Tatlar — İrandilli etnoslardan biri. Azərbaycan və Rusiya ərazisində yaşayırlar.
Bakı, Adur kəndindən bir qrup tatlar. 1880. | ||||||||||||
Ümumi sayı | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
30.000 | ||||||||||||
Yaşadığı ərazilər | ||||||||||||
| ||||||||||||
Dili | ||||||||||||
Dini | ||||||||||||
Qohum xalqlar | ||||||||||||
Tarixi
Tarixi məlumata görə bu qədim xalq təqribən 2000 il bundan qabaq Sasanilər İmperiyası hakimiyyəti zamanı şimaldan gələn türklərin qarşısını almaq məqsədilə Cənubi Qafqaz ərazisinə köçürülmüşdür. Qədim ari tayfalarından olan tatlar ərəb işğalından sonra islam dinini qəbul etmişlər.
1810-cu ildə Bakı və Abşeronun ətraf kəndlərinin komendantı general İvan İvanoviç Repin Bakı haqqında yığdığı məlumatlarda qeyd olunurdu ki, şəhərin özündə və müvafiq olaraq Bakı xanlığına aid olmuş ərazilərdə 2235 nəfər yaşayırdı. Azsaylı rus, erməni, yəhudilər(81 nəfər) istisna olmaqla əhalinin böyük əksəriyyəti - 2155 nəfər şiə tatlar təşkil edirdi.
Dil
İran dillərindən biri olan Tat dilində danışırlar.
Din
Tatların əksəriyyəti İslam dininə etiqad edir. Tatların bir qismi isə yəhudidir.
Məskunlaşma
Azərbaycan dilində danışan tatlar əsasən Bakıda, Quba , Şabran[, Siyəzən, Şamaxı, Gəncə, Şəmkir, Xızı,Gədəbəy və Dərbənd rayonlarında tarixən sıx olaraq məskunlaşıblar. Hal-hazırda, Azərbaycan Respublikasından kənarda — Rusiya Federasiyasında, Qazaxıstanda, Qırğızıstanda da müsəlman tatlar yaşayır.
statistika
Yaşayış məntəqəsi | 1999 sa. | 2009 sa. |
---|---|---|
Bütün ölkə üzrə | 10 922 | 25 218 |
Quba rayonu | 1 088 | 13 880 |
Xaçmaz rayonu | 8 853 | 9 108 |
Abşeron rayonu | 6300 | 7660 |
Şabran rayonu | 5 | 1 700 |
Sumqayıt | … | 670 |
Hacıqabul rayonu | … | 610 |
Şamaxı rayonu | … | 598 |
Xızı rayonu | … | 473 |
İsmayıllı rayonu | … | |
Siyəzən rayonu | 42 | … |
digər | 934 | 317 |
Mədəniyyət
Qədim tarixə sahib tatlar Quba-Qafqaz xalçaçılığının inkişafında böyük rol oynamışlar.
Tanınmış şəxsiyyətlər
- Əkrəm Cəfər (1905–1991) — yazıçı.
- Arif Yunus — tarix elmləri namizədi.
- Bəybala Abbasov — tibb sahəsində əməkdar elm xadimi.
- Qəmərşah Cavadov — tarixçi etnoqraf, tarix elmləri doktoru.
- Qiyasəddin Qeybullayev — tarixçi etnoqraf, filologiya elmləri doktoru, Azərbaycan tarixi haqqında revizionist nəzəriyyələr müəllifi.
- İlhüseyn Hüseynov — SSR Azərbaycan DTK-nın sədri.
İstinadlar
- "Mussulman Tat :: Joshua Project" (ingilis). joshuaproject.net. 2016-01-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-01-24.
- Population statistics of Eastern Europe:Ethnic composition of Azerbaijan by 2009 census 2012-02-07 at the Wayback Machine
- . 2016-03-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-02-13.
- Population statistics of Eastern Europe: Ethnic composition of Ukraine 2001 Arxivləşdirilib 2012-05-26 at Archive.today
- Yunusov, Arif. Azərbaycanda İslam (Azərbaycan dili). Bakı: Friedrich Ebert Foundation. 2004. 364. ISBN .
- "Population statistics of Eastern Europe". 2015-06-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-08-09.
- The United Nations Statistics Division : 2018-07-25 at the Wayback Machine 27.01.1999 census of Azerbaijan
Xarici keçidlər
- Miller_tats.zip
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tat bura istiqametlendirir Diger istifade formalari ucun Tat deqiqlesdirme sehifesine baxin Tatlar Irandilli etnoslardan biri Azerbaycan ve Rusiya erazisinde yasayirlar Tatlar Baki Adur kendinden bir qrup tatlar 1880 Umumi sayi30 000Yasadigi erazilerAzerbaycan 25 218 2009 Iran 9 000 2016 Rusiya 1 585 2010 Ukrayna 64 2001 DiliTat diliDiniIslam Sunni Qohum xalqlarfarslar osetinler talislar kurdler tacikler ve TarixiTarixi melumata gore bu qedim xalq teqriben 2000 il bundan qabaq Sasaniler Imperiyasi hakimiyyeti zamani simaldan gelen turklerin qarsisini almaq meqsedile Cenubi Qafqaz erazisine kocurulmusdur Qedim ari tayfalarindan olan tatlar ereb isgalindan sonra islam dinini qebul etmisler 1810 cu ilde Baki ve Abseronun etraf kendlerinin komendanti general Ivan Ivanovic Repin Baki haqqinda yigdigi melumatlarda qeyd olunurdu ki seherin ozunde ve muvafiq olaraq Baki xanligina aid olmus erazilerde 2235 nefer yasayirdi Azsayli rus ermeni yehudiler 81 nefer istisna olmaqla ehalinin boyuk ekseriyyeti 2155 nefer sie tatlar teskil edirdi DilIran dillerinden biri olan Tat dilinde danisirlar DinTatlarin ekseriyyeti Islam dinine etiqad edir Tatlarin bir qismi ise yehudidir MeskunlasmaAzerbaycan dilinde danisan tatlar esasen Bakida Quba Sabran Siyezen Samaxi Gence Semkir Xizi Gedebey ve Derbend rayonlarinda tarixen six olaraq meskunlasiblar Hal hazirda Azerbaycan Respublikasindan kenarda Rusiya Federasiyasinda Qazaxistanda Qirgizistanda da muselman tatlar yasayir Lahicda yasayan yasli qadinstatistika 1999 cu ve 2009 il s a esasen Tatlar Yasayis menteqesi 1999 sa 2009 sa Butun olke uzre 10 922 25 218Quba rayonu 1 088 13 880Xacmaz rayonu 8 853 9 108Abseron rayonu 6300 7660Sabran rayonu 5 1 700Sumqayit 670Haciqabul rayonu 610Samaxi rayonu 598Xizi rayonu 473Ismayilli rayonu Siyezen rayonu 42 diger 934 317MedeniyyetQedim tarixe sahib tatlar Quba Qafqaz xalcaciliginin inkisafinda boyuk rol oynamislar Taninmis sexsiyyetlerEkrem Cefer 1905 1991 yazici Arif Yunus tarix elmleri namizedi Beybala Abbasov tibb sahesinde emekdar elm xadimi Qemersah Cavadov tarixci etnoqraf tarix elmleri doktoru Qiyaseddin Qeybullayev tarixci etnoqraf filologiya elmleri doktoru Azerbaycan tarixi haqqinda revizionist nezeriyyeler muellifi Ilhuseyn Huseynov SSR Azerbaycan DTK nin sedri Istinadlar Mussulman Tat Joshua Project ingilis joshuaproject net 2016 01 24 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 01 24 Population statistics of Eastern Europe Ethnic composition of Azerbaijan by 2009 census 2012 02 07 at the Wayback Machine 2016 03 04 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2012 02 13 Population statistics of Eastern Europe Ethnic composition of Ukraine 2001 Arxivlesdirilib 2012 05 26 at Archive today Yunusov Arif Azerbaycanda Islam Azerbaycan dili Baki Friedrich Ebert Foundation 2004 364 ISBN 978 9952805215 Population statistics of Eastern Europe 2015 06 27 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 08 09 The United Nations Statistics Division 2018 07 25 at the Wayback Machine 27 01 1999 census of AzerbaijanXarici kecidlerMiller tats zipHemcinin baxXorasan tatlari Farslar Tatabad mehellesi Azerbaycan Respublikasinin ehalisi Etnik qrup ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin