Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Mehranilər — 330-821-ci illərdə Qafqazın bir neçə bölgəsində hökmranlıq edən sülalə. Onlar Sasani farsəsilli olduqlarını iddia edirdilər, lakin parf mənşəli idi.
| Mehranilər | |
|---|---|
 | |
| Banisi | Firuz |
| Sonuncu hökmdar | II Varaz Trdat |
| Hazırkı rəhbər | yoxdur |
| Əsası qoyulub | 330-cu il |
| Milliyyət | parf |
Tarix
Miladi 591-ci ildə Qafqaz Albaniyası ittifaqına daxil olan Girdiman knyazlığında hakimiyyətə gəlmiş mehranilər sülaləsinin əsası Mehran (Sasani şahının kürəkəni , Moisey Kalankatukluya görə Mehran edam olunmaq təhlükəsindən dolayı miladi tarixlə 591-ci ildə öz nəslinə məxsus 30 min ailə ilə birlikdə Qafqaz Albaniyasının Girdiman vilayətinə gəlmiş, vilayətin 12 əyanını öldürtmüş və Girdimanın sahibi olmuşdur .) tərəfindən qoyulmuşdur.
Moisey (Musa) Kalankatuka görə sülalənin tarixçəsi belədir:
Mehran, Mehranın oğlu Armail, Armailin oğlu Vard, Vardın oğlu Cəsur I Vardan (O, Mehran təki keçmiş yerli hakim sülalənin — Aranilərin 60 nümayəndəsini qətlə yetirdi və Qırdman (Girdiman) qalasını tikdirdi.), Cəsur I Vardanın (600–615) oğulları Varazman (615–628) və Varaz-Qriqor.
Varaz Qriqor (628–642) Alban kotolikosu Vironun himayəsi ilə Sasani şahı II Xosrov tərəfindən "Qırdmanın ağası və Alban ölkəsinin Knyazı" olaraq tanındı. Beləliklə onun zamanında alban dövlətçiliyi faktiki olaraq bərpa olundu (onadək Albaniya yüz ildən artıq müddətdə yəni , 510–628-ci illərdə Sasani mərzbanları tərəfindən idarə edilmişdi). 628-ci ildə Varaz-Qriqor Ktesifonda Viro tərəfindən xaç suyuna salındı və xristianlığı qəbul etdi. 630–642 ci illərdə Böyük Alban Knyazı olan Varaz-Qriqor paytaxtı Bərdə şəhərinə köçürdü. Varaz Qriqorun Varaz Peroz, Cavanşir, II Varazman , İyezut-Xosrov adlı oğulları var idi.
Cavanşir Varaz-Qriqorun ölümündən sonra onun taxt-tacının varisi oldu. 681-ci ildə Cavanşirin Bizanspərəst qüvvələr tərəfindən öldürülməsindən sonra onun qardaşı II Varazmanın oğlu I Varaz-Tiridat Böyük Alban Knyazı oldu . O da əmisi Cavanşir kimi Ərəb Xilafətinin vassalı olmağı qəbul etdi. Böyük Alban Knyazı Şiruyə(699–704) ərəblər tərəfindən Dəməşq şəhərinə aparıldı və o sonradan orada dünyasını dəyişdi . Şiruyədən sonra onun yerinə bir il müddətində (704–705) təkrarən I Varaz-Tiridat (II Varazmanın oğlu) Böyük Alban Knyazı oldu . I Varaz-Trdatın ölümündən (705-ci il) sonra Böyük Alban Knyazlığı ləğv edildi və onun topaqları Ərəb Xilafətinin "Arran" əyalətinin tərkibinə qatıldı . Ancaq I Varaz-Tridatdan sonra bu nəslin nümayəndələri: II Vardan (705–711), Narse (711–740), Qagik (740–770) , I Stepanos (770–800), II Varaz Tridat (800-822) yerli hakimlər olaraq qaldılar. Mehrani sülaləsinin son nümayəndəsi I Stepanosun oğlu II Varaz Trdat 822-ci ildə yerli knyazlardan biri tərəfindən öldürüldü və bununla da Mehrani sülaləsinin hakimiyyətinə son qoyuldu.
Quqark mehraniləri
Girdiman mehraniləri
- Firuz (330–361)
- Xurs (361–430)
- Barzabod (430–440)
- Varaz-Bakur (440–450)
- Mihr (450–480)
- Armayel (480–510)
- I Vard (510–540)
- I Vardan (540–570)
- II Vard (570–600)
Qafqaz Albaniyası mehraniləri
- Varaz Qriqor (628–642)
- Cavanşir (642–681)
- I Varaz Trdat (681–705)
- Şiriuyə (699–704, qəsbkar)
- II Vardan (705–711)
- Narse (711–740)
- I Qagik (740–770)
- I Stepanos (770–800)
- II Varaz Trdat (800–822)
Həmçinin bax
İstinadlar
- Bosworth, 1986. səh. 520–522
- "Encyclopedia Iranica. M. L. Chaumont. Albania". 2020-05-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-04-26.
Qeyd
- O, yeddi parf qəbiləsindən biri Mehrani sülaləsinin qolu olan Mehranilər xanədanlığın qurucusu idi.
Xarici keçidlər
 | Tarix ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. Etdiyiniz redaktələri mənbə və istinadlarla əsaslandırmağı unutmayın. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Mehraniler 330 821 ci illerde Qafqazin bir nece bolgesinde hokmranliq eden sulale Onlar Sasani farsesilli olduqlarini iddia edirdiler lakin parf menseli idi MehranilerMehranilerin standarti VII esr Cavansir heykelinin kitabesinden Banisi FiruzSonuncu hokmdar II Varaz TrdatHazirki rehber yoxdurEsasi qoyulub 330 cu ilMilliyyet parfTarixMiladi 591 ci ilde Qafqaz Albaniyasi ittifaqina daxil olan Girdiman knyazliginda hakimiyyete gelmis mehraniler sulalesinin esasi Mehran Sasani sahinin kurekeni Moisey Kalankatukluya gore Mehran edam olunmaq tehlukesinden dolayi miladi tarixle 591 ci ilde oz nesline mexsus 30 min aile ile birlikde Qafqaz Albaniyasinin Girdiman vilayetine gelmis vilayetin 12 eyanini oldurtmus ve Girdimanin sahibi olmusdur terefinden qoyulmusdur Moisey Musa Kalankatuka gore sulalenin tarixcesi beledir Mehran Mehranin oglu Armail Armailin oglu Vard Vardin oglu Cesur I Vardan O Mehran teki kecmis yerli hakim sulalenin Aranilerin 60 numayendesini qetle yetirdi ve Qirdman Girdiman qalasini tikdirdi Cesur I Vardanin 600 615 ogullari Varazman 615 628 ve Varaz Qriqor Varaz Qriqor 628 642 Alban kotolikosu Vironun himayesi ile Sasani sahi II Xosrov terefinden Qirdmanin agasi ve Alban olkesinin Knyazi olaraq tanindi Belelikle onun zamaninda alban dovletciliyi faktiki olaraq berpa olundu onadek Albaniya yuz ilden artiq muddetde yeni 510 628 ci illerde Sasani merzbanlari terefinden idare edilmisdi 628 ci ilde Varaz Qriqor Ktesifonda Viro terefinden xac suyuna salindi ve xristianligi qebul etdi 630 642 ci illerde Boyuk Alban Knyazi olan Varaz Qriqor paytaxti Berde seherine kocurdu Varaz Qriqorun Varaz Peroz Cavansir II Varazman Iyezut Xosrov adli ogullari var idi Cavansir Varaz Qriqorun olumunden sonra onun taxt tacinin varisi oldu 681 ci ilde Cavansirin Bizansperest quvveler terefinden oldurulmesinden sonra onun qardasi II Varazmanin oglu I Varaz Tiridat Boyuk Alban Knyazi oldu O da emisi Cavansir kimi Ereb Xilafetinin vassali olmagi qebul etdi Boyuk Alban Knyazi Siruye 699 704 erebler terefinden Demesq seherine aparildi ve o sonradan orada dunyasini deyisdi Siruyeden sonra onun yerine bir il muddetinde 704 705 tekraren I Varaz Tiridat II Varazmanin oglu Boyuk Alban Knyazi oldu I Varaz Trdatin olumunden 705 ci il sonra Boyuk Alban Knyazligi legv edildi ve onun topaqlari Ereb Xilafetinin Arran eyaletinin terkibine qatildi Ancaq I Varaz Tridatdan sonra bu neslin numayendeleri II Vardan 705 711 Narse 711 740 Qagik 740 770 I Stepanos 770 800 II Varaz Tridat 800 822 yerli hakimler olaraq qaldilar Mehrani sulalesinin son numayendesi I Stepanosun oglu II Varaz Trdat 822 ci ilde yerli knyazlardan biri terefinden olduruldu ve bununla da Mehrani sulalesinin hakimiyyetine son qoyuldu Quqark mehranileriFiruz 330 361 Namelum 361 394 I Bakur 394 400 I Arsusa 400 430 430 455 II Arsusa 455 470 I Varsken 470 482 III Arsusa 482 540 IV Arsusa 540 608 V Vehram Arsusa 608 627 VI Arsusa 748 Girdiman mehranileriGirdman mehranileri Firuz 330 361 Xurs 361 430 Barzabod 430 440 Varaz Bakur 440 450 Mihr 450 480 Armayel 480 510 I Vard 510 540 I Vardan 540 570 II Vard 570 600 Qafqaz Albaniyasi mehranileriVaraz Qriqor 628 642 Cavansir 642 681 I Varaz Trdat 681 705 Siriuye 699 704 qesbkar II Vardan 705 711 Narse 711 740 I Qagik 740 770 I Stepanos 770 800 II Varaz Trdat 800 822 Hemcinin baxQafqaz Albaniyasi Arran Sehl ibn Sunbat Cavansir qalasiIstinadlarBosworth 1986 seh 520 522 Encyclopedia Iranica M L Chaumont Albania 2020 05 26 tarixinde Istifade tarixi 2023 04 26 QeydO yeddi parf qebilesinden biri Mehrani sulalesinin qolu olan Mehraniler xanedanligin qurucusu idi Xarici kecidler Tarix ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Etdiyiniz redakteleri menbe ve istinadlarla esaslandirmagi unutmayin