Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nəcəfov Rzaqulu Məşədi Ələkbər oğlu (1884, Naxçıvan – 29 oktyabr 1937, Bakı) — mətbuat xadimi, publisist, maarifpərvər.
| Rzaqulu Nəcəfov | |
|---|---|
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 1884 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 29 oktyabr 1937 |
| Vəfat yeri | |
| Fəaliyyəti | publisist |
Həyatı
Maarifçi ailəsində doğulmuş, mükəmməl təhsil almış, ərəb, fars, rus və gürcü dillərini dərindən bilmişdir. Nəcəfovlar Culfada və Naxçıvanda ticarətlə məşğul olsalar da, onların elm öyrənməyə hədsiz maraqları var idi. Rzaqulunun da atası, əmiləri, qardaşı elmi dünyagörüşləri yüksək olan insanlar idi. Rzaqulu Nəcəfovun elmi dünyagörüşünün formalaşmasında qardaşı şair Əliqulu Qəmküsarın xüsusi rolu olmuşdur.
Öncə ruhani təhsili almış, sonralar Məhəmməd Tağı Sidqinin Naxçıvanda açdığı və o zamankı Naxçıvanın mədəni həyatında mühüm rol oynamış məşhur "Məktəbi-tərbiyə"də oxumuşdur. Culfa gömrükxanasında işləmiş, İran inqilabına (1905–1911) kömək etmişdir. 1912-ci ildə Tiflisə köçmüş, "Molla Nəsrəddin" jurnalına ikinci redaktor təyin edilmiş, Əliqulu Qəmküsarın köməkçisi olmuşdur. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövründə Gürcüstanda Azərbaycan hökumətinin konsulu vəzifəsində çalışmışdır.
Gürcüstanda yaşayıb yaratmış, jurnalistlik fəaliyyəti göstərmişdir. 1922-ci ildən Tiflisdə azərbaycanca nəşr edilmiş həftəlik təsisçilərindən və redaktorlarından biri olmuşdur.
Sovet hakimiyyəti illərində "Yeni fikir" qəzetinin redaktor müavini, redaktoru, "Molla Nəsrəddin" jurnalının müxbiri, sədr müavini, Tiflis Türk (Azərbaycan) Dövlət Dram Teatrının direktoru olmuşdur.
20-ci əsrin 30-cu illərində Bakıya köçmüş, nəşriyyatda işləmişdir. Dövri mətbuatda müntəzəm olaraq, aktual problemlərə dair elmi, ciddi və satirik üslubda məqalələr, Cəlil Məmmədquluzadə, Mirzə Ələkbər Sabir haqqında xatirələr dərc etdirmişdir.
1931-ci ildə Azərbaycan Milli Mərkəzinin üzvü kimi həbs edildi. O, AMM ilə Türkiyə konsulluğu arasında əlaqə yaratmaqda günahlandırıldı. 30 sentyabr 1931-ci ildə AzSPU Kollegiyası tərəfindən 8 ilədək həbs düşərgələrində cəza çəkdi. 8 fevral 1932-ci ildə ZakGPU həbs cəzasını 3 ilədək həbs düşərgələrində saldı.
1937-ci ildə yenidən repressiya edildi. Ölüm cəzasına məhkum edildi.
İmzaları
Rzaqulu Nəcəfov "Mozalan", "Bir müsəlman", "Lağlağı", "N. R.", "R. Nəcəfzadə" və s. gizli imzaları ilə "Bürhani-tərəqqi" (1909), "Həqiqət" (1910), "Molla Nəsrəddin" (1913), "Maarif işçisi" (1927), "Dan yıldızı", "Yeni fikir" (1926), "Yeni Gəncə" (1925) nəşrlərində dərc olunmuşdur.
Ailəsi
Azərbaycanın tanınmış maarifçi ziyalı soylarından biri olan . Şair Əliqulu Qəmküsarın kiçik qardaşı, diplomat Nəcəfqulu Nəcəfovun əmisi oğludur.
Həyat yoldaşı Bilqeyis xanım ilə general Səməd bəy Mehmandarovun bacısı qızı, Azərbaycanın əməkdar artisti, müğənni Cahan xanım Talışinskayanın böyük bacısı idi.
Akif və Ülxan adında iki oğlu olmuşdur. Leninqrad Dövlət Universitetinin üçüncü kurs tələbəsi olan oğlu Akif, antisovet təşviqatına görə 1949-cu ildə həbs olundu və 10 il məcburi əmək düşərgələrində məhkum edildi.
Nəvələri Sankt-Peterburqda (Rusiya) və Nyu-Yorkda (ABŞ) yaşayır.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Azərbaycan Mətbuar Tarixi (Ali məktəb tələbələri üçün dərslik). Bakı, 2006, səh. 86
- Naxçıvan Ensiklopediyası. 2-ci cild. Naxçıvan, 2005, səh. 187
- "Zerkalo" qəzeti, 25.10.1997
- "Musa Quliyev. Mətbuat tariximizdə Rzaqulu Nəcəfov imzası: keşməkeşli ömrün səhifələri". 2021-03-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-01-01.
- Qulam Məməmdli. İmzalar. Bakı, 1977, səh. 6, 26, 68, 90, 98
- Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyas. Bakı, 2005, səh. 257
- "Musigi-dunya.az – Cahan Talışınskaya". 2022-01-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-12-04.
Mənbə
- Şahverdiyev A. B. Azərbaycan mətbuatı tarixi. "Təhsil" nəşriyyatı, 2006;
- Zamanov A., Sabir və müasirləri, Bakı, 1973;
- Salamzadə Q., Kiçik pəncərədən görünən dünya, Bakı, 1986;
- Həbibbəyli I., Cəlil Məmmədquluzadə: Mühiti və müasirləri, Bakı, 1997.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Necefov Rzaqulu Mesedi Elekber oglu 1884 Naxcivan 29 oktyabr 1937 Baki metbuat xadimi publisist maarifperver Rzaqulu NecefovSexsi melumatlarDogum tarixi 1884Dogum yeri Naxcivan Naxcivan qezasi Irevan quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 29 oktyabr 1937 1937 10 29 Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIFealiyyeti publisistHeyatiMaarifci ailesinde dogulmus mukemmel tehsil almis ereb fars rus ve gurcu dillerini derinden bilmisdir Necefovlar Culfada ve Naxcivanda ticaretle mesgul olsalar da onlarin elm oyrenmeye hedsiz maraqlari var idi Rzaqulunun da atasi emileri qardasi elmi dunyagorusleri yuksek olan insanlar idi Rzaqulu Necefovun elmi dunyagorusunun formalasmasinda qardasi sair Eliqulu Qemkusarin xususi rolu olmusdur Rzaqulu Necefov soldan ikinci Azerbaycan ziyalilari arasinda Once ruhani tehsili almis sonralar Mehemmed Tagi Sidqinin Naxcivanda acdigi ve o zamanki Naxcivanin medeni heyatinda muhum rol oynamis meshur Mektebi terbiye de oxumusdur Culfa gomrukxanasinda islemis Iran inqilabina 1905 1911 komek etmisdir 1912 ci ilde Tiflise kocmus Molla Nesreddin jurnalina ikinci redaktor teyin edilmis Eliqulu Qemkusarin komekcisi olmusdur Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti dovrunde Gurcustanda Azerbaycan hokumetinin konsulu vezifesinde calismisdir Gurcustanda yasayib yaratmis jurnalistlik fealiyyeti gostermisdir 1922 ci ilden Tiflisde azerbaycanca nesr edilmis heftelik Yeni fikir qezetinin tesiscilerinden ve redaktorlarindan biri olmusdur Sovet hakimiyyeti illerinde Yeni fikir qezetinin redaktor muavini redaktoru Molla Nesreddin jurnalinin muxbiri sedr muavini Tiflis Turk Azerbaycan Dovlet Dram Teatrinin direktoru olmusdur 20 ci esrin 30 cu illerinde Bakiya kocmus nesriyyatda islemisdir Dovri metbuatda muntezem olaraq aktual problemlere dair elmi ciddi ve satirik uslubda meqaleler Celil Memmedquluzade Mirze Elekber Sabir haqqinda xatireler derc etdirmisdir 1931 ci ilde Azerbaycan Milli Merkezinin uzvu kimi hebs edildi O AMM ile Turkiye konsullugu arasinda elaqe yaratmaqda gunahlandirildi 30 sentyabr 1931 ci ilde AzSPU Kollegiyasi terefinden 8 iledek hebs dusergelerinde ceza cekdi 8 fevral 1932 ci ilde ZakGPU hebs cezasini 3 iledek hebs dusergelerinde saldi 1937 ci ilde yeniden repressiya edildi Olum cezasina mehkum edildi ImzalariRzaqulu Necefov Mozalan Bir muselman Laglagi N R R Necefzade ve s gizli imzalari ile Burhani tereqqi 1909 Heqiqet 1910 Molla Nesreddin 1913 Maarif iscisi 1927 Dan yildizi Yeni fikir 1926 Yeni Gence 1925 nesrlerinde derc olunmusdur AilesiAzerbaycanin taninmis maarifci ziyali soylarindan biri olan Sair Eliqulu Qemkusarin kicik qardasi diplomat Necefqulu Necefovun emisi ogludur Heyat yoldasi Bilqeyis xanim ile general Semed bey Mehmandarovun bacisi qizi Azerbaycanin emekdar artisti mugenni Cahan xanim Talisinskayanin boyuk bacisi idi Akif ve Ulxan adinda iki oglu olmusdur Leninqrad Dovlet Universitetinin ucuncu kurs telebesi olan oglu Akif antisovet tesviqatina gore 1949 cu ilde hebs olundu ve 10 il mecburi emek dusergelerinde mehkum edildi Neveleri Sankt Peterburqda Rusiya ve Nyu Yorkda ABS yasayir Hemcinin baxIstinadlarAzerbaycan Metbuar Tarixi Ali mekteb telebeleri ucun derslik Baki 2006 seh 86 Naxcivan Ensiklopediyasi 2 ci cild Naxcivan 2005 seh 187 Zerkalo qezeti 25 10 1997 Musa Quliyev Metbuat tariximizde Rzaqulu Necefov imzasi kesmekesli omrun sehifeleri 2021 03 01 tarixinde Istifade tarixi 2021 01 01 Qulam Mememdli Imzalar Baki 1977 seh 6 26 68 90 98 Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyas Baki 2005 seh 257 Musigi dunya az Cahan Talisinskaya 2022 01 24 tarixinde Istifade tarixi 2011 12 04 MenbeSahverdiyev A B Azerbaycan metbuati tarixi Tehsil nesriyyati 2006 Zamanov A Sabir ve muasirleri Baki 1973 Salamzade Q Kicik pencereden gorunen dunya Baki 1986 Hebibbeyli I Celil Memmedquluzade Muhiti ve muasirleri Baki 1997