Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Skandinaviya mətbəxi — ənənəvi Skandinaviya mətbəxi, ölkədə və bütün dünyada çox məşhurdur. Daha çox milli yeməkləri ilə tanınır. Skandinaviyanın müxtəlif regionlarında müxtəlif növ yemək hazırlanır. Qeyd etmək olar ki, Skandinaviya mətbəxi regionlara görə fərqlənir, dadların cürbəcürlüyü ilə boldur və dünyanın ən populyar mətbəxlərindən biri kimi sayılır. Skandinaviya mətbəxi dünyanın qədim, zəngin və dadlı mətbəxlərindən biridir.
Bu məqaləni lazımdır. |
Haqqında
, və ya İsveç mətbəxlərini tanımaq çox çətindir – onlar sadəcə mövcud deyil. Lakin bütün Skandinaviya xalqları birləşdirən ümumi Skandinaviya mətbəxi mövcuddur. Skandinaviya mətbəxi Avropanın bu reqionun təbii şəraitinin tə’siri altında formalaşıb. Yay və payız mövsumlarında yığılan məhsul uzun və soyuq qış aylarını görməli idi – bu səbəbdən insanlar məhsulu konservləşdirməyə öyrəndi. Duza və ya turşuya qoyulmuş tərəvəzlər vitaminlərlə o qədər zəngin deyil. İsveçrənin mətbəxi daha müxtəlifdir. Onun sakinləri çoxlu miqdarda meyvə və tərəvəzlərdən yeyir. Skandinaviyadan tərəvəzlər Skandinaviya mətbəxində marinada və turşuya qoyulan tərəvəzlər vitaminlərin əsas mənbəyidir. Uzun qış zamanı konservləşdirilmiş tərəvəzlər təzə tərəvəzləri əvəz edir. Skandinaviyada qış üzün olduğuna görə tərəvəzlər süfrədə tez-tez olmur. Lakin bu o demək deyil ki, Skandinaviyalıların süfrəsində tərəvəzlər heç olmur. Tərəvəzləri marinada və ya turşuya qoymaq Skandinaviyalıların ənənəsidir. Sirkə, şəkər və mixək marinadına qoyulmuş dilimlənmiş cuğundur burada çox populyardır. Yerkökü, kələm, bibər, xiyar və badımcan kimi başqa tərəvəzlər də marinada qoyulur. İsveçrədə və Norveqiydada şirin marinada qoyulmuş xiyar çox sevilir. Bitkilərin az olduğu və maldarlıq üçün şəraitin olmadığı üçün, Skandinaviya mətbəxinin əsasını balıq təşkil edir. Ən çox sevilən balıq qızılbalıqdır. Norveqiya süfrəsinin zənginliyi Norveqiya mətbəxində qızılbalığın hazırlama reseptləri olduqca çoxdur. Qızılbalığı delikates hesab edən norveqiyalılar onu müxtəlif üsullarla hazırlayır: yağda qızardılmış (stekt laks), hisə verilmiş (røkt laks),suda bişirilmiş (kokt laks), qrildə bişirilmiş (grillet laks), marinada qoyulmuş (gravet laks), tartar kimi (laks tartar), şorbada (fisze suple) və yaxud əriştə ilə. Norveqiyalılar həmçinin başqa növ balıqlardan da hazırlanan delikatesləri sevirlər. Onların arasında ən məşhur olanı – fiskeboller – çəkilmiş balıq ətindən hazırlanmış ağ sousla verilən küftəciklərdir. Brislinger, balaca sardinalar, Stavanqerdə tutulur. Əsrlər boyu burada sardinalar emal olunub və sonra isə buradan Avropanın süfrələrinə gətirilib. Norveqiyalıların fantazyasının həddi yoxdur – onların mətbəxində hətta balıq pudinqin resepti var! Fiskepudding əsas yemək kimi və qarnir kimi süfrəyə verilir. Norveqiya qızılbalığının əsl dadını və ətirini bilmək üçün, Fisketorqetdə yerləşən balıq bazarına getmək lazımdır. Bir çox ekspertlərin rəyinə görə, bu bütün Skandinaviyada ən yaxşı balıq bazarıdır. Dənizdə tutulan və süni yolla yetişdirilən qızılbalıqdan başqa, burada demək olar ki, Norveqiyanın bütün çayları, gölləri və dənizlərində yaşayan hər cür balıq növləri satılır. Burada siyənək balığı (sild), alabalıq (ørret), treska balığı (torsk), paltus (kveite), skumbriya (makrel) və hətta kit ətini (hvall) almaq mümkündür. Ən güclü balıq ətiri quru balıq satılan yerlərdən gəlir. Bəzilər bu ətiri dünyanın ən gözəl ətiri hesab edir, başqaları isə ondan uzaq durmağa çalışır. Quru balıq gündə qurudulmuş treska balığıdır. Gün şüalarında qurudulanda, o, xüsusi səciyyəvi ətir əldə edir. Quru balıq ətində bütün qida maddələri qorunub saxlanılır. Bundan əlavə,quru balığı suya qoyanda, o, yenidən öz əvvəlki formasını, ətirini və dadını bərpa edir. Yerin altındakı qızılbalıq Balla doldurulmuş saxsı qaba qoyulmuş qızılbalığı Danimarkanın delikatesi sayılır. Kip bağlanmış qab bir neçə ay ərzində aşağı temperaturda yerin altında saxlanılır. Müəyyən vaxtdan sonra qızılbalığı xüsusi dad və ətiri əldə edir. Bu xörək soğan halqaları ilə verilir. Qızılbalığı yerin altında saxlamaq ideyası Aland adalarında yaranmışdır. İsveçrə mətbəxi digər Skandinaviya mətbəxlərinə bənzəyir. Balıq (xüsusilə siyənək), ət və kartof İsveçrə mətbəxində əhəmiyyətli bir yerə malikdir. Ədviyyatların çoxu ölkənin mətbəxinə görə daha seyrəkdir. Skandinaviya mətbəxi başda somon və siyənək olmaq üzrə bütün dəniz məhsulları yanında, ev heyvanları və donuz əti kimi ağır bir menyuya da malikdir. Ov ətləri də məşhurdur: Şimal maralı, balina, qaz və hətta ayı əti belə yeyirlər. Hisə verilmiş ətlər ilə duzlu balıq bu Viking ölkələrinin süfrələrində əhəmiyyətli rol oynayır. İstifadə edilən tərəvəzlər isə ümumiyyətlə meşə tərəvəzləri və göbələklərdən ibarət olur. Ənənəvi olaraq ət suyu və qaynadılmış kartof ilə xidmət edilən İsveçrə küftəsi ən məşhur yeməklərindəndir. Akvavit - məşhur bir distillə içkidir və mədəni bir əhəmiyyət daşıyır. Yerli çıtır çörək Knäckebröd - indiki vaxtda bir neçə alternativi də malikdir. Bunun yanında İsveçrə dilində Lingo olaraq adlandırılan "dağ qızılcığı" mürəbbəsi də nahar mədəniyyətində əhəmiyyətli bir yerə malikdir. Yerli yeməklərdən nümunələr təqdim edəcək olsam Surströmming (Şimali İsveçrəyə aid bir növ balıq yeməyi) və Cənubi İsveçrədə də ilanbalığı nümunə olaraq verilə bilər. İsveçrə mətbəxi xarici mətbəxlərin təsiri altında qalmışdır. İndiki vaxtda çox restoranlarda fərqli mədəniyyətlərə aid yemək seçimi var. İsveçrəlilər gündə 3 dəfə yeyirlər. Səhər naharı onlar üçün çox əhəmiyyətli deyil. Əhəmiyyətli yeməklər günorta və axşam yeməkləridir. İsveçrəlilər naharda çörək, kərə yağı, ciyər əzməsi, pendir və marinadlaşdırılmış hareng balığı yeyirlər. Nahar yeməyi evdə də, çöldə də yeyilsə, daim isti yeməkdir. Ət və ya balıq tərəvəzdən meydana gəlir. Tərəvəz ümumiyyətlə kartofdur. Axşam yeməyi ümumiyyətlə, çörək, pendir, şoraba hareng və salam növlərindən, küftə və ya hər hansı bir ət və kartofdan ibarət tək yeməkdir. İsveçrə Mətbəxinin əhəmiyyətli bir yeməyi olan "dolma" türk mətbəxinin bu mətbəxə təsiridir. Bu yeməyin sizlərə izah etmək istədiyim qısa da bir əhvalatı var. Demək olar ki, 250 il əvvəl ruslarla etdiyi bir döyüş nəticəsində Osmanlılara Sigma İsveçrə Kralı, əsgərləriylə tam beş il Osmanlı torpaqlarında yaşamışdır. Bu müddət içində türk yemək vərdişini əldə edən Kral və əsgərləri ölkələrinə qayıtdıqdan sonra da bu vərdişlərini davam etdirdikləri üçün dolma İsveçrə mətbəxinə girmişdir. Amma İsveçrədə üzüm bağları olmadığı üçün onlar dolmanı kələmdən və daha iri şəkildə etmişlər. Norveç mətbəxində qızartma som balığı, karides və morina balığı əhəmiyyətli yer tutar. Norveçdə insanlar nahar edərkən adətən süfrələrinədə şirin keçi pendiri və rinqa balığı turşusu olur. Norveçdə spirtli içkilər qadağan olunduğu üçün onu bəzən tapmaq çətin olur. Daniya mətbəxinin əsasını smorrebrot (hərfi mənası yağ çörəkdir) adlanan sendviç təşkil edir. Onlar yağ, ət və pendir dilimləri ilə süfrəyə verilir. Bir qayda olaraq, stol arxasında yeyilməlidir. Kopenhagendə müxtəlif balıq, ət, isti xörəklər, pendir və konfetlərdən ibarət koldt bord adlanan bufet səhər yeməyi də məşhurdur. Morgen-complet və ya adi səhər yeməyi qəhvə (çay), çörək, pendir, yumurta və peçenyedən ibarətdir. Daniyalılar müxtəlif xörəkləri bir- birinə qarışdırmır, onları xüsusi ardıcıllıqla yeyirlər. Coğrafi mövqeyini nəzərə alsaq, Danimarkanın mətbəxində mollyusk da mühüm rol oynayır. Burada bişirilən xörəklərdə əsasən balıq, ət və kartofdan istifadə olunur. Ənənəvi xörəkləri isə bunlardır: qravad leks (şirin xardal sousunda verilən cəfərili duzlu qızılbalıq), xvid labskovs (mal əti və kartofdan hazırlanan raqu ilə dəfnə yarpağı), vinebrot (bütün dünyada tanınan daniya bişməsi). Burada içilən qəhvənin də öz yeri var. Ənənəvi xörəklərdən başqa Avropa mətbəxinə aid təamların da dadına baxa bilərsiniz.
Qalareya
İstinadlar
- Skandinaviya mətbəxi — bonduelle.az[ölü keçid]
- "Gudbrandsdalen". 2016-11-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-02-03.
- [1][ölü keçid]
- "Arxivlənmiş surət". 2022-09-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-02-03.
- "Arxivlənmiş surət". 2011-07-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-02-03.
- Dünya mətbəxi - qadin.net
- . 2013-02-14 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-02-03.
- "Arxivlənmiş surət". 2012-11-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-02-03.
- Danimarka mətbəxi - Kayzen.az
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Skandinaviya metbexi enenevi Skandinaviya metbexi olkede ve butun dunyada cox meshurdur Daha cox milli yemekleri ile taninir Skandinaviyanin muxtelif regionlarinda muxtelif nov yemek hazirlanir Qeyd etmek olar ki Skandinaviya metbexi regionlara gore ferqlenir dadlarin curbecurluyu ile boldur ve dunyanin en populyar metbexlerinden biri kimi sayilir Skandinaviya metbexi dunyanin qedim zengin ve dadli metbexlerinden biridir Baliq ve cipsi Skandinaviya yemeyiBu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Haqqinda ve ya Isvec metbexlerini tanimaq cox cetindir onlar sadece movcud deyil Lakin butun Skandinaviya xalqlari birlesdiren umumi Skandinaviya metbexi movcuddur Skandinaviya metbexi Avropanin bu reqionun tebii seraitinin te siri altinda formalasib Yay ve payiz movsumlarinda yigilan mehsul uzun ve soyuq qis aylarini gormeli idi bu sebebden insanlar mehsulu konservlesdirmeye oyrendi Duza ve ya tursuya qoyulmus terevezler vitaminlerle o qeder zengin deyil Isvecrenin metbexi daha muxtelifdir Onun sakinleri coxlu miqdarda meyve ve terevezlerden yeyir Skandinaviyadan terevezler Skandinaviya metbexinde marinada ve tursuya qoyulan terevezler vitaminlerin esas menbeyidir Uzun qis zamani konservlesdirilmis terevezler teze terevezleri evez edir Skandinaviyada qis uzun olduguna gore terevezler sufrede tez tez olmur Lakin bu o demek deyil ki Skandinaviyalilarin sufresinde terevezler hec olmur Terevezleri marinada ve ya tursuya qoymaq Skandinaviyalilarin enenesidir Sirke seker ve mixek marinadina qoyulmus dilimlenmis cugundur burada cox populyardir Yerkoku kelem biber xiyar ve badimcan kimi basqa terevezler de marinada qoyulur Isvecrede ve Norveqiydada sirin marinada qoyulmus xiyar cox sevilir Bitkilerin az oldugu ve maldarliq ucun seraitin olmadigi ucun Skandinaviya metbexinin esasini baliq teskil edir En cox sevilen baliq qizilbaliqdir Norveqiya sufresinin zenginliyi Norveqiya metbexinde qizilbaligin hazirlama reseptleri olduqca coxdur Qizilbaligi delikates hesab eden norveqiyalilar onu muxtelif usullarla hazirlayir yagda qizardilmis stekt laks hise verilmis rokt laks suda bisirilmis kokt laks qrilde bisirilmis grillet laks marinada qoyulmus gravet laks tartar kimi laks tartar sorbada fisze suple ve yaxud eriste ile Norveqiyalilar hemcinin basqa nov baliqlardan da hazirlanan delikatesleri sevirler Onlarin arasinda en meshur olani fiskeboller cekilmis baliq etinden hazirlanmis ag sousla verilen kufteciklerdir Brislinger balaca sardinalar Stavanqerde tutulur Esrler boyu burada sardinalar emal olunub ve sonra ise buradan Avropanin sufrelerine getirilib Norveqiyalilarin fantazyasinin heddi yoxdur onlarin metbexinde hetta baliq pudinqin resepti var Fiskepudding esas yemek kimi ve qarnir kimi sufreye verilir Norveqiya qizilbaliginin esl dadini ve etirini bilmek ucun Fisketorqetde yerlesen baliq bazarina getmek lazimdir Bir cox ekspertlerin reyine gore bu butun Skandinaviyada en yaxsi baliq bazaridir Denizde tutulan ve suni yolla yetisdirilen qizilbaliqdan basqa burada demek olar ki Norveqiyanin butun caylari golleri ve denizlerinde yasayan her cur baliq novleri satilir Burada siyenek baligi sild alabaliq orret treska baligi torsk paltus kveite skumbriya makrel ve hetta kit etini hvall almaq mumkundur En guclu baliq etiri quru baliq satilan yerlerden gelir Beziler bu etiri dunyanin en gozel etiri hesab edir basqalari ise ondan uzaq durmaga calisir Quru baliq gunde qurudulmus treska baligidir Gun sualarinda qurudulanda o xususi seciyyevi etir elde edir Quru baliq etinde butun qida maddeleri qorunub saxlanilir Bundan elave quru baligi suya qoyanda o yeniden oz evvelki formasini etirini ve dadini berpa edir Yerin altindaki qizilbaliq Balla doldurulmus saxsi qaba qoyulmus qizilbaligi Danimarkanin delikatesi sayilir Kip baglanmis qab bir nece ay erzinde asagi temperaturda yerin altinda saxlanilir Mueyyen vaxtdan sonra qizilbaligi xususi dad ve etiri elde edir Bu xorek sogan halqalari ile verilir Qizilbaligi yerin altinda saxlamaq ideyasi Aland adalarinda yaranmisdir Isvecre metbexi diger Skandinaviya metbexlerine benzeyir Baliq xususile siyenek et ve kartof Isvecre metbexinde ehemiyyetli bir yere malikdir Edviyyatlarin coxu olkenin metbexine gore daha seyrekdir Skandinaviya metbexi basda somon ve siyenek olmaq uzre butun deniz mehsullari yaninda ev heyvanlari ve donuz eti kimi agir bir menyuya da malikdir Ov etleri de meshurdur Simal marali balina qaz ve hetta ayi eti bele yeyirler Hise verilmis etler ile duzlu baliq bu Viking olkelerinin sufrelerinde ehemiyyetli rol oynayir Istifade edilen terevezler ise umumiyyetle mese terevezleri ve gobeleklerden ibaret olur Enenevi olaraq et suyu ve qaynadilmis kartof ile xidmet edilen Isvecre kuftesi en meshur yemeklerindendir Akvavit meshur bir distille ickidir ve medeni bir ehemiyyet dasiyir Yerli citir corek Knackebrod indiki vaxtda bir nece alternativi de malikdir Bunun yaninda Isvecre dilinde Lingo olaraq adlandirilan dag qizilcigi murebbesi de nahar medeniyyetinde ehemiyyetli bir yere malikdir Yerli yemeklerden numuneler teqdim edecek olsam Surstromming Simali Isvecreye aid bir nov baliq yemeyi ve Cenubi Isvecrede de ilanbaligi numune olaraq verile biler Isvecre metbexi xarici metbexlerin tesiri altinda qalmisdir Indiki vaxtda cox restoranlarda ferqli medeniyyetlere aid yemek secimi var Isvecreliler gunde 3 defe yeyirler Seher nahari onlar ucun cox ehemiyyetli deyil Ehemiyyetli yemekler gunorta ve axsam yemekleridir Isvecreliler naharda corek kere yagi ciyer ezmesi pendir ve marinadlasdirilmis hareng baligi yeyirler Nahar yemeyi evde de colde de yeyilse daim isti yemekdir Et ve ya baliq terevezden meydana gelir Terevez umumiyyetle kartofdur Axsam yemeyi umumiyyetle corek pendir soraba hareng ve salam novlerinden kufte ve ya her hansi bir et ve kartofdan ibaret tek yemekdir Isvecre Metbexinin ehemiyyetli bir yemeyi olan dolma turk metbexinin bu metbexe tesiridir Bu yemeyin sizlere izah etmek istediyim qisa da bir ehvalati var Demek olar ki 250 il evvel ruslarla etdiyi bir doyus neticesinde Osmanlilara Sigma Isvecre Krali esgerleriyle tam bes il Osmanli torpaqlarinda yasamisdir Bu muddet icinde turk yemek verdisini elde eden Kral ve esgerleri olkelerine qayitdiqdan sonra da bu verdislerini davam etdirdikleri ucun dolma Isvecre metbexine girmisdir Amma Isvecrede uzum baglari olmadigi ucun onlar dolmani kelemden ve daha iri sekilde etmisler Norvec metbexinde qizartma som baligi karides ve morina baligi ehemiyyetli yer tutar Norvecde insanlar nahar ederken adeten sufrelerinede sirin keci pendiri ve rinqa baligi tursusu olur Norvecde spirtli ickiler qadagan olundugu ucun onu bezen tapmaq cetin olur Daniya metbexinin esasini smorrebrot herfi menasi yag corekdir adlanan sendvic teskil edir Onlar yag et ve pendir dilimleri ile sufreye verilir Bir qayda olaraq stol arxasinda yeyilmelidir Kopenhagende muxtelif baliq et isti xorekler pendir ve konfetlerden ibaret koldt bord adlanan bufet seher yemeyi de meshurdur Morgen complet ve ya adi seher yemeyi qehve cay corek pendir yumurta ve pecenyeden ibaretdir Daniyalilar muxtelif xorekleri bir birine qarisdirmir onlari xususi ardicilliqla yeyirler Cografi movqeyini nezere alsaq Danimarkanin metbexinde mollyusk da muhum rol oynayir Burada bisirilen xoreklerde esasen baliq et ve kartofdan istifade olunur Enenevi xorekleri ise bunlardir qravad leks sirin xardal sousunda verilen ceferili duzlu qizilbaliq xvid labskovs mal eti ve kartofdan hazirlanan raqu ile defne yarpagi vinebrot butun dunyada taninan daniya bismesi Burada icilen qehvenin de oz yeri var Enenevi xoreklerden basqa Avropa metbexine aid teamlarin da dadina baxa bilersiniz QalareyaIstinadlarSkandinaviya metbexi bonduelle az olu kecid Gudbrandsdalen 2016 11 14 tarixinde Istifade tarixi 2018 02 03 1 olu kecid Arxivlenmis suret 2022 09 27 tarixinde Istifade tarixi 2018 02 03 Arxivlenmis suret 2011 07 26 tarixinde Istifade tarixi 2018 02 03 Dunya metbexi qadin net 2013 02 14 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 02 03 Arxivlenmis suret 2012 11 20 tarixinde Istifade tarixi 2018 02 03 Danimarka metbexi Kayzen az