Slovakiya iqtisadiyyatı — Slovakiya Respublikasının iqtisadiyyatı.
Tarixi
XX əsrin 90-cı illərində Slovakiyada iqtisadi sistem dəyişikliyi baş vermişdir. Belə ki, Çexoslovakiyanın dağılması ilə daha çox inkişaf etmiş vəziyyətdə olan Çex Respublikasından ayrılması nəticəsində qardaş ölkədən mal və pul axınının əhəmiyyətli ölçüdə azalması səbəbindən ölkə iqtisadiyyatı çətin vəziyyətə düşmüşdür. Buna baxmayaraq daxili imkanları sayəsində Slovakiyanın öz iqtisadi sistemi formalaşmışdır.
Əsas istiqamətləri
Slovakiya iqtisadiyyatı ilk növbədə sənaye, əkinçilik və heyvandarlığa söykənir. Bundan başqa meşəçilik və turizm də inkişaf etmişdir.
Sənaye
Sənaye üzrə daha çox kimya və maşın sənayesi inkişaf etmişdir. Dağlıq bölgələrdə olan mədənlər çıxardılaraq işlənir. Kömür və neft yataqları tapılmamasına baxmayaraq sənayenin təməl enerji ehtiyacı çaylar üzərindəki hidroelektrik stansiyaları vasitəsilə qarşılanar. Yaslovske Bohunisedə bir atom elektrik stansiyası vardır. Ağır sənaye qurumları Bratislava və Koşitse şəhərlərində toplanmışdır. Torpaqlarından keçən təbii qaz və neft boru xətlərinin gəliri ölkənin bu ehtiyaclarını qarşılayır. Maşın sənaye sahəsində dəstə dəzgahları, çay gəmiləri, yük maşını ehtiyat hissələri, televiziyalar, radiolar, paltaryuyan maşınlar, soyuducular istehsal edilir. Kimya sahəsində isə azotlu gübrə və petrokimya kombinaları əhəmiyyətli yer tutur.
Əkinçilik
Əkinçilik düzənliklərdə və axar su vadilərində tətbiq edilir. Ölkə ərazisi dağlıq olduğundan torpaqların ancaq üçdə bir hissəsi əkinçilik üçün əlverişlidir. Başlıca əkinçilik məhsulları buğda, arpa, qarğıdalı, çovdar, kartof, yulaf, tütün, tərəvəz və meyvədir. Əldə edilən əkinçilik məhsulları ölkə istehlakının 92%-ini qarşılamaqdadır.
Heyvandarlıq
Heyvandarlıq Slovakiyada kənd təsərrüfatının inkişaf etmiş sahəsidir. Maldarlıq, qoyunçuluq və donuzçuluq bu sahənin əsas tərkib hissələrini təşkil edir və ölkədə geniş şəkildə yayılmışdır.
Meşəçilik
Dağların meşələrlə əhatə olduğu bu ölkədə meşəçiliyin ölkə iqtisadiyyatında əhəmiyyətli bir yeri vardır. Meşələrdən taxta-şalban və kağız sənayeninin ehtiyacı ödənilir.
Turizm
Turizm də ölkənin əhəmiyyətli gəlir qaynaqlarından biridir. Dadara dağlarındakı qış idman və alpinistlik mərkəzləri ölkənin dörd bir tərəfinə yayılmış olan qablıca və mineral bulaqlar, qoruma altına alınmış tarixi şəhərlər sayəsində hər il bu ölkəyə çox sayda turist gəlir. 2016-cı ildə Slovakiyaya 4,6 milyon nəfər turist gəlmişdir.
ÜDM artımı
Dünya Bankının məlumatına görə Slovakiyada Ümumi Daxili Məhsulun artımı 2001-ci ildən bəri aşağıdakı kimi olmuşdur:
İl | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ÜDM artımı (%-lə) | 3.3 | 4.7 | 5.4 | 5.2 | 6.5 | 8.3 | 10.7 | 5.4 | -5.3 | 4.8 | 2.7 | 1.6 | 1.4 | 2.4 | 3.6 |
İstinadlar
- Historické výsledky. Na Slovensku dovolenkovalo rekordné množstvo turistov 2017-12-16 at the Wayback Machine. hnonline.sk (slovak.)
- "GDP growth (annual %)". Data.worldbank.org. 2 October 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 6 April 2015.
Xarici keçidlər
- OECD's Slovakia country Web site and OECD Economic Survey of Slovakia
- Economy of Slovakia 2020-04-07 at the Wayback Machine from The World Factbook
- Slovakia report (monitor 2005) 2007-09-27 at the Wayback Machine
- Slovakia report (Index of economic freedom) 2006-08-26 at the Wayback Machine
- Slovakia in selected macro-economic numbers
- Background note Slovakia (incl. economy)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Slovakiya iqtisadiyyati Slovakiya Respublikasinin iqtisadiyyati Slovakiya Milli BankiTarixiXX esrin 90 ci illerinde Slovakiyada iqtisadi sistem deyisikliyi bas vermisdir Bele ki Cexoslovakiyanin dagilmasi ile daha cox inkisaf etmis veziyyetde olan Cex Respublikasindan ayrilmasi neticesinde qardas olkeden mal ve pul axininin ehemiyyetli olcude azalmasi sebebinden olke iqtisadiyyati cetin veziyyete dusmusdur Buna baxmayaraq daxili imkanlari sayesinde Slovakiyanin oz iqtisadi sistemi formalasmisdir Esas istiqametleriSlovakiya iqtisadiyyati ilk novbede senaye ekincilik ve heyvandarliga soykenir Bundan basqa mesecilik ve turizm de inkisaf etmisdir Senaye Senaye uzre daha cox kimya ve masin senayesi inkisaf etmisdir Dagliq bolgelerde olan medenler cixardilaraq islenir Komur ve neft yataqlari tapilmamasina baxmayaraq senayenin temel enerji ehtiyaci caylar uzerindeki hidroelektrik stansiyalari vasitesile qarsilanar Yaslovske Bohunisede bir atom elektrik stansiyasi vardir Agir senaye qurumlari Bratislava ve Kositse seherlerinde toplanmisdir Torpaqlarindan kecen tebii qaz ve neft boru xetlerinin geliri olkenin bu ehtiyaclarini qarsilayir Masin senaye sahesinde deste dezgahlari cay gemileri yuk masini ehtiyat hisseleri televiziyalar radiolar paltaryuyan masinlar soyuducular istehsal edilir Kimya sahesinde ise azotlu gubre ve petrokimya kombinalari ehemiyyetli yer tutur Ekincilik Ekincilik duzenliklerde ve axar su vadilerinde tetbiq edilir Olke erazisi dagliq oldugundan torpaqlarin ancaq ucde bir hissesi ekincilik ucun elverislidir Baslica ekincilik mehsullari bugda arpa qargidali covdar kartof yulaf tutun terevez ve meyvedir Elde edilen ekincilik mehsullari olke istehlakinin 92 ini qarsilamaqdadir Heyvandarliq Heyvandarliq Slovakiyada kend teserrufatinin inkisaf etmis sahesidir Maldarliq qoyunculuq ve donuzculuq bu sahenin esas terkib hisselerini teskil edir ve olkede genis sekilde yayilmisdir Mesecilik Daglarin meselerle ehate oldugu bu olkede meseciliyin olke iqtisadiyyatinda ehemiyyetli bir yeri vardir Meselerden taxta salban ve kagiz senayeninin ehtiyaci odenilir Turizm Turizm de olkenin ehemiyyetli gelir qaynaqlarindan biridir Dadara daglarindaki qis idman ve alpinistlik merkezleri olkenin dord bir terefine yayilmis olan qablica ve mineral bulaqlar qoruma altina alinmis tarixi seherler sayesinde her il bu olkeye cox sayda turist gelir 2016 ci ilde Slovakiyaya 4 6 milyon nefer turist gelmisdir UDM artimiDunya Bankinin melumatina gore Slovakiyada Umumi Daxili Mehsulun artimi 2001 ci ilden beri asagidaki kimi olmusdur Il 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015UDM artimi le 3 3 4 7 5 4 5 2 6 5 8 3 10 7 5 4 5 3 4 8 2 7 1 6 1 4 2 4 3 6IstinadlarHistoricke vysledky Na Slovensku dovolenkovalo rekordne mnozstvo turistov 2017 12 16 at the Wayback Machine hnonline sk slovak GDP growth annual Data worldbank org 2 October 2022 tarixinde Istifade tarixi 6 April 2015 Xarici kecidlerVikianbarda Slovakiya iqtisadiyyati ile elaqeli mediafayllar var OECD s Slovakia country Web site and OECD Economic Survey of Slovakia Economy of Slovakia 2020 04 07 at the Wayback Machine from The World Factbook Slovakia report monitor 2005 2007 09 27 at the Wayback Machine Slovakia report Index of economic freedom 2006 08 26 at the Wayback Machine Slovakia in selected macro economic numbers Background note Slovakia incl economy