Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu səhifənin Tayqa səhifəsi ilə eyni başlıq altında birləşdirilməsi qərara alınıb. : zəhmət olmasa, müvafiq hallarda səhifələrin tarixçələrini də birləşdirməyi unutmayın. |
Tayqa-meşə landşaftı Avrasiya və Şimali Amerika materiklərinin şimal hissələrini əhatə edir və bareal, subbareal iqlim vilayətləri daxilində formalaşmışdır. Şimalda o meşətundra, cənubda materikdaxili bölgədə 57-58° am endə meşə-çöl, okean sahili bölgədə isə enliyarpaq v\ qarışıq meşələr ilə birlikdə qurşaqla sərhədlənir. Rusiya Federasiyası ərazisində bu meşəlr geniş sahəni əhatə etməklə, Avropa, Qərbi Sibir, Şərqi Sibir və Uzaq Şərq regionlarını tutur. Şimali Amerikada bu qurşaq 38° şimal enliyinə qədər çatır.
İqlimi
Tayqa zonasının iqlim şəraiti Avrasiya materikində nəinki şimaldan cənuba, həm də qərbdən şərqə doğru dəyişir. Şərqi Sibir kəskin kontinental, Uzaq Şərq isə musson tiplidir. Orta illik temperatur Avropa hissəsində +4°C-dən Şərqi Sibirdə -7-16°C və Uzaq Şərqdə +7,5°C arasında tərəddüd edir. Yağıntıların miqdarı qərbdən şərqə və şimaldan cənuba doğru dəyişir. Korelya tayqalarında illik yağıntıların miqdarı 500 mm-ə yaxındırsa, onunla eyni enlikdə olan Yeniseydə yağıntıların illik miqdarı 150-200 mm-ə qədər azalır. Tayqanın çoxillik donuşluq inkişaf etmişdir. Yayda qrunt 50-100 am (qumluqda 250 sm-ə qədər) dondan azad olur.
Torpaqəmələgətirən süxurlar
Rusiyanın Avropa hissəsində buzlaq çöküntülərində ibarətdir. Baltik qalxanı fonunda valun qumlar, göl-buzlaq çöküntüləri üstünlük təşkil edir. Ural dağlarının şərq və qərb düzənliklərində torpaq dəniz-buzlaq, göl-buzlaq, qum və gillicəli çöküntülər üzərində formalaşmışdır.
Xarici keçid
- TORPAQ TİPLƏRİNİN COĞRAFİ İCMALI
Həmçinin bax
İstinad
- İ.Ə.Quliyev. Ümumi torpaqşünaslıq və torpaq coğrafiyası. Bakı 2014. 235 s
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu sehifenin Tayqa sehifesi ile eyni basliq altinda birlesdirilmesi qerara alinib Inzibatcilar zehmet olmasa muvafiq hallarda sehifelerin tarixcelerini de birlesdirmeyi unutmayin Tayqa mese landsafti Avrasiya ve Simali Amerika materiklerinin simal hisselerini ehate edir ve bareal subbareal iqlim vilayetleri daxilinde formalasmisdir Simalda o mesetundra cenubda materikdaxili bolgede 57 58 am ende mese col okean sahili bolgede ise enliyarpaq v qarisiq meseler ile birlikde qursaqla serhedlenir Rusiya Federasiyasi erazisinde bu meselr genis saheni ehate etmekle Avropa Qerbi Sibir Serqi Sibir ve Uzaq Serq regionlarini tutur Simali Amerikada bu qursaq 38 simal enliyine qeder catir IqlimiTayqa zonasinin iqlim seraiti Avrasiya materikinde neinki simaldan cenuba hem de qerbden serqe dogru deyisir Serqi Sibir keskin kontinental Uzaq Serq ise musson tiplidir Orta illik temperatur Avropa hissesinde 4 C den Serqi Sibirde 7 16 C ve Uzaq Serqde 7 5 C arasinda tereddud edir Yagintilarin miqdari qerbden serqe ve simaldan cenuba dogru deyisir Korelya tayqalarinda illik yagintilarin miqdari 500 mm e yaxindirsa onunla eyni enlikde olan Yeniseyde yagintilarin illik miqdari 150 200 mm e qeder azalir Tayqanin coxillik donusluq inkisaf etmisdir Yayda qrunt 50 100 am qumluqda 250 sm e qeder dondan azad olur Torpaqemelegetiren suxurlarRusiyanin Avropa hissesinde buzlaq cokuntulerinde ibaretdir Baltik qalxani fonunda valun qumlar gol buzlaq cokuntuleri ustunluk teskil edir Ural daglarinin serq ve qerb duzenliklerinde torpaq deniz buzlaq gol buzlaq qum ve gilliceli cokuntuler uzerinde formalasmisdir Xarici kecidTORPAQ TIPLERININ COGRAFI ICMALIHemcinin baxTebii zonalarIstinadI E Quliyev Umumi torpaqsunasliq ve torpaq cografiyasi Baki 2014 235 s