Ruprext (alm. Ruprecht der Tugendhafte, 14 may 1481, Heydelberq – 20 avqust 1504, Landshut) — Vittelsbax sülaləsindən Pfals kürfürstü Filippin üçüncü oğlu. 1495-ci ildən 1498-ci ilə qədər Frayzinq yepiskopu idi.
Ruprext | |
---|---|
Təyin edilib | 14 iyul 1495 |
Oturulub | 1495 |
Səlahiyyət müddəti sona çatıb | 1498 |
Sələf | |
Xələf | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum | 14 may 1481 Heydelberq, Pfals kürfürstlüyü |
Vəfat | 20 avqust 1504(23 yaşında) Landsxut, Bavariya-Landsxut hersoqluğu |
Həyatı
1481-ci ildə Heydelberqdə anadan olan Ruprext, Pfalsda səkkiz qardaş arasında böyümüşdü. Atası, statusuna uyğun olaraq üçüncü oğlu üçün kilsə vəzifəsi planlaşdırırdı. Filipp Ruprextin 1491-ci ildə doqquz yaşında Vürtsburqda kanon olmasına çalışdı, 1 fevral 1492-ci ildə Frayzinq yepiskop köməkçisi təyin edildi və qısa müddət sonra Frayzinqdə kafedralda işləməyə başladı. Papa bunu təsdiq etmədi, lakin bunun heç bir fərqi olmadı. 1493-cü ildə Maynsda Müqəddəs Mariya kilsəsində provost oldu. 1495-ci ildə yepiskop ölümü ilə Frayzinq yepiskopuluğu boş qaldıqda, Filipp oğlunu yepiskop təyin etdi. 1495-ci il avqustun 1-də kafedral rəhbərliyinə seçkilər zamanı Bavariya-Münhen hersoqluğundan bir namizəd və Bavariya-Landsxut tərəfindən dəstəklənən Ruprext vardı. Seçim yekdilliklə Ruprextin üzərinə düşdü. Papa VI Aleksandr da öz növbəsində bundan imtina etmədi və 8 fevral 1496-cı ildə on beş yaşlı gənci rəsmi olaraq bu posta təyin etdi. Ruprext, hələ çox gənc olduğu üçün kilsə tərəfindən keşiş kimi təqdis etmədən, yepiskop idarəsini rəsmi olaraq götürdü.
Bu arada Bavariya-Landsxut hersoqu I Georq və həyat yoldaşı Yadviqa Yagellonun oğlan övladı olmurdu. Buna görə də Georq həm imperiya qanunlarını, həm də sülalə müqaviləsini pozaraq qızı Elizabetanı 19 sentyabr 1496-cı ildə varisi olaraq təyin etdi və ona ər axtarmağa başladı. Yepiskop olmaq arzusunda görünməyən Ruprext, Georqun kürəkəni olmaq niyyətində idi. 19 yanvar 1498-ci ildə Ruprext kafedral rəhbərliyinə istefa vermək istədiyini dedi və 3 dekabr 1498-ci ildə Papa VI Aleksandr buna razılaşdı. Ruprextin yerinə qardaşı təyin olundu. 1499-cu il fevralın 10-da Ruprext və Elizabet evləndilər. Bu evlilikdən əkizlər Georq və Ruprext (noyabr 1500 — avqust 1504), Otto Henri (10 aprel 1502 – 12 fevral 1559) və Filipp (12 noyabr 1503 – 4 iyul 1548) doğuldu.
Hersoq Georq hələ də Elizabetin mirasını saxlayacağına əmin ola bilmədiyi üçün 1503-cü ilin payızında Ruprexti özünə qəyyum təyin etdi və mühüm Landsxut və Burqauzen qalalarını ona təhvil verdi. Hətta Ruprexti sonra övladlığa götürdü. Georq 1503-cü il dekabrın 1-də öldü və onun vəsiyyəti Bavariya-Münhen hersoqu IV Albert tərəfindən tanınmadı.
Ölümü
Georqun ölümü və Elizabetlə Ruprextin inadı nəticəsində Landsxut varislik müharibələri başladı.13 iyun 1504-də Albert və Ruprexin qoşunları arasında ilk böyük döyüş Landsxut yaxınlığında baş verdi. Albert döyüşdə qalib gəldi və Ruprext şəhərə çəkilmək məcburiyyətində qaldı və avqustun 20-də dizenteriyadan öldü. Onun iki ilk oğlu, Georq və Ruprext, ondan bir qədər əvvəl xəstəlikdən ölmüşdü; az sonra arvadı Elizabet də 1504-cü il sentyabrın 15-də öldü. Ruprext, arvadı və əkizləri Landsxutdakı Seligental monastırında dəfn edildilər.
İstinadlar
- Lundy D. R. Ruprecht von der Pfalz // The Peerage (ing.).
- Count Rupert [House of Wittelsbach] of the Rhine // Kindred Britain.
- Deutsche Nationalbibliothek Record #100659381 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
- A. Baumgärtner, Meichelbeck’s Geschichte der Stadt Freising und ihrer Bischöfe, 1854
- Allgemeine deutsche Biographie Band 29 (1889) S. 726 f
- Hubert Strzewitzek: Die Sippenbeziehungen der Freisinger Bischöfe im Mittelalter. München 1938. S. 212
- Rall, H. u M.: Die Wittelsbacher. Von Otto I. bis Elisabeth I., Verlag Styria Graz/Wien/Köln 1986, S. 223
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ruprext alm Ruprecht der Tugendhafte 14 may 1481 Heydelberq 20 avqust 1504 Landshut Vittelsbax sulalesinden Pfals kurfurstu Filippin ucuncu oglu 1495 ci ilden 1498 ci ile qeder Frayzinq yepiskopu idi Ruprext Frayzinq yepiskopuTeyin edilib14 iyul 1495Oturulub1495Selahiyyet muddeti sona catib1498SelefXelefSexsi melumatlarDogum14 may 1481 Heydelberq Pfals kurfurstluyuVefat20 avqust 1504 23 yasinda Landsxut Bavariya Landsxut hersoqluguHeyati1481 ci ilde Heydelberqde anadan olan Ruprext Pfalsda sekkiz qardas arasinda boyumusdu Atasi statusuna uygun olaraq ucuncu oglu ucun kilse vezifesi planlasdirirdi Filipp Ruprextin 1491 ci ilde doqquz yasinda Vurtsburqda kanon olmasina calisdi 1 fevral 1492 ci ilde Frayzinq yepiskop komekcisi teyin edildi ve qisa muddet sonra Frayzinqde kafedralda islemeye basladi Papa bunu tesdiq etmedi lakin bunun hec bir ferqi olmadi 1493 cu ilde Maynsda Muqeddes Mariya kilsesinde provost oldu 1495 ci ilde yepiskop olumu ile Frayzinq yepiskopulugu bos qaldiqda Filipp oglunu yepiskop teyin etdi 1495 ci il avqustun 1 de kafedral rehberliyine seckiler zamani Bavariya Munhen hersoqlugundan bir namized ve Bavariya Landsxut terefinden desteklenen Ruprext vardi Secim yekdillikle Ruprextin uzerine dusdu Papa VI Aleksandr da oz novbesinde bundan imtina etmedi ve 8 fevral 1496 ci ilde on bes yasli genci resmi olaraq bu posta teyin etdi Ruprext hele cox genc oldugu ucun kilse terefinden kesis kimi teqdis etmeden yepiskop idaresini resmi olaraq goturdu Bu arada Bavariya Landsxut hersoqu I Georq ve heyat yoldasi Yadviqa Yagellonun oglan ovladi olmurdu Buna gore de Georq hem imperiya qanunlarini hem de sulale muqavilesini pozaraq qizi Elizabetani 19 sentyabr 1496 ci ilde varisi olaraq teyin etdi ve ona er axtarmaga basladi Yepiskop olmaq arzusunda gorunmeyen Ruprext Georqun kurekeni olmaq niyyetinde idi 19 yanvar 1498 ci ilde Ruprext kafedral rehberliyine istefa vermek istediyini dedi ve 3 dekabr 1498 ci ilde Papa VI Aleksandr buna razilasdi Ruprextin yerine qardasi teyin olundu 1499 cu il fevralin 10 da Ruprext ve Elizabet evlendiler Bu evlilikden ekizler Georq ve Ruprext noyabr 1500 avqust 1504 Otto Henri 10 aprel 1502 12 fevral 1559 ve Filipp 12 noyabr 1503 4 iyul 1548 doguldu Hersoq Georq hele de Elizabetin mirasini saxlayacagina emin ola bilmediyi ucun 1503 cu ilin payizinda Ruprexti ozune qeyyum teyin etdi ve muhum Landsxut ve Burqauzen qalalarini ona tehvil verdi Hetta Ruprexti sonra ovladliga goturdu Georq 1503 cu il dekabrin 1 de oldu ve onun vesiyyeti Bavariya Munhen hersoqu IV Albert terefinden taninmadi OlumuGeorqun olumu ve Elizabetle Ruprextin inadi neticesinde Landsxut varislik muharibeleri basladi 13 iyun 1504 de Albert ve Ruprexin qosunlari arasinda ilk boyuk doyus Landsxut yaxinliginda bas verdi Albert doyusde qalib geldi ve Ruprext sehere cekilmek mecburiyyetinde qaldi ve avqustun 20 de dizenteriyadan oldu Onun iki ilk oglu Georq ve Ruprext ondan bir qeder evvel xestelikden olmusdu az sonra arvadi Elizabet de 1504 cu il sentyabrin 15 de oldu Ruprext arvadi ve ekizleri Landsxutdaki Seligental monastirinda defn edildiler IstinadlarLundy D R Ruprecht von der Pfalz The Peerage ing Count Rupert House of Wittelsbach of the Rhine Kindred Britain Deutsche Nationalbibliothek Record 100659381 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016 A Baumgartner Meichelbeck s Geschichte der Stadt Freising und ihrer Bischofe 1854 Allgemeine deutsche Biographie Band 29 1889 S 726 f Hubert Strzewitzek Die Sippenbeziehungen der Freisinger Bischofe im Mittelalter Munchen 1938 S 212 Rall H u M Die Wittelsbacher Von Otto I bis Elisabeth I Verlag Styria Graz Wien Koln 1986 S 223