Flensburq (alm. Flensburg, Almanca tələffüz: ( dinlə); a. alm. və dan. Flensborg, q.friz Flansborj) — Almaniyanın ən şimal şəhəri. Şlezviq-Holşteyn əyalətinin şimalında yerləşən azad şəhərdir (kreisfreie Stadt). Flensburq Cənubi Şlezviq bölgəsinin mərkəzidir. Kil və Lübekdən sonra Şlezviq-Holşteynin üçüncü ən böyük şəhəridir. Flensburq şəhər mərkəzi Danimarka sərhədindən təxminən 7 kilometr (4 mil) yerləşir.
- 56,74 km² (2016)
- 56,73 km² (31 dekabr 2017)
- 92.550 nəf. (31 dekabr 2022)
Coğrafiya
Flensburq Almaniyanın Şlezviq-Holşteyn əyalətinin şimalında, Almaniya-Danimarka sərhədinə çox yaxın yerdə yerləşir. Sylt adasındakı Vesterlanddan sonra Almaniyanın ən şimal şəhəridir. Flensburq Baltik dənizinin girişi olan Flensburg Firth çayının ən iç nöqtəsində yerləşir. Flensburqun şərq sahili Angeln yarımadasının bir hissəsidir.
Tarixi
Flensburq ən gec 1200-cü ilə qədər Flensburq Firth-in ən daxili ucunda, tezliklə Alman tacirlərinin də qoşulduğu Danimarka köçkünləri tərəfindən qurulmuşdur. 1284-cü ildə onun şəhər hüquqları təsdiqləndi və şəhər tez bir zamanda Şlezviq Hersoqluğunda ən mühümlərdən birinə çevrildi. Holşteyndən fərqli olaraq, Şlezviq Alman Müqəddəs Roma İmperiyasına aid deyildi. Buna görə də, Flensburq Hanza Liqasının üzvü deyildi, lakin bu mühüm ticarət şəbəkəsi ilə əlaqə saxlayırdı.
16-cı əsrdə Hanza Liqasının süqutundan sonra Flensburqun Skandinaviya bölgəsindəki ən mühüm ticarət şəhərlərindən biri olduğu deyilirdi. Flensburq tacirləri Aralıq dənizi, Qrenlandiya və Karib dənizi hövzələrinə qədər fəal idilər. Siyənəkdən sonra ən vacib əmtəə şəkər və balina yağı idi, ikincisi isə Qrenlandiya sahillərində balina ovundan sonra. Lakin Otuz illik müharibə bu bum dövrünə son qoydu. Qonşu kənd qətiliklə Danimarkalı olaraq qalarkən, şəhər protestant və bununla da mədəni və dil baxımından getdikcə daha çox almanlaşırdı.
18-ci əsrdə rom ticarəti sayəsində Flensburq daha bir bum yaşadı. Qamış şəkəri Danimarka Qərbi Hindistanından (indiki ABŞ Virgin Adaları) idxal edilmiş və Flensburqda təmizlənmişdir. Yalnız 19-cu əsrdə sənayeləşmə nəticəsində şəhər, nəhayət, Kopenhagen və Hamburq kimi şəhərlərin rəqabətini geridə qoydu.
Flensburqda istehsal edilən rom, daha sonra Qərbi Hindistan ticarət yollarına yenidən inteqrasiya olundu, bu da 1864-cü ildən etibarən Danimarka Qərbi Hindistanından Britaniyanın Yamayka koloniyasına köçdü. Oradan gətirilir, qarışdırılır və bütün Avropaya satılırdı. Bu gün Flensburqda yalnız bir aktiv rom damıtma zavodu var, "AH Johannsen".
1460-1864-cü illər arasında Flensburq, Kopenhagendən sonra Danimarka Krallığının ikinci ən böyük limanı idi, lakin 1864-cü ildə İkinci Şlezviq müharibəsindən sonra Prussiya Krallığına keçdi. Flensburq döyüşü 6 fevral 1864-cü ildə baş verdi: şəhərin yaxınlığında kiçik bir macar atlı alayı Danimarka piyada və Draqun alayını təqib etdi. Bu gün də şəhərdə xeyli Danimarka icması var. Bəzi hesablamalara görə, Flensburqluların faizi 25%-ə çatır; digər hesablamalar bu faizi xeyli aşağı qoyur. Azlığı təmsil edən SSW siyasi partiyası yerli seçkilərdə adətən 20-25% səs toplayır, lakin heç bir halda onun seçicilərinin hamısı Danimarkalı deyil. 1864-cü ilə qədər, 50% -dən çoxu indiki azlığa mənsub idi, hətta bu gün Flensburq telefon kataloqunda çoxlu Danimarka soyadlarının ( Asmussen, Claussen, Jacobsen, Jensen, Petersen və s.) şahidi olur. ). Halbuki o dövrdə yuxarı siniflər və savadlılar alman idi və 1864-cü ildən bu şəhərdə alman dili üstünlük təşkil edir.
1889-cu il aprelin 1-də Flensburq Şlezviq-Holşteyn əyalətinin tərkibində müstəqil şəhərə ( kreisfreie Stadt ) çevrildi və eyni zamanda Flensburq rayonunun mərkəzi statusunu hələ də saxladı. 1920-ci ildə Millətlər Liqası Almaniya-Danimarka sərhədi məsələsinin səsvermə yolu ilə həll edilməsinə qərar verdi. Plebissit və səsvermə zonalarının tərtibi nəticəsində Flensburqun bəzi şimal məhəllələri Danimarkaya verildi, halbuki Flensburq bütövlükdə böyük səs çoxluğu ilə Almaniyada qalmağa səs verdi.
Bu böyük almanpərəst çoxluğun müqabilində Flensburq şəhərinə hökumət tərəfindən “Alman sədaqəti sayəsində” bəxş edilmiş “Deutsches Haus” adlı böyük bir salon verildi.
İkinci Dünya Müharibəsi zamanı şəhər Almaniyanın digər şəhərlərini viran edən hava hücumlarından demək olar ki, zərərsiz qaldı. Bununla belə, 1943-cü ildə uşaq bağçasının bombalanması nəticəsində 20 uşaq öldü və müharibə başa çatdıqdan qısa müddət sonra yerli sursat anbarında baş verən partlayış nəticəsində çoxlu qurbanlar oldu.
1945-ci ildə Adolf Hitler onu öz varisi təyin etdikdən sonra qısa müddət ərzində nasist Almaniyasının prezidenti ( Reichspräsident ) olan admiral Karl Dönitz hökumətindən qalanlarla Flensburqa qaçdı. Karl Dönitzin başçılıq etdiyi qondarma Flensburq hökuməti, Hitlerin ölümünün elan edildiyi mayın 1-dən Alman qoşunları təslim olana və şəhər Müttəfiq qoşunları tərəfindən işğal edilənə qədər bir həftə müddətinə hakimiyyətdə idi. Mayın 23-də İngilis Ordusu Dönitz və nazirlərini Mürvikdə həbs edərək Mürvikdəki Hərbi Dəniz Məktəbində (alm. Marineschule Mürwik) saxladıqda rejim faktiki olaraq ləğv edildi). Ləğv 5 iyunda elan edilən Berlin Bəyannaməsi ilə rəsmiləşdirildi. Beləliklə, Flensburg bir neçə həftə ərzində Üçüncü Reyx hökumətinin qaldığı sonuncu yer oldu.
Qardaşlaşmış şəhərlər
Flensburq ilə qardaş şəhərlər:
- , İngiltərə, Birləşmiş Krallıq
- Noybrandenburq, Almaniya
- Słupsk, Polşa
İstinadlar
- archINFORM (alm.). 1994.
- https://www.destatis.de/DE/ZahlenFakten/LaenderRegionen/Regionales/Gemeindeverzeichnis/Administrativ/Aktuell/05Staedte.html.
- . Federal Statistical Office.
- Alle politisch selbständigen Gemeinden mit ausgewählten Merkmalen am 31.12.2022 (alm.). DESTATIS, 2023.
- (alman). (#cite_web_url)
Xarici keçidlər
- Flensburg's official website
- Flensburg tourism information Archived 2006-05-19 at the Wayback Machine
- Flensburg online
- Danish newspaper in Flensburg
- German newspaper in Flensburg
- Museumsberg Flensburg
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Flensburq alm Flensburg Almanca teleffuz dinle a alm ve dan Flensborg q friz Flansborj Almaniyanin en simal seheri Slezviq Holsteyn eyaletinin simalinda yerlesen azad seherdir kreisfreie Stadt Flensburq Cenubi Slezviq bolgesinin merkezidir Kil ve Lubekden sonra Slezviq Holsteynin ucuncu en boyuk seheridir Flensburq seher merkezi Danimarka serhedinden texminen 7 kilometr 4 mil yerlesir td tr Tarixi ve cografiyasiSahesi 56 74 km 2016 56 73 km 31 dekabr 2017 Merkezin hundurluyu 12 1 mSaat qursagi UTC 01 00UTC 02 00EhalisiEhalisi 92 550 nef 31 dekabr 2022 Reqemsal identifikatorlarTelefon kodu 49 461Poct indeksi 24937 24939 24941 24943 24944Neqliyyat kodu FLDigerflensburg deXeriteni goster gizle Flensburq Vikianbarda elaqeli mediafayllar tbody table CografiyaFlensburq limani qerb sahili Sankt Marien kilsesi Muqeddes Meryem Flensburq Almaniyanin Slezviq Holsteyn eyaletinin simalinda Almaniya Danimarka serhedine cox yaxin yerde yerlesir Sylt adasindaki Vesterlanddan sonra Almaniyanin en simal seheridir Flensburq Baltik denizinin girisi olan Flensburg Firth cayinin en ic noqtesinde yerlesir Flensburqun serq sahili Angeln yarimadasinin bir hissesidir TarixiFlensburq seher nizamnamesi 1284 Nordertor qisda seher qapisi Flensburq en gec 1200 cu ile qeder Flensburq Firth in en daxili ucunda tezlikle Alman tacirlerinin de qosuldugu Danimarka kockunleri terefinden qurulmusdur 1284 cu ilde onun seher huquqlari tesdiqlendi ve seher tez bir zamanda Slezviq Hersoqlugunda en muhumlerden birine cevrildi Holsteynden ferqli olaraq Slezviq Alman Muqeddes Roma Imperiyasina aid deyildi Buna gore de Flensburq Hanza Liqasinin uzvu deyildi lakin bu muhum ticaret sebekesi ile elaqe saxlayirdi 16 ci esrde Hanza Liqasinin suqutundan sonra Flensburqun Skandinaviya bolgesindeki en muhum ticaret seherlerinden biri oldugu deyilirdi Flensburq tacirleri Araliq denizi Qrenlandiya ve Karib denizi hovzelerine qeder feal idiler Siyenekden sonra en vacib emtee seker ve balina yagi idi ikincisi ise Qrenlandiya sahillerinde balina ovundan sonra Lakin Otuz illik muharibe bu bum dovrune son qoydu Qonsu kend qetilikle Danimarkali olaraq qalarken seher protestant ve bununla da medeni ve dil baximindan getdikce daha cox almanlasirdi 18 ci esrde rom ticareti sayesinde Flensburq daha bir bum yasadi Qamis sekeri Danimarka Qerbi Hindistanindan indiki ABS Virgin Adalari idxal edilmis ve Flensburqda temizlenmisdir Yalniz 19 cu esrde senayelesme neticesinde seher nehayet Kopenhagen ve Hamburq kimi seherlerin reqabetini geride qoydu Flensburqda istehsal edilen rom daha sonra Qerbi Hindistan ticaret yollarina yeniden inteqrasiya olundu bu da 1864 cu ilden etibaren Danimarka Qerbi Hindistanindan Britaniyanin Yamayka koloniyasina kocdu Oradan getirilir qarisdirilir ve butun Avropaya satilirdi Bu gun Flensburqda yalniz bir aktiv rom damitma zavodu var AH Johannsen 1460 1864 cu iller arasinda Flensburq Kopenhagenden sonra Danimarka Kralliginin ikinci en boyuk limani idi lakin 1864 cu ilde Ikinci Slezviq muharibesinden sonra Prussiya Kralligina kecdi Flensburq doyusu 6 fevral 1864 cu ilde bas verdi seherin yaxinliginda kicik bir macar atli alayi Danimarka piyada ve Draqun alayini teqib etdi Bu gun de seherde xeyli Danimarka icmasi var Bezi hesablamalara gore Flensburqlularin faizi 25 e catir diger hesablamalar bu faizi xeyli asagi qoyur Azligi temsil eden SSW siyasi partiyasi yerli seckilerde adeten 20 25 ses toplayir lakin hec bir halda onun secicilerinin hamisi Danimarkali deyil 1864 cu ile qeder 50 den coxu indiki azliga mensub idi hetta bu gun Flensburq telefon kataloqunda coxlu Danimarka soyadlarinin Asmussen Claussen Jacobsen Jensen Petersen ve s sahidi olur Halbuki o dovrde yuxari sinifler ve savadlilar alman idi ve 1864 cu ilden bu seherde alman dili ustunluk teskil edir 1889 cu il aprelin 1 de Flensburq Slezviq Holsteyn eyaletinin terkibinde musteqil sehere kreisfreie Stadt cevrildi ve eyni zamanda Flensburq rayonunun merkezi statusunu hele de saxladi 1920 ci ilde Milletler Liqasi Almaniya Danimarka serhedi meselesinin sesverme yolu ile hell edilmesine qerar verdi Plebissit ve sesverme zonalarinin tertibi neticesinde Flensburqun bezi simal mehelleleri Danimarkaya verildi halbuki Flensburq butovlukde boyuk ses coxlugu ile Almaniyada qalmaga ses verdi Bu boyuk almanperest coxlugun muqabilinde Flensburq seherine hokumet terefinden Alman sedaqeti sayesinde bexs edilmis Deutsches Haus adli boyuk bir salon verildi Ikinci Dunya Muharibesi zamani seher Almaniyanin diger seherlerini viran eden hava hucumlarindan demek olar ki zerersiz qaldi Bununla bele 1943 cu ilde usaq bagcasinin bombalanmasi neticesinde 20 usaq oldu ve muharibe basa catdiqdan qisa muddet sonra yerli sursat anbarinda bas veren partlayis neticesinde coxlu qurbanlar oldu 1945 ci ilde Flensburq hokumetinin oturdugu yer olan Murvik Deniz Akademiyasinin Murvikdeki Idman Mektebi 2014 cu ilin fotosu 1945 ci ilde Adolf Hitler onu oz varisi teyin etdikden sonra qisa muddet erzinde nasist Almaniyasinin prezidenti Reichsprasident olan admiral Karl Donitz hokumetinden qalanlarla Flensburqa qacdi Karl Donitzin basciliq etdiyi qondarma Flensburq hokumeti Hitlerin olumunun elan edildiyi mayin 1 den Alman qosunlari teslim olana ve seher Muttefiq qosunlari terefinden isgal edilene qeder bir hefte muddetine hakimiyyetde idi Mayin 23 de Ingilis Ordusu Donitz ve nazirlerini Murvikde hebs ederek Murvikdeki Herbi Deniz Mektebinde alm Marineschule Murwik saxladiqda rejim faktiki olaraq legv edildi Legv 5 iyunda elan edilen Berlin Beyannamesi ile resmilesdirildi Belelikle Flensburg bir nece hefte erzinde Ucuncu Reyx hokumetinin qaldigi sonuncu yer oldu Qardaslasmis seherlerFlensburq ile qardas seherler Ingiltere Birlesmis Kralliq Noybrandenburq Almaniya Slupsk PolsaIstinadlararchINFORM alm 1994 https www destatis de DE ZahlenFakten LaenderRegionen Regionales Gemeindeverzeichnis Administrativ Aktuell 05Staedte html Federal Statistical Office Alle politisch selbstandigen Gemeinden mit ausgewahlten Merkmalen am 31 12 2022 alm DESTATIS 2023 alman cite web url Xarici kecidler Flensburg s official website Flensburg tourism information Archived 2006 05 19 at the Wayback Machine Flensburg online Danish newspaper in Flensburg German newspaper in Flensburg Museumsberg Flensburg