Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Stefan Sveyq (almanca Stefan Zweig, 28 noyabr 1881[…], Vyana, Avstriya-Macarıstan – 22 fevral 1942, Petropolis, Rio-de-Janeyro) — alman romançı, bioqrafiya yazarı, araşdırmaçı və publisist.
Stefan Sveyq | |
---|---|
Stefan Zweig | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Vyana, Avstriya-Macarıstan |
Vəfat tarixi | (60 yaşında) |
Vəfat yeri | Petropolis, Rio de Janeyro nın yaxınlığında |
Dəfn yeri | |
Təhsili | |
Fəaliyyəti | yazıçı, tərcüməçi, jurnalist, dramaturq, şair, ədəbiyyat tənqidçisi, tarixçi, bioqraf, roman yazıçısı, nasir, esseist |
Fəaliyyət illəri | 1901-1942 |
Əsərlərinin dili | alman |
Janr | roman |
Tanınmış əsərləri |
|
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Stefan Zveyq zəngin bir yəhudi tekstil istehsalçısı (fabrikant) olan Moritz Zveyq və yəhudi bankirin qızı olan İda Brettauerin oğlu olaraq Vianada dünyaya gəldi.
Yazıçının uşaqlığı və gəncliyi haqqında o qədər də çox məlumat yoxdur: özü bu haqda hər zaman çox xəsisliklə danışıb. 1900-cu ildə gimnaziyanı bitirdikdən sonra Sveyq Vyana universitetinə daxil olub. Artıq tələbəlik illərində öz vəsaiti hesabına “Gümüş Simlər” (Silberne Saiten) adlı ilk şeirlər kitabını dərc etdirib. Vyana Universitetində elmi dərəcəsini tamamladıqdan sonra Londona, Parisə (1905) yollanıb, daha sonra İtaliyanı və İspaniyanı (1906), Hindistanı, ABŞ-ni, Kubanı, Panamanı (1912) səyahət edib. Birinci Dünya savaşının son illərində (1917-1918) İsveçrədə, 1919-1934-cü illərdəsə yaşayıb. Savaş əleyhinə kəskin çıxışlar edib. Nasistlər hakimiyyətə gələndən sonra Salzburqu tərk etmək məcburiyyətində qalıb. 1938-ci ildə İngiltərəyə, 1939-da isə Nyu-Yorka gedib, bir neçə ay sonra da Braziliyaya yollanıb. Yaradıcılığının ilk illərində Verlendən, Bodlerdən və Emil Verxarndan etdiyi tərcümələrlə tanınıb. Çox sayda esse, hekayə, romanlarla yanaşı, çox böyük ustalıqla qələmə aldığı bioqrafik oçerkləriylə də şöhrət qazanıb. Psixologiyaya və Freyd təliminə böyük marağı Sveyqin əsərlərində insan xarakterlərinin dərindən analiz edilməsində öz ifadəsini tapır. Özəlliklə də tarixi xarakterlər haqqında yazdığı əsərlər psixoloji dərinlik baxımından diqqəti cəlb edir. Sveyq müharibəyə etiraz edərək və Avropanın içərisində olduğu böhrana dözməyərək 1942-ci ildə Braziliyada arvadıyla birlikdə intihar etmişdir. Müxtəlif insan talelərini fərqli süjetdə oxucuya təqdim edən Svayq Birinci Dünya müharibəsi başlayanda müharibəyə etiraz edən bir sıra yazıçıya qoşulub. Fanatizm və dözümsüzlüyü həmişə pisləyib. Yazıçının "Jozef Fuşe - siyasi xadimin portreti", "Bəşəriyyətin ulduzlu saatları", "Dünənin dünyası" və s. əsərləri Azərbaycan türkcəsinə tərcümə olunub.
Dövrünün görkəmli şəxsləri Emil Verxarn, Romen Rollan, Ogüst Roden, Tomas Mann, Ziqmund Freyd, Herman Hesse, Maksim Qorki, Rixard Ştraus, və b. ilə dostluq etmişdir.
İntiharı
22 fevral 1942-ci ildə Rio de Janeyroda Petropolisin evində həyat yoldaşı Lotte ilə yatarkən intihar etdi. Bu, Hitlerin dünya quruluşunun davamlı təfsirinin və onun dünyasının heç bir zaman mövcud olmayacağı fikri ilə bağlı pessimizmdən qaynaqlanırdı.
Petropolisdəki bir dövlət cənazəsi ilə dəfn edildi. Petropolisdəki evi muzeyə çevrildi.
Oyunları
- Tersites, 1907
- Das Haus am Meer, 1912
- Jeremias, 1917
İntihar Məktubu
Hər yeni günlə bu ölkə daha çox sevməyi öyrəndim, ruhi ana vətənim Avropa özünü yox etdikdən və ana dilimin dünyası yox olduqdan sonra dünyanın heç bir yerində həyatımı bu qədər sevə-sevə yenidən qura bilməzdim.
Amma altmış yaşdan sonra tam mənada yenidən başlamaq çox xüsusi bir güc tələb edir. Və mənim gücüm illər sürən vətənsiz səfərlərdən sonra yaxşıca tükəndi. Bu səbəblə həyatımı doğru zamanda və doğru bir şəkildə başa vurmağımın yaxşı olacağına inanıram.
Həyatım boyu mənəvi məşğuliyyətim, ən böyük həzz mənbəyim və şəxsi azadlığım ən uca dəyərim oldu. Bütün dostlarımı salamlayıram! Hamısına uzun gecədən sonra gələn dan yerinin qızılllığını görmək nəsib olsun! Mən, həmişəki səbirsizliyimlə öndən gedirəm».Stefan Sveyq
Əsərləri
- Özləri ilə döyüşənlər
- Breziliya - gələcəyin ölkəsi
- Qarışıq duyğular
- Üç böyük usta
- Rafel Tanrı ilə hesablaşır
- Yad qadının məktubu
- Bir qadının həyatından 24 saat
- Keşmişə səyahət
- Lionda toy
- Həyatın möcüzələri
- Ay işığı küçəsi
- Mürəbbiyə
- Bir çöküşün hekayəsi
- Lionda toy
Azərbaycanca tərcümə edilmiş əsərləri
- Yad qadının məktubu (novella),1922
- Bir qadının həyatından iyirmi dörd saat,1927
- Jozef Fuşe - Siyasi xadimin portreti,1930
- Bəşəriyyətin ulduzlu saatları
- Dünənin Dünyası
- Rotterdamlı Erazmın Zəfər təntənəsi və faciəsi
- Kazanova
- İblislə savaşanlar
- Şahmat,1941
- Möcüzəvi gecə
- Məcburiyyət
- AMOK
- Dəhşətli sirr
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Stefan Zweig // Encyclopædia Britannica (ing.).
- Цвейг Стефан (rus.). / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- Prof. Dr. Klaus Lohrmann "Jüdisches Wien. Kultur-Karte" (2003), Mosse-Berlin Mitte gGmbH (Verlag Jüdische Presse)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Stefan Sveyq almanca Stefan Zweig 28 noyabr 1881 Vyana Avstriya Macaristan 22 fevral 1942 Petropolis Rio de Janeyro alman romanci bioqrafiya yazari arasdirmaci ve publisist Stefan SveyqStefan ZweigDogum tarixi 28 noyabr 1881Dogum yeri Vyana Avstriya MacaristanVefat tarixi 22 fevral 1942 60 yasinda Vefat yeri Petropolis Rio de Janeyro nin yaxinligindaDefn yeri BraziliyaTehsili Vyana UniversitetiFealiyyeti yazici tercumeci jurnalist dramaturq sair edebiyyat tenqidcisi tarixci bioqraf roman yazicisi nasir esseistFealiyyet illeri 1901 1942Eserlerinin dili almanJanr romanTaninmis eserleri Sahmat Yad qadinin mektubu novella Ureyin sebirsizliyi Stefan Sveyq d Mukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiStefan Zveyq zengin bir yehudi tekstil istehsalcisi fabrikant olan Moritz Zveyq ve yehudi bankirin qizi olan Ida Brettauerin oglu olaraq Vianada dunyaya geldi Yazicinin usaqligi ve gencliyi haqqinda o qeder de cox melumat yoxdur ozu bu haqda her zaman cox xesislikle danisib 1900 cu ilde gimnaziyani bitirdikden sonra Sveyq Vyana universitetine daxil olub Artiq telebelik illerinde oz vesaiti hesabina Gumus Simler Silberne Saiten adli ilk seirler kitabini derc etdirib Vyana Universitetinde elmi derecesini tamamladiqdan sonra Londona Parise 1905 yollanib daha sonra Italiyani ve Ispaniyani 1906 Hindistani ABS ni Kubani Panamani 1912 seyahet edib Birinci Dunya savasinin son illerinde 1917 1918 Isvecrede 1919 1934 cu illerdese yasayib Savas eleyhine keskin cixislar edib Nasistler hakimiyyete gelenden sonra Salzburqu terk etmek mecburiyyetinde qalib 1938 ci ilde Ingiltereye 1939 da ise Nyu Yorka gedib bir nece ay sonra da Braziliyaya yollanib Yaradiciliginin ilk illerinde Verlenden Bodlerden ve Emil Verxarndan etdiyi tercumelerle taninib Cox sayda esse hekaye romanlarla yanasi cox boyuk ustaliqla qeleme aldigi bioqrafik ocerkleriyle de sohret qazanib Psixologiyaya ve Freyd telimine boyuk maragi Sveyqin eserlerinde insan xarakterlerinin derinden analiz edilmesinde oz ifadesini tapir Ozellikle de tarixi xarakterler haqqinda yazdigi eserler psixoloji derinlik baximindan diqqeti celb edir Sveyq muharibeye etiraz ederek ve Avropanin icerisinde oldugu bohrana dozmeyerek 1942 ci ilde Braziliyada arvadiyla birlikde intihar etmisdir Muxtelif insan talelerini ferqli sujetde oxucuya teqdim eden Svayq Birinci Dunya muharibesi baslayanda muharibeye etiraz eden bir sira yaziciya qosulub Fanatizm ve dozumsuzluyu hemise pisleyib Yazicinin Jozef Fuse siyasi xadimin portreti Beseriyyetin ulduzlu saatlari Dunenin dunyasi ve s eserleri Azerbaycan turkcesine tercume olunub Dovrunun gorkemli sexsleri Emil Verxarn Romen Rollan Ogust Roden Tomas Mann Ziqmund Freyd Herman Hesse Maksim Qorki Rixard Straus ve b ile dostluq etmisdir Intihari 22 fevral 1942 ci ilde Rio de Janeyroda Petropolisin evinde heyat yoldasi Lotte ile yatarken intihar etdi Bu Hitlerin dunya qurulusunun davamli tefsirinin ve onun dunyasinin hec bir zaman movcud olmayacagi fikri ile bagli pessimizmden qaynaqlanirdi Petropolisdeki bir dovlet cenazesi ile defn edildi Petropolisdeki evi muzeye cevrildi OyunlariTersites 1907 Das Haus am Meer 1912 Jeremias 1917Intihar Mektubu Azad iradem ve aciq bir suurla bu heyatdan ayrilarken son bir mesuliyyet yerine yetirilmeyi gozleyir Mene ve isimi yerine yetirmeyime dinc bir muhit bexs eden ecazkar olke Braziliyaya semimi tesekkurumu bildirmek isteyirem Her yeni gunle bu olke daha cox sevmeyi oyrendim ruhi ana vetenim Avropa ozunu yox etdikden ve ana dilimin dunyasi yox olduqdan sonra dunyanin hec bir yerinde heyatimi bu qeder seve seve yeniden qura bilmezdim Amma altmis yasdan sonra tam menada yeniden baslamaq cox xususi bir guc teleb edir Ve menim gucum iller suren vetensiz seferlerden sonra yaxsica tukendi Bu sebeble heyatimi dogru zamanda ve dogru bir sekilde basa vurmagimin yaxsi olacagina inaniram Heyatim boyu menevi mesguliyyetim en boyuk hezz menbeyim ve sexsi azadligim en uca deyerim oldu Butun dostlarimi salamlayiram Hamisina uzun geceden sonra gelen dan yerinin qizillligini gormek nesib olsun Men hemiseki sebirsizliyimle onden gedirem Stefan SveyqEserleriOzleri ile doyusenler Breziliya geleceyin olkesi Qarisiq duygular Uc boyuk usta Rafel Tanri ile hesablasir Yad qadinin mektubu Bir qadinin heyatindan 24 saat Kesmise seyahet Lionda toy Heyatin mocuzeleri Ay isigi kucesi Murebbiye Bir cokusun hekayesi Lionda toyAzerbaycanca tercume edilmis eserleriYad qadinin mektubu novella 1922 Bir qadinin heyatindan iyirmi dord saat 1927 Jozef Fuse Siyasi xadimin portreti 1930 Beseriyyetin ulduzlu saatlari Dunenin Dunyasi Rotterdamli Erazmin Zefer tentenesi ve faciesi Kazanova Iblisle savasanlar Sahmat 1941 Mocuzevi gece Mecburiyyet AMOK Dehsetli sirrIstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Stefan Zweig Encyclopaedia Britannica ing Cvejg Stefan rus pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Prof Dr Klaus Lohrmann Judisches Wien Kultur Karte 2003 Mosse Berlin Mitte gGmbH Verlag Judische Presse