Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Xocasadəttinzadə Mehmed Əsad Əfəndi (14 iyun 1570, Konstantinopol – 22 may 1625, Konstantinopol) — Osmanlı dövlət xadimi, şair, müdərris, qazı və şeyxülislam. II Osmanın qaynatasıdır.
| Xocasadəttinzadə Mehmed Əsad Əfəndi | |
|---|---|
| Əvvəlki | Xocasadəttinzadə Mehmed Çələbi Əfəndi |
| Sonrakı | Zəkəriyazadə Yəhya Əfəndi |
| oktyabr 1623 – 22 may 1625 | |
| Əvvəlki | Zəkəriyazadə Yəhya Əfəndi |
| Sonrakı | Zəkəriyazadə Yəhya Əfəndi |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | İstanbul, Osmanlı imperiyası |
| Vəfat tarixi | (54 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Fəaliyyəti | siyasətçi |
| Atası | Xoca Sadəttin Əfəndi |
| Uşağı | Aqilə Xanım |
Həyatı
Atası III Mehmed dönəmində şeyxülislam olmuş Xoca Sadəttin Əfəndidir. Uşaqlığından bəri atasından və Molla Tofiq Gilanidən dərslər almış, daha sonra Süleymaniyyə mədrəsəsində təyin olunmuşdur. 1596-cı ildə Ədirnə qazısı, ardından Anadolu başqazısı seçilmişdir. Atasının şeyxülislamlığı dönəmində İstanbul qazısı kimi fəaliyyət göstərmişdir. Böyük qardaşı Xocasadəttinzadə Mehmed Çələbi Əfəndinin şeyxülislam olması ilə Anadolu başqazılığına geri qaytarılsa da, qardaşının vəfatı ilə bu vəzifəsindən azad edildi. Ardından həccə getdi və qayıtdıqdan sonra Rumeli başqazısı seçildi.
Qardaşının vəfatının ardından onun yerinə şeyxülislam seçildi. Bu vəzifədə ikən önəmli siyasi hadisələr baş verdi. I Mustafanın taxta çıxarılmasında və yenidən endirilməsində önəmli rol oynamışdır. Dövlət işlərinə müdaxiləsi səbəbilə II Osmanla münasibətləri korlandı. Qızı Aqilə Xanımın padşahla evlənməsinə qarşı çıxsa da, buna mane ola bilmədi. Qohumluq əlaqəsi olmağına baxmayaraq II Osmanın yeritdiyi siyasətə qarşı çıxdı. Bir sultanın həcc ziyarətinə getməyinin şəriət qanunlarına zidd olduğunu izah etsə də, gənc sultan onu dinləmədi. Buna görə də II Osman əleyhinə çıxan üsyanlar əsnasında üsyançıların istədiyi fətvaları vermişdir.
II Osmanın vəfatının ardından I Mustafanın yenidən taxta keçməsinə qarşı çıxsa da, mane ola bilməmiş, bu səbəblə 21 may 1622 tarixində vəzifəsindən öz istəyilə ayrılmışdır. Bundan bir il sonra IV Murad dönəmində vəzifəsinə geri qayıtmışdır. 22 may 1625 tarixində vəfat etmiş, cənazəsi atasının türbəsinə dəfn edilmişdir.
Mənbə
- TDV İslam Ansiklopedisi, cilt: 11, sayfa: 340
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Xocasadettinzade Mehmed Esad Efendi 14 iyun 1570 Konstantinopol 22 may 1625 Konstantinopol Osmanli dovlet xadimi sair muderris qazi ve seyxulislam II Osmanin qaynatasidir Xocasadettinzade Mehmed Esad Efendi32 Osmanli seyxulislamiEvvelkiXocasadettinzade Mehmed Celebi EfendiSonrakiZekeriyazade Yehya Efendioktyabr 1623 22 may 1625EvvelkiZekeriyazade Yehya EfendiSonrakiZekeriyazade Yehya EfendiSexsi melumatlarDogum tarixi 14 iyun 1570Dogum yeri Istanbul Osmanli imperiyasiVefat tarixi 22 may 1625 54 yasinda Vefat yeri Konstantinopol Osmanli imperiyasiFealiyyeti siyasetciAtasi Xoca Sadettin EfendiUsagi Aqile XanimHeyatiAtasi III Mehmed doneminde seyxulislam olmus Xoca Sadettin Efendidir Usaqligindan beri atasindan ve Molla Tofiq Gilaniden dersler almis daha sonra Suleymaniyye medresesinde teyin olunmusdur 1596 ci ilde Edirne qazisi ardindan Anadolu basqazisi secilmisdir Atasinin seyxulislamligi doneminde Istanbul qazisi kimi fealiyyet gostermisdir Boyuk qardasi Xocasadettinzade Mehmed Celebi Efendinin seyxulislam olmasi ile Anadolu basqaziligina geri qaytarilsa da qardasinin vefati ile bu vezifesinden azad edildi Ardindan hecce getdi ve qayitdiqdan sonra Rumeli basqazisi secildi Qardasinin vefatinin ardindan onun yerine seyxulislam secildi Bu vezifede iken onemli siyasi hadiseler bas verdi I Mustafanin taxta cixarilmasinda ve yeniden endirilmesinde onemli rol oynamisdir Dovlet islerine mudaxilesi sebebile II Osmanla munasibetleri korlandi Qizi Aqile Xanimin padsahla evlenmesine qarsi cixsa da buna mane ola bilmedi Qohumluq elaqesi olmagina baxmayaraq II Osmanin yeritdiyi siyasete qarsi cixdi Bir sultanin hecc ziyaretine getmeyinin seriet qanunlarina zidd oldugunu izah etse de genc sultan onu dinlemedi Buna gore de II Osman eleyhine cixan usyanlar esnasinda usyancilarin istediyi fetvalari vermisdir II Osmanin vefatinin ardindan I Mustafanin yeniden taxta kecmesine qarsi cixsa da mane ola bilmemis bu sebeble 21 may 1622 tarixinde vezifesinden oz isteyile ayrilmisdir Bundan bir il sonra IV Murad doneminde vezifesine geri qayitmisdir 22 may 1625 tarixinde vefat etmis cenazesi atasinin turbesine defn edilmisdir MenbeTDV Islam Ansiklopedisi cilt 11 sayfa 340