Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sərbəst mis – Cu — Kubik sinqoniya. Rast gəlmə tezliyi şkalası: tez-tez rast gələn.
| Sərbəst mis | |
|---|---|
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Kateqoriya | Mineral |
| Formul (təkrarlanan vahid) | Cu |
| Xüsusiyyətləri | |
| Kristalloqrafik sinqoniya | kubik sinqoniya |
| Sıxlıq | 8,5 ± 0,1 q/sm³ |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Növ müxtəliflikləri
Qızıllı mis (2-3 %-dək Au), vitneit (3 %-dək As)
Xassələri
Rəng – misi-qırmızı, çox vaxt əlvan oksidləşmə rəngləri alır; Mineralın cizgisinin rəngi – misi-qırmızı, parıltılı; Parıltı – metal; Şəffaflıq – qeyri-şəffaf; Sıxlıq – 8,5-9,0; S – 2,5-3,0; Ayrılma – yoxdur; Sınıqlar – qarmaqşəkilli, tikanlı; Başqa xassələr – çox döyülən və uzanandır, yaxşı elektrik keçiricisidir; Morfologiya – kristallar: nadir hallarda rast gəlir; heksaedrik və heksaoktaedrik; İkiləşmə: {111} üzrə təmas ikiləşmələri; Mineral aqreqatları: bütöv kütlələr, lövhəciklər, yastı və həcmi dendritlər, püruzlar, məftil şəkilli, çox vaxt burulmuş-məftilvari əmələgəlmələr, tozabənzər kütlələr, konkresiyalar, ağac üzrə, həmçinin kuprit, xalkozin və digər minerallar üzrə psevdomorfozalar.
Mənşəyi və yayılması
Müxtəlif mineraləmələgəlmə proseslərinin məhsuludur. Reduksiyaedici şəraitlərdə kristallaşır. Hipogen mis, əsas etibarilə, hidrotermal proseslərdə əmələ gəlir və əsasi süxurların (bazaltların) badamcıqlarını, boşluq və çatlarını doldurur, sement kimi konqlomeratlarda qeyd edilir. Hidrotermal mənşəli sərbəst misin ən iri yığınları Kivino yarımadasının (ABŞ-nin Miçiqan ştatında Yuxarı göl) effuzivləri içərisində yerləşir. Burada çəkisi 450 tona yaxın olan nəhəng külçə aşkar edilmişdir. Maqmatik mənşəli sərbəst misin kiçik dənələri bəzən əsasi və ultraəsasi süxurlarda qeyd edilir. Mis filizi yataqlarının oksidləşmə zonalarının aşağı hissələrində ilkin mis minerallarının dəyişilmə məhsulu kimi əmələ gələn hipergen mənşəli sərbəst mis ən geniş yayılmışdır. O, həmçinin çökmə süxurlarda sementləyici kütlə kimi qeyd edilir; misli qumdaşlarında rast gəlir; konkresiyalar və oduncaq üzrə psevdomorfozalar əmələ gətirir. Nadir hallarda səpintilərdə qeyd edilir. Ay qruntunda və meteoritlərdə mineralın nadir tapıntıları aşkar edilmişdir. BR: kuprit, malaxit, azurit, xalkozin, tenorit, bornit, sərbəst gümüş, kalsit, kvars, barit, seolitlər və b. Y: Kivino yarımadası (ABŞ-də Yuxarı göl); Korokoro (Boliviya); Montekatini (İtaliya) və b. Azərbaycanda Gədəbəy, Paraqaçay, Daşkəsən, Çıraqdərə, Katsdağ və b. yataqlarda, Naxçıvan çökəkliyində yerləşən Əsədkəf qrupuna aid olan bir sıra stratiform tipli filiz təzahürlərinin (Xalxal, Paiz, Qırxlardağ) misli qumdaşlarında və bəzi başqa məntəqələrdə qeyd edilmişdir.
Tətbiqi
Elektrotexnikada, maşın- və cihazqayırmada, metallurgiyada və sənayenin digər sahələrində geniş istifadə edilən misin mühüm filizidir.
İstinadlar
- mineralienatlas.de (ing.).
Mənbə
- Azərbaycan mineralları. Bakı: Nafta-Press, 2004.
Xarici keçidlər
- THE MINERAL COPPER
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Serbest mis Cu Kubik sinqoniya Rast gelme tezliyi skalasi tez tez rast gelen Serbest misUmumi melumatlarKateqoriya MineralFormul tekrarlanan vahid CuXususiyyetleriKristalloqrafik sinqoniya kubik sinqoniyaSixliq 8 5 0 1 q sm Vikianbarda elaqeli mediafayllarNov muxteliflikleriQizilli mis 2 3 dek Au vitneit 3 dek As XasseleriReng misi qirmizi cox vaxt elvan oksidlesme rengleri alir Mineralin cizgisinin rengi misi qirmizi pariltili Parilti metal Seffafliq qeyri seffaf Sixliq 8 5 9 0 S 2 5 3 0 Ayrilma yoxdur Siniqlar qarmaqsekilli tikanli Basqa xasseler cox doyulen ve uzanandir yaxsi elektrik keciricisidir Morfologiya kristallar nadir hallarda rast gelir heksaedrik ve heksaoktaedrik Ikilesme 111 uzre temas ikilesmeleri Mineral aqreqatlari butov kutleler lovhecikler yasti ve hecmi dendritler puruzlar meftil sekilli cox vaxt burulmus meftilvari emelegelmeler tozabenzer kutleler konkresiyalar agac uzre hemcinin kuprit xalkozin ve diger minerallar uzre psevdomorfozalar Menseyi ve yayilmasiMuxtelif mineralemelegelme proseslerinin mehsuludur Reduksiyaedici seraitlerde kristallasir Hipogen mis esas etibarile hidrotermal proseslerde emele gelir ve esasi suxurlarin bazaltlarin badamciqlarini bosluq ve catlarini doldurur sement kimi konqlomeratlarda qeyd edilir Hidrotermal menseli serbest misin en iri yiginlari Kivino yarimadasinin ABS nin Miciqan statinda Yuxari gol effuzivleri icerisinde yerlesir Burada cekisi 450 tona yaxin olan neheng kulce askar edilmisdir Maqmatik menseli serbest misin kicik deneleri bezen esasi ve ultraesasi suxurlarda qeyd edilir Mis filizi yataqlarinin oksidlesme zonalarinin asagi hisselerinde ilkin mis minerallarinin deyisilme mehsulu kimi emele gelen hipergen menseli serbest mis en genis yayilmisdir O hemcinin cokme suxurlarda sementleyici kutle kimi qeyd edilir misli qumdaslarinda rast gelir konkresiyalar ve oduncaq uzre psevdomorfozalar emele getirir Nadir hallarda sepintilerde qeyd edilir Ay qruntunda ve meteoritlerde mineralin nadir tapintilari askar edilmisdir BR kuprit malaxit azurit xalkozin tenorit bornit serbest gumus kalsit kvars barit seolitler ve b Y Kivino yarimadasi ABS de Yuxari gol Korokoro Boliviya Montekatini Italiya ve b Azerbaycanda Gedebey Paraqacay Daskesen Ciraqdere Katsdag ve b yataqlarda Naxcivan cokekliyinde yerlesen Esedkef qrupuna aid olan bir sira stratiform tipli filiz tezahurlerinin Xalxal Paiz Qirxlardag misli qumdaslarinda ve bezi basqa menteqelerde qeyd edilmisdir TetbiqiElektrotexnikada masin ve cihazqayirmada metallurgiyada ve senayenin diger sahelerinde genis istifade edilen misin muhum filizidir Istinadlarmineralienatlas de ing MenbeAzerbaycan minerallari Baki Nafta Press 2004 Xarici kecidlerTHE MINERAL COPPER