Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mixail Psell (fr. Μιχαήλ Ψελλός; 1018[…], Konstantinopol – may 1078, Konstantinopol) — Bizans-yunan keşişi, alimi, yazıçısı, şairi, hakimi, filosofu, astronomu, siyasətçisi və tarixşünası. O, Aristotel və Platonu öyrənən ilk şəxslərdən olmuşdur.
| Mixail Psell | |
|---|---|
 | |
| Doğum tarixi | 1018[…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | may 1078 |
| Vəfat yeri | |
| Fəaliyyəti | filosof, yazıçı, siyasətçi, tarixçi, şair, həkim, astronom |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Mixail Psell 1017-ci ildəBizans imperiyasının paytaxtı olan Konstantinopol şəhərində anadan olmuşdur.
Kasıb bir ailənin övladı olan Psell 10 yaşında məktəbə daxil olmuş, orada qrammatika və şeiriyyət öyrənir. O, 16 yaşında ali təhsilini ritorika, fəlsəfə və hüquq üzrə almağa başlayır. Psell 1037-ci ildə Mesopotamiya regionunda çalışmağa başlayır. O, əlaqələrinin köməyi ilə hakim vəzifəsinə yüksəlir. Onun adı saçı kəsilməzdən əvvəl Konstantin idi. Psell yunan dilindən tərcümədə «pəltək» deməkdir və ehtimal olunur ki, onun nitq pozğunluğuna aid təxəllüs idi. Psell in hakimiyyətin dövründə asikrit idi. O, bu dövrdə canla-başla elm, xüsusilə də fəlsəfə öyrənirdi. Onun maraq dairəsi Aristotel, Platon və Proklı əhatə edirdi.
Psell 1043-cü ildə imperator IX Konstantin Monomaxa panegirik yazır və həmin il imperatora ən yaxın olan insanlardan birinə çevrilir. O, protosinkrit, daha sonra isə vest və vestarx olur. Psell IX Konstantinin hakimiyyəti dövründə imperatora daha 4 panegirik ərsəyə gətirir. Bunun mükafatı Madita şəhərinin vasilikatı və bir neçə monastırın idarəsi idi. IX Konstantinin hakimiyyəti sona çatanda onun vəzifəsi təhlükə altına girmişdir. Psell saçını kəsdirir və özünə Mixail adını götürür. O, Anadoluda yerləşən bir monastıra köçür.
tərəfindən paytaxta çağırılan Psell saray daxilində nüfuzlu bir şəxs olmuş və impertim tituluna layiq görülmüşdür. Psell 1057-ci ildə imperator tərəfindən üsyankar ilə sülh danışıqları aparmağa göndərilir. Psell ilə Komnin münasibəti çox yaxşı idi. Komnin hakimiyyəti gələndə Pselli proedr vəzifəsinə qoymuşdur. Psell Komninin əmri ilə köhnə dostu, sürgün edilmiş patriarx Mixail Kirullariyə qarşı akt yazır. Psell 1059-cu ildə nın taxta oturtulmasına müsbət yanaşırdı. Psell bu dövrdə protopoedr vəzifinə qoyulur. Psell imperatorun oğlu üçün bir neçə dərslik tərtib edir.
1068-ci ildə in hakimiyyətə gəlməsi ilə Psellin saraydakı nüfuzu azalır. Buna baxmayaraq, Psell Roman Diogen VII Mixail Duka tərəfindən əsir götürüləndə yeni imperatora tövsiyə edir ki, imperiya boyunca Diogenin taxtdan endirilməsini bəyan etsin. Psell VII Mixail hakimiyyəti dövründə əhəmiyyətli bir rola malik idi. O, imperator adından məktublar yazmış, tərtib etmiş, məhkəmə davalarını həll etmişdir. VII Mixailin hakimiyyət illərinin axırlarında nüfuzunu tamamilə itirən Psell saray həyatından çəkilməyə məcbur edilir.
Mixail Psellin dəqiq vəfat tarixi naməlumdur. Bəzi alimlər onun 1976–1078-ci illərdə vəfat etdiyini, bəziləri isə 1096-cı ildə hələ də sağ olduğunu irəli sürür.
Buraxılışlar
- Psellus, Michael. Compendium mathematicum (latın). Lugd. Batav: Bonaventura Elzevier, Abraham Elzevier. 1647. İstifadə tarixi: 2015-06-19.
- Chronographie ou histoire d'un siècle de Byzance (976–1077). Ed. Émile Renauld. 2 vols. Paris 1926/28. [Standard modern edition].
- Imperatori di Bisanzio (Cronografia). Ed. Salvatore Impellizzeri. 2 vols. Vicenza 1984. [New critical edition and Italian translation.]
- Chronographia, ed. E. R. A. Sewter. London 1953. English translation, Full online text
- Chronographia, ed. Vrasidas Karalis. 2 vols. Athen 1992/96 [Modern Greek translation].
- Vidas de los emperadores des Bizancio (Cronografia). Ed. Juan Signes Codoñer. Madrid 2005 [Spanish translation].
- Autobiografia (Encomio per la madre. Ed. Ugo Criscuolo. Naples 1989.
- De omnifaria doctrina. [Διδασκαλία παντοδαπή] Ed. Leendert G. Westerink. Utrecht 1948.
- De operatione daemonum. Ed. . Nürnberg 1838, reprint Amsterdam 1964.
- De operatione daemonum. Tr. Marcus Collision. Sydney 1843. Full online text
- '"Éloge inédit du lecteur Jean Kroustoulas." Ed. Paul Gautier. Rivista di studi bizantini e neoellenici, n.s. 17–19 (27–29), 1980–1982: 119–147.
- Epistola a Giovanni Xifilino. Ed. Ugo Criscuolo. Naples 1990.
- Epistola a Michele Kerulario. Ed. Ugo Criscuolo. Naples 1990.
- Historia Syntomos. Ed. Willem J. Aerts. Berlin 1990.
- Orationes hagiographicae. Ed. Elizabeth A. Fisher. Stuttgart/Leipzig 1994.
- Orationes panegyricae. Ed. George T. Dennis. Stuttgart/Leipzig 1994.
- Oratoria minora. Ed. Antony R. Littlewood. Leipzig 1984.
- Orazione in memoria di Constantino Lichudi. Ed. Ugo Criscuolo. Messina 1983.
- Philosophica minora I. Ed. John M. Duffy. Stuttgart/Leipzig 1992.
- Philosophica minora II. Ed. Dominic J. O'Meara. Leipzig 1989.
- Poemata. Ed. Leendert G. Westerink. Stuttgart/Leipzig 1992.
- Scripta minora magnam partem adhuc inedita. 2 vols. Ed. Eduard Kurtz, Franz Drexl. Milan 1936/41.
- Essays on Euripides and George of Pisidia and on Heliodorus and Achilles Tatius. Ed. Andrew R. Dyck. Wien 1989.
- Theologica I. Ed. Paul Gautier. Leipzig 1989.
- Theologica II. Ed. Leendert G. Westerink, John M. Duffy. München/Leipzig 2002.
Qeydlər
- Bəzi mənbələrə görə 1018-ci ildə.
- İmperator dəftərxanasında vəzifəli şəxs.
- Bizans təbəqə cədvəlində yeddinci.
- Şəhərdən vergi almaq səlahiyyəti.
Mənbə
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Swartz A. Michael Psellus // Open Library (ing.). 2007.
- Михаил Пселл. Хронография. М., 1978. С.198 (статья Я. Н. Любарского); Памятники византийской литературы IX—XIV веков. М., 1969. С.134; Культура Византии. Вторая половина VII—XII века. М., 1989. С.49
Ədəbiyyat
- A. Kaldellis, Anthony Kaldellis: The argument of Psellos' Chronographia, Boston 1999.
- Cerqueiro, Daniel. Michael Psellos, La Escuela de Atenas y el Sentido de Conócete a ti mismo. P.Ven., Buenos Aires 2001. ISBN .
- E. Pietsch: Die "Chronographia" des Michael Psellos: Kaisergeschichte, Autobiographie und Apologie, Wiesbaden 2005.
- S. Papaioannou, Michael Psellos: Rhetoric and Authorship in Byzantium, Cambridge 2013.
- F. Lauritzen, Depiction of Character in the Chronographia of Michael Psellos, Turnhout 2013.
- D. Walter, Michael Psellos – Christliche Philosophie in Byzanz. Mittelalterliche Philosophie im Verhältnis zu Antike und Spätantike. De Gruyter, Berlin, Boston 2017, ISBN
Xarici keçidlər
- Greek Opera Omnia by Migne Patrologia Graeca with analytical indexes
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mixail Psell fr Mixahl PSellos 1018 Konstantinopol may 1078 Konstantinopol Bizans yunan kesisi alimi yazicisi sairi hakimi filosofu astronomu siyasetcisi ve tarixsunasi O Aristotel ve Platonu oyrenen ilk sexslerden olmusdur Mixail PsellDogum tarixi 1018 Dogum yeri KonstantinopolVefat tarixi may 1078Vefat yeri KonstantinopolFealiyyeti filosof yazici siyasetci tarixci sair hekim astronom Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiMixail Psell 1017 ci ildeBizans imperiyasinin paytaxti olan Konstantinopol seherinde anadan olmusdur Kasib bir ailenin ovladi olan Psell 10 yasinda mektebe daxil olmus orada qrammatika ve seiriyyet oyrenir O 16 yasinda ali tehsilini ritorika felsefe ve huquq uzre almaga baslayir Psell 1037 ci ilde Mesopotamiya regionunda calismaga baslayir O elaqelerinin komeyi ile hakim vezifesine yukselir Onun adi saci kesilmezden evvel Konstantin idi Psell yunan dilinden tercumede peltek demekdir ve ehtimal olunur ki onun nitq pozgunluguna aid texellus idi Psell in hakimiyyetin dovrunde asikrit idi O bu dovrde canla basla elm xususile de felsefe oyrenirdi Onun maraq dairesi Aristotel Platon ve Prokli ehate edirdi Psell 1043 cu ilde imperator IX Konstantin Monomaxa panegirik yazir ve hemin il imperatora en yaxin olan insanlardan birine cevrilir O protosinkrit daha sonra ise vest ve vestarx olur Psell IX Konstantinin hakimiyyeti dovrunde imperatora daha 4 panegirik erseye getirir Bunun mukafati Madita seherinin vasilikati ve bir nece monastirin idaresi idi IX Konstantinin hakimiyyeti sona catanda onun vezifesi tehluke altina girmisdir Psell sacini kesdirir ve ozune Mixail adini goturur O Anadoluda yerlesen bir monastira kocur terefinden paytaxta cagirilan Psell saray daxilinde nufuzlu bir sexs olmus ve impertim tituluna layiq gorulmusdur Psell 1057 ci ilde imperator terefinden usyankar ile sulh danisiqlari aparmaga gonderilir Psell ile Komnin munasibeti cox yaxsi idi Komnin hakimiyyeti gelende Pselli proedr vezifesine qoymusdur Psell Komninin emri ile kohne dostu surgun edilmis patriarx Mixail Kirullariye qarsi akt yazir Psell 1059 cu ilde nin taxta oturtulmasina musbet yanasirdi Psell bu dovrde protopoedr vezifine qoyulur Psell imperatorun oglu ucun bir nece derslik tertib edir 1068 ci ilde in hakimiyyete gelmesi ile Psellin saraydaki nufuzu azalir Buna baxmayaraq Psell Roman Diogen VII Mixail Duka terefinden esir goturulende yeni imperatora tovsiye edir ki imperiya boyunca Diogenin taxtdan endirilmesini beyan etsin Psell VII Mixail hakimiyyeti dovrunde ehemiyyetli bir rola malik idi O imperator adindan mektublar yazmis tertib etmis mehkeme davalarini hell etmisdir VII Mixailin hakimiyyet illerinin axirlarinda nufuzunu tamamile itiren Psell saray heyatindan cekilmeye mecbur edilir Mixail Psellin deqiq vefat tarixi namelumdur Bezi alimler onun 1976 1078 ci illerde vefat etdiyini bezileri ise 1096 ci ilde hele de sag oldugunu ireli surur Buraxilislar Compendium mathematicum 1647 ci il Psellus Michael Compendium mathematicum latin Lugd Batav Bonaventura Elzevier Abraham Elzevier 1647 Istifade tarixi 2015 06 19 Chronographie ou histoire d un siecle de Byzance 976 1077 Ed Emile Renauld 2 vols Paris 1926 28 Standard modern edition Imperatori di Bisanzio Cronografia Ed Salvatore Impellizzeri 2 vols Vicenza 1984 New critical edition and Italian translation Chronographia ed E R A Sewter London 1953 English translation Full online text Chronographia ed Vrasidas Karalis 2 vols Athen 1992 96 Modern Greek translation Vidas de los emperadores des Bizancio Cronografia Ed Juan Signes Codoner Madrid 2005 Spanish translation Autobiografia Encomio per la madre Ed Ugo Criscuolo Naples 1989 De omnifaria doctrina Didaskalia pantodaph Ed Leendert G Westerink Utrecht 1948 De operatione daemonum Ed Nurnberg 1838 reprint Amsterdam 1964 De operatione daemonum Tr Marcus Collision Sydney 1843 Full online text Eloge inedit du lecteur Jean Kroustoulas Ed Paul Gautier Rivista di studi bizantini e neoellenici n s 17 19 27 29 1980 1982 119 147 Epistola a Giovanni Xifilino Ed Ugo Criscuolo Naples 1990 Epistola a Michele Kerulario Ed Ugo Criscuolo Naples 1990 Historia Syntomos Ed Willem J Aerts Berlin 1990 Orationes hagiographicae Ed Elizabeth A Fisher Stuttgart Leipzig 1994 Orationes panegyricae Ed George T Dennis Stuttgart Leipzig 1994 Oratoria minora Ed Antony R Littlewood Leipzig 1984 Orazione in memoria di Constantino Lichudi Ed Ugo Criscuolo Messina 1983 Philosophica minora I Ed John M Duffy Stuttgart Leipzig 1992 Philosophica minora II Ed Dominic J O Meara Leipzig 1989 Poemata Ed Leendert G Westerink Stuttgart Leipzig 1992 Scripta minora magnam partem adhuc inedita 2 vols Ed Eduard Kurtz Franz Drexl Milan 1936 41 Essays on Euripides and George of Pisidia and on Heliodorus and Achilles Tatius Ed Andrew R Dyck Wien 1989 Theologica I Ed Paul Gautier Leipzig 1989 Theologica II Ed Leendert G Westerink John M Duffy Munchen Leipzig 2002 QeydlerBezi menbelere gore 1018 ci ilde Imperator defterxanasinda vezifeli sexs Bizans tebeqe cedvelinde yeddinci Seherden vergi almaq selahiyyeti MenbeIstinadlar Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Swartz A Michael Psellus Open Library ing 2007 Mihail Psell Hronografiya M 1978 S 198 statya Ya N Lyubarskogo Pamyatniki vizantijskoj literatury IX XIV vekov M 1969 S 134 Kultura Vizantii Vtoraya polovina VII XII veka M 1989 S 49 Edebiyyat A Kaldellis Anthony Kaldellis The argument of Psellos Chronographia Boston 1999 Cerqueiro Daniel Michael Psellos La Escuela de Atenas y el Sentido de Conocete a ti mismo P Ven Buenos Aires 2001 ISBN 978 987 9239 21 6 E Pietsch Die Chronographia des Michael Psellos Kaisergeschichte Autobiographie und Apologie Wiesbaden 2005 S Papaioannou Michael Psellos Rhetoric and Authorship in Byzantium Cambridge 2013 F Lauritzen Depiction of Character in the Chronographia of Michael Psellos Turnhout 2013 D Walter Michael Psellos Christliche Philosophie in Byzanz Mittelalterliche Philosophie im Verhaltnis zu Antike und Spatantike De Gruyter Berlin Boston 2017 ISBN 978 3 11 052597 7Xarici kecidlerVikianbarda Mixail Psell ile elaqeli mediafayllar var Greek Opera Omnia by Migne Patrologia Graeca with analytical indexes