Yadviqa Yaqellonka (pol. Jadwiga Jagiellonka, lit. Jadvyga Jogailaitė, alm. Hedwig Jagiellonica, 21 sentyabr 1457, Krakov – 18 fevral 1502) Polşa şahzadəsi və üzvü, həmçinin evliliklə Bavariya-Landsxut hersoqinası idi.
Yadviqa | |
---|---|
pol. Jadwiga Jagiellonka | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 21 sentyabr 1457 |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 18 fevral 1502 (44 yaşında) |
Fəaliyyəti | siyasətçi |
Həyat yoldaşı | I Georq |
Dini | Roma-Katolik kilsəsi |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
1457-ci ildə Krakovda anadan olub, Polşa kralı və Avstriyalı Elizabetin böyük qızı idi.
Elçiliklər
1468-ci ildə, hələ 11 yaşında olanda Macarıstan kralı Matyaş Korvinus onunla evlənmək istədi və həmin ilin aprelin 8-də Olomouts yepiskopu Protas Çernohorski z Boskoviçi öz nümayəndəsi olaraq göndərdi. Macarıstan hökmdarı bu evliliklə Bohemiya taxt-tacı uğrunda rəqibi Podebradlı Georqa qarşı dəyərli müttəfiq qazanacağına ümid edirdi. Eyni zamanda, Maksimilianin atası Fridrix IV Kazimirin ikinci qızı Sofiya evlilik üçün danışıqlara başlamışdı; beləliklə, Polşa kralı Avstriya və Macarıstanın gələcək hökmdarlarının onun nəslindən olacağına zəmanət verəcəkdi. Matyaşın səyləri həm İmperator, həm də Papa II Pavel tərəfindən dəstəklənirdi. Bununla belə, IV Kazimirin Podebradlı Georq ilə 1462-ci ildən bəri ittifaqı var idi və bu, Polşanın Tevton ordeninə qarşı vuruşması Papa II Piyin şübhəsinə səbəb oldu. Bundan əlavə, şahzadənin anası Kraliça Elizabetin də Matyaşdan zəhləsi gedirdi:
Matyaş kəndlidir, bəstəboydur, , itdir, bir sözlə ona layiq deyil. pol. Matyasz chłop, kurczek, Wołoszyn, pies, niegodziem jej |
Buna baxmayaraq, yepiskop Protas 27 aprel 1467-ci ildə anadan olan və imperatorun şərəfinə Fridrix adlandırılan kral IV Kazimirin yeni oğlunun vəftiz mərasimində seçildi.
1469-cu ildə Bohemiya Krallığının katolik qrupla.mas; rəsmi olaraq tacı Matyaşa təqdim etdi. Podebradlı Georq Polşadan dəstək istədi, onların köməyi müqabilində IV Kazimirin böyük oğlu varisliyini vəd etdi. Bu Polşa-Bohemiya ittifaqından qorxan Matyaş yenidən Yadviqaya elçi düşdü amma yenə də rədd edildi. 20 oktyabr 1470-ci ildə IV Kazimir və Müqəddəs Roma İmperatoru Qrats şəhərində müqavilə imzaladılar və Yadviqa ilə Maksimilian arasında mümkün evlilik də müzakirə olundu.
Matyaş 1471-ci ilin iyulunda yenidən Yadviqaya elçi düşdü və 1473-cü ilin sentyabrında nəhayət ona qəti rədd cavabı verildi. 1473-cü ilin əvvəlində Bavariya-Münhen hersoqu IV Albert tərəfindən göndərilən iki elçi Polşaya gəldi; lakin IV Kazimir bu təklifdən imtina etdi, çünki o zaman o, artıq böyük qızı ilə Bavariya-Landsxut hersoqu oğlu və varisi Georq arasında evlilik haqqında danışıqlar aparırdı.
Evliliyi
Kazimir Bohemiya Krallığı olan cənub-qərb sərhədlərini ilə qorumaq üçün Bavariya ilə daha sıx ittifaqa girməyə qərar verdi. 1473-cü ildə Polşa nümayəndələri Stanislav Kurozveçkii və Pavel Yasiençki Landsxut sarayına göndərildi. Nəticədə, 1474-cü il sentyabrın 7 və ya 10-da hersoq Yadviqaya rəsmən elçi düşdü. Danışıqlar dekabrın 30-da Lençitsa və Radom şəhərlərində aparıldı. Ertəsi gün nikah müqaviləsi bağlandı. Yadviqa 32000 Macarıstan zlotisi məbləğində cehiz aldı, növbəti beş il ərzində bu cehiz 5 hissə ilə ödənilməli idi. Polşa şahzadəsinin yeni evinə səyahətinin qiyməti 100000 zlotıya başa gəldi.
Gələcək cütlüyün yaxın qohum olması səbəbindən (Yadviqanın ana tərəfdən babası , Georqun ata tərəfdən nənəsi Avstriyalı Marqaretin qardaşı idi) Polşa kansleri Uriel Qorka 1475-ci ildə Romaya lazımi icazəni almaq üçün getdi. Həmin il mayın 26-da Papa tərəfindən icazə verildi.
Yadviqa ailəsi ilə birlikdə Poznan şəhərinə gəldi və burada 1475-ci il oktyabrın 10-da onlarla vidalaşdı. Təxminən 1200 cəngavərdən ibarət böyük heyət ilə o, oktyabrın 23-də Vittenberqə gəldi. 14 noyabr 1475-ci ildə Yadviqa və onun xidmətçiləri Landsxuta çatdılar, bu, orta əsrlərdə məşhur bayramına ilham verən hadisədir. Toy mərasimi həmin gün baş tutdu, mərasimi Zalsburq arxiyepiskopu Bernhard fon Ror idarə edirdi. Toyda bir neçə alman hökmdarı, o cümlədən imperator və onun oğlu Maksimilian, Brandenburq kürfürstü , Avstriya hersoqu Sigizmund, Pfals kürfürstü Filipp və digərləri iştirak edirdi. Ertəsi gün 9000 nəfərin iştirak etdiyi toy mərasimi keçirildi.
Ölümü
1479-cu ildə Yadviqa qayınatasının ölümündən sonra Bavariya-Landsxut hersoqinası oldu. Onun evliliyi uğursuz oldu; əri məşhur alkoqolik və qadın düşkünü idi. Cütlüyün beş övladı, üç oğlu və iki qızı olub. Lakin onların oğullarından heç biri Georqun ölümünə qədər sağ qalmadı və orta əsr Almaniyasında tətbiq olunan Salik qanununun məhdudiyyətlərinə görə, onların qızları hersoqluğu miras ala bilmədilər. Kişi övladlarının olmadığı halda qarşılıqlı varisliyi nəzərdə tutan Vittelsbax sülalə müqavilələrinin əksinə olaraq, Georq 19 sentyabr 1496-cı ildə öz vəsiyyətində öz torpaqlarını qızı Elizabetə miras qoydu, onu Pfals qolundan olan Ruprextlə evləndirdi. Bu da öz növbəsində Landsxut varislik müharibəsinə gətirib çıxardı.
1485-ci ildə Georq arvadını Landsxutdakı hersoq sarayından qovdu və onu Burqhauzen qalasına yerləşdirdi, o, öz sarayında və çoxsaylı qulluqçuları ilə birlikdə yaşayırdı. Məktublarını alm. geborene Königin von Polen (doğumca Polşa kraliçası) kimi imzalayan Hedviq ailəsi ilə sıx əlaqə saxlamırdı. Yadviqa 18 fevral 1502-ci ildə Burqhauzen qəsrində gözlənilmədən öldü. Burqhauzen yaxınlığındakı Müqəddəs Georgi monastırında dəfn edildi. 1803-cü ildə monastır dünyəviləşəndə onun məzar daşı dağıdıldı. Ancaq əvvəllər məzarının yerləşdiyi yerdə kilsənin döşəməsində bir xatirə daşı var. 31 yanvar 1503-cü ildə qardaşı Polşa kralı Aleksandr Georqa məktub yazanda qeyd edirdi ki, Yadviqanın on bir ay əvvəl öldüyünü bilmirdi. İddiaya görə, avstriyalı anasına baxmayaraq, Yadviqa almanca az danışırdı və ya heç bilmirdi.
İstinadlar
- M. Duczmal: Jagiellonowie. Leksykon biograficzny, p. 282.
- Johann Dorner: Herzogin Hedwig und ihr Hofstaat – Das Alltagsleben auf der Burg Burghausen nach Originalquellen des 15. Jahrhunderts. In: Burghauser Geschichtsblätter. Nr. 53, S. S. 54 f.
- Christian Häutle: Genealogie des Erlauchten Stammhauses Wittelsbach: von dessen Wiedereinsetzung in das Herzogthum Bayern bis auf unsere Tage, München 1870, S. 116
- "Hedwig von Polen". 2015-09-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-10-09.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yadviqa Yaqellonka pol Jadwiga Jagiellonka lit Jadvyga Jogailaite alm Hedwig Jagiellonica 21 sentyabr 1457 Krakov 18 fevral 1502 Polsa sahzadesi ve uzvu hemcinin evlilikle Bavariya Landsxut hersoqinasi idi Yadviqapol Jadwiga JagiellonkaSexsi melumatlarDogum tarixi 21 sentyabr 1457Dogum yeri Krakov Polsa Kralligi d Vefat tarixi 18 fevral 1502 44 yasinda Fealiyyeti siyasetciHeyat yoldasi I GeorqDini Roma Katolik kilsesi Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyati1457 ci ilde Krakovda anadan olub Polsa krali ve Avstriyali Elizabetin boyuk qizi idi Elcilikler1468 ci ilde hele 11 yasinda olanda Macaristan krali Matyas Korvinus onunla evlenmek istedi ve hemin ilin aprelin 8 de Olomouts yepiskopu Protas Cernohorski z Boskovici oz numayendesi olaraq gonderdi Macaristan hokmdari bu evlilikle Bohemiya taxt taci ugrunda reqibi Podebradli Georqa qarsi deyerli muttefiq qazanacagina umid edirdi Eyni zamanda Maksimilianin atasi Fridrix IV Kazimirin ikinci qizi Sofiya evlilik ucun danisiqlara baslamisdi belelikle Polsa krali Avstriya ve Macaristanin gelecek hokmdarlarinin onun neslinden olacagina zemanet verecekdi Matyasin seyleri hem Imperator hem de Papa II Pavel terefinden desteklenirdi Bununla bele IV Kazimirin Podebradli Georq ile 1462 ci ilden beri ittifaqi var idi ve bu Polsanin Tevton ordenine qarsi vurusmasi Papa II Piyin subhesine sebeb oldu Bundan elave sahzadenin anasi Kralica Elizabetin de Matyasdan zehlesi gedirdi Matyas kendlidir besteboydur itdir bir sozle ona layiq deyil pol Matyasz chlop kurczek Woloszyn pies niegodziem jej Buna baxmayaraq yepiskop Protas 27 aprel 1467 ci ilde anadan olan ve imperatorun serefine Fridrix adlandirilan kral IV Kazimirin yeni oglunun veftiz merasiminde secildi 1469 cu ilde Bohemiya Kralliginin katolik qrupla mas resmi olaraq taci Matyasa teqdim etdi Podebradli Georq Polsadan destek istedi onlarin komeyi muqabilinde IV Kazimirin boyuk oglu varisliyini ved etdi Bu Polsa Bohemiya ittifaqindan qorxan Matyas yeniden Yadviqaya elci dusdu amma yene de redd edildi 20 oktyabr 1470 ci ilde IV Kazimir ve Muqeddes Roma Imperatoru Qrats seherinde muqavile imzaladilar ve Yadviqa ile Maksimilian arasinda mumkun evlilik de muzakire olundu Matyas 1471 ci ilin iyulunda yeniden Yadviqaya elci dusdu ve 1473 cu ilin sentyabrinda nehayet ona qeti redd cavabi verildi 1473 cu ilin evvelinde Bavariya Munhen hersoqu IV Albert terefinden gonderilen iki elci Polsaya geldi lakin IV Kazimir bu teklifden imtina etdi cunki o zaman o artiq boyuk qizi ile Bavariya Landsxut hersoqu oglu ve varisi Georq arasinda evlilik haqqinda danisiqlar aparirdi EvliliyiLandsxut toyu 1880 ci il Rudolf Seitz Ludwig von Lofftz August Spiess Konrad Weigand Kazimir Bohemiya Kralligi olan cenub qerb serhedlerini ile qorumaq ucun Bavariya ile daha six ittifaqa girmeye qerar verdi 1473 cu ilde Polsa numayendeleri Stanislav Kurozveckii ve Pavel Yasiencki Landsxut sarayina gonderildi Neticede 1474 cu il sentyabrin 7 ve ya 10 da hersoq Yadviqaya resmen elci dusdu Danisiqlar dekabrin 30 da Lencitsa ve Radom seherlerinde aparildi Ertesi gun nikah muqavilesi baglandi Yadviqa 32000 Macaristan zlotisi mebleginde cehiz aldi novbeti bes il erzinde bu cehiz 5 hisse ile odenilmeli idi Polsa sahzadesinin yeni evine seyahetinin qiymeti 100000 zlotiya basa geldi Gelecek cutluyun yaxin qohum olmasi sebebinden Yadviqanin ana terefden babasi Georqun ata terefden nenesi Avstriyali Marqaretin qardasi idi Polsa kansleri Uriel Qorka 1475 ci ilde Romaya lazimi icazeni almaq ucun getdi Hemin il mayin 26 da Papa terefinden icaze verildi Yadviqa ailesi ile birlikde Poznan seherine geldi ve burada 1475 ci il oktyabrin 10 da onlarla vidalasdi Texminen 1200 cengaverden ibaret boyuk heyet ile o oktyabrin 23 de Vittenberqe geldi 14 noyabr 1475 ci ilde Yadviqa ve onun xidmetcileri Landsxuta catdilar bu orta esrlerde meshur bayramina ilham veren hadisedir Toy merasimi hemin gun bas tutdu merasimi Zalsburq arxiyepiskopu Bernhard fon Ror idare edirdi Toyda bir nece alman hokmdari o cumleden imperator ve onun oglu Maksimilian Brandenburq kurfurstu Avstriya hersoqu Sigizmund Pfals kurfurstu Filipp ve digerleri istirak edirdi Ertesi gun 9000 neferin istirak etdiyi toy merasimi kecirildi Olumu1479 cu ilde Yadviqa qayinatasinin olumunden sonra Bavariya Landsxut hersoqinasi oldu Onun evliliyi ugursuz oldu eri meshur alkoqolik ve qadin duskunu idi Cutluyun bes ovladi uc oglu ve iki qizi olub Lakin onlarin ogullarindan hec biri Georqun olumune qeder sag qalmadi ve orta esr Almaniyasinda tetbiq olunan Salik qanununun mehdudiyyetlerine gore onlarin qizlari hersoqlugu miras ala bilmediler Kisi ovladlarinin olmadigi halda qarsiliqli varisliyi nezerde tutan Vittelsbax sulale muqavilelerinin eksine olaraq Georq 19 sentyabr 1496 ci ilde oz vesiyyetinde oz torpaqlarini qizi Elizabete miras qoydu onu Pfals qolundan olan Ruprextle evlendirdi Bu da oz novbesinde Landsxut varislik muharibesine getirib cixardi 1485 ci ilde Georq arvadini Landsxutdaki hersoq sarayindan qovdu ve onu Burqhauzen qalasina yerlesdirdi o oz sarayinda ve coxsayli qulluqculari ile birlikde yasayirdi Mektublarini alm geborene Konigin von Polen dogumca Polsa kralicasi kimi imzalayan Hedviq ailesi ile six elaqe saxlamirdi Yadviqa 18 fevral 1502 ci ilde Burqhauzen qesrinde gozlenilmeden oldu Burqhauzen yaxinligindaki Muqeddes Georgi monastirinda defn edildi 1803 cu ilde monastir dunyevilesende onun mezar dasi dagidildi Ancaq evveller mezarinin yerlesdiyi yerde kilsenin dosemesinde bir xatire dasi var 31 yanvar 1503 cu ilde qardasi Polsa krali Aleksandr Georqa mektub yazanda qeyd edirdi ki Yadviqanin on bir ay evvel olduyunu bilmirdi Iddiaya gore avstriyali anasina baxmayaraq Yadviqa almanca az danisirdi ve ya hec bilmirdi IstinadlarM Duczmal Jagiellonowie Leksykon biograficzny p 282 Johann Dorner Herzogin Hedwig und ihr Hofstaat Das Alltagsleben auf der Burg Burghausen nach Originalquellen des 15 Jahrhunderts In Burghauser Geschichtsblatter Nr 53 S S 54 f Christian Hautle Genealogie des Erlauchten Stammhauses Wittelsbach von dessen Wiedereinsetzung in das Herzogthum Bayern bis auf unsere Tage Munchen 1870 S 116 Hedwig von Polen 2015 09 06 tarixinde Istifade tarixi 2022 10 09