Bu məqalə . |
Vayra Vike-Freyberqa (latış. Vaira Vīķe-Freiberga; 1 dekabr 1937, Riqa) — Latviya Respublikasının 6-cı və ilk qadın Prezidenti (8 iyul 1999 — 8 iyul 2007) olub.
Vayra Vike-Freyberqa | |
---|---|
latış. Vaira Vīķe-Freiberga | |
8 İyul 1999 – 8 İyul 2007 | |
Əvvəlki | Quntis Ulmanis |
Sonrakı | Valdis Zatlers |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Riqa, Latviya |
Vətəndaşlığı | Latviya |
Partiya | Partiyasız |
Təhsili | |
Fəaliyyəti | siyasətçi, psixoloq, universitet müəllimi[d] |
Həyat yoldaşı | İmants Freyberqs |
Uşaqları | Karlis, İndra |
Elmi fəaliyyəti | |
Elm sahəsi | psixologiya |
| |
Təltifləri | |
Vayra Viкe-Freyberqanın rəsmi saytı | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
O, bütövlükdə Şərqi Avropada ilk qadın prezident olub. Cəmi səkkiz il ərzində (1999-2007) ölkəsinin həm Avropa İttifaqına, həm də NATO-ya üzv olmasına nail olan dövlət xadimidir. O, bu gün də beynəlxalq siyasətdə xüsusi fəallığı ilə seçilən, BMT-nin baş katibinin xüsusi elçisi, 2006-cı ildə BMT-nin baş katibliyinə rəsmi namizəd olmuş zərif xanım, güclü və peşəkar siyasətçi və əsl liderdir.
Həyatı
Vayra Vike-Freyberqa 1 dekabr 1937-ci ildə Riqada anadan olub. Dənizçi Karlis Vikislə Annamariya Vikenin ailəsində dünyaya gələn Vayranın uşaqlığı çətinliklər içində keçib. Onun doğulmasından bir neçə həftə sonra atası Atlantik okeanında faciəli şəkildə həlak olur. Bir neçə il sonra anası dənizçi Edqar Xermanoviçlə evlənir. 1944-cü ildə, keçmiş Sovet İttifaqının Latviyanı ikinci işğalı başlayan zaman onun ailəsi Almaniyaya üz tutur.
Vayra orta təhsilini ilkin olaraq Lübekdəki (Almaniya) qaçqın düşərgəsində latış məktəbində alıb, sonra 1949-cu ildə ailəsi ilə birgə Mərakeşə köçməsi ilə bağlı orada, fransız orta məktəbində oxuyub, fransız dilini öyrənib. Sonra Kasablankadakı Mers Sultan Gənc Qızlar Kollecində təhsilini davam etdirib. Vayranın 16 yaşı olanda ailəsi yenə köç havasında idi: bu dəfə Kanadaya köçürdülər. Beləliklə, Baltikyanı diyarda – Latviya Respublikasında doğulan Vayra, Avropada başladığı orta təhsili okeanın o tayında bitirir.
Vayra işləməklə yanaşı, burada yüksək ali təhsil də alır. 1958-ci ildə Toronto Universitetinin Viktoriya Kollecini bakalavr dərəcəsi ilə bitirən Vayra, 1960-cı ildə burada psixologiya üzrə magistr dərəcəsi alır.
Xanım Prezident öz ana dili ilə yanaşı ingilis, fransız, ispan, alman, habelə italyan və portuqal dillərində də danışa bilir. Dilləri mükəmməl bilməsi onun "özkeçmiş"inə əvvəlcə tərcüməçilik (1958-ci il), sonra isə Ontario Qızlar Kollecinin yuxarı siniflərində ispan dili dərsi deməyi "yazıb". Universiteti bitirdikdən sonra o, Toronto Psixiatriya xəstəxanasında klinik psixoloq kimi işləməyə başlayıb. 1961-ci ildə, təhsilini davam etdirmək üçün Torontonu tərk edib Monreala gələn Vayra, 1965-ci ildə buradakı universiteti eksperimental psixologiya sahəsi üzrə xüsusi dərəcə ilə bitirib. Sonra isə eksperimental psixologiya üzrə doktorluq dərəcəsi alıb.
Peşəkar fəaliyyəti
1965-ci ildən 1998-ci ilə kimi Vayra Vike professoru kimi psixologiya fakültəsində psixofarmakologiya və psixolinqvistika, elmi nəzəriyyələr, təcrübə metodları, dil və şüur prosesi üzrə dərs deyib.
O, yaddaş, dil və düşüncə (təfəkkür), dərmanların təsiri də daxil olmaqla psixologiya sahəsində araşdırmalar aparıb. Onun eksperimental tədqiqatı yaddaş prosesi və dillə bağlı olub. Bu dövr ərzində o, 10 kitabın, 160-dan çox məqalənin müəllifi olub, 250-yə yaxın mühüm elmi-ictimai məzmun daşıyan çıxışlar edib, radio, televiziya və mətbuata müxtəlif dillərdə aktual mövzulu müsahibələr verib [1] 2017-09-25 at the Wayback Machine. Xanım Vike-Freyberqanın "Mədəniyyət və Latış kimliyi" kitabı (həm adı, həm məzmunu etibarı ilə) diqqəti xüsusi ilə cəlb edir. Bu kitab latış dilini bilməyən qeyri-latışlar üçün nəzərdə tutulub. O, latış mədəniyyətinin qorunmasının vacibliyini vurğulayaraq, "Latviya Respublikasında yaşayan, lakin latış dilini yaxşı bilməyən vətəndaşlarımızı rədd edə bilmərik, onlar Latviya Respublikasını öz evləri kimi sayıb, yaşayıb və Latviya Respublikası üçün çalışırlar" – deyə fikrini bildirir.
Üstəlik, o, həm də, latış emiqrantları arasında latış xalq mahnıları, bu mahnıların poetika və strukturunun öyrədilməsi (bütövlükdə latış folklorunun öyrədilməsi); sözügedən sahədə, belə deyək, maarifləndirmə işi ilə ün qazanıb. O, fəaliyyəti xarakterini, xarakteri fəaliyyətini tamamlayan insanlardandır.
O, (Royal Society of Canada) fransız dili şöbəsinin prezidenti olub. Bu dövr ərzində o, milli və beynəlxalq elmi təşkilatlarda, Kanada dövlət və elmi komitələrində önəmli vəzifələr tutub və idarəetmə təcrübəsinə yiyələnib. Xanım siyasətçi o vaxtlar sosial elmlər və bəşəri dəyərlərin təbliği sahələrində nailiyyətlərinə görə müxtəlif medal və ödüllərlə təltif olunub.
Aktiv ictimai fəaliyyəti və daşıdığı elmi-ictimai vəzifələr ona ün qazandırıb, şöhrət gətirib. Kanadadakı çalışmaları onun həyatında daha bir səhifə – Brüssel səhifəsi açıb və o, NATO-nun "İnsan faktoru" elmi proqramının rəhbəri vəzifəsində çalışmağa başlayıb. Ancaq taleyinə fərqli ölkələr, fərqli vəzifələr yazılmış xanım Freyberqa yenə okeanın o tayına, amma bu dəfə Cənubi Amerikaya yola düşür. Onu Braziliya parlamentində Konstitusiya islahatları üzrə komissiyada Kanadanı təmsil etməyə dəvət etmişdilər (1989). O, eyni zamanda, elmi cəmiyyətin rəhbərliyini də öz üzərinə götürmüşdü.
Vayra Vikenin uğurlu elmi, ictimai fəaliyyətini nəzərə alan Latviya Elmlər Akademiyası onu "Böyük medal"la təltif edib. O, həmçinin bir çox digər akademiyaların ödüllərinə layiq görülüb, bir sıra Universitetlərin (o cümlədən, Bakı Dövlət Universitetinin) "fəxri doktor"u adını alıb.
O, folklor nəzəriyyəsi, ümumi folklor, latış milli mahnıları haqqında 7 kitabın müəllifi və həmmüəllifidir. O, Latviya Respublikasını kənardan tanıtmış xanım ictimai-siyasi xadim, alim olaraq Latviya Respublikasının Üç Ulduz Ordeni, habelə bir sıra xarici ölkələrin ödülləri ilə təltif olunub. Nəhayət, 1997-ci ildə Kanadadan Latviya Respublikasına dönən Vayra Vike, Baş nazir tərəfindən, ölkəsinin dünyada obrazını formalaşdırmağa məsul olan (yeni təsis edilmiş) Latviya Universitetinin rektoru təyin edilir (19 oktyabr 1998-ci il). Bu vəzifə onun illərlə könüllü surətdə ölkədən kənarda apardığı işlərin məntiqi sonluğu kimi ona həm çox yaraşırdı, həm də onun haqqı kimi dəyərləndirilir. Ancaq bu hələ "haqq"ın, "yaraşığ"ın və "son"un tam sonu deyildi. O, Latviya Respublikasına daha böyük vəzifələrdə gərək idi.
Prezidentlik
1999-cu ildə Vayra Vike Latviya Respublikasının prezidenti seçildi. O, öncə prezidentliyə namizədliyini irəli sürməsə də Latviya Seymi tərəfindən irəli sürüldü və iyunun 20-də prezident seçildi.
O, iyulun 8-də prezidentlik andı içdi. Rəy sorğularında onun reytinq göstəriciləri 75-80% təşkil edirdi və ikinci dəfə 20 iyun 2003-cü ildə 96 səsdən 88-ni toplayaraq, yenidən prezident seçildi.
O, Latviya Respublikası Konstitusiyasının prezidentə verdiyi hüquqlardan fəal şəkildə istifadə edib, Latviya Respublikasının Avropa Birliyi və NATO-ya üzv seçilməsinə nail olub.
O, çoxsaylı beynəlxalq törənlərdə iştirak edib və sosial problemlər, mənəvi dəyərlər, Avropa tarixi dialoqu və demokratiya ilə bağlı çıxışlar edib. Prezidentliyi dövründə şəhər və kəndləri gəzərək seçiciləri ilə tanış olur və il ərzində onlardan minlərlə məktub alıb, problemlərin həlli istiqamətində yorulmadan çalışır, əlindən gələni edir, insanların sevimlisinə çevrilirdi.
O, ölkəsinin "1 saylı kreslo"sunda əyləşsə də, öz ixtisasından, sevimli elm sahəsindən – psixolinqvistika, semiotika və ölkəsinin şifahi xalq ədəbiyyatının analizləri ilə bağlı işlərindən də imtina etməmişdi.
2005-ci ilin aprelində BMT-nin baş katibi Kofi Annan Vike-Freyberqanı dünya liderlərindən ibarət müfəssəl islahatlar gündəliyinin təbliğatı qrupunun üzvü təyin etdi. 2005-ci ilin sentyabrında üç Baltikyanı ölkə rəsmi şəkildə onun BMT-nin baş katibliyinə namizədliyini elan etdi (Lakin 5 oktyabrda o öz namizədliyini geri götürdü).
Prezidentliyindən sonra
2007-ci ilin iyulunda prezidentlik müddətinin başa çatmasından sonra Vayra Vike-Freyberqa genişmiqyaslı beynəlxalq mərasimlərdə çıxış etməyə dəvət olunub. O, Madrid Klubunun banisi, Xarici Əlaqələr üzrə Avropa Şurasının üzvü, Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzinin HəmSədridir və bir neçə fondun fəxri hamisidir. 2008-ci ildə o, Tolerantlıq və Barışıq üzrə Avropa Komissiyasının üzvü oldu. 2008-ci ilin yaz semestrində o, Harvard Universitetinin, Con Kennedi Kollecinə Elmi Cəmiyyətin üzvü kimi dəvət olunmuşdu. O, həmçinin Avropa Tarix Müəllimləri Assosiasiyasının Məsləhət Şurasına təyin olundu.
O, Avropa Şurasının prezidentliyinə ilk qadın namizəd olub. Vika Lissabon Sazişi əsasında Federal Avropanın yaradılmasını arzuedilən hesab edir.
Ailəsi və şəxsi həyatı
Vike kompüter texnologiyaları üzrə professor İmants Freiberqslə ailə qurub. Gözəl bir insan, maraqlı bir ziyalı və alimdir. O, Latviya Respublikası İnformasiya Texnologiyaları və Telekommunikasiya Assosiasiyasının prezidenti olub. Onlar Torontoda, Latviyalı Tələbələr Klubunda tanış olublar.
Onların iki övladı var – Karlis və İndra. Onlar dövlət və özəl təşkilatlara məsləhətlər təklif edən "VVF Konsaltinq" kompaniyasının əsasını qoyublar.
Oğlu Karlis Latviya Respublikasında yaşayır, qızı İndra Londonda işləyir.
Latviya Respublikasının sabiq prezidenti Vayra Vike-Freyberqa teleaparıcılıq karyerasına başlayıb. O, yerli televiziyada – 1-ci kanalda efirə çıxan "Biz varıq" proqramının aparıcısıdır. Proqram Latviyanın obrazına və özünüdərkinə, habelə, ölkənin Avropada və dünyadakı yerinə həsr olunub. Eks-prezident verilişin mövzusunu və həmsöhbətlərini özü seçir. Veriliş ayda bir dəfə, ilk həftənin şənbə günü efirə çıxır.
Qeyd edək ki, Vayra Vike-Freyberqa, prezidentlikdən getdikdən sonra Avropa Komissiyasının məsləhətçisi təyin olunub, həmçinin Avropa Birliyinin müstəqil ekspert qrupu olan "Müdriklər Şurası"nın rəhbərliyinə daxil edilib.
Medal və Ödülləri
Vike-Freyberqa siyasi fikirlərinə görə Hanna Arendt (2005-ci il), Avropanın gələcəyi və milli özünüdərkin mənasını müəyyənləşdirdiyinə görə İmperator Otto mükafatı (2007), Azadlıq və Azad ticarəti təbliğ etdiyinə görə Hayek mükafatı (2009) və bir çox digər mükafatlara layiq görülmüşdür. O, 37 Əmək ordeni və 16 "Fəxri Doktor" adı alıb. Latviya Elmlər Akademiyasının, Kanada Kral Cəmiyyətinin və Belçika Kral Akademiyasının üzvüdür. Keçmiş prezidentin "kolleksiya"sında Almaniya, Yunanıstan, Norveç, Estoniya, Litva, Rumıniya, Fransa, Macarıstan, Finlandiya, Sloveniya, Bolqarıstan, Portuqaliya, Polşa, İtaliya, Slovakiya, İspaniya, Belçika, Ukrayna və digər bir neçə ölkənin yüksək dövlət orden və medalları var.
Prezident barədə 4 bioqrafiya çap olunub və 2008-ci ildə "Üçqat Günəş" adlı sənədli film çəkilib.
İstinadlar
- Vaira Vike-Freiberga // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- Vaira Vike-Freiberga // Munzinger Personen (alm.).
- . Chancery of the President of Latvia. 2007-09-27 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2007-09-06.
- "Latvian President named envoy to help promote Annan's reform agenda ahead of UN summit". UN News centre. 12 April 2005. 2016-03-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2007-09-04.
- Vaira Vīķe-Freiberga. "Focus on the big issues, not the bananas". The Times. 2009-11-21. 2009-11-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-11-21. (#apostrophe_markup)
Xarici keçidlər
- Website of Vaira Vīķe-Freiberga
- Vaira Vīķe-Freiberga on Official website of the Chancery of the President of Latvia 2011-07-16 at the Wayback Machine
- Cosmopolis interview with President Vike-Freiberga[ölü keçid]
- UNSG.org – Who will be the Next Secretary General?
- Covering the race for the next UN Secretary General
- UNSGselection.org – For a Democratic, Transparent and Effective Selection Process for the United Nations Secretary-General 2018-11-01 at the Wayback Machine
- Site in support of her candidature to head the European Council 2018-08-07 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqale qaralama halindadir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Eger mumkundurse daha deqiq bir sablondan istifade edin Vayra Vike Freyberqa latis Vaira Vike Freiberga 1 dekabr 1937 Riqa Latviya Respublikasinin 6 ci ve ilk qadin Prezidenti 8 iyul 1999 8 iyul 2007 olub Vayra Vike Freyberqalatis Vaira Vike Freiberga Latviya Respublikasinin 6 ci Prezidenti8 Iyul 1999 8 Iyul 2007EvvelkiQuntis UlmanisSonrakiValdis ZatlersSexsi melumatlarDogum tarixi 1 dekabr 1937 86 yas Dogum yeri Riqa LatviyaVetendasligi LatviyaPartiya PartiyasizTehsili MakQil Universiteti Toronto UniversitetiFealiyyeti siyasetci psixoloq universitet muellimi d Heyat yoldasi Imants FreyberqsUsaqlari Karlis IndraElmi fealiyyetiElm sahesi psixologiyaTeltifleriVayra Vike Freyberqanin resmi sayti Vikianbarda elaqeli mediafayllar O butovlukde Serqi Avropada ilk qadin prezident olub Cemi sekkiz il erzinde 1999 2007 olkesinin hem Avropa Ittifaqina hem de NATO ya uzv olmasina nail olan dovlet xadimidir O bu gun de beynelxalq siyasetde xususi fealligi ile secilen BMT nin bas katibinin xususi elcisi 2006 ci ilde BMT nin bas katibliyine resmi namized olmus zerif xanim guclu ve pesekar siyasetci ve esl liderdir HeyatiVayra Vike Freyberqa 1 dekabr 1937 ci ilde Riqada anadan olub Denizci Karlis Vikisle Annamariya Vikenin ailesinde dunyaya gelen Vayranin usaqligi cetinlikler icinde kecib Onun dogulmasindan bir nece hefte sonra atasi Atlantik okeaninda facieli sekilde helak olur Bir nece il sonra anasi denizci Edqar Xermanovicle evlenir 1944 cu ilde kecmis Sovet Ittifaqinin Latviyani ikinci isgali baslayan zaman onun ailesi Almaniyaya uz tutur Vayra orta tehsilini ilkin olaraq Lubekdeki Almaniya qacqin dusergesinde latis mektebinde alib sonra 1949 cu ilde ailesi ile birge Merakese kocmesi ile bagli orada fransiz orta mektebinde oxuyub fransiz dilini oyrenib Sonra Kasablankadaki Mers Sultan Genc Qizlar Kollecinde tehsilini davam etdirib Vayranin 16 yasi olanda ailesi yene koc havasinda idi bu defe Kanadaya kocurduler Belelikle Baltikyani diyarda Latviya Respublikasinda dogulan Vayra Avropada basladigi orta tehsili okeanin o tayinda bitirir Vayra islemekle yanasi burada yuksek ali tehsil de alir 1958 ci ilde Toronto Universitetinin Viktoriya Kollecini bakalavr derecesi ile bitiren Vayra 1960 ci ilde burada psixologiya uzre magistr derecesi alir Xanim Prezident oz ana dili ile yanasi ingilis fransiz ispan alman habele italyan ve portuqal dillerinde de danisa bilir Dilleri mukemmel bilmesi onun ozkecmis ine evvelce tercumecilik 1958 ci il sonra ise Ontario Qizlar Kollecinin yuxari siniflerinde ispan dili dersi demeyi yazib Universiteti bitirdikden sonra o Toronto Psixiatriya xestexanasinda klinik psixoloq kimi islemeye baslayib 1961 ci ilde tehsilini davam etdirmek ucun Torontonu terk edib Monreala gelen Vayra 1965 ci ilde buradaki universiteti eksperimental psixologiya sahesi uzre xususi derece ile bitirib Sonra ise eksperimental psixologiya uzre doktorluq derecesi alib Pesekar fealiyyeti1965 ci ilden 1998 ci ile kimi Vayra Vike professoru kimi psixologiya fakultesinde psixofarmakologiya ve psixolinqvistika elmi nezeriyyeler tecrube metodlari dil ve suur prosesi uzre ders deyib O yaddas dil ve dusunce tefekkur dermanlarin tesiri de daxil olmaqla psixologiya sahesinde arasdirmalar aparib Onun eksperimental tedqiqati yaddas prosesi ve dille bagli olub Bu dovr erzinde o 10 kitabin 160 dan cox meqalenin muellifi olub 250 ye yaxin muhum elmi ictimai mezmun dasiyan cixislar edib radio televiziya ve metbuata muxtelif dillerde aktual movzulu musahibeler verib 1 2017 09 25 at the Wayback Machine Xanim Vike Freyberqanin Medeniyyet ve Latis kimliyi kitabi hem adi hem mezmunu etibari ile diqqeti xususi ile celb edir Bu kitab latis dilini bilmeyen qeyri latislar ucun nezerde tutulub O latis medeniyyetinin qorunmasinin vacibliyini vurgulayaraq Latviya Respublikasinda yasayan lakin latis dilini yaxsi bilmeyen vetendaslarimizi redd ede bilmerik onlar Latviya Respublikasini oz evleri kimi sayib yasayib ve Latviya Respublikasi ucun calisirlar deye fikrini bildirir 13 iyun 2007 ci il Ustelik o hem de latis emiqrantlari arasinda latis xalq mahnilari bu mahnilarin poetika ve strukturunun oyredilmesi butovlukde latis folklorunun oyredilmesi sozugeden sahede bele deyek maariflendirme isi ile un qazanib O fealiyyeti xarakterini xarakteri fealiyyetini tamamlayan insanlardandir O Royal Society of Canada fransiz dili sobesinin prezidenti olub Bu dovr erzinde o milli ve beynelxalq elmi teskilatlarda Kanada dovlet ve elmi komitelerinde onemli vezifeler tutub ve idareetme tecrubesine yiyelenib Xanim siyasetci o vaxtlar sosial elmler ve beseri deyerlerin tebligi sahelerinde nailiyyetlerine gore muxtelif medal ve odullerle teltif olunub Aktiv ictimai fealiyyeti ve dasidigi elmi ictimai vezifeler ona un qazandirib sohret getirib Kanadadaki calismalari onun heyatinda daha bir sehife Brussel sehifesi acib ve o NATO nun Insan faktoru elmi proqraminin rehberi vezifesinde calismaga baslayib Ancaq taleyine ferqli olkeler ferqli vezifeler yazilmis xanim Freyberqa yene okeanin o tayina amma bu defe Cenubi Amerikaya yola dusur Onu Braziliya parlamentinde Konstitusiya islahatlari uzre komissiyada Kanadani temsil etmeye devet etmisdiler 1989 O eyni zamanda elmi cemiyyetin rehberliyini de oz uzerine goturmusdu Vayra Vikenin ugurlu elmi ictimai fealiyyetini nezere alan Latviya Elmler Akademiyasi onu Boyuk medal la teltif edib O hemcinin bir cox diger akademiyalarin odullerine layiq gorulub bir sira Universitetlerin o cumleden Baki Dovlet Universitetinin fexri doktor u adini alib O folklor nezeriyyesi umumi folklor latis milli mahnilari haqqinda 7 kitabin muellifi ve hemmuellifidir O Latviya Respublikasini kenardan tanitmis xanim ictimai siyasi xadim alim olaraq Latviya Respublikasinin Uc Ulduz Ordeni habele bir sira xarici olkelerin odulleri ile teltif olunub Nehayet 1997 ci ilde Kanadadan Latviya Respublikasina donen Vayra Vike Bas nazir terefinden olkesinin dunyada obrazini formalasdirmaga mesul olan yeni tesis edilmis Latviya Universitetinin rektoru teyin edilir 19 oktyabr 1998 ci il Bu vezife onun illerle konullu suretde olkeden kenarda apardigi islerin mentiqi sonlugu kimi ona hem cox yarasirdi hem de onun haqqi kimi deyerlendirilir Ancaq bu hele haqq in yarasig in ve son un tam sonu deyildi O Latviya Respublikasina daha boyuk vezifelerde gerek idi Prezidentlik1999 cu ilde Vayra Vike Latviya Respublikasinin prezidenti secildi O once prezidentliye namizedliyini ireli surmese de Latviya Seymi terefinden ireli suruldu ve iyunun 20 de prezident secildi O iyulun 8 de prezidentlik andi icdi Rey sorgularinda onun reytinq gostericileri 75 80 teskil edirdi ve ikinci defe 20 iyun 2003 cu ilde 96 sesden 88 ni toplayaraq yeniden prezident secildi Freyberqa Kondoliza Raysla birlikde O Latviya Respublikasi Konstitusiyasinin prezidente verdiyi huquqlardan feal sekilde istifade edib Latviya Respublikasinin Avropa Birliyi ve NATO ya uzv secilmesine nail olub O coxsayli beynelxalq torenlerde istirak edib ve sosial problemler menevi deyerler Avropa tarixi dialoqu ve demokratiya ile bagli cixislar edib Prezidentliyi dovrunde seher ve kendleri gezerek secicileri ile tanis olur ve il erzinde onlardan minlerle mektub alib problemlerin helli istiqametinde yorulmadan calisir elinden geleni edir insanlarin sevimlisine cevrilirdi O olkesinin 1 sayli kreslo sunda eylesse de oz ixtisasindan sevimli elm sahesinden psixolinqvistika semiotika ve olkesinin sifahi xalq edebiyyatinin analizleri ile bagli islerinden de imtina etmemisdi 2005 ci ilin aprelinde BMT nin bas katibi Kofi Annan Vike Freyberqani dunya liderlerinden ibaret mufessel islahatlar gundeliyinin tebligati qrupunun uzvu teyin etdi 2005 ci ilin sentyabrinda uc Baltikyani olke resmi sekilde onun BMT nin bas katibliyine namizedliyini elan etdi Lakin 5 oktyabrda o oz namizedliyini geri goturdu Prezidentliyinden sonra2007 ci ilin iyulunda prezidentlik muddetinin basa catmasindan sonra Vayra Vike Freyberqa genismiqyasli beynelxalq merasimlerde cixis etmeye devet olunub O Madrid Klubunun banisi Xarici Elaqeler uzre Avropa Surasinin uzvu Nizami Gencevi Beynelxalq Merkezinin HemSedridir ve bir nece fondun fexri hamisidir 2008 ci ilde o Tolerantliq ve Barisiq uzre Avropa Komissiyasinin uzvu oldu 2008 ci ilin yaz semestrinde o Harvard Universitetinin Con Kennedi Kollecine Elmi Cemiyyetin uzvu kimi devet olunmusdu O hemcinin Avropa Tarix Muellimleri Assosiasiyasinin Meslehet Surasina teyin olundu O Avropa Surasinin prezidentliyine ilk qadin namized olub Vika Lissabon Sazisi esasinda Federal Avropanin yaradilmasini arzuedilen hesab edir Ailesi ve sexsi heyatiSoldan saga Corc Uoker Bus Freyberqa ve Yaap de Hoop Sxeffer Vike komputer texnologiyalari uzre professor Imants Freiberqsle aile qurub Gozel bir insan maraqli bir ziyali ve alimdir O Latviya Respublikasi Informasiya Texnologiyalari ve Telekommunikasiya Assosiasiyasinin prezidenti olub Onlar Torontoda Latviyali Telebeler Klubunda tanis olublar Onlarin iki ovladi var Karlis ve Indra Onlar dovlet ve ozel teskilatlara meslehetler teklif eden VVF Konsaltinq kompaniyasinin esasini qoyublar Oglu Karlis Latviya Respublikasinda yasayir qizi Indra Londonda isleyir Latviya Respublikasinin sabiq prezidenti Vayra Vike Freyberqa teleapariciliq karyerasina baslayib O yerli televiziyada 1 ci kanalda efire cixan Biz variq proqraminin aparicisidir Proqram Latviyanin obrazina ve ozunuderkine habele olkenin Avropada ve dunyadaki yerine hesr olunub Eks prezident verilisin movzusunu ve hemsohbetlerini ozu secir Verilis ayda bir defe ilk heftenin senbe gunu efire cixir Qeyd edek ki Vayra Vike Freyberqa prezidentlikden getdikden sonra Avropa Komissiyasinin meslehetcisi teyin olunub hemcinin Avropa Birliyinin musteqil ekspert qrupu olan Mudrikler Surasi nin rehberliyine daxil edilib Medal ve OdulleriVike Freyberqa siyasi fikirlerine gore Hanna Arendt 2005 ci il Avropanin geleceyi ve milli ozunuderkin menasini mueyyenlesdirdiyine gore Imperator Otto mukafati 2007 Azadliq ve Azad ticareti teblig etdiyine gore Hayek mukafati 2009 ve bir cox diger mukafatlara layiq gorulmusdur O 37 Emek ordeni ve 16 Fexri Doktor adi alib Latviya Elmler Akademiyasinin Kanada Kral Cemiyyetinin ve Belcika Kral Akademiyasinin uzvudur Kecmis prezidentin kolleksiya sinda Almaniya Yunanistan Norvec Estoniya Litva Ruminiya Fransa Macaristan Finlandiya Sloveniya Bolqaristan Portuqaliya Polsa Italiya Slovakiya Ispaniya Belcika Ukrayna ve diger bir nece olkenin yuksek dovlet orden ve medallari var Prezident barede 4 bioqrafiya cap olunub ve 2008 ci ilde Ucqat Gunes adli senedli film cekilib IstinadlarVaira Vike Freiberga Brockhauz Ensiklopediyasi alm Vaira Vike Freiberga Munzinger Personen alm Chancery of the President of Latvia 2007 09 27 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2007 09 06 Latvian President named envoy to help promote Annan s reform agenda ahead of UN summit UN News centre 12 April 2005 2016 03 04 tarixinde Istifade tarixi 2007 09 04 Vaira Vike Freiberga Focus on the big issues not the bananas The Times 2009 11 21 2009 11 22 tarixinde Istifade tarixi 2009 11 21 apostrophe markup Xarici kecidlerVikianbarda Vayra Vike Freyberqa ile elaqeli mediafayllar var Website of Vaira Vike Freiberga Vaira Vike Freiberga on Official website of the Chancery of the President of Latvia 2011 07 16 at the Wayback Machine Cosmopolis interview with President Vike Freiberga olu kecid UNSG org Who will be the Next Secretary General Covering the race for the next UN Secretary General UNSGselection org For a Democratic Transparent and Effective Selection Process for the United Nations Secretary General 2018 11 01 at the Wayback Machine Site in support of her candidature to head the European Council 2018 08 07 at the Wayback Machine