Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Van Muzeyi ( türk. Van Müzesi ) — Türkiyənin şərqində Van şəhərində yerləşən muzey. Muzey Şərqi Anadolunun Daş dövründən bu günə qədər Van gölü bölgəsində insan həyatı və mədəni inkişafının böyük arxeoloji və etnoqrafik tapıntılarını nümayiş etdirir.
| Van Muzeyi | |
|---|---|
 | |
 | |
| Əsası qoyulub | 1945 |
| Açılış tarixi | 1945 |
| Ölkə | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi
Van şəhəri bir çox sivilizasiyaların kəsişməsində yerləşir. Bura zəngin mədəni irs, minlərlə qiymətli abidələri ilə tanınır. E. ə. IX-cu əsrdə bölgəyə gələrək Van şəhərini paytaxt seçən urartulular memarlıq, texnologiya və mədəniyyəti inkişaf etməyə bacarmışdılar. Van şəhəri və ətrafında aparılan arxeoloji qazıntılar zamanı aşkar edilən tapıntılarla paralel olaraq urartuların incəsənəti, sosial həyatı və mədəniyyəti haqqında hər cür məlumat əldə etmək mümkündür.
Roma, Bizans, Səlcuqlu, Akqoyunlu, Qaraqoyunlu və Osmanlı İmperatorluqlarının hər dövründə Van şəhəri mühüm strateji yaşayış məntəqəsi olaraq qalmışdır.
Van Muzeyi 13 min kv.m. sahədə tikilib. Muzey memarlıq və incəsənətdə keçmişlə gələcək arasında körpü qura biləcəyi yerlərdən biridir. Muzeydə Van xalq mədəniyyətinə aid olan əsərlər, sikkələr və etnoqrafik əşyalar yüksək səviyyədə təqdim olunur və sərgilənir.
Bütün bu əsərlər Urartu sənəti ilə yanaşı, onların dini inancları, mədəniyyəti və gündəlik həyatları haqqında da məlumat verir. Məsələn, zərgərlik məmulatlarının təkcə bəzək məqsədi ilə deyil, həm də bəzilərinin sahibinin sinfini müəyyənləşdirdiyini və yalnız yuxarı təbəqə tərəfindən istifadə edildiyini, bəzilərini inanc əsasında taxıldığını öyrənmək olur.
Kolleksiyası
Muzeyin ən qədim arxeoloji əşyaları Paleolit, Neolit və Mis dövrlərinə aiddir. Hakkari kurqanları, Tilkitəpə və Kızdamı mağarasının arxeoloji sahələrindən olan obsidian və sümük alətlər xüsusi maraq doğurur. Digər tapıntılar Qaragündüz nekropoluna aiddir.
E. ə. IX-cu əsrdə yaranan və e ə. IV-cı əsrdə məhv olana qədər sənət, texnologiya və dəmirçilik sahəsində mükəmməl bir sivilizasiyaya çevrilən Urartu krallığından əldə edilən artefaktlar arasında silahlar, məişət əşyaları və heykəltəraşlıq bəzəyi və mixi yazılar olan stelalar var.
Digər əşyalar Roma, Bizans, Səlcuqlu, Ağqoyunlu, Qara Qoyunlu və Osmanlı dövrünə aiddir. Səlcuqlular dövrünə aid parçalar arasında qoç və qoyun formasında olan türbələr xüsusilə diqqəti cəlb edir.
Muzeydə ilk qalereyalar daş eksponatları və alətləri və erkən Mis dövrünün üstünlük təşkil etdiyi Şərqi Anadolunun Daş dövrü və Paleolit dövrünü əhatə edir. Burada həmçinin kilim və xalçaların böyük etnoqrafik kolleksiyası var.
Hakkari steları
1998-ci ildə Vanın Hakkari vilayətində 13 kurqan stel tapılmışdır. 11 steldə silahlı kişi döyüşçülər, 2-də isə silahsız qadınlar təsvir edilir. Fiqurların kompozisiyasında təmsil olunan şəxsin statusu, var-dövləti və nailiyyətlərinin göstəricisi kimi görünən əmlak və hadisələrin təsvirləri var. Kişilər döyüşçülərdir. Onlar müxtəlif silahlarla, sərvət, qadınlar, öldürülmüş düşmənləri və heyvanları ilə təsvir ediliblər. Döyüşçü-kişilər həmişə yuxarı qaldırılmış sağ əllərində içki qabı tuturlar, və kəmərə asılmış xəncər taxırlar. Bu da Hakkarinin bu sərt mənzərəsində yaşayan bir cəmiyyətin köçəri və ya yarı köçəri təbiətini göstərir.
Qadın fiquru daha kiçikdir, daha yumşaq konturda təmsil olunur və mülkiyyəti və ya statusunu qeyd edən “tarixi” yoxdur. Lakin onların bura daxil edilməsi onları xüsusi edir. Hər bir stel insan bədəninin ön hissəsinin görünüşünü təsvir edir. Ayaqlar göstərilmir. Stellərin ölçüləri təxminən 1,3 metrdən 2 metrə qədər dəyişir.
Qalereyası
-
![image]()
Tanrı Teişeba öküzün üzərində, relyef -
![image]()
Ayanis qalasında yazı -
![image]()
Urartu döyüş arabası -
![image]()
Səlcuqlu məzarları qoç şəklində
-
![image]()
Silahsız qadın -
![image]()
Silahlanmış döyüşçü. -
![image]()
Papaq taxmış silahlı döyüşçü -
![image]()
Silahlı döyüşçü. Sağ dirsəyinin altında qadın fiquru var.
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət". 2023-11-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-22.
- The collection of the Van Museum Arxivləşdirilib 2023-06-03 at the Wayback Machine Retrieved 18 October 2023.
- "Arxivlənmiş surət". 2023-06-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-22.
- The collection of the Van Museum Arxivləşdirilib 2023-06-03 at the Wayback Machine Retrieved 18 October 2023.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-01-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-22.
- Van Museum's Urartian riches Arxivləşdirilib 2023-10-04 at the Wayback Machine Retrieved 18 October 2023.
- Antonio Sagona, The Heritage of Eastern Turkey: From earliest settlements to Islam (2006), pp. 68–71.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Van Muzeyi turk Van Muzesi Turkiyenin serqinde Van seherinde yerlesen muzey Muzey Serqi Anadolunun Das dovrunden bu gune qeder Van golu bolgesinde insan heyati ve medeni inkisafinin boyuk arxeoloji ve etnoqrafik tapintilarini numayis etdirir Van MuzeyiEsasi qoyulub 1945Acilis tarixi 1945Olke Turkiye38 30 17 sm e 43 20 28 s u Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiVan seheri bir cox sivilizasiyalarin kesismesinde yerlesir Bura zengin medeni irs minlerle qiymetli abideleri ile taninir E e IX cu esrde bolgeye gelerek Van seherini paytaxt secen urartulular memarliq texnologiya ve medeniyyeti inkisaf etmeye bacarmisdilar Van seheri ve etrafinda aparilan arxeoloji qazintilar zamani askar edilen tapintilarla paralel olaraq urartularin inceseneti sosial heyati ve medeniyyeti haqqinda her cur melumat elde etmek mumkundur Roma Bizans Selcuqlu Akqoyunlu Qaraqoyunlu ve Osmanli Imperatorluqlarinin her dovrunde Van seheri muhum strateji yasayis menteqesi olaraq qalmisdir Van Muzeyi 13 min kv m sahede tikilib Muzey memarliq ve incesenetde kecmisle gelecek arasinda korpu qura bileceyi yerlerden biridir Muzeyde Van xalq medeniyyetine aid olan eserler sikkeler ve etnoqrafik esyalar yuksek seviyyede teqdim olunur ve sergilenir Butun bu eserler Urartu seneti ile yanasi onlarin dini inanclari medeniyyeti ve gundelik heyatlari haqqinda da melumat verir Meselen zergerlik memulatlarinin tekce bezek meqsedi ile deyil hem de bezilerinin sahibinin sinfini mueyyenlesdirdiyini ve yalniz yuxari tebeqe terefinden istifade edildiyini bezilerini inanc esasinda taxildigini oyrenmek olur KolleksiyasiMuzeyin en qedim arxeoloji esyalari Paleolit Neolit ve Mis dovrlerine aiddir Hakkari kurqanlari Tilkitepe ve Kizdami magarasinin arxeoloji sahelerinden olan obsidian ve sumuk aletler xususi maraq dogurur Diger tapintilar Qaragunduz nekropoluna aiddir E e IX cu esrde yaranan ve e e IV ci esrde mehv olana qeder senet texnologiya ve demircilik sahesinde mukemmel bir sivilizasiyaya cevrilen Urartu kralligindan elde edilen artefaktlar arasinda silahlar meiset esyalari ve heykelterasliq bezeyi ve mixi yazilar olan stelalar var Diger esyalar Roma Bizans Selcuqlu Agqoyunlu Qara Qoyunlu ve Osmanli dovrune aiddir Selcuqlular dovrune aid parcalar arasinda qoc ve qoyun formasinda olan turbeler xususile diqqeti celb edir Muzeyde ilk qalereyalar das eksponatlari ve aletleri ve erken Mis dovrunun ustunluk teskil etdiyi Serqi Anadolunun Das dovru ve Paleolit dovrunu ehate edir Burada hemcinin kilim ve xalcalarin boyuk etnoqrafik kolleksiyasi var Hakkari stelari1998 ci ilde Vanin Hakkari vilayetinde 13 kurqan stel tapilmisdir 11 stelde silahli kisi doyusculer 2 de ise silahsiz qadinlar tesvir edilir Fiqurlarin kompozisiyasinda temsil olunan sexsin statusu var dovleti ve nailiyyetlerinin gostericisi kimi gorunen emlak ve hadiselerin tesvirleri var Kisiler doyusculerdir Onlar muxtelif silahlarla servet qadinlar oldurulmus dusmenleri ve heyvanlari ile tesvir edilibler Doyuscu kisiler hemise yuxari qaldirilmis sag ellerinde icki qabi tuturlar ve kemere asilmis xencer taxirlar Bu da Hakkarinin bu sert menzeresinde yasayan bir cemiyyetin koceri ve ya yari koceri tebietini gosterir Qadin fiquru daha kicikdir daha yumsaq konturda temsil olunur ve mulkiyyeti ve ya statusunu qeyd eden tarixi yoxdur Lakin onlarin bura daxil edilmesi onlari xususi edir Her bir stel insan bedeninin on hissesinin gorunusunu tesvir edir Ayaqlar gosterilmir Stellerin olculeri texminen 1 3 metrden 2 metre qeder deyisir Qalereyasi Tanri Teiseba okuzun uzerinde relyef Ayanis qalasinda yazi Urartu doyus arabasi Selcuqlu mezarlari qoc seklindeSilahsiz qadin Silahlanmis doyuscu Papaq taxmis silahli doyuscu Silahli doyuscu Sag dirseyinin altinda qadin fiquru var Istinadlar Arxivlenmis suret 2023 11 16 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2024 01 22 The collection of the Van Museum Arxivlesdirilib 2023 06 03 at the Wayback Machine Retrieved 18 October 2023 Arxivlenmis suret 2023 06 03 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2024 01 22 The collection of the Van Museum Arxivlesdirilib 2023 06 03 at the Wayback Machine Retrieved 18 October 2023 Arxivlenmis suret 2022 01 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2024 01 22 Van Museum s Urartian riches Arxivlesdirilib 2023 10 04 at the Wayback Machine Retrieved 18 October 2023 Antonio Sagona The Heritage of Eastern Turkey From earliest settlements to Islam 2006 pp 68 71 Xarici kecidler