Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
IV Albert (alm. Albrecht IV der Weise, 15 dekabr 1447 və ya 15 dekabr 1447, Münxen – 18 mart 1508 və ya 18 mart 1508, Münxen) Vittelsbaxlar sülaləsindən 1467-ci ildən Bavariya-Münhen hersoqu və 1503-cü ildən sonra isə yenidən birləşmiş Bavariyanın hersoqu idi.
| IV Albert | |
|---|---|
| alm. Albrecht IV | |
 | |
| Sentyabr 1467 – 18 mart 1508 | |
| Əvvəlki | |
| Sonrakı | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 15 dekabr 1447 və ya 15 dekabr 1447 |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 18 mart 1508 (60 yaşında) və ya 18 mart 1508(60 yaşında) |
| Vəfat yeri |
|
| Dəfn yeri | |
| Fəaliyyəti | suveren[d] |
| Atası | |
| Anası | Brunsvik-Qrubenhaqenli Anna |
| Ailəsi | Vittelsbax sülaləsi |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Albert Bavariya-Münhen hersoqu və Brunsvik-Qrubenhaqenli Annanın oğlu idi. Uşaqlıqda ruhani istiqamətdə yetişdirilmişdi. Bunun üçün 15 avqust 1461-ci ildə Köln Universitetinə göndərilmişdi. Lakin böyük qardaşı ölümündən sonra ruhani karyerasını dayandırdı və Paviadan Münhenə qayıtdı. Qardaşları Kristof və Volfqanq hakimiyyətdən istefa verəndən sonra Albert tək hersoq oldu, lakin 1467-ci ildə qardaşı hersoq üçün Bavariya-Münhendən ayrılan torpaqda yeni Bavariya-Daxau hersoqluğu yaradıldı. 1501-ci ildə Sigizmundun ölümündən sonra həmin torpaqlar Bavariya-Münhenə qayıtdı.
Albert 1485-ci ildə Abensberq qraflarının nəslinin kəsilməsindən sonra onların torpaqlarını aldı.
Habsburqlarla əlaqələr
IV Albertlə evliliyi intriqaların və aldatmaların nəticəsi idi. Belə ki, Albert öz qohumu I Georq ilə bəzi imperator torpaqlarını nəzarəti ələ keçirmişdi və sonra Kuniqundaya (atasından uzaqda, İnsbrukda yaşayırdı) evlənməyi təklif etmiş və bu torpaqları cehiz olaraq verməyi təklif etmişdi. İmperator əvvəlcə razılaşdı, lakin Albert başqa bir mülk olan Regensburqun alandan sonra Müqəddəs Roma İmperatoru razılığını geri götürdü. Lakin cütlük sürətli tərpənib 2 yanvar 1487-ci ildə evləndi. Müharibənin qarşısı yalnız imperatorun oğlu I Maksimiliianın vasitəçiliyi ilə alındı. Albertin toyu üçün 1486/87-ci illərdə Jörg fon Vaykertshausenin rəhbərliyi altında genişləndirildi. Albert nəhayət, Habsburqlar və ilə müharibədən uzaqlaşmaq üçün 1492-ci ildə Şvabiyadakı ərazi qazanclarını geri qaytarmağa qərar verdi. Bundan sonra o, 1486-cı ildə Abensberqi, 1492-ci ildə Regensburqu qaytarmalı oldu.
Landsxut müharibəsi
1503-cü ildə Bavariya-Landsxutun sonuncu hersoqu Georqun ölümündən sonra Albert onun davamçılarına Landsxut varislik müharibəsində qalib gəldi, lakin Bavariyanın ən cənub rayonlarını qaynı İmperator Maksimiliana verməli oldu. Bavariyanın yeni bölünməsinin qarşısını almaq üçün Albert 1506-cı ildə ilk doğulan şahzadənin əbədi vərəsəliyi haqqında fərman verdi. Bununla belə, onun böyük oğlu və varisi Bavariya hersoqu öz hakimiyyətini 1516-cı ildən etibarən kiçik qardaşı ilə bölüşməli oldu, çünki onlar bu qanundan əvvəl doğulmuşdular. 1545-ci ildə X Lüdviqin ölümündən sonra bu fərman 1918-ci ildə Bavariya monarxiyasının sonuna qədər qüvvədə qaldı.
Hakimiyyətinin sonları
Daha sonra hersoq öz kansleri İohan Noyhauzerlə ölkəni birləşdirməyə başladı. 1506-cı il pul islahatı edərək Bavariya üçün vahid sikkə sistemini tətbiq etdi, əsas zərbxana Münhendə yerləşirdi. Lakin bundan sonra çox yaşamadı və 2 il sonra vəfat edərək Münhen kafedralında dəfn edildi.
Albertin dövründə qotik üslub çiçəkləndi. Ulrix Füterer və Konrad Paumann kimi rəssam, şair və tarixçiləri maliyyələşdirməsi sayəsində İntibah dövrünün ilk əlamətləri Bavariyada görünməyə başladı. Albertin bacısı Marqarete evliliyi ilə Mantua markqrafı ilə evlənmişdi və evlilik əlaqəsi sayəsində iki dövlət arasında ticarət və mədəni mübadiləni güclənirdi.
Ailəsi
3 yanvar 1487-ci ildə o, Müqəddəs Roma İmperatoru qızı ilə evləndi və bir neçə övladı oldu:
- Sidonia (1 may 1488 – 27 mart 1505)
- Sibilla (16 iyun 1489 – 18 aprel 1519), 1511-ci ildə Pfals kürfürstü V Lüdviqlə evləndi
- Sabina (24 aprel 1492 – 30 aprel 1564), 1511-ci ildə Vürtemberq hersoqu I Ulrix ilə evləndi.
- , Bavariya hersoqu (13 noyabr 1493 – 7 mart 1550)
- , Bavariya hersoqu (18 sentyabr 1495 – 22 aprel 1545)
- Suzanne (1499–1500)
- Ernest (13 iyun 1500 – 1560), Passau (1517–1540), Köln, Salzburq arxiyepiskopu (1540–1554)
- Süzanna (2 aprel 1502 – 23 aprel 1543), 1518-ci ildə Brandenburq-Bayroyt markqrafı Kazimirlə, 1529-cu ildə Pfals kürfürstü Otto Henri ilə evləndi.
İstinadlar
- Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija (xorv.). LZMK, 1999. 9272 s.
- Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija (xorv.). 2009.
- Alois Schmid: "Besser ein Herzog als ein Kaiser!" Albrecht IV. von Oberbayern und die Reichsstadt Regensburg 1486 bis 1492. In: Regensburger Almanach 1987. Regensburg 1987, S. 38–44.
- Peter G. Bietenholz and Thomas Brian Deutscher, Contemporaries of Erasmus: A Biographical Register of the Renaissance and Reformation:Volumes 1–3, (University of Toronto Press, 1995), 101–103.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
IV Albert alm Albrecht IV der Weise 15 dekabr 1447 ve ya 15 dekabr 1447 Munxen 18 mart 1508 ve ya 18 mart 1508 Munxen Vittelsbaxlar sulalesinden 1467 ci ilden Bavariya Munhen hersoqu ve 1503 cu ilden sonra ise yeniden birlesmis Bavariyanin hersoqu idi IV Albertalm Albrecht IV Bavariya Munhen hersoquSentyabr 1467 18 mart 1508EvvelkiSonrakiSexsi melumatlarDogum tarixi 15 dekabr 1447 ve ya 15 dekabr 1447 1447 12 15 Dogum yeri Munxen Bavariya hersoqlugu d Vefat tarixi 18 mart 1508 60 yasinda ve ya 18 mart 1508 1508 03 18 60 yasinda Vefat yeri Munxen Bavariya hersoqlugu d Defn yeri Munhen kafedraliFealiyyeti suveren d AtasiAnasi Brunsvik Qrubenhaqenli AnnaAilesi Vittelsbax sulalesi Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiAlbert Bavariya Munhen hersoqu ve Brunsvik Qrubenhaqenli Annanin oglu idi Usaqliqda ruhani istiqametde yetisdirilmisdi Bunun ucun 15 avqust 1461 ci ilde Koln Universitetine gonderilmisdi Lakin boyuk qardasi olumunden sonra ruhani karyerasini dayandirdi ve Paviadan Munhene qayitdi Qardaslari Kristof ve Volfqanq hakimiyyetden istefa verenden sonra Albert tek hersoq oldu lakin 1467 ci ilde qardasi hersoq ucun Bavariya Munhenden ayrilan torpaqda yeni Bavariya Daxau hersoqlugu yaradildi 1501 ci ilde Sigizmundun olumunden sonra hemin torpaqlar Bavariya Munhene qayitdi Albert 1485 ci ilde Abensberq qraflarinin neslinin kesilmesinden sonra onlarin torpaqlarini aldi Habsburqlarla elaqelerIV Albertle evliliyi intriqalarin ve aldatmalarin neticesi idi Bele ki Albert oz qohumu I Georq ile bezi imperator torpaqlarini nezareti ele kecirmisdi ve sonra Kuniqundaya atasindan uzaqda Insbrukda yasayirdi evlenmeyi teklif etmis ve bu torpaqlari cehiz olaraq vermeyi teklif etmisdi Imperator evvelce razilasdi lakin Albert basqa bir mulk olan Regensburqun alandan sonra Muqeddes Roma Imperatoru raziligini geri goturdu Lakin cutluk suretli terpenib 2 yanvar 1487 ci ilde evlendi Muharibenin qarsisi yalniz imperatorun oglu I Maksimiliianin vasiteciliyi ile alindi Albertin toyu ucun 1486 87 ci illerde Jorg fon Vaykertshausenin rehberliyi altinda genislendirildi Albert nehayet Habsburqlar ve ile muharibeden uzaqlasmaq ucun 1492 ci ilde Svabiyadaki erazi qazanclarini geri qaytarmaga qerar verdi Bundan sonra o 1486 ci ilde Abensberqi 1492 ci ilde Regensburqu qaytarmali oldu Landsxut muharibesiEsas meqale Landsxut varislik muharibesi 1503 cu ilde Bavariya Landsxutun sonuncu hersoqu Georqun olumunden sonra Albert onun davamcilarina Landsxut varislik muharibesinde qalib geldi lakin Bavariyanin en cenub rayonlarini qayni Imperator Maksimiliana vermeli oldu Bavariyanin yeni bolunmesinin qarsisini almaq ucun Albert 1506 ci ilde ilk dogulan sahzadenin ebedi vereseliyi haqqinda ferman verdi Bununla bele onun boyuk oglu ve varisi Bavariya hersoqu oz hakimiyyetini 1516 ci ilden etibaren kicik qardasi ile bolusmeli oldu cunki onlar bu qanundan evvel dogulmusdular 1545 ci ilde X Ludviqin olumunden sonra bu ferman 1918 ci ilde Bavariya monarxiyasinin sonuna qeder quvvede qaldi Hakimiyyetinin sonlariDaha sonra hersoq oz kansleri Iohan Noyhauzerle olkeni birlesdirmeye basladi 1506 ci il pul islahati ederek Bavariya ucun vahid sikke sistemini tetbiq etdi esas zerbxana Munhende yerlesirdi Lakin bundan sonra cox yasamadi ve 2 il sonra vefat ederek Munhen kafedralinda defn edildi Albertin dovrunde qotik uslub ciceklendi Ulrix Futerer ve Konrad Paumann kimi ressam sair ve tarixcileri maliyyelesdirmesi sayesinde Intibah dovrunun ilk elametleri Bavariyada gorunmeye basladi Albertin bacisi Marqarete evliliyi ile Mantua markqrafi ile evlenmisdi ve evlilik elaqesi sayesinde iki dovlet arasinda ticaret ve medeni mubadileni guclenirdi Ailesi3 yanvar 1487 ci ilde o Muqeddes Roma Imperatoru qizi ile evlendi ve bir nece ovladi oldu Sidonia 1 may 1488 27 mart 1505 Sibilla 16 iyun 1489 18 aprel 1519 1511 ci ilde Pfals kurfurstu V Ludviqle evlendi Sabina 24 aprel 1492 30 aprel 1564 1511 ci ilde Vurtemberq hersoqu I Ulrix ile evlendi Bavariya hersoqu 13 noyabr 1493 7 mart 1550 Bavariya hersoqu 18 sentyabr 1495 22 aprel 1545 Suzanne 1499 1500 Ernest 13 iyun 1500 1560 Passau 1517 1540 Koln Salzburq arxiyepiskopu 1540 1554 Suzanna 2 aprel 1502 23 aprel 1543 1518 ci ilde Brandenburq Bayroyt markqrafi Kazimirle 1529 cu ilde Pfals kurfurstu Otto Henri ile evlendi IstinadlarBrozovic D Ladan T Hrvatska enciklopedija xorv LZMK 1999 9272 s Proleksis enciklopedija Opca i nacionalna enciklopedija xorv 2009 Alois Schmid Besser ein Herzog als ein Kaiser Albrecht IV von Oberbayern und die Reichsstadt Regensburg 1486 bis 1492 In Regensburger Almanach 1987 Regensburg 1987 S 38 44 Peter G Bietenholz and Thomas Brian Deutscher Contemporaries of Erasmus A Biographical Register of the Renaissance and Reformation Volumes 1 3 University of Toronto Press 1995 101 103