşteyn ailəsi" adlı əsərini oxudu.1802-ci ilin əvvəlində Almaniyaya dönərək Veymarda Höte,Şiller və Vielandı ziyarət etdi.Leypsiq və Drezdendə qısa müddət qaldıqdan sonra Parisə geri dönən Kleist, sonradan Berlindəki iş yerini Königsberqdəki dövlət dairəsi olaraq dəyişdirir.1807-ci ildə Drezdenə gedərkən fransız əsgərləri tərəfindən "casus" adı ilə həbs olunur. Həbsxanadan çıxdıqdan sonra Drezdenə gedən Kleistin yolu Heynrix Müllerlə kəsişir və onlar birlikdə 1808-ci ildə "Föbus" qəzetini nəşr edirlər.
Ölümü
Kleist 1809-cu ildə Praqaya getdi və ən sonda Berlində yerləşdi. Orada "Berliner Abendblatter" qəzetini nəşr etdi. Təxminən o illərdə, tamamilə özü kimi yaşamaq məqsədi qalmamış Henrietti Vogel adlı alman qadın musiqiçisi ilə birlikdə oldu.1811-ci ildə xərçəng xəstəliyinin kəskinləşdiyini öyrənən Vogel, vəziyyəti Heynrixə deyir və özü qorxduğu üçün ondan onu öldürməsini xahiş edir. Heynrix isə Vogelə birlikdə intihar etməyi təklif edir. İkisinin də yaşamaq üçün heç bir məqsədi ypxdur və onlar razılaşırlar. Onsuzda Vogelə həkimləri tərəfindən çox yaşamayacağı deyilmişdi. Heynrix və Henrietti 1811-ci ilin 21 noyabr tarixində səhər Berlində yerləşən "Klener Vannsee" gölünün sahilində səhər yeməyi yeyirlər. Ardından Heynrix Henrietteni silahla ürəyindən vurur, sonra isə silahı öz ağzına söykəyir və tətiyi çəkir. Heynrixin yazıb qoyduğu intihar məktubunda bu sözlər diqqəti cəlb eləmişdir: "…Əsas məsələ budur ki, mənə bu planetdə heç bir yardım əli uzanmadı"
Kleistin bütün həyatı ideal və xəyali xoşbəxtliyi axtarmaqla keçmişdir və bu, çox əsərlərin də əks olunmuşdur. Kleist şimali Almaniyanın ən önəmli Romantik dövr dramaturqu sayılır. Kleist alman ədəbiyyatında önəmli yerə sahibdir.
Əsərləri
- Şroffenşteyn ailəsi (Die Familie Schroffenstein), (tragediya) (1803)
- Çilidə zəlzələ (Das Erdbeben in Chili), (novella) (1807)
- Amptryon (Amphitryon), (novella) (1807) (Molyerin komediyası ilə uyğunlaşdırılmışdır)
- Qırıq test (Der zerbrochne Krug), (komediya) (1808)
- Pentesile (Penthesilea), (tragediya) (1808) (Höte bu pyesi "səhnələndirilə bilməz" söyləyərək səhnəyə qoyulmağı rədd etmişdir)
- Die Marquise von O, (novella) (1808)
- Hermansçlaxt (Die Hermannsschlacht), (dram) (1809)
- Lokarno dilənçisi (Das Bettelweib von Locarno), (hekayə) (1810)
- Homburq şahzadəsi (Prinz Friedrich von Homburg), (dram) (1810)
- Balaca Katerina (La Petite Catherine de Heilbronn), (tarixi dram) (1810)
- Maykl Koxlaas (Michael Kohlhaas), (novella) (1811)
- Duel (Der Zweikampf), (novella) (1811)
- Küçə uşağı (Der Findling), (novella) (1811)
Haqqında yazılmış əsərlər
- Özləri ilə döyüşənlər, Stefan Sveyq (Kleist haqda olan fəsil)
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Heinrich von Kleist // Internet Broadway Database (ing.). 2000.
- Клейст Генрих фон // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- https://wepa.unima.org/en/heinrich-von-kleist/.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bernd Heynrix Vilhelm von Kleist d 18 oktyabr 1777 o 21 noyabr 1811 alman sair Dram hekaye ve novella yazari Pyeslerinde dram ve tragediya ustunluk teskil edir Eserlerinde Romantizm cereyaninin izleri gorunur Heynrix von Kleistalm Bernd Heinrich Wilhelm von Kleist Dogum tarixi 18 oktyabr 1777 1777 10 18 Dogum yeri Frankfurt na Oder Brandenburq Prussiya Vefat tarixi 21 noyabr 1811 1811 11 21 34 yasinda Vefat sebebi gulle yarasi d Fealiyyeti dramaturq sair hekaye yazicisi d roman yazicisi yazici sair vekil d publisistEserlerinin dili alman dili Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiSair olmaqla yanasi hekaye ve novella yazari olan Heynrix von Kleist 18 oktyabr 1777 ci ilde Frankfurt Oder da doguldu ve 21 noyabr 1811 ci ilde Berlindeki Kleyner Vannsee golunun sahilinde sevgilisi ile birlikde intihar ederek heyatina son qoydu Az muddetli tehsil heyatindan sonra 1792 ci ilde Prussiya ordusuna daxil oldu ve 1799 cu ilde leytenant rutbesi ile ordudan ayrildi Sonradan Viadrina universitetinde huquq ve felsefe tehsili aldi 1800 cu ilde Berlindeki Maliyye Nazirliyinde islemeye basladi Bir il sonra Parise ziyaret etdi ardindan Isvecrede yasamaga basladi Orada dostlar elde eden Kleist onlara ilk tragediyasi olan Sroffensteyn ailesi adli eserini oxudu 1802 ci ilin evvelinde Almaniyaya donerek Veymarda Hote Siller ve Vielandi ziyaret etdi Leypsiq ve Drezdende qisa muddet qaldiqdan sonra Parise geri donen Kleist sonradan Berlindeki is yerini Konigsberqdeki dovlet dairesi olaraq deyisdirir 1807 ci ilde Drezdene gederken fransiz esgerleri terefinden casus adi ile hebs olunur Hebsxanadan cixdiqdan sonra Drezdene geden Kleistin yolu Heynrix Mullerle kesisir ve onlar birlikde 1808 ci ilde Fobus qezetini nesr edirler OlumuKleist 1809 cu ilde Praqaya getdi ve en sonda Berlinde yerlesdi Orada Berliner Abendblatter qezetini nesr etdi Texminen o illerde tamamile ozu kimi yasamaq meqsedi qalmamis Henrietti Vogel adli alman qadin musiqicisi ile birlikde oldu 1811 ci ilde xerceng xesteliyinin keskinlesdiyini oyrenen Vogel veziyyeti Heynrixe deyir ve ozu qorxdugu ucun ondan onu oldurmesini xahis edir Heynrix ise Vogele birlikde intihar etmeyi teklif edir Ikisinin de yasamaq ucun hec bir meqsedi ypxdur ve onlar razilasirlar Onsuzda Vogele hekimleri terefinden cox yasamayacagi deyilmisdi Heynrix ve Henrietti 1811 ci ilin 21 noyabr tarixinde seher Berlinde yerlesen Klener Vannsee golunun sahilinde seher yemeyi yeyirler Ardindan Heynrix Henrietteni silahla ureyinden vurur sonra ise silahi oz agzina soykeyir ve tetiyi cekir Heynrixin yazib qoydugu intihar mektubunda bu sozler diqqeti celb elemisdir Esas mesele budur ki mene bu planetde hec bir yardim eli uzanmadi Kleistin butun heyati ideal ve xeyali xosbextliyi axtarmaqla kecmisdir ve bu cox eserlerin de eks olunmusdur Kleist simali Almaniyanin en onemli Romantik dovr dramaturqu sayilir Kleist alman edebiyyatinda onemli yere sahibdir EserleriSroffensteyn ailesi Die Familie Schroffenstein tragediya 1803 Cilide zelzele Das Erdbeben in Chili novella 1807 Amptryon Amphitryon novella 1807 Molyerin komediyasi ile uygunlasdirilmisdir Qiriq test Der zerbrochne Krug komediya 1808 Pentesile Penthesilea tragediya 1808 Hote bu pyesi sehnelendirile bilmez soyleyerek sehneye qoyulmagi redd etmisdir Die Marquise von O novella 1808 Hermansclaxt Die Hermannsschlacht dram 1809 Lokarno dilencisi Das Bettelweib von Locarno hekaye 1810 Homburq sahzadesi Prinz Friedrich von Homburg dram 1810 Balaca Katerina La Petite Catherine de Heilbronn tarixi dram 1810 Maykl Koxlaas Michael Kohlhaas novella 1811 Duel Der Zweikampf novella 1811 Kuce usagi Der Findling novella 1811 Haqqinda yazilmis eserlerOzleri ile doyusenler Stefan Sveyq Kleist haqda olan fesil IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Heinrich von Kleist Internet Broadway Database ing 2000 Klejst Genrih fon Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 https wepa unima org en heinrich von kleist